نسرین صدق، شهروندخبرنگار، قم
روز ۳دی۱۳۹۹ خبر برکناری یکی از کارمندان پست استان هرمزگان به دلیل انتشار ویدئوی رقص او در محل کارش منتشر شد. چند روز پیشتر مجری برنامه «عصر خانواده» به خاطر این که کارشناس برنامه از مردم خواسته بود شب یلدا برقصند، از بینندگان عذرخواهی کرد.
یکی از کارمندان حراست سازمان صداوسیما میگوید: «باید عذرخواهی کند اگر نمیکرد برنامه متوقف میشد. در چنین مواقعی گروههای خیلی مذهبی و متعصب به سازمان فشار میآورند که فعل حرام تبلیغ شده و کار به جاهای بالا میکشد.» آیا مسلمانان مذهبی در ایران هرگز نمیرقصند؟
***
«بهشته» که دروس سطح دو حوزه را در حوزه علمیه خواهران میخواند، درباره رقصیدن در اسلام میگوید: «مراجع درباره رقصیدن فتواهای مختلفی دارند. برخی از آنها رقصیدن را به طور کلی حرام میدانند. برخی میگویند رقصیدن زن برای زنان و رقصیدن زن برای شوهرش مانعی ندارند و برخی میگویند زن فقط برای شوهرش میتواند برقصد و رقصیدن زن برای زن را هم جایز نمیدانند. مسلمانان پایبیند هم بسته به این که مرجعشان چه میگوید عکسالعملهای مختلفی دارند.» او توضیح میدهد که البته مراجعی که رقص را برای زنان یا برای همسران مجاز میدانند، شروطی هم دارند: «آیتالله خویی و شاگردش آیتالله تبریزی و همین طور آقای خامنهای رقص را زمانی که مهیج شهوت باشد یا منجر به حرام شود، حرام میدانند؛ علمایی همچون وحید خراسانی و آقای سیستانی وآقای مکارم تنها رقص زن را برای شوهرش و برعکس آن جایز میدانند و آن هم به شرطی که با حرام دیگری همراه نشود. مثلا همراه موسیقی و غنا نباشد یا در جمع مختلط اتفاق نیفتد.»
بهشته میگوید که تا قبل از اینکه وارد حوزه شود، در مجالس زنانه مثل عروسیها و مهمانیها میرقصیده اما حالا چند سالی است که همه میدانند او نمیرقصد و کسی تعارفش نمیکند: «من از آقای وحید خراسانی تقلید میکنم. ایشان رقص همراه غنا را حرام میداند، در مهمانیها هم با موسیقی همراه غنا است؛ یعنی من خودم اصلا بدون موسیقی نمیتوانم برقصم. همین شد که توبه کردم.»
«غنا» در اصطلاح فقهی به موسیقی طربانگیز که احساس شادمانی ایجاد کند، گفته میشود.
«سمیه» هم یکی از مسلمانان معتقد است که چادر بهسر میکند و خانوادهای مذهبی دارد؛ اما او نظر دیگری درباره رقصیدن دارد: «اگر شب یلدا هم موزیک نداشته باشیم و نرقصیم که شب یلدا نیست. در خانواده ما همه اهل نماز و روزه و حجاب هستند؛ یعنی سعی میکنند تمام تکالیف دینیشان را انجام بدهند، اما گاهی اوقات دیگر نمیشود خودمان را آنقدر محدود کنیم. درباره موسیقی و رقصیدن هم نظر علما متفاوت است و آنها که نظرات معتدلی دارند، میگویند اگر رقصیدن و موسیقی موجب مفسده یعنی فساد نباشد، مشکلی ندارد.» میخندد و میگوید: «شب یلدای امسال با خواهر و برادرهایم منزل مادرم بودیم مثل هر سال برادرم آواز خواند و شوهر خواهرم که همیشه مجلسگردان است، قر داد. باورکنید دلمان باز شد. فکر نمیکنم رقصیدن شوهر خواهرم با آواز کوچه بازاری برادرم مفسدهانگیز باشد، فقط دل ما را کمی شاد کرد که بعد از چند ماه با ترس و لرز و رعایت فاصله و غیره دور هم جمع شده بودیم.»
«سارا» که دانشجوی دانشگاه الهیات است ودوستان مذهبی زیادی دارد، میگوید: «دو سال پیش جشن نامزدی یکی از دوستان دانشگاهیام بود که هم خودش وهم داماد از خانوادههای ثروتمند و مذهبی هستند. مراسمشان در یک تالار لوکس ومشهور تهران بود. آنها خانمی را برای خواندن آواز دعوت کرده بودند. شبیه خانمهای سخنران بود که روسری به سر داشت و یکی یکی همه آوازهای قدیمی و جدید را بدون موزیک میخواند و خانمهای مجلس با آهنگهای او میرقصیدند. دوستم میگفت ما مقلد آیتالله خویی هستیم و از نظر او رقص فینفسه مشکلی ندارد، البته تا زمانی که منجربه حرامی نشود؛ مثلا اختلاط زن و مرد و غیره...»
اقای «میم» ساکن تهران و مربی آموزش رقص است. او میگوید: «من وهمسرم حدود دوازده سال است ازدواج کردیم هردو ما همیشه علاقه زیادی به رقصیدن داریم و آموزش حرفهای دیدهایم. هفت سال پیش تصمیم گرفتیم آپارتمانی اجاره کنیم و به آموزش این هنرریتمیک بپردازیم. راستش هیچ وقت بدون شاگرد نماندیم، روزهای زوج همسرم کلاس بانوان را آموزش میدهد که اتفاقا بعضی از شاگردهایش خانمهای محجبه هستند. برخیشان گفتهاند دکتر یا روانشناسی برایشان تجویز کرده، برقصند. برخی مراسم عروسی و نامزدی در پیش دارند و برای فیلمبرداری میخواهند آموزش ببینند تا در مراسم و فیلم عروسیشان رقصشان زیباتر باشد. حتی یک زوج مذهبی بودند که برای مراسم عروسیشان هردو به کلاسهای ما آمدند. خانم را همسرم آموزش میداد و آقا را من. میخواستند تانگو یاد بگیرند، البته بدون موزیک. مراسم عروسیشان در تالار بود و زنانه و مردانه جدا بود. رقص و موسیقی هم نداشتند، اما میگفتند توی عمارتی که قرار است برای فیلمبرداری کلیپ برویم قرار است کمی تانگو برقصیم.» آقای میم میگوید با اینکه هیچگاه تبلیغ عمومی نداشتهاند، اما کلاسهایشان خالی نمانده است: «کلاسهای عمومیمان بین ۵ تا ۱۰ نفر متغیر است و برخی هم خصوصی تعلیم میبینند.»
به گفته این مربی متوسط قیمت هر جلسه کلاس رقص ۳۰۰ هزار تومان است که البته بازهم بستگی به نوع رقص و آموزش گروهی یا فردی قیمت تفاوت میکند. آقای «میم» میگوید شنیدن خبر برخورد با یک کارمند به خاطر رقصیدن یکی از غمانگیزترین خبرهای اخیر بوده است: «با این حال جمهوری اسلامی از اول با رقص بد بود. کافی است بلاهایی که سر گروههای رقص و بالرینها بعد از انقلاب آمد را مرور کنید یا چرا راه دور برویم یک زمانی خودم را به خاطر داشتن نوار ویدئویی آموزش رقص خردادیان گرفتند. سالهای آخر دهه ۶۰ یا اوایل دهه ۷۰ بود. ۷۰ ضربه شلاق برایم بریدند که با خواهش و التماس و آشنا تبدیل به جریمه نقدی شد. چه کسی باورش میشود برای داشتن ویدئوی تعلیم رقص حکم شلاق بدهند» بعد چند ثانیه سکوت میگوید: «اما من به همه میگویم کوتاه نیایید در خانههایتان هر روزتان را با رقص شروع کنید. آغاز روز را جشن بگیرید که همان پویایی و نشاط تا آخر وقت همراهیتان کند.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر