صدور و اجرای حکم اعدام «نوید افکاری»، افکار عمومی در ایران را به شدت متاثر و سوالات متعددی در اذهان عمومی ایجاد کرده است. چه طور ممکن است حکم اعدام یک جوان با این همه ابهام در پرونده با این همه عجله اجرا شود؟ چه ساز و کار امنیتی، قضایی، سیاسی، عقیدتی و فردی زمینهساز صدور چنین احکامی در محاکم قضایی میشود؟
مامور، بازجو، قاضی و آن مجری حکم اعدام چه طور میشود که در یک سیستم با یکدیگر چنان هماهنگ شوند که در صدور و اجرای حکم اعدام انسانها، بدون توجه به کاستیهای پرونده، اتفاق نظر داشته باشند؟
«گزینش»؛ کلید و حلقه اصلی این هماهنگی و اتفاقنظر است؛ پدیدهای که پس از استقرار جمهوری اسلامی در ایران شایع شد و بسیاری برای به دست آوردن موقعیتهای شغلی باید از این مرحله عبور کنند.
گزارش زیر، تعریف گزینش به روایت کاربران ارزشی است.
***
گزینش در واقع فیلتر عقیدتی و سیاسی برای کسانی است که میخواهند در بخشی از تشکیلات دیوانی جمهوری اسلامی کار کنند؛ مرحلهای سخت که در این ۴۰ سال، خیلیها نتوانستهاند از آن عبور کنند.
اغلب کسانی که از این فیلتر گذر میکنند، به طور کلی همسو، هماهنگ و مجری تام سیاستهای سیستم هستند؛ چشم بسته این سیاستها را پذیرفته و بدون چون و چرا آن را اجرا میکنند.
قضاتی که در این ۴۰ سال احکام اعدام براساس قوانین اسلامی را صادر کردهاند نیز ماحصل عبور از همین فیلتر عقیدتی و سیاسی هستند.
چهار دهه است که خاطرات و روایتهای شفاهی و مکتوب قابل توجهی از سیستم گزینش در جمهوری اسلامی منتشر شدهاند. عمده این روایتها را نیز کسانی نقل کرده که از گزینش رد شدهاند.
حالا در پدیدهای کمسابقه، نیروهای نزدیک به حکومت و عمده کسانی که موفق به طی مراحل گزینش شدهاند، در فضای مجازی جزییات چنین فرايند عقیدتی در ایران را روایت میکنند.
آنها با زبان طنز و کنایه و هجو درباره این سیستم، توییتهای قابل اعتنایی کردهاند که نشان میدهند حتی حامیان جمهوری اسلامی نیز از شکل، اجرا و روند گزینشها چندان راضی نیستند.
توییتهای این افراد همگی تایید کننده روایتهایی هستند که پیشتر بسیاری با جزییات دیگری آنها را نقل کرده بودند؛ جزییاتی مربوط به خصوصیترین بخشهای زندگی افراد که گزینشگران به دنبال اطلاع از آنها بوده و برای به دست آوردن این جزییات، متوسل به پرسشها، ترفندها و تحقیقات میدانی جدی میشدهاند.
«حمیدرضا عبدالمنافی»، یکی از کاربران نزدیک به حکومت است که در ادبیات حکومت، «ارزشی» خوانده میشوند. او خاطراتش از رویارویی با چند گزینش را توییت کرده و شرح داده است که چه طور در این گزینشها، از افراد درباره اعتقادات، گرایشهای سیاسی و وضعیت عقیدتی خانوادههایشان پرس و جو میشود.
عبدالمنافی نوشته در یکی از مصاحبههای مربوط به گزینش، از او پرسیده شده که آیا مادرش مانتویی است یا چادری؟!
«علی حسامفر» هم به نقل خاطراتی از روند گزینش در سازمان صداوسیما پرداخته و نوشته یکی از جدیترین سووالات برای گزینش افراد در این سازمان، دانستن نظر آنها درباره «عادل فردوسیپور»، مجری برنامه توقیف شده تلویزیونی «۹۰» است.
«حمید» یکی دیگر از این کاربران است که نوشته یکی از گزینشگران از وی پرسیده است با نیازهای جنسی خود چهگونه مواجه میشود؟!
«عباس» دیگر کاربری است که نوشته در جریان گزینش یکی از دوستانش، از او پرسیدهاند چه فیلمی میبیند، چه آهنگی گوش میدهد و چه لباسی میپوشد؟
«محمدرضا شادکامی» هم نوشته که به خاطر سکونت پسر خاله پسر عموی او در خارج از کشور، از یک گزینش رد شده است!
اکانت «یک مدیرمسئول» نوشته خواهرش به این خاطر که در گزینش گفته همهجا چادری نیست، رد شده است.
«مصطفی صادقمحمدی» نیز روایت جالبی از نحوه گزینش در «دانشگاه امام صادق» را توییت کرده است.
دانشگاه امام صادق از دانشگاههای راهبردی جمهوری اسلامی است که گفته میشود یکی از اهدافش، تربیت مدیر برای جمهوری اسلامی است. در این دانشگاه در کنار دروس تخصصی، دروس حوزوی و معارف اسلامی نیز به دانشجویان تدریس میشود. گفته میشود گزینش این دانشگاه برای انتخاب دانشجو بسیار سختگیرانه و چند مرحلهای است.
مصطفی صادقمحمدی نوشته است: «مرحله دوم گزینش امام صادق، میان خونتون.»
«مصطفی وثوقنیا» نوشته که یکی از مراحل گزینش دانشگاه امام صادق این است که گزینشگرها از داخل اتاق شخصی افراد هم بازدید میکنند.
«محمدصالح مفتاح»، دانشآموخته این دانشگاه این روایت را تایید کرده و نوشته است: «متاسفانه دیدن اتاق شخصی جزو برنامههای همیشگی و تقریبا رسمی است که باید محقق ببیند و در گزارش بیاورد. موقعی که میخواستم برم امام صادق، در حال اسبابکشی بودیم اما محقق باوجدان حتی در آن وضعیت هم اتاق من رو بازدید کرد.»
این روایتها تنها گوشهای از صدها روایتی است که در همین روزهای اخیر در انتقاد از نحوه گزینشها در ادارههای دولتی و نهادهای حاکمیتی منتشر شده است.
علنی کردن این انتقادها و روایتهای غیرقابل باور از نحوه گزینشها پس از آن رخ داده است که آیتالله «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی اخیرا نحوه این گزینشگری در سیستم را «نامطلوب» خواند.
او گفته بود: «ما یک سابقه نامطلوبی در امر گزینش از سالهای قبل در جاهای مختلف داشتهایم که معیارهای گزینش، معیارهای درستی نبودهاند؛ مثلاً راجع به یک مساله فقهیِ خیلی کمیاب که از یک فقیه هم بپرسند معلوم نیست بتواند جواب بدهد، از یک جوانی بپرسند که اگر جواب نداد، رد بشود. این کارها را نکنید!»
همین موضعگیری خامنهای به گروهی از حامیانش این جرات را داده است که پس از چهار دهه سکوت، پرده از وقایع تلخی بردارند که خود آنها نیز به آن انتقاد داشته و دارند اما تاکنون در موردش سکوت کرده بودند.
سیستم گزینش در نظام دیوانی جمهوری اسلامی همچون بسیاری دیگر از سیاستهای عقیدتی این نظام طی ۴۰ سال گذشته، مسیر و کیفیت زندگی بسیاری از ایرانیها را تغییر داده و آنها را از داشتن بسیاری از فرصتهای تحصیلی و شغلی محروم کرده است. حالا آیتالله علی خامنهای بعد از ۴۰ سال، نحوه این فیلترگذاری را نامطلوب دانسته است.
مطالب مرتبط:
تداوم ستاره دار شدن دانشجویان در دانشگاه آزاد
از معلم بپرس؛ مهمترین مشکلات و مسائل معلمان و فعالان فرهنگی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر