بررسی نحوه برخورد روحانیون با ویروس «کرونا» در چهار هفته اخیر نشان میدهد که آنها تاکنون در چندین نوبت مواضعی اتخاذ کردهاند که نهتنها در کارآمدی آنها تردید جدی وجود دارد بلکه ممکن است این مواضع به گسترش این ویروس کشنده کمک کند.
***
روحانیون در پی شیوع «کرونا» در ایران و تعطیلی برنامههای مذهبی، به مردم میگویند چه دعایی برای مبارزه با این ویروس بخوانند و اگر این دعاها اثر نکرد و مبتلایان به «کرونا» جان باختند، الگوی کمتر استفادهشدهای برای نحوه کفنودفن شرعی اجساد تجویز میکنند.
آنها همچون بسیاری از مقامهای جمهوری اسلامی ابتدا این ویروس را جدی نگرفتند و برخلاف بسیاری توصیهها، برنامههای مذهبی خود را پی گرفتند، اما از زمانی که اوضاع وخیمتر شد مجبور شدند فعالیتهای خود را متوقف کرده و برای مبارزه با آن متوسل به ابزارهای مختلف مذهبی شوند.
۱- تلاش برای اثبات بیاثر بودن کرونا بر اماکن مذهبی
روحانیون در گام اول تلاش کردند ثابت کنند که اماکن مذهبی شیعیان در قم، مشهد و برخی دیگر از شهرها نهتنها عامل انتقال ویروس و بیماری نیست، بلکه عاملی برای شفا و درمان بیماران است.
«محمد سعیدی»، نماینده آیتالله «علی خامنهای» در قم و تولیت آستان «حضرت معصومه» از جمله روحانیونی بود که تلاش کرد مانع تعطیلی برنامههای این آستان شود و ثابت کند که توسل به این مکان مذهبی میتواند در درمان بیماران «کرونایی» مثمر ثمر باشد.
این تفکر را کموبیش بسیاری از متولیان اماکن مذهبی در ایران داشتند که باعث شد فعالیت آنها تا همین هفته جاری هم ادامه داشته باشد و در حال حاضر نیز بهطور غیررسمی این امکان و امامزادهها به فعالیت خود ادامه میدهد.
این فعالیتهای نیمهرسمی در شرایطی ادامه دارد که در هفتههای اخیر برخی مراجع فتاوایی غیرمستقیم در مخالفت با حضور و تجمع در امکان مذهبی صادر کردهاند.
۲- توسل به دعا برای مبارزه با کرونا
دومین گام روحانیون برای مبارزه با ویروس «کرونا» تجویز ادعیه مختلف مذهبی بود. «ناصر مکارم شیرازی« و «حسین وحید خراسانی»، از جمله مراجع تقلید ساکن قم هستند که به مردم توصیه کردهاند در بحران «کرونا» از قرائت زیارت عاشورا و حدیث کسا غافل نشوند.
بسیاری از روحانیون دیگر نیز پیرو همین مراجع تقلید در منابر و سخنرانیهای خود به مردم توصیه کردند این ادعیه را بخوانند، اما تاکنون گزارشی از میزان اثرگذاری این ادعیه برای مقابله با شیوع ویروس «کرونا» منتشر نشده است.
آیتالله علی خامنهای، رهبر ایران یکی دیگر از روحانیون است که در توصیهای متفاوت از مردم خواسته بود در این بحران متوسل به دعای هفتم صحیفه سجادیه شوند. از میزان تاثیرگذاری این دعا نیز تاکنون هیچ گزارشی منتشر نشده است.
حضور در برخی کوچهها و خیابانهای شهر قم و برپایی برنامههای محدود مذهبی برای مقابله با این ویروس از دیگر اقدامات برخی از روحانیون در قم بود.
۳- حضور در بیمارستانها و دعا برای درمان بیماران
روحانیون همزمان با این توصیههای مذهبی، بدون آموزشهای ابتدایی پزشکی و درمانی، وارد برخی بیمارستانهای محل بستری مبتلایان به «کرونا» شده و با خواندن انواع ادعیه و سخنرانی تلاش میکنند به بیماران برای مقابله با این ویروس «امید» و «روحیه» بدهند.
از برخی از این روحانیون نیز تصاویری منتشرشده که مشغول کمک به کادر درمانی در جریان درمان مبتلایان به ویروس «کرونا» هستند.
گروهی دیگر از روحانیون نیز براساس تصاویری که از آنها منتشر شده با حضور در کوچهها و خیابانها اقدام به گندزدایی میکنند تا مانع از ابتلای افراد بیشتری به «کرونا» شوند.
۴- کمک به کفنودفن قربانیان کرونا با فتاوایی جدید
مجموعه فعالیتها، توصیهها و دستورهای مذهبی روحانیون پسازآنکه نتوانست مانع از شیوع ویروس «کرونا» و مرگ دستکم ۷۰۰ نفر در ایران شود، آنها را بر آن داشت که دستکم برای آخرت این قربانیان دست به اقدامی بزنند.
بسیاری از قربانیان این ویروس در ایران علیالظاهر مسلمان هستند، اما از تقید آنها به انجام و رعایت دستورات اسلامی هیچ اطلاعاتی در دست نیست و بر همین اساس هم گروهی از مراجع تقلید فتاوایی در خصوص نحوه کفنودفن آنها صادر کردهاند.
دفن قربانیان ویروس «کرونا» در تمام دنیا، پروتکل واحدی دارد که براساس برخی گزارشها و تصاویر منتشرشده از ایران، این دستورالعمل رعایت نشده و گروهی از قربانیان این ویروس بدون در نظر گرفتن جوانب بهداشتی دفن شدهاند.
این در حالی است که «ایرج حریرچی»، معاون وزارت بهداشت ادعا کرده که قربانیان این ویروس «عینا با پروتکل سازمان جهانی بهداشت دفن میشوند که در آن جنس تابوت، چگونگی شستشو، موادی که باید روی جسد ریخته شود، عمق دفن و خاک دور قبر مشخص شده» است.
فتاوای برخی از مراجع تقلید در کنار نحوه دفن غیربهداشتی برخی از قربانیان این ویروس که اغلب روحانیون و شخصیتهای سرشناس هستند در حال حاضر به یکی دیگر از رفتارهای پرخطر در این بحران تبدیل شده است.
علی خامنهای نخستین کسی بود که در این خصوص فتوا صادر کرد و گفت که لازم است اجساد، با رعایت موازین بهداشتی و با آب غسل داده شوند.
آیتالله «موسی شبیری زنجانی» از دیگر مراجعی بود که همچون رهبر ایران فتوای مشابه صادر کرده است.
این دو روحانی البته اضافه کردهاند اگر چنین اقدامی خطر داشته باشد، اجساد باید «تیمم» داده شده و سپس دفن شوند.
در این روش فردی که تیمم میکند، ابتدا دست خود را به خاک مالیده و بعد با رعایت آداب خاصی روی جسد میکشد که البته به گفته این دو روحانی دست غسال در این نوع غسل میتواند با جسد تماس نداشته باشد.
«حسین نوری همدانی» یکی دیگر از مراجع تقلید است که دراینباره گفته «تا حد ممکن {اجساد} باید غسل و کفن صورت گیرد و حتما نماز خوانده شود.»
این فتاوا در شرایطی صادرشده که براساس گزارش خبرگزاری فارس، غسالان در برخی شهرها به خاطر ترس از ابتلا به ویروس «کرونا» از شستشوی این اجساد خودداری کرده و این اجساد در سردخانههای نگهداری میشد تا پس از غسل و کفن اسلامی به خاک سپرده شود.
آنطور که این خبرگزاری نوشته در پی بروز این مشکل، دستکم ۶۰ طلبه زن و مرد مسئولیت غسل این اجساد براساس فتاوای مراجع تقلید برعهده گرفتند تا اجساد بیشتر از این در سردخانهها نماند.
روحانیون هرچند در ابتدای این بحران موضعی از سر بیتفاوتی و کماعتنایی اتخاذ کرده و مخالف تعطیلی بسیاری از برنامهها و امکان مذهبی شدند، اما پس از گسترش این بحران گروهی از آنها آستینها را بالا زده و به جنگ این ویروس رفتند، اما ابزارهایی که آنها در اختیار دارند نهتنها کارآمد نیست و بیاثر است بلکه در خدمت چرخه شیوع «کرونا» در ایران درآمده است.
مطالب مرتبط:
کرونا در ایران؛ از انکار گسترده تا گورهای دستهجمعی در قم
«روحانیون خواستند قم قرنطینه شود اما سپاه تشر زد که ساکت شوید»
کرونا در ایران؛ رفتارهای پرخطر روحانیون ادامه دارد
روایت یک غسال از کرونا: از وقتی کرونا آمده هم از مرگ میترسم هم از مرده
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر