کاربران شبکههای اجتماعی توییتر، دیروز جمعه سوم اردیبهشت ۱۴۰۰ با هشتگ «#بیدادگاه» به بیش از یک سال بازداشت موقت «علی یونسی» و «امیرحسین مرادی»، دو دانشجوی مدالآور المپیاد دانشگاه صنعتی شریف تهران در زندان اوین اعتراض کردند. این هشتگ دیروز به داغترین هشتگ توییتر فارسی تبدیل شد.
***
امیر حسین مرادی و علی یونسی، روز۲۲فروردین۱۳۹۹ در یکی از خیابانهای تهران از سوی مأموران وزارت اطلاعات دولت حسن روحانی با ضرب و شتم بازداشت و به بند ٢٠٩ زندان اوین منتقل شده و تا امروز که بیش از یک سال میگذرد، در قرنطینه همین بند به سر میبرند.
هر چند این دو دانشجو با اتهام سنگین «افساد فی الارض» در بازداشت به سر میبرند، امّا تا امروز حتی یک جلسه دادگاه برای رسیدگی به این اتهام برگزار نشده است. کاربران شبکههای اجتماعی، دلیل این روند را نبودِ هرگونه سند برای اثبات اتهام این دو دانشجوی برنده مدال نقره المپیاد نجوم کشوری و همچنین مدال طلای المپیاد جهانی نجوم میدانند.
«مصطفی نیلی»، وکیل علی یونسی هم زمان با سالگرد بازداشت او و امیرحسین مرادی، از برگزار نشدن نخستین جلسه دادگاه این دو دانشجو با وجود تعیین وقت قبلی خبر داده بود. مصطفی نیلی در گفتگو با وبسایت خبری«امتداد نیوز» از موارد متعدد فشار دستگاه قضایی با موکل خود و امیرحسین مرادی خبر داده بود.
به گفته مصطفی نیلی، عدم صدور مجوز دیدار این دو دانشجوی بازداشتی با وکلای انتخابی خود، گرفتن اعتراف اجباری از این دو در ساختمان دادگستری تهران با حضور همکلاسیها و اساتید، و البته بازجویان و سرپرست دادسرای امنیت تهران و نگهداری علی یونسی در سلول انفرادی بند ٢٠٩ زندان اوین به مدت ٦٠روز، از جمله موارد متعدد برخوردهای غیرقانونی وزارت اطلاعات و قوه قضاییه با این دو دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف بوده است.
قوه قضاییه جمهوری اسلامی، تبصره ماده ٤٨ قانون آیین دادرسی کیفری را از زمان تصویب تا امروز، بهانهای برای محرومیت فعالان مدنی و سیاسی از وکیل انتخابی خود کرده است. بر اساس این بند از قانون آیین دادرسی کیفری، به قوه قضاییه اجازه داده شده که حداکثر به مدت ٢٠روز از بازداشت، از ملاقات متهمان «جرایم امنیت داخلی و خارجی»، برخی جرایم اقتصادی و«تروریستی» از ملاقات متهم با وکیل انتخابی خود جلوگیری کند. این ممنوعیت باید به صورت رسمی از طرف بازپرس پرونده صادر شود و تنها در صورت نیاز، از سوی این مقام قضایی قابل تمدید است.
بیش از یکسال شکنجه و انفرادی
برخی از کاربران توییتر در طوفان توییتری روز جمعه سوم اردیبهشت ماه، به صحبتهای همبندی سابق علی یونسی در گفتوگو با«ایران وایر» واکنش نشان دادند. «مجتبی حسینی» که تیر ماه سال گذشته برای چند روز با علی یونسی همبند بود، با اشاره به شنیدن صدای فریاد و شکنجه از سوی این دانشجوی بازداشتی، در بند ٢٠٩ زندان اوین، گفته بود: «یک شب، از سلول کناری علی، صدای شکنجه و فریادهای وحشتناکی میآمد.... این صدا تا چند ساعت ادامه داشت و به شدت وحشت کرده بود. لابهلای فریادها، یک صدایی گفت وقتی کار این زندانی تمام شد، سراغ سلول کناری که خود علی در آن بود، بروند. علی از شدت صداهای وحشتناک داد و فریادهای فرد شکنجه شده تا صبح نخوابیده بود. میگفت هنوز هم نمیدانم که این صداها، از یک نوار ضبط شده میآمد و یا واقعا در حال شکنجه زندانی سلول کنار او بودند. زندانی سلول کنار علی یونسی، امیرحسین مرادی بود.»
یک کاربر توییتر با اشاره به همین نقل قول از علی یونسی در صفحه خود نوشت: «برای جوون ۲۰ ساله و تو اتاق دومتریِ انفرادی، صدای شکنجه پخش کردن. جوونی که مدتی قبلش افتخاراتش رو به عنوان «دستاورد چهل ساله انقلاب» پخش کردن. برای کارگردانی اعترافات اجباریش، زخم چشمش خوب شده بود؟»
اشاره این کاربر به پخش افتخارات علی یونسی در صداوسیما به عنوان دستاورد چهل ساله انقلاب، به یک برنامه صداوسیما با اجرای «رضا رشیدپور» برمیگردد که علی یونسی به همراه دیگر مدالآوران المپیاد جهانی نجوم در آن حضور داشتند. همزمان با سالگرد بازداشت او و امیرحسین مرادی در شبکههای اجتماعی ویدیوی کوتاهی از این برنامه در شبکههای اجتماعی دست به دست شد.
کمتر از دو سال بعد از پخش این «افتخارات» علی یونسی در صداوسیما، ماموران وزارت اطلاعات برای گرفتن اعتراف تلویزیونی او را مورد شکنجه قرار دادند؛ فشاری که به گفته مجتبی حسینی، که ٩ روز با علی در قرنطینه بند ٢٠٩ زندان اوین همبند بود، با تقریبا یک شبانهروز، تکرار یک جمله دلخواه ماموران در مقابل دوربین تلویزیونی همراه شد.
کاربر دیگری به نام «فاطمه» در توئیتر باز هم با اشاره به گفتههای هم بندی سابق علی یونسی مبنی بر ضرب و شتم او در هنگام بازداشت از سوی ماموران وزارت اطلاعات نوشت: «علی را طوری زدند که تا صد روز از چشمش خون و چرک میآمد.»
«محمد نوری»، از فعالان دانشجویی با اشاره به انواع فشارهای غیرقانونی بر امیرحسین مرادی و علی یونسی در یک سال بازداشت آنها از جمله تهدید به بازداشت خانواده علی یونسی، گرفتن اعتراف اجباری تلویزیونی، عدم صدور مجوز دیدار با وکیل انتخابی و برگزار نشدن جلسه دادگاه بعد از این مدت طولانی بازداشت نوشت: «کثافتی هست که بهش تن نداده باشید تو برخورد با چندتا دانشجو؟»
«بهاره هدایت»، فعال دانشجویی سابق با اشاره به بیش ازیک سال «بازداشت موقت» علی یونسی و امیرحسین مرادی و تمدید هر ماهه آن از سوی بازپرس پرونده در صفحه توییتر خود نوشت: «یک سال گذشته...حتما توی سلول با خودشون فکر کردند، سرنوشت من هر ماه روی یه کاغذ نوشته میشه و لابلای صدها کاغذ دیگه میره زیر دست بازپرس و او ماشینوار امضاشون میکنه. وزن هر امضا به سبکی عمر منه که توی این سلولِ دمکرده مثل برق و باد میگذره.»
شرکت در طوفان توییتری اعتراض به بازداشت طولانی مدت این دو دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف، واکنش فعالان کارگری را هم برانگیخت. «اسماعیل بخشی» فعال کارگری شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه با شرکت در طوفان توییتری دیروز در صفحه خود با اشاره به یک سال بازداشت این دو برای «تکمیل سناریوی» نهادهای امنیتی در زمینه اعتراف به اتهامات مطرح شده نوشت: «در تاریخ خواهند نوشت ما در عصر ننگینی زندگی میکردیم که قهرمانان المپیاد علمی سرزمینشان را مفسد فی الارض میگفتند و محاکمه میکردند.»
«فائزه ستاری»، فعال دانشجویی سابق با اشاره به همین موارد فشار بر علی یونسی و امیرحسین مرادی، آن ها را تنها «گوشهای» از شکنجه این دو بازداشتی جوان ارزیابی کرد.
«هانیه قره اوغلانی»، خواهر«حامد قره اوغلانی»، فعال سابق دانشجویی که او هم با اتهامات سیاسی ماههاست در بازداشت به سر میبرد، در واکنش به بیش از یک سال بازداشت دو دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف، در صفحه توییتر خود نوشت: «حامد به درستی میگفت که بدون سند و مدرک و بیپروا، پروندهسازی میکنند و سناریو مینویسند و هر حکمی که میخواهند بر قضات تحمیل میکنند و همه اینها (را) در شدیدترین حالت ممکن طی یک سال بر علی یونسی و امیرحسین مرادی روا داشتهاند.»
حامد قره اوغلانی، دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه شهید بهشتی و ساکن ارومیه، سال ۱۳۹۵ برای رفع مشکل مالی به کشور ترکیه سفر کرد و همان سال به ایران بازگشت. چهار سال بعد از آن سفر، یعنی تیرماه سال گذشته، او در ارومیه بازداشت شد.
آقای قره اوغلانی، آذر ماه سال گذشته با تایید حکم خود در دیوان عالی کشور به ١٣ سال زندان به اتهامهای «توهین به رهبری»، «تبلیغ علیه نظام» و «عضویت در گروههای معارض» محکوم شد.
برخی نوشتههای او در شبکههای اجتماعی، به عنوان مصداق اتهام توهین به رهبری و تبلیغ علیه نظام اعلام شد.
تلاش ناموفق برای گرفتن اعتراف اجباری
بخش دیگر توییتهای اعتراض به ادامه بازداشت علی یونسی و امیرحسین مرادی در زندان اوین، به ناموفق بودن سناریوی وزارت اطلاعات برای اثبات اتهامات با تکیه بر اعترافات اجباری این دو دانشجو اشاره کردند. «رضا یونسی»، برادر علی یونسی با اشاره به انواع فشارها بر علی و تهدید خانواده او در این مدت نوشت: «عدالتى که بر اساس مدرک یا اعتراف متهمین کار نمیکند. اساس بر این است که با انفرادی و فشار روحی شکنجه کنند، زندانی و خانوادهاش را تهدید کنند، اجازه دسترسی به وکیل ندهند تا زندانی را مجبور به اعتراف مدنظرشون کنند.»
رضا یونسی پیشتر هم در مورد نبودِ هرگونه سند محکمهپسند برای اثبات اتهام علی یونسی و بازداشت همراه با ضرب و شتم او در صفحه توییتر خود نوشته بود: «اگر مدرک جرمی بود، قاعدتا میتوانستند علی را قانونی احضار و بازداشت کنند. حتی به روش جنگلی غیرقانونی هم، ۱ یا ۲ نفر برای بازداشت علی کافی بود. محل تحصیل و تدریس وی هم مشخص است. قاعدتا طبق قانون نیازی به تخریب اموال خانه و بردن موبایلها، کامپیوترها و حتی ماشین پدرم نیست.»
رضا یونسی، همچنین به فاصله کمی بعد از بازداشت علی برادر خود از تهدید پدر و مادر او خبر داده بود. «مجتبی حسینی»، همبندی سابق علی یونسی هم در گفتوگو با ایران وایر از تهدید به بازداشت پدر و مادر علی، در صورت اعتراف نکردن به اتهام سنگین افساد فی الارض خبر داده بود.
«محمود معصومی»، فعال حقوق بشر هم با اشاره به بازداشت طولانی مدت علی یونسی و امیرحسین مرادی در بند ٢٠٩ اوین، بابت سرنوشت احتمالی این پرونده ابراز نگرانی کرد: «نگهداری طولانی مدت علی یونسی و امیرحسین مرادی در بازداشتگاه اطلاعات معنای خوبی ندارد. مثال نمیزنم که دل مادرش را کباب نکرده باشم.»
به نظر میرسد اشاره این فعال حقوق بشر به ماهها بازداشت در سلول انفرادی و شکنجه «مازیار ابراهیمی» و چندین شهروند دیگر با اتهامات دروغین دست داشتن در«ترور دانشمندان هستهای» از سوی وزارت اطلاعات مربوط میشود.
«شهابالدین نظری»، فعال سابق دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز هم دیروز در مورد مقاومت علی یونسی، در برابر فشارهای سنگین برای اعتراف اتهام خود در توییتر نوشت: «انفرادی، شکنجه، یک سال بازداشت موقت در بند امنیتی و عدم برگزاری دادگاه روندی است که حتی در این خفقان هم کمتر شاهد بودیم و فقط بیانگر مظلومیت و بیگناهی علی و امیرحسین است. بعد از یک سال شکنجه نتوانستهاند پروندهسازیشان را تمام کنند و جهان نظارهگر این آدمربایی است.»
«لیلا حسینزاده»، فعال صنفی دانشگاه تهران هم با اشاره به تلاش وزارت اطلاعات برای اخذ اعتراف اجباری پیش از آغاز رسیدگی به این پرونده در دادگاه نوشت: «بیش از یک سال است که انواع مکانیزمهای شکنجه روانی و فیزیکی بر علی یونسی و امیرحسین مرادی اعمال شده. لحظه به لحظه علی و امیرحسین برای اعتراف علیه خود شکنجه شدهاند تا با اتهام فساد فی الارض به #بیدادگاه بروند. حتی همان هم نمیشود و در شرایط تعلیق و شکنجه محض نگهشان داشتهاند.»
با گذشت بیش از یک سال از بازداشت این دو دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف، خانواده و نزدیکان امیرحسین مرادی، هیچ اظهارنظری در رسانهها و شبکههای اجتماعی در این مورد انجام ندادهاند. فشار بر فعالان دانشجویی در سال جاری و همزمان با تعطیلی دانشگاهها در شرایطی ادامه دارد که وزارت علوم، تحقیفات و فناوری هم هنوز هیچ موضع مشخصی در مورد بازداشت علی یونسی، امیرحسین مرادی و دیگر دانشجویان تحت تعقیب نگرفته است.
مطالب مرتبط:
گفتوگو با همبندی سابق علی یونسی؛ با دانشجوی نخبه در زندان چه میکنند؟
علی یونسی و امیرحسین مرادی؛ یک سال شکنجه برای اعتراف تلویزیونی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر