در آستانه ماه رمضان، فشارهای پیدا و پنهان به دولت «حسن روحانی» و ستاد ملی مبارزه با بیماری کووید-۱۹ در ایران به منظور بازگشایی اماکن مذهبی و از سرگیری برنامههای آنها افزایش یافته است.
توقف برنامههای مذهبی و بسته شدن دو آرامگاه امام هشتم شیعیان در مشهد و «حضرت معصومه» در قم که با حاشیهها و جنجالهای فراوانی همراه شده بود، از چند روز گذشته به ابزاری برای فشار به ستاد مدیریت بحران کرونا تبدیل شدهاند.
حسن روحانی، رییسجمهوری ایران چند روز پیش علنی کرد که حوزه علمیه از او خواسته است شرایط ویژه برای حضور مردم در اماکن مقدس را فراهم کند.
روحانی گفت: «امیدواریم از نیمه اردیبهشت به بعد کاری کنیم که مردم بتوانند از اماکن مقدسه استفاده کنند هر چند که قرار بود تا پایان اردیبهشت شرایط ویژه برای حضور در اماکن مقدسه رعایت شود اما آقای اعرافی که از حوزه علمیه در این جلسات حضور دارند درخواست کردند که این زمان تا نیمه اردیبهشت عقب بیاید و در نیمه اردیبهشت مجدداً شرایط را برای حضور مردم در این امکان مقدسه بررسی کنیم.»
اعرافی یکی از روحانیون پرنفوذ و قدرتمند شهر قم است که از سال ۱۳۹۵ به عنوان مدیر حوزه علمیه قم و حوزههای علمیه سراسر کشور انتخاب شد.
از قم به عنوان مهمترین مرکز دینی در ایران نام برده میشود که با شیوع ویروس کرونا در این استان، فعالیت بسیاری از نهادها و شخصیتهای دینی آن متوقف شده است.
مشهد دومین شهر مهم مذهبی ایران است که بسیاری از فعالیتهای مذهبی آن متوقف شدهاند؛ بهویژه فعالیتهای مرتبط با آرامگاه «امام رضا» که ادامه این وضعیت به مذاق «احمد علمالهدی»، امام جمعه مشهد خوش نیامده است.
علمالهدی ۲۲ فروردین ۱۳۹۹ در اینباره گفته بود: «امیدواریم ستاد ملی مقابله با کرونا برای بازگشایی حرم مطهر رضوی فکر کند.»
این روحانی تندرو افزوده بود: «شاید با پروتکلهای خاصی که در نظر میگیرند، بشود در بارگاه امام هشتم به روی شیعه باز شود.»
چند روز پس از این اظهارات بود که آستان قدس رضوی هم اعلام کرد دستورالعملی برای بازگشایی مکانهای مذهبی تهیه کرده است.
«احمد مروی»، تولیت آستان قدس رضوی این خبر را اعلام کرد و گفت این دستورالعمل با هماهنگی وزارت بهداشت تهیه شده است.
آنطور که مروی گفته است، در تهیه این دستورالعمل، مدیران چند مرکز و مکان مذهبی نیز شرکت داشتهاند.
متولیان آرامگاههای امام هشتم شیعیان، حضرت معصومه، مسجد «جمکران» و «شاهعبدالعظیم»، چهار مرکز مهم زیارتی کشور، در پیدا و پنهان تلاشهای خود را برای بازگشایی این مراکز، بهویژه در ماه رمضان آغاز کردهاند. آنها امیدوارند تا چند روز دیگر فعالیت این مراکز از سر گرفته شود.
ستاد رسیدگی به امور مساجد، ستاد برگزاری نماز جمعه و هیاتهای مذهبی از دیگر تشکیلات مذهبی هستند که هرچند تمایل به از سرگیری فعالیتهای خود دارند اما گفتهاند تابع تصمیمات ستاد ملی مبارزه به کرونا هستند.
ماه رمضان در ایران همچون بسیاری دیگر از کشورهای مسلمان، تا چند روز آینده آغاز میشود. یکی از مهمترین دلایل فشارها برای بازگشایی مراکز مذهبی هم اعمال مربوط به همین ماه است.
به نظر میرسد دولت روحانی تصمیم گرفته است برنامهها و اجتماعات مربوط به ماه رمضان را تنها به مراسمی محدود کند که توسط نهادهای رسمی حاکمیتی یا مساجد و اماکن مذهبی برگزار میشوند.
«ایرنا»، خبرگزاری رسمی دولت نوشته دولت بر این تصور است که با تعطیلی و ممانعت از برگزاری مراسم عمومی مربوط به ماه رمضان، مردم بهجای حضور در مراسم احیای عمومی، به داخل خانهها هدایت خواهند شد.
«گیتی خزاعی»، جامعهشناس خانواده و سیاستگذاری اجتماعی میگوید برنامهها و میهمانیها و افطاریهای ماه رمضان دور از چشم دولت برگزار خواهند شد: «دولت امکان اعمال محدودیتهای سختگیرانه را برای برگزاری مراسم مذهبی در خانهها ندارد.»
خزاعی میافزاید: «دولت نمیتواند برای خانههای مردم مأمورانی را بگمارد تا مانع از برگزاری تجمعات مذهبی توسط آنها، به ویژه در شبهای قدر شوند.»
میگوید: «دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا با ایجاد یک فضای ایزوله برنامهریزی، هنوز که هنوز است اقدامات آموزشی گسترده بهمنظور درونیسازی مراقبتهای بهداشتی و سبک زندگی جدید متناسب برای زیست در دوران کرونایی را آغاز نکردهاند.»
این حرفها تنها انتقاد مطرح شده از عملکرد دولت و ستاد ملی مبارزه با کرونا در ایران طی دو ماه گذشته نیست. طی این مدت، انتقادها و اعتراضهای بیشماری به نحوه مدیریت این بحران مطرح شده است. اما دولت به سیاست پرانتقاد و متزلزل خود در این خصوص همچنان ادامه میدهد.
مخالفت دولت با تعطیلی عمومی و قرنطینه کردن سفت و سخت هرچند ریشه در بحرانهای اقتصادی ناشی از این تصمیم دارد اما وجود نهادهای بالا دست دولت، نهادهای مذهبی قدرتمند و مخالفان محافظهکار مترصد سرنگونی دولت از دیگر عواملی هستند که مانع از مدیریت صحیح بحران کرونا در ایران به شمار میروند.
این نهادها، جریانها و افراد که هر یک سازی مستقل از دولت میزنند و با آن رابطه خوبی ندارند، پس از آغاز بحران کرونا در ایران، به خاطر حمایت «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی از تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا، تن به همکاری با این ستاد دادهاند.
متولیان مذهبی و روحانیون از جمله این افراد و جریانها هستند که برخلاف میل باطنی، مجبور به تعطیل کردن بسیاری از فعالیتهای خود شده و نام این تصمیم خود را هم «عقلانیت دینی» گذاشتهاند. اما این عقلانیت با فرا رسیدن ماه رمضان به تدریج رنگ باخته است و آنها میخواهند که بازار کسب و کار دینی در این ماه برقرار باشد.
آنها بیم آن دارند که ادامه محدودیتها و ممنوعیتها در این ماه باعث از دست رفتن فرصت طلایی شود. به همین خاطر هم دستورالعلمی تهیه کردهاند تا دستکم براساس آن بتوانند هرچند محدود، در این ماه به فعالیت بپردازند. همزمان با ماه رمضان و رفت و آمد به اماکن مذهبی، کمکهای نقدی به این مراکز افزایش مییابد.
با توجه به شیوع بالای ویروس کرونا در ایران و کمبود امکانات برای مقابله با این ویروس و درمان مبتلایان، هنوز مشخص نیست که این دستورالعمل تا چهقدر کارآمد و مانع از تشدید تکثیر این ویروس در امکان و اجتماعات مذهبی در ماه رمضان شود.
مطالب مرتبط:
کرونا؛ به اماکن مذهبی کاشان هشدار داده شد
صدور کرونا به ۱۱ کشور و ادامه لیسیدن ضریح حرم
در حرم را شکستند، نه کتک خوردند نه بازداشت شدند
نماینده مجلس حکم صادر کرد: دو ماه تا دو سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق برای لیسیدن حرم
یک مسوول اجرایی در مشهد: ورود و خروج مسافران در مشهد کنترل نمیشود
«روحانیون خواستند قم قرنطینه شود اما سپاه تشر زد که ساکت شوید»
کرونا در ایران؛ رفتارهای پرخطر روحانیون ادامه دارد
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر