«درباره سرمربی ایرانی هم همیشه اعتقادم این بوده و واقعاً معتقدم این (مربی ایرانی) برای کشور ما، باشگاهها و مجموعههای ایرانی شایسته است. البته دخالتی نمیکنم اما لزومی (به حضور مربی خارج) وجود ندارد. بعضی از مربیهای خارجی خوبند، بعضیشان خوب نیستند؛ پول هم زیاد میگیرند، توقع هم زیاد دارند، گاهی کار هم انجام نمیدهند. حالا بعضیها بیخودی احساس لزوم میکنند و میخواهند این را اثبات کنند. بنده توی کَتم نمیرود که این واقعا یک چیز لازمیاست؛ نه، نخیر.»
این بخشی از سخنان آیتالله «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با مدالآوران المپیادهای علمی جهانی و همچنین اعضای تیم ملی والیبال جوانان ایران در ۱۶ مرداد سال ۱۳۹۸ است؛ جملههایی که به سرعت ساختار ورزش و به ویژه فوتبال ایران را تغییر دادند.
***
علی خامنهای برخلاف نخستین رهبر جمهوری اسلامی، یعنی «روحالله خمینی»، علاقهای انکارناپذیر به اظهارنظرهای ورزشی دارد.
سال ۱۳۶۲ که رییس جمهوری ایران بود، در گفتوگو با «شبکه یک» صداوسیمای جمهوری اسلامی، بحث پیرامون «شناخت صهیمونیسم» را به این خاطره خود از یک بازی ملی کشاند: «ارديبهشت ۱۳۴۷ طلبه جوانى بودم كه به تهران آمدم. جو عمومى در تهران عليه تيم اسراييل بود و بعد از مسابقه، همه مردم شادى خود را از اين پيروزى نشان مى دادند. در تاكسى هم راننده مى گفت ديديد چه طور به آن ها گل زديم كه اين ها نارضايتى ملت از همكارى شاه با اسراييل را نشان مى داد.»
سال ۱۳۷۷ برای پیروزی ایران مقابل آمریکا در جام جهانی، با اعضای تیم ملی دیدار کرد، پیشانی «حمید استیلی»، گلزن آن بازی را بوسید و اعتراف کرد که تا آخرین دقیقه بازی را تماشا کرده است.
رهبر جمهوری اسلامی برای هر پیروزی «حسین رضازاده»، وزنهبردار سنگینوزن ایران در رقابتهای جهانی و المپیک، به صورت جداگانه و اختصاصی پیام تبریک میفرستاد. بعدها مشخص شد که حسین رضازاده در تمام آن سالها، مشکوک به استفاده از مواد نیروزا بوده است.
سنش که فراتر رفت، موضعگیرهایش را در قبال ورزش، مانند رفتار سیاسی خود، تندتر کرد. اسفند سال ۱۳۹۱ از «مهرداد کرمزاده»، پرتابگر دیسک کاروان ورزشی ایران که در مسابقات پارالمپیک لندن مدال نقره گرفته بود، به دلیل دست ندادن با «کیت مدیلتون»، همسر شاهزاده «ویلیام» و عروس ملکه بریتانیا که میخواست مدال او را اهدا کند، تقدیر کرد.
او گفته بود: «این (دست ندادن با خانمها) نشانه استقامت و ایستادگی و فلز محکمی است که در عنصر مردم ایران وجود دارد.»
آیتالله خامنهای همچنین نوزدهم آذر ۱۳۹۶ با دعوت از «علیرضا کریمی»، کشتیگیری که مجبور شده بود برای روبهرو نشدن با رقیب اسرائیلی، به حریفش ببازد، رفتار او را از سنخ کار پهلوانان نامداری همچون «پوریای ولی» دانست.
یکی از تاریخیترین گفتههایش که حالا تبدیل به اهرمی برای تعلیق کلیت ورزش ایران از سوی «کمیته بینالمللی المپیک» شده است، به دوم مهر سال ۱۳۹۷ برمیگردد. علی خامنهای در دیدار با ورزشکاران مدالآور ایران در رقابتهای بازیهای آسیایی جاکارتا گفت: «جمهوری اسلامی ایران در مسابقات ورزشی با نمایندگان رژیم غاصب شرکت نخواهد کرد و معتقدیم خود این کار که سال گذشته علیرضا کریمی نمونهای از آن را انجام داد، یک قهرمانی واقعی است.»
بهمن سال ۱۳۹۷ رهبر جمهوری اسلامی، همچنین ورزشکارانی که در فضای مجازی نسبت به وضعیت معیشت مردم، اوضاع اقتصادی جامعه و مشکلات مدنی اعتراض میکردند را هم با این جمله تهدید کرده بود: «به یاد داشته باشید امنیت خود را از کجا آوردهاید.»
آثار و ردپای هر جملهای که علی خامنهای به عنوان نظر قطعی یا دیدگاه شخصی از ورزش ایران به زبان آورده است، تا سالها روی پیکره ورزش ایران باقی ماندهاند. آخرین کلام او طی یک سال، کیفیت فوتبال ایران را به معنای واقعی به قهقرا برده است.
مربیان خارجی که آرام آرام پس از اظهار تمایل حضور مربیان ایرانی در باشگاههای ورزشی، ایران را ترک کردند، نامدار و با کارنامههایی درخشان هستند.
«برانکو ایوانکوویچ» پیش از اظهارات رهبر جمهوری اسلامی، چمدانش را بسته بود. اما «گابریل کالدرون»، سرمربی بعدی «پرسپولیس» دقیقا با انگهایی اخلاقی از سوی «محمدحسن انصاریفرد»، تیم را ترک کرد. «آندرهآ استراماچونی» رفت و دیگر بازنگشت.
«تراکتور» که از سال ۱۳۹۱ با مربیانی مانند «تونی الویرا»، «ارطغرل ساغلام»، «جان توشاک»، «ژرژ لیکنز» و «مصطفی دنیزلی» در لیگ برتر، «گربه سیاه» قطبهای پایتخت میشد، قید همکاری با مربیان خارجی را زد.
«سپاهان» که در طول دوران حیاتش، هشت مربی خارجی را به عنوان سرمربی شناخته است، امسال سراغ گزینه خارجی نرفت. پس از خروج «مارک ویلموتس» از ایران و برنده شدن در پرونده شکایت هشت میلیون یورویی او در فیفا، سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال هم آب پاکی را روی دست باشگاههای ایرانی ریختند؛ استخدام مربی خارجی ممنوع!
در سال ۱۳۹۷ و در لیگ هجدهم، یعنی آخرین فصل تا پیش از سخنرانی علی خامنهای، مربیانی که در فوتبال ایران فعالیت میکردند، فراتر از سطح فوتبال ایران بودند.
«کارلوس کیروش» سرمربی تیم ملی ایران بود، برانکو ایوانکوویچ سرمربی پرسپولیس. «استقلال» لیگ را با مربیگری «وینفرد شفر» آلمانی آغاز کرد. تراکتور هدایت تیمش را به «جان توشاک»، سرمربی سابق «رئالمادرید» داده بود. پس از او، «ژورژ لیکنز» روی کار آمد که خودش پدر فوتبال بلژیک نامیده میشود.
حالا هیچیک نیستند و فقط «دراگان اسکوچیچ»، مربی شکست خورده سابق کشورهای حوزه خلیج فارس سرمربیگری ایران را برعهده دارد.
دستورالعمل علی خامنهای با همان عبارت «نه، نخیر؛ بنده توی کَتم نمیرود»، حالا در آمار چهار هفته نخستین لیگ برتر فوتبال ایران خودنمایی میکند.
برای آنکه بدانیم تولید ناخالص ملی ایران پس از نظرات رهبر جمهوری اسلامی، در لیگ برتر چه کرده است، ابتدا باید آماری که وبسایت «اسکواکا» (Squawka) در پایان فصل ۲۰۲۰- ۲۰۱۹ از پنج لیگ اروپایی منتشر کرد را بررسی کنیم.
طبق تحقیقات این سایت، میانگین گل زده در هر بازی رقابتهای «بوندسلیگا» (لیگ برتر آلمان)، ۳.۲۴ گل در هر بازی بود. همچنین سری «آ» ایتالیا با ۲.۹۲ گل و «لیگ برتر» بریتانیا با ۲.۸۷ گل، در ردههای بعد قرار داشتند. «لوشامپیونه» فرانسه با ۲.۷۶ گل، یکی از جذابترین رقابتهای فوتبال اروپایی بود.
این وبسایت همچنین به ثمر رسیدن ۷۰۰ گل تا هفته بیست و ششم بوندسلیگای آلمان را نشانهای از پویایی فوتبال این کشور دانست.
به آسیا سفر کنیم؛ لیگ ستارگان قطر در فصل گذشته شاهد آمار خیره کننده میانگین ۲.۹۸ گل در هر بازی بود. همین آمار در لیگ قطر تا پایان هفته هفتم به عدد ۲.۵۹ رسیده است.
لیگ چین فصل گذشته با آمار رسمی ۲.۸۷ گل در هر بازی، لیگ امارات با آمار تحسینبرانگیز ۳.۱۶ گل در هر بازی، عربستان با آمار ۲.۷۶ گل در هر بازی، فلسطین با آمار ۲.۷۶ گل در هر بازی، کویت با آمار ۲.۶۷ گل در هر بازی و هندوستان و عراق به ترتیب با آمارهای ۲ و ۱.۷۴ گل در هر بازی، بالاتر از ایرانی قرار دارند که سال گذشته به آمار تاسفبار ۱.۶۱ گل در هر مسابقه رسیده بود.
این آمار البته در فصل جاری، پس از گذشتن از چهار هفته نخستین لیگ برتر، ناامید کنندهتر نیز شده است.
طی ۳۲ بازی برگزار شده در چهار هفته نخستین لیگ برتر، فقط ۵۱ گل از خط دروازهها عبور کردهاند؛ یعنی ۱.۵۹ گل در هر بازی.
مربیانی که در لیگ برتر روی نیمکت ۱۶ تیم لیگ برتر مینشینند، عبارتند از: «امیر قلعهنویی» سرمربی «گلگهر»، «یحیی گلمحمدی» سرمربی پرسپولیس، «وحید فاضلی» از «نساجی» مازندران، «محمود فکری» از استقلال، «سیروس پورموسوی» از «صنعت نفت» آبادان، «محرم نویدکیا» از سپاهان اصفهان، «جواد نکونام» از «فولاد» خوزستان، «ابراهیم صادقی» سرمربی «سایپا»، «مهدی تارتار» سرمربی «پیکان»، «علیرضا منصوریان» سرمربی تراکتور تبریز، «مهدی رحمتی» سرمربی «شهرخودرو»، «رحمان رضایی» سرمربی «ذوبآهن»، «مجتبی حسینی» سرمربی «نفت» مسجدسلیمان، «رسول خطیبی» سرمربی «آلومینیوم» اراک، «وحید بیاتلو» سرمربی «ماشینسازی» تبریز و «محمد ربیعی» سرمربی «مس» رفسنجان.
این جدول و عملکرد مقبول وزارت ورزش و جوانان است که از یک سال قبل برنامه آزمایشی «منع حضور مربیان خارجی در لیگهای ایران» را آغاز کرد.
احتمالا تنها کسی که خوب میدانست چهگونه باید با منویات رهبر جمهوری اسلامی همراه شود، کارلوس کیروش بود که روز اول مهر سال ۱۳۹۷ به خبرنگاران گفت: «همان طور که مطلع هستید، مقام معظم رهبری در سخنانشان از تیم ملی قدردانی کردند که این صحبتها برای من و بازیکنان باعث افتخار و قوت قلب بود. مطمئنا فرمایشهای ایشان برای ما الهام بخش خواهد بود و از صمیم قلب از طرف خودم و تک تک بازیکنان از ایشان تشکر میکنم.»
ممنوعیت مورد نظر آیتالله خامنهای البته استثناهایی هم دارد؛ برای نمونه، «محمدرضا داورزنی»، فرمانده سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و رییس کنونی فدراسیون والیبال یا «مهدی تاج»، دیگر فرمانده اطلاعات سپاه و آقازادهاش، خود را مشمول این قاعده ندانسته و نمیدانند.
محمدرضا داورزنی ماه گذشته «ایگور کولاکوویچ» روسیهای را برای تیم ملی والیبال و «علی تاج»، فرزند مهدی تاج، دراگان اسکوچیچ را برای تیم ملی فوتبال انتخاب و انتصاب کردند.
مطالب مرتبط:
نظر مخالف خامنهای با مربیان خارجی در ایران؛ حکم بود یا دیدگاه؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر