زلزلهای به بزرگی پنج و ششدهم دقایقی پس از ساعت ۲۲ شامگاه چهارشنبه شهر سیسخت، مرکز شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد، را لرزاند. مردم وحشتزده این شهر شب سرد زمستانی را در فضای باز سپری کردند. شماری از ساکنان سیسخت در گفتوگو با ایرانوایر، ضمن اشاره به شب سختی که از سر گذراندند، از نگرانیشان درباره بازسازی خانههایشان میگویند
***
مردم سیسخت شامگاه چهارشنبه را در سرمای زمستان و در آوارگی پس از زلزله گذراندند.
ساکنان زلزلهزده این شهر کوچک و زیبای دامنه دنا علاوه بر واهمه وقوع پسلرزهها، نگران خسارتهای سنگین منازل مسکونیشان بودند که دورنمایی برای جبران آنها وجود ندارد.
اگر آن گونه که «محمد محمدی»، مدیرکل بحران استانداری کهگیلویه و بویراحمد میگوید، بیش از هشتاد درصد منازل مسکونی فرسوده در جریان این زمینلرزه آسیب دیده باشد و سکونت در آنها غیر ممکن باشد باید در انتظار روزگار دشواری برای مردم این منطقه باشیم.
دو نفر از اهالی سیسخت و یک خبرنگار محلی به ایرانوایر میگویند مهمترین مشکلی که شب گذشته در این منطقه زلزلهزده به چشم میآمد، بی جا و مکانی مردم ترسخورده و اسکان موقت آنها در سرمای سخت منطقه بود.
با اینکه به علت تاریکی هوا و بسته شدن مسیر رفت و آمد به سیسخت، کماکان ارزیابی دقیقی در مورد میزان خسارتهای جانی و مالی وجود ندارد، اما گفته شده است که هلال احمر یک اردوگاه اسکان موقت برای مردم این شهر راهاندازی خواهد کرد.
زمینلرزه سیسخت، به بزرگی پنج و شش دهم، شامگاه چهارشنبه ۲۹ بهمنماه روی داد و کانون آن در ۱۰ کیلومتری شهر کوچک سیسخت بود.
ریزش کوه باعث مسدود شدن اصلیترین مسیر سیسخت به یاسوج در همان ساعتهای اولیه شد.
شهر سیسخت به شهر آفتاب تابان و برف و سرمای بیوقفه شهرت دارد؛ شهر کوچکی که به علت همجواریاش با کوه دنا، در زمستانها سرد و در تابستانها آب و هوایی معتدل و دلپذیر دارد. به همین دلیل هم وقوع زلزله در یک شب سرد زمستانی برای مردمی که شب را بیرون از چهاردیواری خانههایشان سپری کردند سرد و گزنده است.
خانه «گلنار بهرامی»، ساکن سیسخت، آسیب دیده است. او به ایرانوایر میگوید هنگام وقوع زلزله در حال صرف شام بودند. فرزند دوسالهشان زیر پنجره گلخانه در خواب بود و فقط چند دقیقه قبل از زلزله به آنها ملحق شد.
به گفته گلنار، شدت زلزله به اندازهای بود که شیشههای گلخانه شکسته و دیوارها ترک برداشتهاند اما خسارت دیگری برای خانواده آنها در پی نداشته است.
گلنار میگوید مردم به کوچهها، خیابانها و اماکن باز پناه بردند اما مهمترین مشکلی که از گوشه و کنار میشنیدی، نگرانی آنها از آسیبهایی بود که به خانههایشان وارد شده و امیدی به جبران یا تعمیر خانههایشان ندارند.
او به ایرانوایر میگوید: «همسایهها مدام در این مورد با هم حرف میزدند که با این اوضاع و احوال اقتصادی خانههایمان را چطور تعمیر و قابل سکونت کنیم. شاید اگر به طور ساختاری یک برنامه کمکرسانی برای حادثه دیدگان طراحی شده بود یا به آسیبدیدگان حوادث طبیعی وام میدادند و کمکرسانی واقعی انجام میشد، این همه ترس و وحشت به جان مردم نمیافتاد. اما میبینیم بعد از چندین سال که از زلزله سرپل ذهاب میگذرد هنوز عدهای بیخانماناند یا حتی در کانکس زندگی میکنند. همین باعث شده مردم به شدت وحشتزده باشند.»
گلنار میگوید تا جایی که از همسایهها شنیده روستای «کهریک» به شدت تخریب شده و البته روستاهای کم جمعیت دیگری هم هستند که هنوز میزان خسارت آنها ارزیابی نشده است.
او میگوید وجه مثبت ماجرا آنجاست که مردم شهر سیسخت هنگام ضرورت و بلا روحیه همدلی و همکاری فوقالعادهای دارند: «از همان دقایق اولیه وقوع زلزله این همدلی را بین مردم میدیدم. لرها بسیار با غیرتاند و رنج همسایه را رنج خودشان میدانند. برای همین هم شاهد صحنههای بسیاری بودم که مردم به همدیگر کمک میکردند یا پتو و تجهیزات به دیگران قرض میدادند. یک مادر را دیدم که با سه بچهاش سراسیمه از خانه بیرون دوید و یک پیرمرد تقریبا ناتوان یکی از بچهها را برای کمک به زن در آغوش گرفت و با وجود سرما کتش را بر تن کودک کرد. این صحنههای به ظاهر بیاهمیت را در محیط اطرافتان میبینید و متوجه میشوید که هنوز هم مردم نسبت به همدیگر بیتفاوت نیستند.»
شهر سیسخت یکی از زیباترین شهرهای کوهپایهای در ایران است. اطراف سیسخت را باغهای هلو، گردو ، سیب و مزارع انگور پر کرده و مردم منطقه و حتی استانهای همجوار مانند خوزستان، هر سال هنگام گرمای بی امان هوا به دامنهی کوه دنا پناه میبرند و در خنکای باغهای انبوه هلو و مزارع انگور این شهر کوچک تن به دلپذیرترین هوای دامنه دنا میدهند.
مسافر که باشی و از آنجا که بگذری، همیشه یک نفر نانی تازه، یک ظرف ماست گوسفندی دودزده یا چند دانه هلوی آبدار یا یک ظرف عسل پادنا یا مراتع سرگودهای دشتک به تو تعارف میکند.
«آرش نیکخو»، فعال محیط زیست و خبرنگار ساکن آن منطقه، به ایرانوایر میگوید مهمترین مشکل شب گذشته و بعد از زلزله، اسکان مردم در سرمای شدید منطقه بود.
او میگوید: «هوا بارانی و سرد بود. زلزله در ساعتی آمد که مردم در سرمای این فصل در خانههایشان بودند. اگر به سامانه لرزهنگاری نگاهی بیندازید میبینید که ساعت چهار عصر یک زلزله در اندازه دو و ششدهم هم رخ داد و در حکم اخطار زمین بود. شدت زمین لرزه اصلی به حدی بود که روستاهای اطراف، مثل کوخدان و کهریک و پادنا و سایر بخشهایی که در همسایگی کوه دنا قرار دارند، زلزله را حس کرده بودند.»
به گفته این خبرنگار محلی، در ساعات اولیه وقوع زلزله مسیر جاده سیسخت به یاسوج به علت ریزش کوه به مدت چند ساعت مسدود شد اما به همت اداره راه و شهرسازی این مسیر باز شد.
او همچنین توضیح میدهد که آب و برق این شهر کوچک نیز قطع شده بود اما چند ساعت بعد مجددا وصل شد.
با این همه به باور آرش نیکخو، مهمترین چالشی که شب گذشته حس میشد دمای هوا و کمبود اماکنی برای اسکان موقت بود: «برودت هوا دو درجه زیر صفر بود. طبیعتا با وضعیت قرنطینه و کرونا و سرما وقتی مردم مجبورند بیرون خانههایشان اسکان کنند شرایط بغرنجی ایجاد خواهد شد چون نمیتوانند در گروههای جمعی زیر سقف چادرها جمع شوند.»
شهر سیسخت، آن طور که آرش نیکخو به ایرانوایر میگوید، همراه با الحاق روستاها و بخش پاتاوه و بقیه دور و اطرافش، تقریبا ۵۰ هزار نفر جمعیت دارد. اما جمعیت خود شهر حدود هشت هزار نفر است. به گفته نیکخو، سیسخت به جز یک درمانگاه، بیمارستان تخصصی ندارد و همواره بیماران اورژانسیاش را با آمبولانس به یاسوج منتقل میکنند.
او میگوید تعداد مصدومانی که توسط محلیها و نیروهای امدادی به بیمارستان منتقل شدهاند قریب به چهل نفرند که گفته میشود وضعیت دو نفر از آنها وخیم است.
آرش نیکخو میگوید تا ساعت سه بامداد شب گذشته هنوز هیچ نهادی برنامه اسکان موقت مردم را انجام نداده بود. آنها دور خود پتو پیچیده بودند و شب را بیرون از خانه گذراندند. بعد از زلزله اصلی هم هفت یا هشت پسلرزه با درجات مختلف به وقوع پیوست و در نهایت، ساعت سه بود که نیروهای امداد هلال احمر تعدادی چادر برپا کردند.
او میگوید به مجموعه گردشگری و هتل «دال» این شهر نیز خسارات سنگینی وارد شده و گفته میشود این هتل تقریبا ویران شده است.
هتل دال یک هتل چهار ستاره و دارای ۳۶ اتاق است که دو سال پیش در دامنه کوه دنا برای پذیرایی از میهمانان آن حوالی افتتاح شد.
به گفته آرش نیکخو، شایعه شیوع کرونای جهشیافته باعث وحشت عمومی شده و به همین دلیل هم نمیشود توقع داشت که مردم در چادرهای عمومی در کنار همدیگر قرار بگیرند، بلکه در این مورد نیاز به اماکن کوچک خانوادگی است و با توجه به اینکه سیسخت جمعیت زیادی ندارد، با مدیریت ماجرا، میشود آنها را به سرعت در مکانهای امن اسکان داد.
آرش در ۳۵ کیلومتری محل وقوع زلزله زندگی میکند. او که در اغلب آتش سوزیهای جنگلی منطقه به عنوان امدادرسان فعالیت میکند، این بار نتوانسته برای کمک به سیسخت راهی آنجا شود: «فرماندار دنا از حضور مردم منطقه به سیسخت با این استدلال که خلوت بودن باعث میشود امدادرسانی به آسیبدیدگان آسودهتر به انجام برسد جلوگیری کرد. اما از آن جایی که ما میدانیم امکانات و تجهیزات هلال احمر و امدادرسانی در این منطقه بسیار محدود است، شاید اگر به نیروهای امدادگر مردمی اجازه میدادند تا کمک حال امدادگران هلال احمر باشند، امکان کمکرسانی بیشتری فراهم میشد.»
با این همه، بسیاری از مردم در شبکههای اجتماعی اعلام آمادگی کردهاند که برای کمکرسانی حاضرند به سیسخت سفر کنند.
یک فرد محلی که مایل به ذکر نامش نیست به ایرانوایر میگوید احتمال مرگ هموطنان در این زلزله دور از ذهن نیست.
او میگوید شایعاتی مبنی بر مرگ دو شهروند در جاده لوداب به پاتاوه به علت پرتاب سنگ و ریزش کوه منتشر شده است اما منابع رسمی به رسانههای محلی گفتهاند تخریب این خودرو، نه به علت ریزش کوه، بلکه به خاطر تصادف دو خودرو بوده است.
مطالب مرتبط:
زلزله روی زلزله؛ وضعیت مناطق زلزلهزده آذربایجان پیش و پس از زمینلرزه
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر