ندا آقازاده ، شهروندخبرنگار
ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب خود ساختهاند. خبرنگاران و شهروندخبرنگاران «ایرانوایر» در مجموعهای، چهرههای برجسته اقلیتهای دینی و مذهبی را معرفی میکنند. شما هم اگر با شخصیتهای برجسته اقلیتهای دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آنها را میدانید، با ایمیل adyan@iranwire.com تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.
***
«یسائی شاجانیان»، نگارگر، مینیاتوریست، تذهیبکار و مرمت کار آثار تاریخی ایرانی ارمنیتبار بود که در سال ۱۳۱۸ شمسی در جلفای اصفهان متولد شد.
یسائی شاجانیان از همان اوان کودکی توانایی و استعداد ذاتی خود را در هنر و به ویژه هنر نقاشی بروز داد، به طوری که مینیاتوریست شهیر ارمنی، «آبراهام گورگنیان» پس از این که به استعداد و خلاقیت او پی برد، خانواده یسائی را ترغیب کرد تا شرایط تحصیل او در هنرستان را فراهم آورند.
اما در واقع، این «زاغگوش هوانسیان»، زن عموی هنردوست یسائی بود که به توصیه گورگنیان عمل کرد و در شرایط آن زمان، نقاش آینده را به «چهارباغ» برد و در هنرستان ثبتنام کرد. شاجانیان در دوران تحصیل، نزد استادانی چون «رستم شیرازی» و «حاج مصورالملکی» به یادگیری پرداخت.
یسائی شاجانیان پس از پایان تحصیلات، در مدرسه ارمنیهای اصفهان وارد مدرسه عالی هنرهای زیبای اصفهان شد. او با مطالعه هنر مینیاتور در عصر «صفوی»، به این هنر روی آورد.
پس از خاتمه تحصیل در هنرستان هنرهای زیبا، برای تکمیل دانستهها و ادامه تحصیل، در سال ۱۳۳۹، وقتی هنوز ۲۱ سال داشت، عازم لبنان شد. اقامت او در خارج از کشور بیش از دو سال طول نکشید و در همین زمان کوتاه نیز استعداد و توانایی شگرف خود را متجلی ساخت.
او پس از بازگشت به اصفهان، در سازمان میراث فرهنگی مشغول به کار شد. در همین دوره اولیه کار، از سوی سازمان ماموریت یافت تا در کنار کارشناسان سازمان ایتالیایی «ایزمئو»، به مرمت نقاشیها و بناهای تاریخی اصفهان و ایران بپردازد.
شاجانیان با جدیت و پشتکار، در بازسازی نقاشیها و دیوارنگارههای کاخ «چهلستون»، عمارت «عالیقاپو»، کلیسای جلفای اصفهان، خانه «پیرنیا» در نایین، نارنجستان «قوام» در شیراز و آثاری چند در قزوین مشارکت کرد. به موازات فعالیتهایش، به مطالعه عملی نقاشیهای آثار تاریخی پرداخت و به چنان مهارت و شناختی از این آثار و مرمت آنها دست یافت که از سوی سازمان ایزمئو به دریافت دیپلم تخصصی مرمت آثار نقاشی نایل شد.
او همچنین در زمان اقامت در لبنان هم ترمیم تابلوی «مریم مقدس و حضرت عیسای کودک» که زینتبخش محراب کلیسای «گریگور مقدس» در جاثلیقنشین آنتیلیاس بود را بر عهده گرفت.
یسائی شاجانیان که پس از سالها سیر و سلوک هنری و خلق آثار متعدد، تجارب بسیاری اندوخته بود، در نهایت به هنرستان هنرهای زیبای اصفهان بازگشت و به آموزش هنرآموزان مشغول شد. او در سال ۱۳۶۶ در اصفهان درگذشت.
با وجود آثار متعددی (بالغ بر ۴۰۰ اثر) که یسائی شاجانیان از خود بر جای گذاشته است، تا قبل از مرگ، در هیچ نمایشگاهی شرکت نکرده بود. تنها پس از مرگ او بود که به همت همسر، افراد خانواده و برخی دوستانش، نمایشگاههایی از آثارش در گالری شخصی خانم «استلا شاجانیان»، موزه کلیسای «وانک» و موزه هنرهای معاصر ایران در سال ۱۳۶۸ شمسی برگزار شدند.
«زاون قوکاسیان» فیلمی با نام «نقش خیال» درباره زندگی و آثار شاجانیان ساخته است. این فیلم در سال ۱۹۹۳ میلادی، در زمره ۱۲۰ فیلم سینمای ارمنی، در «مرکز فرهنگی ژرژ پمپیدو» فرانسه به نمایش درآمد. در این فیلم، «لوریک میناسیان» و جمعی از هنردوستان جلفای اصفهان به ایفای نقش پرداختهاند.
در آستانه نوروز ۱۴۰۰، سردیس ۱۱ هنرمند اصفهانی توسط مدیریت شهری و همراهی هنرستان هنرهای زیبا در خیابان چهارباغ بالا اصفهان نصب شد. سردیس یسائی شاجانیان که توسط هنرمند نگارگر، «علیرضا قدمیاری» ساخته شده بود، یکی از این ۱۱سردیس است.
آثار بسیاری از یسائی شاجانیان در کلیسای وانک اصفهان، «هتل عباسی» اصفهان و «هتل والدورف آستوریا» نیویورک به چشم میخورد.
مطالب مرتبط:
موبد اردشیر خورشیدیان؛ پزشک، پژوهشگر و رییس انجمن زرتشتیان تهران
رحیم کهن، پزشک و فعال مدنی یهودی ایرانی
«یوسف اوهانِس»، استاد آشوری موسیقی آشیقی
هانیبال یوسف؛ موسیقیدان آشوری
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر