براساس اطلاعات به دست آمده از داخل ایران، از تاریخ ششم تا ۱۷ بهمن ۱۳۹۸، ماموران اطلاعات سپاه پاسداران منزل تعداد زیادی از روزنامهنگاران را مورد تفتیش قرار داده یا آنها را برای «پارهای از توضیحات» احضار کردهاند.
«سازمان گزارشگران بدون مرز» در بیانیهای که در تاریخ ۱۷ بهمن منتشر شده، تعداد این روزنامهنگاران را حداقل ۲۱ نفر عنوان کرده است.
تاکنون خبر یورش ماموران به منازل پنج روزنامهنگار در تهران رسانهای شده است. نیروهای اطلاعات سپاه پس از یوروش به خانه این روزنامهنگاران و ساعتها تفتیش، برخی از وسایل شخصی آنها را از جمله لپتاپ، کامپیوتر، گوشی موبایل و تبلت، ضبط کرده و با خود بردهاند.
در تاریخ ششم بهمن ۱۳۹۸، منازل «مازیار خسروی» و «یاسمن خالقیان» نیز مورد تفتیش قرار گرفته است. در تاریخ ۱۳ بهمن هم منزل «یغما فشخامی»، در تاریخ ۱۴ بهمن منزل «مولود حاجیزاده» و در تاریخ ۱۷ بهمن منزل «احسان بداغی» مورد تفتیش قرار گرفته است.
اما بسیاری از روزنامهنگارانی که احضار یا منزلشان از سوی ماموران امنیتی تفتیش شده است، به دلیل فشار و ترس، حاضر به رسانهای کردن نام خود نیستند.
موج جدید فشار بر روزنامهنگاران ظرف دو ماه گذشته برای محو کردن هرگونه صدای مخالف درباره اتفاقات اخیر در کشور، از جمله اعتراضات آبان و سقوط هواپیمایی اوکراینی که با شلیک موشک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رخ داد، تا حدی است که این بار دستگاه امنیتی در پی ساکت کردن روزنامهنگاران نه تنها در رسانهها بلکه در شبکههای اجتماعی و صفحات مجازی شخصی آنها شده است.
یک روزنامهنگاری که نخواست نامش فاش شود درباره فضای نگران این روزها در میان جامعه مطبوعاتی گفت: «ما به شدت نگران و متعجب هستیم. واقعا نمیدانیم دلیل این رفتارها چیست و نفر بعدی چه کسی است. کاش حداقل سپاه به ما هم میگفت جریان چیست. برخی از روزنامهنگارانی که خانههایشان تفتیش شده حتی در رسانهها مشغول به کار نبودند و یا در شبکههای اجتماعی هم فعالیت چندانی نداشتند.»
براساس اطلاعات به دست آمده از داخل ایران، محور بازجوییها فعالیت و تاثیر این روزنامهنگاران در شبکههای اجتماعی از جمله «توییتر» و «اینستاگرام» بوده است.
یک منبع مطلع به «خبرنگاری جرم نیست» درباره آنچه در احضارهای برخی از روزنامهنگاران اتفاق افتاده، گفت: «در برخی از بازجوییها پرینت توییتهای آنها را جلویشان گذاشتهاند و به خاطر نوشتههای توییتری از آنها توضیح خواستهاند. حتی بخشی از پرینتها مربوط به پیامهای خصوصی روزنامهنگاران بوده و یا توییتهای که پاک شده بودند. فشار این احضارها تا حدی بوده که آنها تصمیم گرفتند حداقل برای مدتی حسابهای کاربری خود را مسدود کنند.»
به گفته این منبع بازجویان از این روزنامهنگاران پرسیدهاند: «چرا فلان خبری که توسط رسانه خارج از ایران منتشر شده را روتوییت کردهاند، یا چرا مثلا پایین یک توییت انتقادی نظرشان را نوشتهاند و یا چرا کاربران خاصی در خارج از مرزهای ایران را دنبال میکنند.»
همچنین براساس این اطلاعات، حکم بازرسی منزل، توقیف وسایل و بازجویی از روزنامهنگاران از سوی شعبه ۱۶ دادسرای فرهنگ و رسانه صادر شده است.
این روزها به خانه روزنامهنگاران حمله و پس از تفتیش خانه و ضبط وسایل، برگه احضار به دادسرا به آنها داده میشود؛ بسیاری این شیوه را «شیوه جدیدی» عنوان کردهاند که سیستم قضایی کشور به جای اخطار قانونی شهروندان، از آن استفاده میکند.
«علی مجتهدزاده»، وکیل دادگستری در اعتراض به یورش ماموران به منازل روزنامهنگاران در حساب کاربری توییتر خود نوشته است: «امروز صبح مأموران #اطلاعات_سپاه با ورود به منزل #احسان_بداغی، کليه لوازم ارتباطی شخصی نامبرده و همسرش خانم #شبنم_نظامی شامل موبايل و لپ تاپ را بهمراه بردند؛ شيوه جديدی که در حال جايگزينی اخطار قانونی است.»
اگرچه نهادهای حکومتی پیش و پس از گران کردن قیمت بنزین در آبان امسال، به روزنامهها و سایتهای خبری تذکر داده بودند تا از انتشار اخبار منفی در این باره پرهیز کنند اما برخی از روزنامهنگاران در شبکههای اجتماعی، به ویژه توییتر، نظرات انتقادی خود را مینوشتند. در آن دوره، حداقل یک روزنامهنگار به نام «محمد مساعد» به دلیل توییتهایش برای مدتی بازداشت شد.
جریان ضمنی سکوت از ترس توقیف روزنامه و زندان و آزار و اذیت پس از اعتراضات آبان ماه، با سقوط هواپیما اوکراینی و جان باختن ۱۷۶ مسافر ادامه پیدا کرد. اما این بار روزنامهنگاران بیشتری در توییتر و اینستاگرام نظرات انتقادی خود را نوشتند و یا اخبار رسانههای خارج از ایران درباره واقعیت سقوط هواپیما اوکراینی را بازنشر کردند.
از سوی دیگر، ۸۰ روزنامهنگار ایرانی با امضا بیانیهای اعلام کردند: «ما نیز از شنیدن اینهمه دروغ از رسانههای رسمی خستهایم و متاسفیم که تمامی روزنامهها هماهنگ با "رسانه ملی" و بدون تحقیق و بررسی جوانب واقعه، به تکرارِ یک دروغ بزرگ اقدام کردند و افشای واقعیت چیزی جز شرمساری و رسوایی برای آنها در برنداشت.»
دو رخداد بزرگ در کشور که باعث جانباختن بسیاری از هموطنان شد، اکنون چنان باعث ترس حاکمیت شده که یکی از عکسالعملهایش، احضار و تحت فشار قرار دادن فلهای روزنامهنگاران است.
لطفا از وضعیت آب و هوا بنویسید
گزارشگران بدون مرز با انتشار بیانیهای در تاریخ ۱۷ بهمن ماه نوشته است براساس اطلاعات به دست آمده این سازمان، از تاریخ ۱۸ دی ۱۳۹۸، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی دست کم ۲۱ روزنامهنگار را در شهرهای مختلف ایران احضار و بازجویی کردهاند.
در این بیانیه آمده است: «هیچکدام از این روزنامهنگاران بازداشت نشدهاند اما هر لحظه امکان بازداشت آنها وجود دارد. برخی از این روزنامهنگاران نیز هشدار برای موضعگیری در شبکههای اجتماعی را از سوی تحریریه خود دریافت کردهاند. از این میان، شماری مجبور شدهاند که حسابهای خود را در اینستناگرام، توییتر و فیسبوک ببندند و یا تنها از وضعیت آب و هوا بنویسند!»
این سازمان، احضار، بازرسی خانهها، تهدید روزنامهنگاران و مجبور کردن آنها به بستن حسابهایشان در شبکههای اجتماعی را برای اعتراض به بیاعتبار شدن رسانهها و خبرنگاران برای پوشش دروغ حکومتی را محکوم کرده است.
سازمان گزارشگران بدون مرز در بیانیه خود به نقل از یک روزنامهنگار ساکن تهران که احضار شده، آورده است: «خبر احضارم را سردبیر روزنامه به من داد. من گفتم این شیوه احضار غیرقانونی است و من نخواهم رفت. همان شب فردی به تلفنم زنگ زد و بدون سلام شروع کرد به فحاشی کردن. فردای آن روز مجبور شدم به محل تعیین شده از سوی وزارت اطلاعات بروم. در آنجا مرا به همه جرمهای واقعی و خیالی متهم کردند. مجبور شدم تعهدی را امضا کنم و همه حسابهایم در شبکههای اجتماعی را ببندم. گفتند منتظر احضار به دادگاه باش.»
روزنامهنگار دیگری از جنوب کشور هم گفته است: «من را اطلاعات سپاه پاسداران احضار کرد و همه گفتههایشان درباره نوشتههایم در اینستاگرام بود که از پوشش دروغ حکومتی درباره هواپیما ابراز شرمندگی کرده بودم. در آخر گفتند اگر نمیخواهی ۱۰ سال آینده را در زندان بگذرانی و زنده بمانی، هم در ِدهانت را ببند و هم حسابهایت را در شبکههای اجتماعی؛ همین. با دشمن همکاری نکن.»
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همچنان درکار شکار فعالانی است که در شبکههای احتماعی خبرهای خطای انسانی نظام را نقد و یا روشنگریهای روزنامهنگاران و رسانهها در خارج از کشور را پوشش میدهند. این شهروند-خبرنگاران، امروز در ایران مرکز مبارزه برای اطلاعرسانی آزاد هستند. در طی دو ماه گذشته، در سراسر ایران دست کم ۲۰ تن از آنها خودسرانه احضار و یا بازداشت شدهاند.»
مطالب مرتبط:
تفتیش خانه و ضبط وسایل شخصی یاسمن خالقیان، روزنامهنگار از سوی ماموران سپاه
تفتیش منزل مازیار خسروی، روزنامهنگار از سوی ماموران سپاه
تفتیش منزل و ضبط وسایل شخصی یغما فشخامی، روزنامهنگار از سوی ماموران امنیتی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر