«سایت خبری رکنا» امروز ۱۶ تیر ماه گزارش داده است که در پی اعمال مجدد محدودیتهای پرواز چند باره ترکیه که پرواز ایرلاینهای ایرانی به مقصد استانبول را به یک بار در روز کاهش داد، قیمت بلیط هواپیما از سوی ایرلاینهای ایرانی و خارجی حدود دو برابر هفتههای قبل شده است.
روز دوازدهم مهر ماه خبر توقف مجدد پروازهای ایران به مقصد ترکیه از سوی سازمان هوایی کشور ترکیه اعلام شد تا برای چهارمین بار مسافران ایرانی پشت مرزهای بسته ترکیه باقی بمانند. پیش از این شرکت هواپیمایی ترکیش اعلام کرده بود که از ۲۵ سپتامبر (۵ مهر ماه) پروازهای خود به تهران را از سرمیگیرد؛ پروازهایی که کمتر از یک هفته در آسمان جا خوش کردند.
بیش از ۸ ماه از توقف مسیر هوایی ایران و ترکیه میگذرد؛ توقفی که اسفند ماه سال گذشته و با اوج گرفتن شیوع ویروس کرونا در ایران آغاز شد. هر چند در ابتدا، زمان مشخصی برای از سرگیری مجدد پروازها اعلام نشده بود، اما گمانهزنیها حاکی از توقف دو یا سه ماهه بود. در نهایت «مولود چاووش اوغلو»، وزیر امور خارجه ترکیه، در ماه ژوئن اعلام کرد که پروازهای میان ایران و ترکیه از یکم ماه اوت (۱۱ مرداد) از سر گرفته میشوند؛ وعدهای که به رغم فروش بلیطهای چند برابر قیمتی، نه تنها عملی نشد که هزینه سنگین بلیطهای کنسلی را هم به مسافران تحمیل کرد.
حالا هزاران مسافر ایرانی با بلیطهای سوخته و آیندهای مبهم، پشت مرزهای بسته منتظر هستند، البته با برچسب دلهرهآور و سردرگم قبلی «تا اطلاع ثانوی.»
بلیطهای باطل، رویاهای سوخته
به گفته رئیس «سازمان هواپیمایی کشوری»، بیشترین تردد هوایی ایران با ترکیه است، و پیش از این، روزانه ۱۰۰ پرواز میان دو کشور انجام میشده است. اما حالا بیش از ۸ ماه است که پروازهای این مسیر متوقف شدهاند. با یک حساب سرانگشتی میتوان محاسبه کرد مسافران این مسیر هوایی بعد از هشت ماه انتظار به چه لیست بلندبالایی اضافه شدهاند.
شهرهای مهم ترکیه مثل استانبول و آنکارا در سالهای اخیر به دلایل مختلفی مثل وقتهای کنسولی، پذیرش دانشگاهی، پروازهای ترانزیتی و حتی تجارت و... به مقصد پروازی مهم بسیاری از ایرانیها تبدیل شدهاند و اکنون بعد از ۸ ماه انتظار و خسارت فراوان، هزاران مسافر ایرانی در حالی همچنان بلاتکلیف هستند که سازمان هواپیمایی هیچکدام از کشورهای ذیربط -ایران و ترکیه- در مورد زمان بازگشایی قطعی پروازها اظهار نظر شفافی نکردهاند، در این بین اما مسافران بیشماری متضرر شدهاند.
«علی شجاعیفر» فارغالتحصیل مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز است. او که تا کنون سه بار وقت سفارت را در ترکیه برای پذیرش دانشگاه از دست داده است، به «ایرانوایر» میگوید: «من بیشتر از دو سال برای گرفتن پذیرش در دانشگاه منچستر تلاش کردم؛ از چاپ مقاله تا ترجمه تمام تحقیقات و مدارک قبلی. فقط کارهای انگشتنگاری و ویزا باقی مانده بود. وقت اول سفارت اسفند ماه بود که تمام پروازها کنسل شد. بعد از آن دو بار دیگر وقت انگشتنگاری گرفتم به امید این که شاید تا آن موقع مرز باز شود، اما هر بار کنسل شد.»
او درباره شرایط خرید بلیط ترکیه میگوید: «عجیبتر این که هر بار به آسانی میتوانستم بلیط بخرم، اما چند روز مانده به پرواز از طرف ایرلاین تمام پروازها لغو میشدند. سوال میکردیم پس چرا بلیط میفروشید اگر پروازها لغو شده؟ آنها میگفتند، سامانه فروش بلیط باز است، فقط پروازها انجام نمیشود. در هر صورت من شروع سال تحصیلی را از دست دادم و پذیرش دانشگاهیام از بین رفت و الآن هیچ کسی پاسخگو نیست.»
مهاجرت به آسمان بسته ترکیه
در سالهای اخیر به دلیل تورم و وضعیت نابسامان اقتصادی و مشکلات داخلی ایران، متقاضیان مهاجرت و اخذ اقامت دائم ترکیه و دیگر کشورها افزایش چشمگیری داشتند، از سرمایهگذاری و خرید ملک گرفته تا ویزای کار و اقامت تحصیلی؛ روشهایی که بعد از هشت ماه متوالی بسته بودن مرزهای دو کشور، تبعات سنگینی برای متقاضیان به همراه داشتهاند.
«حسین حدادی» یکی از متقاضیان مهاجرت به کاناداست. او از مشکلات متعددی که به دلیل این وضعیت برای او و خانوادهاش ایجاد شده است، به ایرانوایر میگوید: «بعد از سالها دوندگی و هزینههای بسیار بالا که صرف وکیل و مدارک شد، بالاخره موفق به دریافت ویزای اقامت از طریق سرمایهگذاری برای کشور کانادا شدیم. فقط احراز هویت و کارهای اداری باقی مانده بودند. وقتهای کنسولگری برای استانبول بود، اما هر بار که بلیط گرفتیم، پروازها کنسل شد. چیزی که خیلی اذیتمان کرد پاسخگو نبودن سازمانهای هواپیمایی بود. هیچ کسی هیچ جواب واضحی نمیداد. واقعا بلاتکلیف بودیم و همچنان هستیم. در ایران که کنسولگری و سفارت کانادا نیست، تمام وقتهای دبی هم تا سال آینده بسته شدهاند.»
او در ادامه با توجه به طولانی شدن توقف پروازها میگوید: «اگر از روز اول میگفتند ممکن است آنقدر طولانی شود، ما تکلیفمان را میدانستیم. پسر بزرگ من ماه آینده وارد هجده سالگی میشود و عملا از پرونده مهاجرت خانوادگی ما حذف میشود. یعنی تمام این سالها دوندگی و هزینه هیچ میشود. ما حتی بلیط فرستکلاس ۳۰ میلیون تومانی هم خریدیم که خیالمان راحت باشد، اما در نهایت کنسل شد. این یک هفتهای هم که مرز باز شد بلیطها در بازار سیاه و به قیمتهای چند برابر جلوتر از موعد فروخته شده بودند. از طرف دیگر هیچ کسی پاسخگو نیست؛ نه هواپیماییها، نه فرودگاه و نه آژانسهای مسافرتی. هیچ کسی جوابگو نیست.»
«مریم هاشمرزی» هم یکی دیگر از مسافران سردرگم ترکیه است. او که تا کنون بیش از چند بار پرواز خود به استانبول را از دست داده است به ایرانوایر میگوید: «من از مهر ماه سال گذشته برای اقامت ترکیه اقدام کردم. دو بار برای کارهای اداری به وان سفر کردم تا این که اوایل اسفند ماه و قبل از کرونا تمام وسایل و خانه و زندگیام را فروختم. پول پیش خانه را گرفتم. از کاری که پیمانی دولت بودم استعفا دادم و تسویه کردم. بلیط خریدم برای آخر اسفند ماه به استانبول که پروازها کنسل شدند. خوشبختانه ترکیشایرلاین تمام پول را پس داد، اما وقت مصاحبه و تمام کارهای اداری که در فروردین بود، عقب افتاد و بسته بودن مرزها طولانی شد تا در نهایت تمام وقتهای ما کنسل شدند.»
او در ادامه میگوید: «مجبور شدیم دوباره درخواست بدهیم. بار اول نفری یک میلیون و ۵۰۰ دادیم؛ چون نمیدانستیم دقیقا کی مرزها باز میشوند. همه چیز طبق احتمالات بود و کسی جواب قطعی نمیداد؛ نه در ترکیه و نه در ایران. دوباره وقت راندوو گرفتیم و ۹۰۰ هزار تومن هزینه کردیم، اما دوباره کنسل شد و بار دیگر یکمیلیون خسارت دادیم و دیگر وقت مصاحبه اقامت کشور ترکیه (راندوو) را نگرفتیم. برای دومین مصاحبه پرواز "ماهان" گرفتیم؛ نفری یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان. هر بار که پرواز کنسل شد، هواپیمایی ماهان اتومات تاریخ بعدی را که برای باز شدن مرزها احتمال میداد، جایگزین میکرد. این ماجرا تا ۱۱ شهریور ادامه پیدا کرد و در نهایت ناچار شدیم پرواز را کنسل کنیم، اما به محض اینکه کنسل کردیم یک هفته بعد مرز باز شد. ما دوباره برای بلیط اقدام کردیم که گفتند باید آزمایش بدهید. تا جواب آزمایشها حاضر شود تمام پروازها پر شدند. بعدها متوجه شدیم این تبانی خود ایرلاینها برای معطل کردن مسافرها و فروش گرانتر بلیط بوده و اصلا ترکیه آزمایش کرونا نمیخواسته است. فقط کنترل تب مهم بود؛ همین. الآن هم که چارهای نداریم، حتی اگر مرز باز شود، زیر ۵ میلیون بلیط گیر نمیآید. پرواز قطر هم ۹۷ یا ۹۸ میلیون تومان است؛ به علاوه هزینه تست کرونا و عوارض خروج از کشور. تقریبا میتوانم بگویم باز نشدن مرز ترکیه، تمام برنامه آینده و زندگی من و صدها نفر مثل من را که وقت مصاحبه داشتند، نابود کرد.»
بلاتکلیفی پشت مرزها
این نگرانیها فقط برای ایرانیهای داخل کشور نیست و بسیاری از ایرانیان ساکن ترکیه هم از وضعیت مشابه گلهمند و نگران هستند. با اوج شیوع ویروس کرونا و افزایش بحران اقتصادی، تورم داخلی ترکیه هم افزایش پیدا کرد و در نتیجه زندگی برای ایرانیهای ساکن ترکیه سخت و حتی غیرممکن شده است.
«مرتضی وحدت» مترجم یک آژانس مسافرتی در ترکیه است. او که در استانبول زندگی میکند، درباره تبعات سنگین لغو پروازها به ایرانوایر میگوید: «بیشترین خسارت و ضربه را ایرانیان ساکن ترکیه از این اوضاع دیدند. چون بیشترین جمعیت ایرانی در ترکیه ساکن هستند. تمام کسبوکارهای ایرانی از بین رفتهاند. سالهای قبل فقط در تابستان بیش از یکونیم میلیون توریست از ایران به ترکیه میآمدند. حالا تمام کسبوکارهای مرتبط به خدمات مسافرها تقریبا نابود شدهاند. خیلی از دانشجوهای ایرانی اینجا یا کسانی که پارهوقت کار میکردند، بیکار شدند و آژانسهای کوچکتر هم بسته شدند. بعد از همان چند روز بازگشایی مرزها، چند دفتر گردشگری شروع به کار کردند، اما دوباره همه چیز بسته شد.»
او میگوید: «دانشجوهایی که در ایران منتظر ترم جدید دانشگاههای ترکیه بودند، همگی بلاتکلیف ماندهاند. تمام ثبتنامهای جدید کنسل شدند و بقیه دانشجوهایی هم که در کنار تحصیل اینجا کار میکردند، ترجیح میدهند برای ترم بعدی ثبتنام نکنند، چون با این اوضاع تورم و دلار نمیتوانند از پس هزینههای دانشگاه بر بیایند. عجیبتر این که از تیر ماه تا همین حالا پروازهای قطری طبق برنامه همیشگی و بدون هیچ تغییری برقرارند. اما ایرانیهایی که اقامت نداشتند باید بلیط را به قیمت ۴۰ میلیون تومان میخریدند، حتی به ۶۰ میلیون هم رسید، ولی تمام پروازهای ایرانی کنسل شد.»
از مبدا تهران به مقصد هیچکجا
اگر در این اوضاع همچنان ناچار به سفر به مقصد ترکیه باشید، دو راه بیشتر ندارید: یا مراجعه به آژانسهای مسافرتی و انتظار مبهم و یا آسمان نجومی دوحه.
مسئول کانتر فروش ترکیشایرلاین، یک آژانس مسافرتی در منطقه میرداماد تهران، به ایرانوایر میگوید: «ما فقط میتوانیم برای اواخر نوامبر یا دسامبر بلیط ترکیش را به مقصد ترکیه رزرو کنیم. اگر مرز باز شود، پرواز انجام میشود؛ ولی اگر کنسل شود تمام هزینه بلیط استرداد میشود. این تمام اطلاعیهای است که خطوط هوایی ترکیش برای آژانسهای مسافرتی ارسال کردهاند و هیچ اشارهای به تاریخ دقیق ازسرگیری پروازها نکردهاند. اما پروازهای هفتگی قطری به روال سابق انجام میشوند و بلیط هم موجود است؛ از تهران با توقف در دوحه و یا یک توقف دیگر و بعد از آن ترکیه.»
شرکت هواپیمایی ماهان هم اعلام کرده که پروازهایش از تهران به استانبول بعد از ۱۳ مهر ماه (۳ اکتبر) به صورت یکطرفه از مبدا استانبول به تهران صورت خواهد پذیرفت. طبق اعلام این شرکت هواپیمایی، تمام پروازها از مبدا تهران به استانبول تا تاریخ اول نوامبر لغو شدهاند و برنامه پروازهای برگشت متعاقبا اعلام خواهد شد.
یک جستجوی ساده در سایتهای رزرو بلیط هواپیما کار چندان پیچیدهای نیست. نرخ پروازهای خطوط هوایی قطر با توجه به مدت زمان توقف و تاریخ پرواز از ۲۸ تا ۹۰ میلیون تومان است؛ از امروز تا هر روز، بدون هیچ اعلان قبلی و یا نگرانی از کنسلی. اما از پروازهای خطوط هوایی ترکیه مثل «پگاسوس» و ترکیش خبری نیست. ایرلاینهای ایرانی هم اگرچه میزبان مسافران زیادی هستند، از میلان تا منچستر، اما جای آنها ظاهرا همچنان در آسمان ترکیه خالی است؛ شاید تا اطلاع ثانوی.
مطالب مرتبط:
روایت مسافران ایرانی از سرگردانی در فرودگاههای دنیا
کرونا در ایران؛ مسافران ترکیه، نه راه پس نه راه پیش
سرگردانی مسافران نوروزی و وضعیت نامعلوم پرداخت هزینه تورهای کنسل شده
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر