ده روز پس از اعلام رسمی رسیدن ویروس کرونا به ایران، «کیانوش جهانپور»، مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت، در واکنش به خبررسانی رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور درباره کرونا در ایران، این رسانه‌ها را به مشارکت در مسابقه دروغ متهم کرد و مدعی شد آن‌ها مرگومیر سندروم‌های حاد تنفسی در ایران را به‌جای کرونا به مخاطب قالب می‌کنند، درحالی‌که ایران در مورد کرونا شفافیت مثال‌زدنی دارد.
در این گزارش، با استناد به آمار سازمان بهشت‌زهرای تهران از مرگومیر کرونا در تهران، از اول اسفند ۱۳۹۸ تا ۲تیر۱۳۹۹، پرده از این شفافیت مثال‌زدنی کنار می‌زنیم. نسخه‌ای از این آمار که سازمان بهشت‌زهرای تهران هر روز تهیه و به‌صورت محرمانه برای مقامات شهرداری تهران و شورای شهر تهران می‌فرستد به دست ایران‌وایر رسیده است.
«از اول اسفند ۱۳۹۸ تا ۲تیر۱۳۹۹، براساس گواهی فوت صادره از سوی پزشکان درمجموع ۵۴۹۱ نفر از بیماران در تهران بر اثر ابتلا به کرونا یا مشکوک به ابتلا به کرونا فوت کرده‌اند و براساس پروتکل، در قطعه خاص فوتی‌های کرونا و با شرایط خاص به خاک سپرده شده‌اند یا در کاور مخصوص گذاشته شده و تحویل خانواده‌های آنان شده تا در آرامستان مورد نظر خانواده خارج از بهشت‌زهرا به خاک سپرده شوند.»
این آمار را که یک مقام شهرداری تهران در اختیار ایران‌وایر گذاشته است نمی‌توان با آمار رسمی مرگومیر بر اثر کرونا برای همین شهر مقایسه کرد، چون از روز نخست اعلام رسمی رسیدن کرونا به ایران، مقامات وزارت بهداشت یا مسئولان درمانی یا دولتی استان تهران از دادن آمار ابتلا به کرونا و مرگومیر بر اثر آن در تهران خودداری کرده‌اند؛ اما براساس برخی دیگر از داده‌ها می‌توان اهمیت این آمار و درستی آن را ارزیابی کرد.
اوایل اسفند، «علیرضا رئیسی»، معاون وزارت بهداشت، ضمن تایید این‌که تهران در صدر مناطق درگیر با ویروس کرونا در کشور است، نامعتبر بودن آمار رسمی در مورد کرونا را با دادن این خبر تایید کرد که تا ۱۳ اسفند تنها از پنج هزار نفر از حدود هشت‌هزارنفری که به علت ابتلا به ویروس کرونا بستری شده‌اند تست کرونا گرفته شده است. این یعنی تایید این نکته که پزشکان دست‌کم ۳ هزار نفر را در تا آن زمان، بدون گرفتن تست تشخیصی، مبتلابه ویروس کرونا تشخیص داده و با همین عنوان بستری کرده بودند. تشخیصی که مبتنی بر بررسی علایم بالینی و مهم‌تر از همه نتیجه سی‌تی‌اسکن ریه مبتلایان مشکوک به کرونا است و سازمان بهداشت جهانی هم از ۲۲دی۱۳۹۸ بر اهمیت آن در تشخیص بیماری تاکید کرده بود.
در ایران، با توجه به کمبود کیت‌های تشخیصی و ارزان بودن انجام سی‌تی‌اسکن در قیاس با تست کرونا، از همان ابتدا اتکا بیشتری به سی‌تی‌اسکن ریه شد و حتی به‌صورت رسمی و از زبان مقامات رسمی هم بر آن تایید شد.
ابتدا ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلان‌شهر تهران در جلسه ۱۷ اسفند آن ستاد مصوب کرد که با توجه به اهمیت علائم بالینی و نتایج سی‌تی‌اسکن، در صورت فوت و تشخیص بالینی قوی مبتنی بر ابتلا به کرونا، گواهی فوت با عنوان «کیس قطعی کرونا» ثبت شود. کاری که تا پیش از آن انجام می‌شد و ستاد عملیات مدیریت کرونای تهران به مدیریت «علیرضا زالی» بر آن صحه گذاشت.
«ایرج ملک‌زاده»، معاون تحقیقات و فن‌آوری وزیر بهداشت هم ۲۳ اسفند در گفتگویی همین را تایید کرد و گفت یکی از بهترین راه‌های تشخیصی کرونا سی‌تی‌اسکن ریه است که دقیق‌تر می‌تواند ابتلا به کرونا را مشخص کند؛ اما با همه این تاکیدات، در آمار رسمی مبتلایان و مرگومیر بر اثر کرونا، تنها آمار کسانی در نظر گرفته می‌شود که از آن‌ها تست کرونا گرفته باشند. نکته‌ای که هم «مدیر اورژانس جهانی بهداشت خاورمیانه»، هنگام برآورد ۵ برابر بودن آمار واقعی مبتلایان در قیاس با آمار رسمی و هم «مسعود مردانی» عضو کمیته کشوری ستاد ملی کرونا بر آن تاکید کردند.
اما آنچه کیانوش جهانپور از آن با عنوان سندروم‌های حاد تنفسی نام می‌برد به‌سرعت به امکانی تبدیل شد برای سرپوش گذاشتن بر آمار واقعی مبتلایان به کرونا در ایران. تا جایی که «رضا شیران»، نماینده مجلس هم به آن انتقاد کرد و گفت فوتی‌های کرونا را به نام فوت بر اثر ابتلا به سندرم حاد تنفسی اعلام می‌کنند درحالی‌که اکنون عامل بیماری‌زای دیگری به‌جز ویروس کرونای جدید، چنین علائمی ندارد.
در عالم واقع هم دو بیماری را در دنیا با نام سندروم حادِ تنفسی می‌شناسند که عامل هر دو هم ویروس کروناست. بیماری «سندروم حادِ شدید تنفسی» یا همان سارس و بیماری «سندروم حادِ شدید تنفسی ۲» یا همان کووید-۱۹. به‌این‌ترتیب، در شرایطی که هیچ گزارشی از دیده شدن دوباره ویروس کرونای پیشین (عامل سارس) در ایران و سایر نقاط دنیا داده نشده است، تمام آن‌هایی که در ایران علت مرگشان سندروم حادِ تنفسی اعلام می‌شود، همان مبتلایان شدید به کووید-۱۹ هستند و برای همین دفن آن‌ها هم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی خاص انجام می‌شود.
نتایج یک نظرسنجی در ۲۰ فروردین هم نشان داد که درمجموع ۷۴٪ شهروندان تهرانی یا به آمارهای رسمی در مورد کرونا به‌کل بی‌اعتماد هستند یا اعتماد اندکی دارند. آن‌هم درحالی‌که همان روزها بی آن‌که هیچ عدد و رقمی اعلام شود، فرمانده ستاد کرونای تهران تصریح کرد تهران بیشترین موارد ابتلا، بستری و مرگومیر ناشی از کرونا را در کشور دارد. هم‌زمان مرکز پژوهش‌های مجلس هم آمار واقعی مبتلایان را به‌جای ۷۰ هزار نفر رسمی ۷۰۰ هزار نفر و فوت‌شده‌ها را نه ۴ هزار نفر رسمی که بیش از ۸۵۰۰ نفر اعلام کرد.
خبرها هم نشان می‌داد مقامات شهری تهران در عین سکوت، خود را برای این وضعیت آماده کرده بودند. «مجتبی بزدانی»، معاون خدمات شهری شهرداری تهران ۲۴ فروردین در جلسه شورای شهر تهران خبر داد که علاوه بر تجهیز مجتمع عروجیان بهشت‌زهرا به سردخانه ۴۰ فوتی و ۲ سردخانه کندویی و آماده‌سازی سوله‌های بحران و اختصاص ۲ دستگاه کانتینر ۱۲ متری یخچال‌دار به آن و ایجاد قطعه جدید برای مرگومیر کرونا، ۱۰ هزار قبر جدید برای جان‌باختگان مبتلابه کرونا هم در آن قطعه حفر شده است.
«ناهید خداکرمی»، عضو شورای عالی نظام پزشکی و عضو شورای شهر تهران هم چند روز بعد از این صحبت‌ها تایید کرد که در تهران روزانه در بهترین شرایط ۷۰ نفر و در بدترین شرایط کمی بالاتر از ۱۰۰ نفر بر اثر کرونا فوت می‌کنند. به گفته خانم خداکرمی، علت تفاوت بین آمار رسمی و واقعی، ثبت برخی از مرگ‌های ناشی از کووید-۱۹ با عنوان مرگ در اثر سندرم حادِ شدید تنفسی است.
وزیر بهداشت هم ۳۰ فروردین در نامه‌ای به روسای دانشگاه‌های علوم‌پزشکی، به آن‌ها دستور داد کلیه مواردی را که پزشکان تشخیص ابتلا به کرونا می‌دهند در صورت نبودن نتیجه تست، با عنوان مشکوک به ابتلا ثبت شود. این‌ها همان مواردی است که در گواهی فوت آن‌ها هم مشکوک به کرونا نوشته می‌شود و در گزارش‌های روزانه بهشت‌زهرا هم بازتاب دارد، درحالی‌که پزشکان معالج قطعیت ابتلای آنان به کرونا را تایید می‌کنند.
نکته قابل‌توجه این‌که تنها چند روز پیش از نامه وزیر بهداشت که دستور می‌داد پزشکان در برگه‌های فوت کرونا چه بنویسند، سخنگوی وزارت بهداشت، تاکید کرده بود هیچ جایگاهی در حکومت ایران نمی‌تواند به پزشکانی که پای گواهی فوت مهر می‌زنند توصیه کند که اگر تشخیص آن‌ها کووید-۱۹ بوده، چیز دیگری به‌جای آن درج کنند.
گزارش‌های روزانه بهشت‌زهرا برای مرگومیر بر اثر کرونا در تهران که بی‌اعتباری آمارهای رسمی را نشان می‌دهد چند داده قابل‌توجه دیگر هم به دست می‌دهند.
نخست این‌که آمار مبتلایان و مرگومیر در تهران در دو ماهه اخیر نسبت به دو ماه نخست واگیری ویروس کاهش یافته است. در دو ماه نخست شیوع کرونا در ایران، درمجموع ۳۹۷۳ نفر بر اثر کرونا در تهران فوت کردند. این یعنی این‌که در آن مقطع، هر روز به طور متوسط نزدیک به ۶۶ بیمار مبتلابه کرونا در تهران جان خود را از دست می‌دادند.
درحالی‌که در دو ماهه اخیر یعنی اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۹، مجموع جان‌باختگان کرونا در تهران، ۱۵۱۸ نفر بوده است، یعنی در این دو ماه هر روز به طور متوسط نزدیک به ۲۵ بیمار مبتلابه کرونا در تهران فوت کرده‌اند. به‌این‌ترتیب، آشکار می‌شود که مرگومیر بر اثر کرونا در تهران در دو ماه اخیر در قیاس با دو ماه نخست شیوع کرونا در ایران، بیش از ۶۱٪ کاهش یافته است.
نکته دوم این‌که براساس آمار بهشت‌زهرا، از مجموع ۵۴۹۱ جان‌باخته کرونا در تهران در این مدت، ۳۴۱۵ نفر یعنی ۶۲٪ از آنان مرد بوده‌اند و ۲۰۷۶ نفر یعنی ۳۸٪ زن بوده‌اند؛ و نکته پایانی هم این‌که از این مجموع فوت شده، ۴۱۰۴ نفر در قطعه خاص بهشت‌زهرا برای مرده‌های کرونا به خاک سپرده شده‌اند و ۱۲۸۷ تحویل خانواده شده و در سایر قبرستان‌های استان تهران و یا نقاط دیگر ایران دفن شده‌اند.
«غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی»، نماینده رشت، همان ابتدای شیوع ویروس کرونا در ایران گفته بود آمار وحشتناکی از قبرستان‌ها می‌آید که نشان می‌دهد مسئولان آمار غیرواقعی از قربانیان می‌دهند. آمار بهشت‌زهرا از مجموع فوت‌شده‌های کرونا در تهران تا ۲تیر۱۳۹۹ هم شاهدی است بر نادرست بودن آمار رسمی فوت‌شده‌ها کرونا در کل کشور و هم تاییدی است بر آنچه ایمن‌آبادی گفته بود: آمار وحشتناک قبرستان‌ها.
مطالب مرتبط:
کرونا در ایران؛ از انتصاب سخنگوی جدید وزارت بهداشت تا احتمال ابتلای ۱۵ میلیون نفر به کرونا
گاه‌شمارکرونا در ایران؛ از انکار تا گورهای آهکی و شروع سیاست قرنطینه
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ فوریه ۲۰۲۰
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ مارچ ۲۰۲۰
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ آوریل ۲۰۲۰
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ می ۲۰۲۰
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ ژوئن ۲۰۲۰
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر