«روزنامه کیهان»، چاپ تهران، روز ۳۰آبان۱۳۹۹ مدعی «شکست کامل کرونا در چین» به نقل از رئیسجمهور این کشور شد و نوشت: «در حالی که سازمان جهانی بهداشت نسبت به منحنی صعودی مرگومیر بر اثر کرونا در بسیاری از کشورهای جهان هشدار داده، چین دیروز شکست کامل کرونا در این کشور را اعلام کرد.» این روزنامه نوشته است: «کشور چین با بیش از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر جمعیت موفق به غلبه کامل بر کرونا شده و پایان رسمی این بیماری مهلک در چین از سوی رهبر این کشور اعلام شد! چین نخستین کشوری است که به صورت گسترده درگیر ویروس کرونا شد و گفته میشود شیوع کووید-۱۹ نیز از شهر "ووهان" چین آغاز شد. اما حالا این کشور میگوید در کمتر از یک سال از شیوع این ویروس منحوس موفق به غلبه کامل بر کرونا شده و پایان رسمی این بیماری مهلک در چین از سوی رهبر این کشور اعلام شد.»
آیا رئیسجمهور چین شکست کامل ویروس کرونا را اعلام کرده است؟ وضعیت شیوع کووید-۱۹ در چین چهگونه است؟
اصل خبر از کجا آمده است؟
روزنامه کیهان این خبر را به نقل از خبرگزاری «تسنیم» منتشر کرده است. نه در خبر منتشره در وبسایت روزنامه کیهان و نه در خبر خبرگزاری تسنیم منبع خبر اعلام نشده است و روشن نیست آنها این خبر را چهگونه به دست آوردهاند، ولی مروری بر خبر خبرگزاری تسنیم نشان میدهد که این خبرگزاری برای جلب توجهها به «طب سنتی» از چنین خبری استفاده کرده است، بی آن که منبع خبر آن روشن باشد. خبرگزاری تسنیم همراه با انتشار این خبر ویدیویی منتشر کرده است که ۴ دقیقه و ۵۶ ثانیه است اما تنها ۳۵ ثانیه اول آن به خبر شکست کامل ویروس کرونا در چین و حضور رهبر چین میان مردم بدون ماسک و اعلام راهی شدن ۶۰۰ میلیون چینی به سفر در آستانه تعطیلات ملیشان اختصاص دارد، بقیه زمان این ویدیو به طب سنتی و اهمیت آن پرداخته است. موضوع زمانی جالبتر میشود که عکسی را که این خبرگزاری برای خبر به کار برده، در جستجو گر گوگل سرچ کنیم. این عکس که تصویر یک جشن چینی است و با کپشن«در زمان حاضر و در حالی که تمام کشورهای دنیا در اوج درگیری با کرونا هستند، کشور چین با ۱.۵میلیارد جمعیت موفق به غلبه کامل بر کرونا شده است و پایان رسمی این بیماری مهلک در چین از سوی رهبر این کشور اعلام شد» منتشر شده است، در واقع تصویری از جشن سال نوی چینی است که در لندن برگزار شده و اولین بار سال ۲۰۱۶ منتشر شده است.
آیا این خبر صحت دارد؟
همزمان با انتشار این خبر یا در همان روز انتشار خبر، «شی جین پینگ»، رئیسجمهور چین، در اجلاس رهبران کشورهای جی ۲۰ که به صورت آنلاین برگزار شده، شرکت و سخنرانی داشته است. او در هیچ کجای این سخنرانی که متن کامل آن منتشر شده، به «شکست کامل کرونا در چین» نپرداخته است، بلکه بر این نکات تاکید کرده است:
- در اجلاس فوقالعاده اوایل سال جاری، ما توافق کردیم که همکاری برای مبارزه با همهگیری را افزایش دهیم؛ تحقیق و توسعه داروها و واکسنها را حفظ کنیم، ثبات اقتصادی را حفظ کنیم، زنجیرههای تولید و صنایع را باز نگه داریم و بدهی کشورهای در حال توسعه را کاهش دهیم. جی ۲۰ با این اقدامات به جهانیان اطمینان داد که مسیر همکاریهای بینالمللی علیه ویروس روشن است.
- برای مهار ویروس، ایجاد ثبات اقتصادی و حمایت از معیشت مردم، راهی طولانی و طاقتفرسا برای همه کشورها باقی مانده است که باید با همگرایی همه کشورها طی شود، کشورهای جی ۲۰ باید تلاش بیشتری در این زمینهها انجام دهند:
- اول ویروس را در داخل کشورمان کنترل کنیم، بعد با همکاریهای بینالمللی به تولید و توزیع واکسن و کمک به کشورهای نیازمند بپردازیم. چین خود را در این راه متعهد میداند.
- دوم برای روان شدن اقتصاد جهانی، تعرفهها را کاهش دهیم و چرخه آزاد تجارت کالاهای پزشکی را به رسمیت بشناسیم. چین ساز و کار به رسمیت شناختن گواهینامههای متقابل را پیشنهاد کرده که لازم است بقیه اعضای جی ۲۰ از آن حمایت کنند.
- سوم، کووید-۱۹ سبب ارتقای اقتصاد دیجیتال، آموزش پزشکی آنلاین و... شده است. ما باید محیطی را برای توسعه اقتصاد دیجیتال فراهم کنیم، همکاری امنیت دادهها و زیرساختهای دیجیتال را تقویت کنیم و زمینه را برای شرکتهای با فناوری پیشرفته از همه کشورها فراهم کنیم. در همین حال، ما باید به چالشهای ناشی از اقتصاد دیجیتال برای اشتغال، مالیات و گروههای آسیبپذیر بپردازیم و درصدد رفع شکاف دیجیتالی برآییم.
- چهارم، ما باید توسعه فراگیرتر را دنبال کنیم.
- او در پایان این سخنرانی گفته است: من معتقدم که وقتی COVID-19 تمام شود، دنیای ما از بیماری همهگیر بلند میشود و حتی قویتر ظهور میکند. با این روحیه بگذارید دست به دست هم دهیم تا زندگی بهتری برای مردم خود فراهم کنیم و جامعهای با آینده مشترک بشریت بسازیم.
بنابراین، اگر چین به چنین دستاوردی دست یافته بود، جایی بهتر از نشست جی ۲۰ برای رهبر چین وجود نداشت تا این پیروزی بزرگ را اعلام کند و پرچم چین را به اهتزاز در آورد.
آخرین مورد ثبت ابتلا به کووید-۱۹ در چین؟
آمار روزانه ابتلا به کووید-۱۹ در چین اگر چه نشان میدهد تعداد بسیار کمی به این ویروس مبتلا میشوند، ولی هنوز به صفر نرسیده است. بر اساس آخرین گزارش «چاینا بریفینگ»، روز جمعه ۲۰ نوامبر تنها ۱۷ مورد جدید ابتلا به کووید-۱۹ در کشور چین ثبت شده است. گزارش «دانشگاه جان هاپکینز» نیز حاکی است که در طول یک ماه گذشته در کشور چین ۹۶۴ مورد ابتلای جدید و ۳ مرگ جدید در اثر ویروس کرونا ثبت شده است:
بر اساس این گزارش در روز ۲۱نوامبر۲۰۲۰ در کشور چین ۶۰ مورد ابتلای به ویروس کرونا ثبت شده است.
گزارش «سازمان بهداشت جهانی» نیز ابتلای ۶۰ مورد جدید در چین را نشان میدهد:
چرا چین در کنترل ویروس کووید-۱۹ از کشورهای پیشرفته و دموکراتیک چون آمریکا بهتر عمل کرده است؟
فارغ از فرضیههایی همچون قابل اعتماد نبودن آمار منتشره توسط دولت و رسانههای چینی، دلایلی وجود دارد که با اتکا به آن میتوان چین را در کنترل ویروس کرونا موفقتر ارزیابی کرد. «الکس شوکرمن» (Alex Cukierman)، استاد اقتصاد «دانشگاه تل آویو» اسرائیل، در تاریخ ۲۶اکتبر۲۰۲۰ در مقالهای با عنوان «چرا میزان ابتلا به COVID-19 در چین مستبد بسیار کمتر از ایالات متحده دموکراتیک است: اثربخشی اقدامات جمعی یا سرپوش گذاشتن چینیها؟» که در «مجله وکس» منتشر شده است به بررسی مقایسهای شیوع ویروس کرونا در چین و آمریکا پرداخته است و با فرض این که دولت کمونیست چین درصدی از اطلاعات مربوطه را منتشر نمیکند، نتیجه گرفته است:
۱- مزیت رژیم اقتدارگرایانه چین در بسیج اقدام جمعی عمومی علیه همهگیری موثر بوده است؛
۲- اقدام جمعی موثر علیه همهگیری یک ویروس زمانی ممکن است که دولتها بتوانند با انتشار شفاف و صادقانه اطلاعات پزشکی مربوطه، اعتماد عمومی را جلب کنند، چنین سیاستی در جوامع همگن و با انضباط موفقتر است، همانطور که در دو کشور دموکراتیک منطقه جنوب شرقی آسیا همچون کره جنوبی و تایوان نیز موفق بود.
در واقع این استاد دانشگاه تل آویو علاوه بر محتمل دانستن واقعی نبودن آمار اعلامی توسط دولت چین، بر این نکته تاکید دارد که چین موفقتر بوده است، چون هم از قدرت اقتدارگرا در بسیج عمومی علیه ویروس برخوردار بوده است و هم به لحاظ فرهنگی جامعهای همگن و باانضباط در اختیار داشته و توانسته است در کنترل این ویروس موفقتر عمل کند.
جمعبندی
روزنامه کیهان چاپ تهران روز ۳۰آبان۱۳۹۹ (۲۰نوامبر۲۰۲۰) مدعی «شکست کامل کرونا در چین» به نقل از رئیسجمهور این کشور شد و نوشت: «در حالی که سازمان جهانی بهداشت نسبت به منحنی صعودی مرگ و میر بر اثر کرونا در بسیاری از کشورهای جهان هشدار داده، چین دیروز شکست کامل کرونا در این کشور را اعلام کرد.»
بررسیهای «ایرانوایر» نشان میدهد که این خبر به نقل از خبرگزاری تسنیم منتشر شده، حال آن که خود خبرگزاری تسنیم هیچ منبعی برای این خبر اعلام نکرده و از آن برای ترویج اهمیت توجه به «طب سنتی» استفاده کرده است.
در روزی که خبرگزاری تسنیم و روزنامه کیهان این خبر را منتشر کردند، رئیسجمهور چین در نشست آنلاین رهبران کشورهای جی ۲۰ سخنرانی کرده است، بدون آن که خبری مبنی بر شکست ویروس کرونا توسط چین اعلام کرده باشد. او در این سخنرانی تاکید کرده است که رهبران جی ۲۰ باید با همکاری با یکدیگر واکسن کووید-۱۹ را تولید و توزیع و به کشورهای نیازمند کمک کنند تا بتوانند با مشارکت یکدیگر بر این ویروس غلبه کنند.
بررسی آمار روزانه موارد ثبت ابتلای افراد به کووید-۱۹ در جهان نیز که توسط سازمان بهداشت جهانی منتشر میشود، نشان میدهد در روز ۲۱نوامبر۲۰۲۰ تعداد ۶۰ ابتلای به کووید-۱۹ در کشور چین به ثبت رسیده و در یک ماه گذشته حداقل ۳ نفر در این کشور بر اثر ابتلای به ویروس کرونا جان دادهاند. این خبر نشان میدهد که چین هنوز ویروس کرونا را به طور کامل شکست نداده است، هر چند آمار منتشره (در صورت صحت) از موفقیت چشمگیر این کشور در کنترل ویروس کرونا حکایت دارد. از این رو ایرانوایر به ادعای روزنامه کیهان و خبرگزاری تسنیم مبنی بر «شکست کامل کرونا در چین» نشان «حقیقت ندارد» میدهد.
حقیقت ندارد: اظهار دروغی درباره یک واقعه مشخص تازه یا چیزی که قبلا عدم صحت آن اثبات نشده است؛ با استفاده از واقعیات و مدارک موجود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره روششناسی راستیآزمایی در ایرانوایر اینجا کلیک کنید.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر