سوریه و معادله‌های صعود ایران؛ به یک قدمی دوحه می‌رسیم؟

سه‌شنبه (فردا)، ساعت ۱۹:۳۰ به وقت تهران، تیم‌های ملی ایران و سوریه در امان مقابل هم قرار خواهند گرفت. نتیجه این دیدار به جز برای فوتبال ایران، برای تمام تیم‌های دیگر حاضر در گروه A انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر مهم است؛ شاید ایران به یک قدمی دوحه برسد.  

***

معادله‌های صعود برای دو تیم صدرنشین گروه A انتخابی جام جهانی در آسیا، با نتایج تیم‌های لبنان، امارات، عراق و سوریه، لااقل برای ایران دیگر چندان پیچیده نیست.  

در این گروه تیم ملی ایران با ۱۳ امتیاز از ۵ بازی دور رفت صدرنشین است. کره جنوبی با ۱۱ امتیاز در رده دوم قرار دارد. تیم‌های ملی لبنان، عراق، امارات و سوریه نیز به ترتیب با پنج، چهار، سه و دو امتیاز در رده‌های سوم تا ششم هستند.

به عبارتی، مجموع امتیازات تیم‌های سوم تا ششم، به عدد ۱۴ می‌رسد؛ همه با هم، فقط یک امتیاز بیشتر از امتیازاتی که تیم ملی ایران در مرحله رفت این مسابقات کسب کرد.

تیم ملی ایران در دور رفت این مسابقات، فقط مقابل دو تیم سوریه و کره جنوبی میزبان بود و حالا در مرحله برگشت، از امتیاز میزبانی در سه بازی خانگی مقابل امارات، عراق و لبنان هم استفاده خواهد کرد.

ایران در پایان این مرحله چقدر شانس صعود خواهد داشت؟

قانون رقابت‌های انتخابی جام جهانی می‌گوید دو تیم برتر گروه‌های A و B مسابقات انتخابی جام جهانی در آسیا به صورت مستقیم، مجوز حضور در قطر را به دست می‌آورند.

دو تیم سوم هر گروه باید در بازی پلی‌آف مقابل هم قرار بگیرند و برنده این دیدار، راهی «پلی‌آف بین‌المللی» خواهد شد که چهار تیم از کنفدراسیون‌های آسیا، «اقیانوسیه»، «کانمبول» و «کونکاکاف» حضور دارند.

تیم ملی ایران فعلا به عنوان صدرنشین، نگاهش به کسب سهمیه مستقیم از این مسابقات است؛ اتفاقی که با توجه به جدول کنونی و ۵ بازی باقی‌مانده، نزدیک و در دسترس هم به نظر می‌رسد.

تیم ملی لبنان، به عنوان نزدیک‌ترین تعقیب‌کننده ایران و کره جنوبی، برای آن‌که جای یکی از این دو تیم را برای کسب سهمیه مستقیم صعود به قطر بگیرد، باید از ۵ بازی باقی‌مانده خود به ۵ پیروزی برسد؛ یعنی پیروزی در تهران مقابل ایران و در بیروت مقابل سئول.

در آن صورت لبنان به امتیاز ۲خواهد رسید؛ تیم ملی ایران برای عبور از چنین اتفاق دور از ذهنی، باید از ۵ بازی باقی‌مانده خود ۷ امتیاز به دست آورد. یعنی دو پیروزی و یک تساوی هم برای قطعی شدن صعود ایران، در صورتی کفایت می‌کند که لبنان در تمامی ۵ بازی باقی‌مانده خود پیروز شود.

برنامه بازی‌های این هفته انتخابی جام جهانی در آسیا، نشان می‌دهد که شاید در گروه A زودتر از حد تصور بتوان به یک نتیجه‌گیری نسبتا قطعی رسید.

پازل مسابقات را می‌توان از اینجا مرور کرد؛ فردا، سه‌شنبه ۲۵ آبان، تیم ملی ایران در شهر «امان» پایتخت اردن میهمان تیم ملی سوریه است. در همین روز عراق در قطر میزبان کره جنوبی و لبنان در بیروت میزبان امارات خواهد بود.

بازی بیروت ساعت ۱۵:۳۰ به وقت تهران آغاز می‌شود و هم‌زمان با سوت پایان آن مسابقه، تیم ملی ایران از ساعت ۱۹:۳۰ مقابل سوریه قرار می‌گیرد.

اگر لبنان مقابل امارات شکست بخورد یا بازی با تساوی به پایان برسد، ایران با پیروزی مقابل سوریه در یک قدمی صعود مستقیم به جام جهانی قرار خواهد گرفت. بهترین نتیجه ممکن برای ایران و کره‌جنوبی، تساوی لبنان و امارات است.

با توجه به صعود دو تیم از هر گروه، در صورتی که لبنان مقابل امارات پیروز نشود، شاید حتی کره‌جنوبی و ایران، یکدیگر را «رقیب مستقیم» هم برای صعود به مرحله بعد ندانند.

تمام این معادله‌ها، فقط در حد اما و اگرهایی است که می‌توان تا پایان بازی‌های سه‌شنبه در گروه A روی اعتبارشان حساب کرد. در صورتی که ایران موفق به کسب هر سه امتیاز دیدار مقابل سوریه در امان نشود، بخش مهمی از این معادله‌های شیرین نیز برای فوتبال ملی ایران برهم خواهد خورد.

روزنامه «الوطن» چاپ قطر، دیدار ایران و سوریه را رویارویی «قدرتمند‌ترین تیم سال‌های اخیر ایران» و «ضعیف‌ترین سوریه» تاریخ دانسته است.

در گزارشی که این روزنامه منتشر کرده، «کسب تنها دو امتیاز از پنج مسابقه»، «نشستن در قعر جدول رده‌بندی»، «تحمل شکست تاریخی مقابل لبنان»، «استعفای دسته‌‌ جمعی مدیران فدراسیون فوتبال» به دلیل ناکامی‌ این تیم در مسابقات پیشین، «اداره شدن این فدراسیون با حضور کمیته موقت» به عنوان بحران‌های فوتبال ملی سوریه نام برده شده است.

فوتبال سوریه، همانند فوتبال ایران، تا بیخ سر در سیاست و بحران دخالت‌های سیاسی فرو رفته است.

روزنامه الوطن به صورت غیرمستقیم به اتفاق عجیب در فوتبال سوریه اشاره کرده است؛ با وجود کنار رفتن تمامی مدیران فدراسیون فوتبال این کشور، «نزار محروس»، سرمربی تیم ملی سوریه با وجود نتایج ضعیف همچنان در سمت خود باقی مانده است.

«نزار محروس»، همانی است که در ابتدای مسابقات و پیش از بازی رفت، به محض ورود به تهران به خبرنگاران گفته بود که به دلیل «گسترش ویروس کرونا در ایران» و «عدم برخورداری از سیستم کمک‌داور ویدیویی در ورزشگاه آزادی»، از میزبانی ایران رضایت ندارد. او به همین دلیل، کنفدراسیون فوتبال آسیا را به دلیل آن‌چه «استانداردهای دوگانه» دانست، مورد نقد قرار داد.

از نزار محروس به عنوان یکی از نزدیک‌‌ترین شخصیت‌های ورزشی به حکومت «بشار اسد» رییس‌جمهور سوریه نام می‌برند.  

با این حال تجربه در آسیا نشان می‌دهد که در مرحله گروهی دور پایانی انتخابی جام جهانی، باید از تیم‌های قعرنشین دور رفت ترسید.

سال ۱۹۹۸ میلادی، قطر با فوتبالی که تازه داشت شکل و شمایلی حرفه‌ای به خود می‌گرفت، تا یک قدمی خلق شگفتی پیش رفت.

آن‌ها در دور رفت ابتدا مقابل کویت دو بر صفر مغلوب شدند، سپس برابر چین به تساوی یک بر یک رسیدند. در بازی سوم سه بر صفر از ایران شکست خوردند و در آخرین بازی دور رفت یک بر صفر مغلوب عربستان شدند؛ تنها یک امتیاز از چهار مسابقه و در قعر جدول.

با این وجود، قطر در هفته پایانی رقابت‌های انتخابی جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، یکی از جدی‌ترین مدعیان صعود بود. این تیم دور برگشت را با پیروزی یک بر صفر در خانه کویت آغاز کرد. هفته بعد، ۳ بر دو چین را در دالیان شکست داد. سپس ایران را در دوحه با نتیجه دو بر صفر مغلوب کرد و در بازی آخر مقابل عربستان با نتیجه یک بر صفر شکست خورد. اگر عربستان را شکست می‌داد، جای این تیم به صورت مستقیم به جام جهانی فرانسه می‌رفت.

مشابه همین اتفاق برای تیم ملی کره‌شمالی در انتخابی جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی افتاد. تیمی که در سه بازی نخست خود کامیاب نبود و در گروهی با حضور ایران، عربستان، کره جنوبی و امارات در قعر جدول نشست، اما در پایان مسابقات بالاتر از عربستان و ایران به جام جهانی رسید.

سوریه هرچند بحران‌زده و جنگ‌زده و حتی از امتیاز میزبانی در خاک خودش محروم شده است، اما در دوره گذشته نیز با وجود مشکلاتی از همین جنس، به مرحله پلی‌آف رقابت‌های انتخابی جام جهانی صعود کرد و به یک قدمی روسیه رسید.

ایران در صورت پیروزی مقابل سوریه در امان، با آن‌چه می‌خواهد فقط دو بازی فاصله خواهد داشت. در صورت شکست یا تساوی هم، سرنوشت گروه را پیچیده خواهد کرد.