در حالی که بسیاری از کشورهای جهان واکسیناسیون کرونا را با واکسنهای محدود موجود مدتی است آغاز کردهاند، ایران بهتازگی توانسته برای ۱۰هزار نفر در ایران واکسن روسی کرونا را تهیه کند. واکسنی که طی هفتههای اخیر حواشی و اختلافنظرهای بسیاری را در بدنه نهادهای حکومتی به وجود آورد و در نهایت با مهر تایید نشریه «لنست» پای واکسن روسی، ماجرا فروکش کرد. از سوی دیگر مرگ دو پیشکوست فوتبالی ایران طی روزهای اخیر انگشت اتهام را بیش از گذشته به سوی مقامات جمهوری اسلامی نشانه رفته که چرا در تهیه و خرید واکسن تعلل داشتهاند.
تعللی که اصلیترین دلیل آن، مخالفت «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی با خرید و واردات واکسن کرونای آمریکایی و بریتانیایی عنوان میشود. اگر این مخالف انجام نمیشد، ایران در دیماه میتوانست با ۱۵۰ هزار دوز از واکسن فایزر که از طریق خیرین تهیه شده بود، بالغ بر ۷۵هزار نفر را واکسینه کند. از این رو است که بسیاری رهبر جمهوری اسلامی و دولت را عامل مرگ روزانه حداقل ۷۰نفر در ایران میدانند.
چانهزنی برای خرید واکسن
روز شنبه ۱۸ بهمن ماه، «اسحاق جهانگیری»، معاون اول و دست راست حسن روحانی که کمترین اظهارنظر را در خصوص موضوعات مرتبط با ویروس و واکسن کرونا کرده است، پشت تریبون رفت و گفت: «در هیچ مقطعی به خاطر گران بودن واکسن کرونا، تاخیر در خرید واکسن انجام نداده است.»
او در اظهارات روز شنبه خود دلیل آورد، مثال زد و به هر طریقی سعی کرد توضیح دهد که چرا ایران تاکنون واکسیناسیون را آغاز نکرده است، در حالی که کشورهای همسایه ایران بیش از یک ماه از آغاز واکسیناسیونشان میگذرد.
جهانگیری گفته است تحریمهای آمریکا در مقطع طولانی مانع از پرداخت پول خرید واکسن شده بود. او همچنین توضیح داده است: «به ما گفتند واکسن فلان کشور با قیمت هر دوز ۲۵ دلار و یا بیشتر است، رییسجمهور دستور داد و بانک مرکزی اعلام کرد که منابعش را تامین میکنیم.»
دفاعیات او در نهایت به آنجا رسید که گفت: «به همین دلیل ممکن است مقداری نوبت ما، بین خریداران واکسن عقب افتاده باشد.»
در حالی جهانگیری مقامات جمهوری اسلامی را از هرگونه چانهزنی برای خرید واکسن مبرا کرده است که طی روزهای اخیر «محمدرضا شانهساز»، رئیس سازمان غذا و دارو اظهارات متناقضی را مطرح کرده بود.
سازمان غذا و دارو تنها نهادی در ساختار حکومت ایران است که حق صدور مجوز برای خرید و تزریق واکسن کرونا در در ایران را دارد؛ هرچند باید عواملی مانند حکم حکومتی رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر ممنوعیت واردات برخی واکسنها را در نظر گرفت. این سازمان حتی دو روز بعد از «محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی خبر صدور مجوز واکسن روسی را برای ورود به ایران تایید کرد.
با این اوصاف رئیس این سازمان روز ۱۵بهمن۱۳۹۹ در توضیح اینکه چرا جمهوری اسلامی خیلی دیر واکسن را تهیه کرده است، گفت: «هر چه واکسن دیرتر تحویل داده شود قیمت کمتر میشود و اینکه میبینید مسئولان از جواب دادن صریح و آشکار طفره میروند و پاسخ آشکار نمیدهند، به این دلیل است که ما در مرحله چانهزنی هستیم.»
او معتقد است اگر واکسن تولید ایران آماده شود، قیمت واکسن وارداتی کاهش پیدا میکند.
پیش از این «محمود واعظی»، وزیر کشور اعلام کرد که قرار است ۲ میلیون دوز واکسن روسی به ایران وارد شود. کمی بعد این عدد به ۵۰۰هزار دوز تغییر کرد و در نهایت روز پنجشنبه ۲۰هزار دوز وارد ایران شد. قرار است دوزهای دیگری طی ماه آینده وارد کشور شود، اما میزان آن همچنان مشخص نیست.
چشمِ بسته و مشتِ باز مقامات برای خرید واکسن بریتانیایی
از روزی که رهبر جمهوری اسلامی مقابل دوربین رسماً واردات واکسن کرونا از دو کشور آمریکا و بریتانیا را ممنوع اعلام کرد، مقامات وزارت بهداشت و در راس آنها «سعید نمکی» بارها تاکید کردند که قصد واردات چنین واکسنهایی را به کشور ندارد؛ حتی نمایندگان مجلس به دلیل بیاعتمادی رهبرشان به کشور فرانسه، نام این کشور را نیز در فهرست ممنوعهها قرار دادند.
به مرور خبرهایی در خصوص خرید واکسن کرونای مشترک شرکت سوئدی «آسترازنکا» و دانشگاه بریتانیایی «آکسفورد» منتشر شد و سرانجام روز چهارشنبه ۱۵بهمن۱۳۹۹، وزیر بهداشت جمهوری اسلامی اعلام کرد بالغ بر چهارمیلیون و ۲۰۰هزار دوز از این واکسن خریداری و راهی ایران خواهد شد.
همچنین روز جمعه ۱۷بهمن۱۳۹۹، سفارت بریتانیا در تهران با انتشار بیانیهای تایید کرد که ۴.۲ میلیون دوز واکسن از این واکسن توسط جمهوری اسلامی ایران خریداری شده است.
نکته پنهان ماجرا این است که با وجود حکم حکومتی علی خامنهای، آیا مقامات وزارت بهداشت قصد دارند یک واکسن ساخت سوئد-بریتانیا را به کشور وارد کنند و دستور رهبر را نادیده بگیرند؟ و در صورت پاسخ مثبت به این موضوع توجیهشان چه خواهد بود؟
در پی انتشار این بیانیه، «حسینعلی شهریاری»، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس خرید واکسن تولیدی دانشگاه آکسفورد و شرکت سوئدی آسترازنکا را به طور کامل تکذیب کرد.
او به نقل از مسئولان سازمان غذا و دارو گفت که پیش و پس از دستور رهبر جمهوری اسلامی، درخواستی مبنی بر واردات واکسن از بریتانیا از سوی جمهوری اسلامی مطرح نشده است.
همچنین «حمید بعیدینژاد»، سفیر ایران در بریتانیا در صفحه توییتر خود نوشته که خریدی چنین واکسنی در برنامه ایران نیست. با این حال بعیدینژاد گفته است ۴میلیون و ۲۰۰هزار واکسن آسترازنکا در چارچوب «کواکس» به زودی وارد ایران خواهد شد.
امتناع از آوردن نام بریتانیا، در حالی که خود مقامات جمهوری اسلامی نیز میدانند این واکسن تولید مشترک سوئد و بریتانیا است، از یک سو و از طرف دیگر تاکید به خرید این واکسن از سبد جهانی کوواکس، دو دلیلی است که مقامات جمهوری اسلامی چشم خود را به روی حکم حکومتی رهبر جمهوری اسلامی بستهاند.
در عین حال نباید فراموش کرد که اسحاق جهانگیری گفته است هیچ مشکلی از نظر تامین مالی برای خرید واکسن وجود ندارد و با این حال سبد کوواکس را که برای خرید و توزیع واکسن کرونا در کشورهای کمدرآمد یا با درآمد متوسط راه اندازی شده، برای تامین واکسن انتخاب کردهاند؛ آن هم برای واکسن نیمهبریتانیایی.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر