آتوسا ایرانمهر، شهروندخبرنگار- تهران
واژه «دورگهها» از زمانی وارد فوتبال ایران شد که «فریدون زندی» پیشنهاد فدراسیون فوتبال برای بازی در تیم ملی ایران را پذیرفت. او از مادری آلمانی و پدری ایرانی به دنیا آمده بود. اما از آن پس، حتی به «رضا قوچاننژاد» که زاده خراسان بود یا «اشکان دژاگه» که از پدری و مادری ایرانی به دنیا آمده بود نیز لقب دورگههای فوتبال را دادند؛ بازیکنانی با شهروندی اروپایی اما از خانوادهای ایرانی.
در فوتبال زنان تا امروز دختری از اروپا به تیم ملی زنان ایران اضافه نشده است، اما هستند دختران ایرانی که برای تیمهای ملی دیگر یا در باشگاههای اروپایی میدرخشند و کسی نامی از آنها نمیداند. به مناسبت ۸ مارس، روز جهانی زن، به دختران ایرانی شگفتیساز در فوتبال جهان میپردازیم؛ دخترانی که هرگز برای تیم ملی ایران پا به توپ نشدهاند.
***
در جام جهانی ۲۰۱۹ فوتبال زنان، حضور یک بازیکن ایرانی در تیم ملی آلمان باعث تحسین و شگفتی هواداران فوتبال در ایران شد.
پس از آن در مراسم بهترینهای سال سوئد، توپ نقرهای که به بهترین بازیکن سال فوتسال زنان اهدا میشود، نصیب یک ایرانی شد.
سال ۲۰۲۰ هم خبرسازترین خرید زمستانی تیم زنان «یوونتوس» یک ایرانی بود. سه ایرانیتبار را که در اروپا بزرگ شده و به موفقیت رسیدهاند، بهتر بشناسیم.
آناهیتا زمانیان بختیاری، از پاریسنژرمن تا یوونتوس
متولد ۱۹۹۸ در لندن از پدر ایرانی و مادر فرانسوی، چهار ساله بود که همراه خانواده به سوئد رفت. برادر بزرگش فوتبالیست بود و «آناهیتا» هم خیلی زود فوتبال را آغاز کرد. در شش سالگی عضو باشگاه «کیودینگ» بود و بزرگتر که شد پیراهن تیم معتبر «گوتهبورگ» را پوشید که هر سوئدی آرزوی عضویت در چنین تیمی را دارد.
آناهیتا برای بازی در لیگ زنان سوئد انگیزه بالایی داشت و نخستین بازی خود را آوریل ۲۰۱۶ که فقط ۱۸ سال داشت مقابل «اوربرو» انجام داد.
«زمانیان بختیاری» سه فصل برای گوتهبورگ یا به قول سوئدیها «یوته بوری»، زیر نظر «استفان رن» بازی کرد، ۳۴ بار به میدان رفت و دو گل هم به ثمر رساند. در این مدت، پیشنهاد بازی در تیمهای ملی نوجوانان و جوانان سوئد را رد کرد.
او که در پست هافبک نفوذی بازی میکند، سال ۲۰۱۴ نخستین بازی خود را برای تیم زیر ۱۷سالههای فرانسه انجام داد و مقابل جمهوری چک به میدان رفت. ۴ بار پیراهن فرانسه را در این رده سنی پوشید و در ادامه به تیم زیر ۲۰ سالهها رسید.
سال ۲۰۱۸ در جام جهانی زیر ۲۰ سال به میزبانی فرانسه، با شکست مقابل اسپانیا، از صعود به فینال بازماندند. او موفق شد یک پنالتی برای تیمش بگیرد که با فرصتسوزی همتیمیاش بینتیجه ماند. آنها در دیدار ردهبندی هم در ضربات پنالتی به انگلیس باختند تا در رده چهارم بایستند.
بعد از حضور در این مسابقات، زمانیان تصمیم گرفت چالش بزرگتری را تجربه کند. لیگ سوئد برایش کوچک شده بود. به فرانسه رفت و پیراهن «پاریسنژرمن» را پوشید.
حضورش در پاریس چندان موفقیتآمیز نبود. ۵ بار در «لیگ قهرمانان اروپا» به میدان رفت و فقط ۷ بار فرصت بازی را به عنوان یار تعویضی به دست آورد.
همین مسئله باعث شد به فکر جدایی بیفتد. سرمربی یوونتوس، «ماریا ریتا»، که بازی زمانیان را در جام جهانی زیر ۲۰ سال دیده بود، در نقل و انتقالات زمستانی تصمیم به جذب او گرفت. زمانیان به عنوان نخستین خرید باشگاه یوونتوس در سال ۲۰۲۰ به هواداران معرفی شد و البته خیلی زود نخستین گلش را مقابل «تاوانیا» به ثمر رساند.
درباره احساسش از بازی برای یوونتوس میگوید: «وقتی عضویتم در یووه قطعی شد واقعاً هیجان زیادی داشتم. با انگیزه هم بودم تا خودم را اثبات کنم که خوشبختانه همینطور شد.»
زمانیان میتواند به چهار زبان صحبت کند؛ انگلیسی، فرانسه، فارسی و سوئدی.
میگوید: «در خانه معمولا انگلیسی صحبت میکنیم، اما این دلیل نمیشود که فارسی و فرانسه را کنار بگذاریم. از این دو زبان هم در مکالمات خود استفاده میکنیم.»
درباره ایران گفته است: «هیچ وقت در ایران نبودهام. پدرم علاقه بسیاری به ایران دارد. خودم در انگلیس به دنیا آمدم و در سوئد بزرگ شدم.»
آناهیتا زمانیان با یوونتوس قهرمان «سری آ» و «سوپر کاپ ایتالیا» شد تا در پایان سال ۲۰۲۰ قراردادش را یک فصل دیگر تمدید کند.
سارا دورسون خواجه در تیم ملی آلمان
جام جهانی ۲۰۱۹ زنان آلمان یک سورپرایز برای ایرانیها داشت. یک مدافع ایرانیتبار در قلب خط دفاعی آلمان؛ «سارا دورسون خواجه.»
متولد نوامبر ۱۹۹۱ در کلن، پدرش ایرانی است و مادرش ترک.
سارا فوتبال حرفهای را در ۱۵ سالگی آغاز کرد. یعنی زمانی که در آزمون استعدادیابی تیم ملی نوجوانان آلمان پذیرفته شد. پس از آن در تمام ردههای سنی برای تیم ملی آلمان بازی کرد.
پس از پوشیدن لباس تیمهای «واتن شاید»، «توربین پوتسدام»، «باد نوینآر» و «اسن»، سال ۲۰۱۸ به «وولفسبورگ» رفت؛ یعنی بازی در عالیترین سطح از فوتبال حرفهای دنیا و جایی که دو فصل پیاپی با این تیم قهرمان «بوندسلیگای زنان» و «جام حذفی» شد.
در جام جهانی ۲۰۱۹ تیم ملی زنان آلمان در یکچهارم مقابل سوئد شکست خورد و از راهیابی به نیمهنهایی بازماند. این اولین حضور سارا دورسون در جام جهانی بود و در تمام بازیها در ترکیب اصلی قرار داشت.
سال ۲۰۲۰ فینال لیگ قهرمانان زنان اروپا بین «لیون» و وولفسبورگ برگزار شد که در پایان لیون با پیروزی ۳ بر یک جام قهرمانی را بالای سر برد. در این دیدار سارا دورسون خواجه مدافع وولفسبورگ در دقیقه ۳۹ به دلیل مصدومیت مجبور به ترک زمین شد.
مدتی با این مصدومیت دست و پنجه نرم کرد و باز هم پا به میادین فوتبالی گذاشت. در این فصل از بوندسلیگای زنان سارا و تیمش تا هفته چهاردهم در رده دوم و پشت سر «بایرن مونیخ» قرار دارند.
نازنین واثقپناه، از کرج تا بازیکن سال سوئد
سال ۲۰۱۹ در مراسم بهترینهای سال فوتبال و فوتسال سوئد «نازنین واثقپناه» جایزه برترین بازیکن فوتسال سوئد را دریافت کرد تا در ایران خبرساز شود.
خرداد ۱۳۶۶ در کرج از پدر و مادر ایرانی به دنیا آمد، اما هنوز دو ساله بود که خانوادهاش به سوئد مهاجرت کردند.
ابتدا فوتبالیست بود و در ۱۸ سالگی برای باشگاه «ریمرسهولمز» بازی میکرد، اما در ۳۲ سالگی و در فوتسال، با لباس «فالکائو استکهلم» به عنوان برترین بازیکن سال این کشور انتخاب شد.
او درباره روندی که پشت سر گذاشت، میگوید: «بیشتر زندگیام در استکهلم گذشت. دو برادر فوتبالدوستم باعث شدند از ۵ سالگی فوتبال بازی کنم. از بچگی خیلی گل میزدم و حتی در مسابقهای که ۱۲ گل زدیم، همه گلها را خودم زدم. همه میگفتند تو آخرش یک چیزی میشوی.»
نازنین تاکید میکند: «اگر میشد فقط روی فوتبالم تمرکز کنم خیلی خوب بود، اما فوتبال زنان درآمد خاصی ندارد. برای همین من قبل از تمرین، از ۸ صبح تا ۱۵ بعدازظهر کار میکنم. عصبانی میشوم، چون ما هم مثل مردان هر روز تمرین میکنیم. بچگی همیشه برایم سوال بود که چرا اینقدر تفاوت بین زن و مرد وجود دارد. فکر نکنم هیچوقت به اندازه مردان از فوتبال درآمد داشته باشیم.»
و دیدگاه این دختر کرجی درباره تیم ملی سوئد: «از ۵ سالگی رویایم حضور در تیم ملی بود. وقتی به تیم ملی سوئد دعوت شدم، فکر کردم دیگر به آرزویم رسیدم، اما باید تلاشم را بیشتر کنم.»
نازنین واثقپناه در ردههای زیر ۱۷ سال و جوانان برای تیم ملی فوتبال سوئد بازی کرد. سال ۲۰۰۸ به تیم ملی بزرگسالان فوتبال سوئد دعوت شد، اما فقط دو بار برای این تیم به میدان رفت. او در ۲۹ سالگی از فوتبال به فوتسال رفت، با تیم فالکائو به اوج موفقیت رسید و اکنون برای تیم ملی فوتسال سوئد بازی میکند. او یکی از یاران کلیدی تیمش در جام ملتهای اروپا بود، با آمار خیرهکننده ۱۸ گل در ۱۸مسابقه.
نازنین با وجود داشتن دو فرزند و همینطور شاغل بودن، همچنان فوتسال بازی میکند.
میگوید: «به خاطر بازی برای سوئد دیگر نمیتوانم برای تیم ملی ایران بازی کنم. خیلی دوست داشتم برای مملکت خودم بازی کنم. هر چقدر آدم بزرگتر می شود متوجه میشود که باید به کشورش خدمت کند.»
مطالب مرتبط:
سقوط آزاد بی نظیر دختران فوتبال؛ درخواست برای ثبت در گینس
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر