«علی خامنهای»، رهبر ایران روز سهشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۹۹ با صدور بیانیهای مدعی شد: «عاملان کاریکاتور نشریه شارلی ابدو، صهیونیست و هدف آنها، منحرف کردن اذهان مسلمانان از نقشه شوم امریکا و اسرائیل برای منطقه است.»
در پیام رهبر ایران آمده است: «گناه بزرگ و نابخشودنی یک نشریه فرانسوی در اهانت به چهره نورانی و قدسی حضرت رسول اعظم بار دیگر عناد و کینه شرارتبار دستگاههای سیاسی و فرهنگی دنیای غرب با اسلام و جامعه مسلمانان را آشکار ساخت. بهانه آزادی بیان برای محکوم نکردن این جرم بزرگ که از سوی برخی سیاستمداران فرانسوی گفته شده، کاملاً مردود و غلط و عوامفریبانه است. سیاستهای عمیقاً ضد اسلامیِ صهیونیستها و دولتهای استکباری عامل اینگونه حرکتهای دشمنانه است که هر چند یکبار بروز مییابد. این حرکت در این برهه زمانی میتواند نیز به انگیزه منصرف کردن ذهن ملتها و دولتهای غرب آسیا از نقشههای شومی باشد که امریکا و رژیم صهیونیستی برای این منطقه در سر دارند. ملتهای مسلمان، به ویژه کشورهای غرب آسیا، ضمن حفظ هوشیاری در مسایل این منطقه حساس، باید هرگز دشمنیهای سیاستمداران و سردمداران غربی نسبت به اسلام و مسلمین را فراموش نکنند.»
صهیونیست کیست و چه ارتباطی با شارلی ابدو دارد؟ آیا شارلی ابدو صهیونیستی است؟ «ایرانوایر» در این گزارش میکوشد ضمن پاسخ به این پرسش، نسبت به درستی سنجی ادعای رهبر ایران اقدام کند.
صهیونیسم چیست؟
صهیونیسم یک جنبش سیاسی است که در قرن نوزدهم میلادی توسط «تئودور هرتسل» و با هدف ایجاد میهنی برای یهودیان بنیانگذاری شد. هرتسل یهودیان را با هر باوری تشویق میکرد که به اسرائیل مهاجرت کنند. به همین دلیل مورد استقبال یهودیان نیز قرار گرفت. ولی رفته رفته اختلافات مذهبی میان پیروان یهود سبب شد تا انشعابی در یهودیان نسبت به ایدئولوژی صهیونیسم ایجاد شود. ولی همه آنها از اینکه کشوری به نام اسرائیل داشته باشند، حمایت میکردند. بنابراین، صهیونیست بیش از آن که یک آرمان دینی باشد، یک ایدئولوژی و یک مکتب سیاسی است.
آیا میشود دولت اسرائیل را دولت صهیونیستی خواند؟ دکتر «فرزین وحدت»، جامعهشناس و مدرس سابق دانشگاههای «هاروارد» و «ییل» امریکا در پاسخ به این پرسش به «ایرانوایر» میگوید: «هیچ دولتی در اسرائیل ایدئولوژی صهیونیست را رد نکرده چون رد آن به منزله نفی موجودیت اسرائیل است. ولی همه دولتها به این جنبش نگاه یکسان نداشتهاند. دولتهایی که بیشتر گرایش چپ داشتهاند، مثل دولت برآمده از حزب کارگر، به حقوق فلسطینیان بیشتر توجه داشتهاند و دولتهای راستگرا در این کشور مثل دولت نتانیاهو، توجه کمتری نشان دادهاند. لذا میتوان گفت آبشخور فکری دولت در اسرائیل برآمده از ایدئولوژی صهیونیسم است بیآن که حزب یا تشکیلاتی به نام صهیونیسم وجود خارجی داشته باشد.»
ایدئولوژی صهیونیست اگرچه در پی ایجاد میهنی برای یهودیان بود ولی نتوانست اجماع همه آنها را جلب کند؛ به طوری که برخی از روحانیون یهودی از این ایده دفاع نکردند و برخی همیشه مخالف صهیونیسم باقی ماندند.
به باور فرزین وحدت، مبتکران ایدئولوژی صهیونیست اتفاقا سکولار بودند، نه یهودیان متعصب.
آیا صهیونیسم جهانی اساسا وجود خارجی دارد؟
فرزین وحدت در پاسخ میگوید: «جنبش صهیونیسم یک جنبش بینالمللی بود. مبتکران آن کوشیدند یهودیان را از سراسر جهان به سرزمین اسرائیل فرا بخوانند. سازمان بینالمللی صهیونیسم نیز به وجود آمد. از این حیث میشود گفت صهیونیسم یک جنبش جهانی است ولی نمیتوان از واژه صهیونیسم جهانی به عنوان یک هدف امپریالیستی، آنگونه که جمهوری اسلامی آن را تبلیغ میکند، فهم کرد. این پروپاگاندای جمهوری اسلامی است که صهیونیسم را همردیف امپریالیسم به کار میبرد.»
به گفته فرزین وحدت، تصور این که صهیونیسم توسط امپریالیسم در منطقه خاورمیانه به عنوان پایگاهی برای کنترل بر کشورهای اسلامی ساخته شده، تئوری توطئه است؛ همانگونه که اروپاییها پیشتر این توهم را تبلیغ میکردند که صهیونیسم، جنبشی برای تصرف کل دنیا است. «The Protocols of the Elders of Zion» نمونهای از فعالیتهای ضد یهود در اروپا و امریکا است که ناشی از همین توهم توطئه بود: «در ابتدا تلاش برای تشکیل دولت اسرائیل حتی توسط امریکا مورد استقبال قرار نگرفت و همیشه اسرائیل مخالفان سرسختی در این کشور داشته است.»
آیا شارلی ابدو صهیونیستی است؟
شارلی ابدو یک مجله فکاهی است که هر چهارشنبه در فرانسه منتشر میشود. این نشریه خط مشی خود را ضد نژادپرستی و ضدمذهبی میداند که همزمان نگاه انتقادی به اسلام، یهودیت و مسیحیت دارد. شارلی ابدو دارای تاریخچهای طولانی است، تم فعلی این نشریه از سال ۱۹۹۲ پایهگذاری شده است و با همه چیز و همه کس شوخی میکند و خود را مقید به بهرهمندی از آزادی بیان میداند.
شوخیهای این نشریه با همه ادیان سابقه دارد ولی نگاه طنزآمیزش به اسلام، هم برای خودشان دردسر ساز شده و هم خشونتهایی را در جهان اسلام در پی داشته است.
سال ۲۰۱۵، نویسندگان و سردبیری شارلی ابدو یکی از پرهزینهترین برخوردها را تجربه کردند؛ به طوری که با حمله مسلحانه چند مسلمان به دفتر نشریه و کشته شدن ۱۲ نفر مواجه شدند.
آزادی بیان در اعلامیه حقوق شهروندی فرانسه که در «قانون اساسی» این کشور به رسمیت شناخته شده، به عنوان یک اصل پذیرفته شده است. برابر با «قانون مطبوعات» این کشور، مصوب سال ۱۸۸۱، مطبوعات آزادند و میتوانند هر نظری را منتشر کنند مگر نظرات نژادپرستانه، یهودستیزانه، نفرتنژادی و توجیهگر تروریسم که از نظر قانونگذاران فرانسوی جرم شناخته شدهاند.
حفاظت از حریم خصوصی، رعایت اصل برائت، پیشگیری از افترا و توهین، تحریک دیگران به ارتکاب اعمال مجرمانه، انتشار سخنان نفرتانگیز، انکار هولوکاست و سایر جنایات علیه بشریت و بی احترامی به سرود و پرچم ملی فرانسه از دیگر محدودیتهای آزادی بیان در این کشور است.
خارج از این دایره، روزنامهنگاران فرانسوی آزادند در هر موضوعی اظهارنظر کنند. ضمن این که فرهنگ غالب لائیسیته و سکولاریسم در فرانسه، پذیرش عمومی آزادی بیان را بالا برده است.
دولت فعلی امریکا به رهبری «دونالد ترامپ» نه تنها از این نشریه حمایت نمیکند بلکه شخص رییس جمهوری امریکا در چندین نوبت با توییتهایی، نفرت خود را از این نشریه به نمایش گذاشته است.
این تنفر نشان میدهد شارلی ابدو رابطه خوبی با دولتهای غربی، از جمله دولت امریکا ندارد.
جمعبندی
علی خامنهای، رهبر ایران روز سهشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۹۹ با صدور بیانیهای مدعی شده است: «عاملان کاریکاتور نشریه شارلی ابدو، صهیونیست و هدف آنها، منحرف کردن اذهان مسلمانان از نقشه شوم امریکا و اسرائیل برای منطقه است.»
این ادعا توسط «ایرانوایر» بررسی شد و این نتایج به دست آمد:
شارلی ابدو یک مجله فکاهی است که خط مشی ضد نژادپرستی و ضد مذهبی دارد و در نقد ادیان، تمایزی بین اسلام، یهودیت و مسیحیت قائل نیست و به همه آنها به چشم انتقادی نگاه میکند.
- آزادی بیان در اروپا، به ویژه فرانسه با فرهنگ غالب لائیسیته و سکولاریسم، امکان انتشار مجلاتی چون شارلی ابدو را فراهم کرده است و عجیب نیست که چنین تصویری از آزادی بیان برای کشورهای دیکتاتوری و استبداد زده قابل فهم نباشد.
- صهیونیست یک ایدئولوژی برای تشکیل میهنی برای یهودیان جهان بود و نه فقط در ایران، بلکه در اروپا نیز سالها با تئوری توطئه دست به گریبان بوده است. همان گونه که جمهوری اسلامی با نگاه توهم توطئه همه اتفاقات جهانی را به نام صهیونیستها مینویسد، در اروپا و امریکا نیز سالها این توهم وجود داشته که هدف یهودیان، تصرف کل دنیا است.
- دولت امریکا نه تنها از شارلی ابدو حمایت نمیکند بلکه دونالد ترامپ پیشتر در چند توییت نفرت خود را از این نشریه به طور علنی به نمایش گذاشته است.
بنابراین، «ایرانوایر» مستند به اظهارات کارشناسان و قوانین حامی آزادی بیان و تامین کننده استقلال رسانهها در کشور فرانسه، به ادعای علی خامنهای، رهبر ایران مبنی بر این که «شارلی ابدو صهیونیستی و ابزار استکبار برای اجرای نقشه شوم امریکا و اسرائیل برای منطقه شده است»، نشان «حقیقت ندارد» میدهد.
حقیقت ندارد: اظهار دروغی درباره یک واقعه مشخص تازه یا چیزی که قبلا عدم صحت آن اثبات نشده است، با استفاده از واقعیات و مدارک موجود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره روششناسی راستیآزمایی در ایرانوایر اینجا کلیک کنید.
مطالب مرتبط:
بیانیه کانون نویسندگان ایران به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات
روز جهانی آزادی مطبوعات در ایران: روزنامهنگاران متهم، روزنامهنگاری خاموش
اعتراض بیش از سیصد هنرمند و روزنامهنگار به تداوم نبود آزادی بیان
طعنه خامنهای به آزادی بیان در فرانسه
تحدید آزادی بیان و تهدید روزنامهنگاران؛ حکایت کرملین و رسانههای مستقل
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر