گاز اشک‌آور، گاز فلفل، باتوم و تیراندازی به سمت مردم از روش‌هایی است که نیروهای سرکوبگر برای مهار اعتراضات استفاده می‌کنند. عده زیادی گمان می‌کنند در برابر این روش‌های خشونت‌آمیز راهی برای مقابله وجود ندارد.
به نظر دکتر «رامین احمدی»، پزشک و پژوهشگر مبارزه خشونت‌پرهیز، درصورتی‌که مبارزان از «برنامه‌ریزی» مناسب و تاکتیک‌های متنوع استفاده کنند، می‌توانند خود را در برابر روش‌های خشونت‌آمیز سرکوب بیمه کنند.
با او در مورد روش‌های مبارزه با خشونت نیروهای امنیتی در برابر معترضان گفتگو کردیم.
گاز اشک‌آور چیست و چطور اثر آن را کاهش دهیم؟
استفاده از گاز اشک‌آور و گاز فلفل به‌ویژه در ایران، یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای پراکنده کردن معترضان است. روشن کردن آتش برای کاهش تاثیر این ماده بر روی معترضان راهکاری رایج در این مورد است. رامین احمدی معتقد است استفاده از ماسک تنفسی برای محافظت از مجاری تنفسی، عینک شنا برای مراقبت از چشم و آغشته کردن پوست به برخی مواد طبیعی راهکارهایی برای این امر هستند: «گاز اشک‌آور روی مجاری تنفسی و پوست تاثیر می‌گذارد و موجب التهاب و سوزش گلو و پوست می‌شود. برای مقابله با تاثیر مخرب این ماده، معترضان باید مانع تماس آن با پوست، چشم و مجاری تنفسی شوند. این کار در درجه اول با پوشاندن پوست صورت و بدن در تجمعات اعتراضی انجام شود. لباس‌های آستین‌بلند و پوشاندن پوست صورت با ماسک فیلتردار مخصوص بیماران تنفسی می‌تواند به این هدف کمک کند. برای محافظت از چشم عینک‌های شنا ابزارهای مناسبی هستند. این عینک‌ها چون به‌طور کامل می‌توانند دور چشم را پوشانده و مانع از رسیدن ذرات گاز اشک‌آور به آن شوند بهترین گزینه‌ها در این مورد به‌حساب می‌آیند. ماسک‌هایی که بیماران تنفسی برای محافظت از خود در برابر آلودگی هوا استفاده می‌کنند می‌توانند تا حدی از مضرات گاز اشک‌آور کم کند.»
البته ماسک‌های فیلتردار مخصوص بیماران تنفسی شما را به‌طور کامل در برابر آسیب گاز اشک‌آور بیمه نمی‌کند.
در کنار این ابزارها، به نظر دکتر رامین احمدی استفاده از مواد طبیعی مثل سرکه لایه دوم حافظت از پوست در برابر گاز اشک‌آور است: «مالیدن سرکه روی شال‌گردن و هر پوششی که روی پوست صورت قرار می‌گیرد، سطح ایمنی معترضان در برابر گاز اشک‌آور را تا حد قابل‌توجهی بالا می‌برد. تهیه فیتلر حاوی لایه ذغال کوبیده شده به‌ویژه برای آن‌ها که در صف اول مردم، نقش هدایت آن‌ها را برعهده دارند نیز می‌تواند به آن‌ها برای مهار کردن اثر گاز اشک‌آور اطمینان‌بخش باشد.»
به عقیده رامین احمدی، از موسسان مرکز اسناد حقوق بشر و پژوهشگر مبارزه خشونت‌پرهیز، استفاده از این سبک مبارزه می‌تواند بهترین راه مقابله با خشونت نیروهای سرکوبگر و پیروزی در برابر آن‌ها باشد: «مبارزه خشونت‌پرهیز هم مثل هر کنش سیاسی نیاز به برنامه‌ریزی دارد. مشکل اساسی که در مبارزه خشونت‌پرهیز مردم ما وجود دارد، کمبود سازمان‌دهی و برنامه‌ریزی است. در اعتراضات آبان ماه نمونه‌هایی از برنامه‌ریزی‌های مناسب برای تجمع‌های خیابانی وجود داشت. موفقیت این برنامه‌ها را می‌شد در شکل‌گیری هسته اولیه معترضان دید. دلیل این موفقیت هم این بود که معترضان با گزینش جغرافیای مناسب گردهمایی، دسترسی نیروهای سرکوب به خود را دشوار کردند. در این کنش‌ها، معترضان با راهپیمایی در مسیرهای پرترافیک و ایجاد راه‌بندان ماشین، دسترسی ماموران امنیتی به خود را دشوار کردند. برای فرار از خشونت نیروهای سرکوب، انتخاب مکان مناسب تجمع نقش بسیار مهمی دارد.»
همه جای شهر، جا برای اعلام اعتراض هست
هجوم نیروهای گارد ویژه نیروی انتظامی و یا لباس شخصی با موتور به صف معترضان، یکی از روش‌های آن‌ها برای جلوگیری از شکل‌گیری هسته اولیه تجمعات اعتراضی است. برای مقابله با این شیوه چه ترفندی را می‌توان به کار برد؟ رامین احمدی می‌گوید: «به یاد داشته باشید در صورت هجوم نیروهای سرکوبگر به صف معترضان مقاومت و درگیر شدن با آن‌ها لزوما نمی‌تواند انتخاب مفیدی باشد. خشونت این نیروها می‌تواند تلفات اعتراضات را بالا برده و درنهایت منجر به خاموشی آن‌ها شود؛ بنابراین چابکی معترضان برای جابه‌جایی از نقطه‌ای که مورد هجوم سرکوبگران قرار گرفته و رفتن به مکانی دیگر می‌تواند از این آسیب جلوگیری کند.»
از اعتراضات آبان ماه به این‌سو، ماموران امنیتی برای سرکوب مردم از اسلحه استفاده می‌کنند. از رامین احمدی پرسیدیم چه راهکاری را می‌توان برای محافظت از خود در برابر تیراندازی به سمت معترضان پیشنهاد داد: «برای فرار از هدف قرار گرفتن با اسلحه بهتر است معترضان مکان‌های مرتفع شهر را هم پر از جمعیت همراه خود کنند. در اعتراضات آبان ماه نیروهای لباس شخصی و گارد ویژه با رفتن به بالای پل‌ها و ساختمان‌ها بر جمعیت معترضان مسلط شده و آن‌ها را با اسلحه هدف قرار دادند. برای مقابله با این تاکتیک سرکوب، هرچقدر معترضان در مکان‌هایی مرتفع‌تر قرار گیرند، می‌توانند طرف مقابل را در این مورد خلع سلاح کنند. اگر معترضان یک خیابان را اشغال کرده‌اند و در آن خیابان یک پل هست که امکان تیراندازی به آن‌ها ازآنجا وجود دارد، بهتر است آن پل هم توسط معترضان اشغال شود. در این صورت برای تیراندازی به معترضان، سرکوبگران مجبور هستند از هلی‌کوپتر استفاده کنند و این کار بسیار دشوارتر خواهد بود.»
آرایش نظامی جبهه مقابل را بررسی کنید
مجموعه نیروی لباس شخصی، گارد ویژه نیروی انتظامی و نیروهای مختلف پاسداران انقلاب اسلامی را در جمهوری اسلامی «ماموران امنیتی» می‌نامند که مسوولیت مقابله با اعتراضات مردمی را برعهده آن‌ها گذاشته‌اند.
به نظر احمدی شناخت نقش هرکدام از این نیروها در اعمال خشونت علیه معترضان، نقش مهمی در خنثی کردن روش‌های آن‌ها دارد: «وجه دیگر مبارزه خشونت‌پرهیز، مطالعه آرایش نیروهای سرکوبگر است. با این مطالعه شما می‌توانید اثر خشونت اعمال‌شده از سوی آن‌ها را کاهش دهید. آنچه من از تصاویر منتشرشده متوجه شدم این بود که نیروهای موسوم به لباس شخصی، مغز متفکر نیروهای سرکوب هستند. بیشتر مواقع آن‌ها هستند که به نیروهای انتظامی و نظامی برای هجوم به یک نقطه دستور می‌دهند. ایجاد فاصله میان نیروهای لباس شخصی به‌عنوان رهبران صحنه و بقیه نیروهای سرکوبگر از طریق فشار جمعیت معترض، می‌تواند مدیریت سرکوب را برای آن‌ها دشوار کند.»
گفتگو با ماموران نقش مهمی در متوقف کردن ماشین خشونت دارد
در تجمعات خیابانی هفته‌های گذشته و اعتراضات آبان ماه، تصاویری از گفتگوی برخی معترضان با مأموران امنیتی منتشر شد که استقبال گسترده مردم در شبکه‌های اجتماعی را هم به همراه داشت.
گفتگو با ماموران سرکوب، چه نقشی در توقف ماشین خشونت آن‌ها در برابر معترضان دارد و در چه موقعیت‌هایی می‌توان از آن استفاده کرد؟ رامین احمدی در پاسخ به این سوال می‌گوید: «گفتگو با نیروهای سرکوب عامل مهمی در مبارزه با قدرت سخت آن‌هاست. اما باید شرایط این گفتگو در میدان اعتراض فراهم شود. امتیاز اصلی مبارزه خشونت‌پرهیز، برتری عددی معترضان نسبت به طرف مقابل است؛ میلیون‌ها معترض در برابر چند هزار نیروی سرکوب قرار دارند. در موقعیت‌هایی که معترضان در برابر سرکوبگران برتری عددی دارند، می‌توان به ایجاد فضای گفتگو با آن‌ها امیدوار بود. بااین‌حال درصورتی‌که هجوم ماموران می‌تواند امنیت معترضان را به خطر اندازد، حفظ این امنیت اولویت بیشتری دارد؛ بنابراین جابه‌جایی مردم از مکانی که برتری عددی آن‌ها نسبت به ماموران ازدست‌رفته برای حفظ امنیت در این موقعیت‌ها عاقلانه‌ترین تاکتیک است.»
مطالب مرتبط:
عکس‌ها و روایت‌های اختصاصی یک شاهد عینی از اعتراضات: آدم‌ها مثل برگ خزان جان دادند
شاهدان عینی در ماهشهر؛ با دوشکا و تیربار به روی مردم آتش گشودند
روایت یک فعال کارگری از مراجعه به دو بیمارستان در روزهای اعتراض
نزدیکان یک فعال مدنی بازداشت شده: می‌ترسیم عزیزان‌مان را زجرکش کنند
گفت‌وگو با چند پزشک در ایران؛ دستور کشتن معترضان را داده بودند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر