تعلیق فوتبال ایران در همین نزدیکی است

این نگاهی است به یک سناریوی دروغین، تکرای و کسالت‌بار که حتی مدیران فدراسیون جهانی فوتبال را هم از پاسخگویی در قبالش عاجز کرده است. یک بازی تکراری با دروغ‌های مکرر، تعهداتی که شکسته می‌شوند و دولت‌مردانی که خود تندروتر از مراجع تقلید شده‌اند. سرانجام این بازی دیر یا زود، یک اتفاق است؛ «تعلیق فوتبال ایران»

در حالی که روز گذشته، خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع آگاه مدعی شد که فدراسیون فوتبال ایران برای ورود زنان به ورزشگاه‌های این کشور و تماشای رقابت‌های لیگ برتر، به فیفا تعهد کتبی داده است، امروز «سهیل مهدی» مسوول کمیته مسابقات لیگ برتر، مسئله ورود زنان را به صورت کامل رد کرد.

خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران امروز در گفت‌وگویی با سهیل مهدی از قول او نوشته است: «هیچ موضع جدیدی از سوی فدراسیون فوتبال ایران وجود ندارد. تا زمانی که زیرساخت‌ها آماده و فراهم نباشد ورود زنان هم به ورزشگاه‌ها برای تماشای رقابت‌های لیگ برتر منتفی خواهد بود.»

بازی ایران و فیفا، کسالت‌بارشده است. فدراسیون جهانی فوتبال به رهبری «جیانی اینفانتینو» از سه سال قبل مسئله عدم ورود زنان به ورزشگاه‌ها را به شکلی نسبتا جدی پیگیری کرد.

از دیدار با «حسن روحانی» در بخش پاوین فرودگاه مهرآباد تا تماشای دربی تهران و فینال رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا از نزدیک.

حسن روحانی روز دهم اسفندماه سال ۱۳۹۶ در دیدار با اینفانتینو به او قول داد که به سرعت شرایط حضور زنان در ورزشگاه‌های کشور را فراهم کند. هرچند که او در ابتدای این دیدار از پاسخ دادن به مسئله عدم ورود بانوان به ورزشگاه‌ها طفره رفت و فقط به این جملات که «امروز زنان ایرانی بانشاط بیشتری در صحنه‌ها و میادین ورزشی حضور دارند» یا اشاره به «فعالیت ۲۳ هزار زن ورزشکار در رشته فوتبال» است بسنده کرد. اما در نهایت زمانی که متوجه شد رییس فدراسیون جهانی فوتبال فقط برای مسئله ورود زنان به ورزشگاه‌های ایران به تهران سفر کرده است، متعهد شد که در فاصله زمانی کوتاه، شرایط را برای ورود دختران به ورزشگاه‌های ایران فراهم کند.

آن‌چه می‌دانیم این است که جامعه روحانیون ایران و مراجع تقلید باد حضور زنان در ورزشگاه‌های ایران مخالف هستند. «احمد خاتمی» خطیب جمعه تهران مهرماه سال ۱۳۸۵ در واکنش به دستور «محمود احمدی‌نژاد» که خواهان حضور زنان در تمامی ورزشگاه‌های ایران شده بود گفت: «بنده مهم ترین عامل مخالفت روحانیون با حضور زنان در ورزشگاه‌ها را اهمیت رعایت حجاب و عفاف می دانم. شما به ما بگویید چه کسی تضمینی بر رعایت شوونات اسلامی زنان در ورزشگاه‌ها برای تماشای مسابقات ورزشی می دهد؟»

هم‌زمان با تکبیر گفتن جماعتی که پای سخنوری احمد خاتمی نشسته بودند، «محمدتقی مصباح یزدی»، «ناصرمکارم شیرازی»، «محمدجواد فاضل لنکرانی»، «لطف الله صافی‌گلپایگانی» و «میرزا جواد تبریزی» مراجع تقلید و شخصیت‌های دینی پرنفوذ در قم، برای احمدی‌نژاد پیامی مکتوب فرستادند تا او را از این تصمیم منصرف کنند.

با این حال تصمیم رییس جمهور وقت تغییری نکرد. «مرتضی آقاتهرانی»، روحانی نزدیک به مصباح یزدی سال ۹۴ در گفت و گو با هفته نامه «رمز عبور» گفته بود که آیت‌الله مکارم شیرازی بارها برای احمدی‌نژاد پیام خصوصی داد اما پاسخ رییس جمهور یک جمله بود: «بگویید مشکلی پیش نمی‌آید.»

به گفته مرتضی آقاتهرانی، سرانجام مکارم شیرازی در سخنرانی درس خارج خود، به پیروان خود تذکر داد که جلوی این فساد را بگیرند.

اما دولت حسن روحانی، خود مقابل جریان حضور زنان در ورزشگاه‌ها سنگ انداخت. اگر محمود احمدی‌نژاد سعی کرده بود ورود زنان را به ورزشگاه‌ها مجاز کند، «سپ بلاتر» در راس فدراسیون جهانی فوتبال و به عنوان رییس وقت این نهاد کمترین دغدغه‌ای برای ورود و خروج زنان ایرانی به ورزشگاه‌های این کشور نداشت. اما با حضور جیانی اینفانتینو در این مقام، شرایط هم برای ایران تغییر کرد.

در دولت حسن روحانی حتی مخالفت‌هایی هم با مجوز حضور زنان برای ورود به ورزشگاه‌ها دیده شد. «مهدی تاج» رییس فدراسیون فوتبال ایران پس از دیدار ایران مقابل سوریه در تهران و حضور آزادانه زنان سوریه‌ای در ورزشگاه آزادی و ضرب و شتم دختران ایرانی که می‌خواستند وارد ورزشگاه شوند، به خبرنگاران گفته بود: «مسئله ورود زنان نه دغدغه ماست و نه دغدغه زنان ایرانی.»

«مسعود سلطانی‌فر» وزیر ورزش و جوانان نیز حتی پس از آغاز نامه‌نگاری‌های رسمی فدراسیون جهانی فوتبال در تابستان امسال برای باز شدن درهای ورزشگاه‌های ایران در گفت‌وگو با روزنامه دولتی «ایران‌ ورزشی» گفت: «قطعا زنان نباید برای تماشای رقابت‌های لیگ برتر فعلا وارد ورزشگاه شوند.» او صلاح دیده بود که زنان فقط مسابقات ملی را تماشا کنند.

در دولت حسن روحانی، تعداد نیروهای امنیتی و انتظامی برای کنترل ورود زنان به ورزشگاه‌ها هم افزایش یافت. این یک مطالبه جدید از سوی زنان ایرانی نبود. سال ۱۳۸۴ و هم‌زمان با دیدار تیم‌های ملی ایران و بحرین در راه انتخابی جام جهانی، گروهی ملقب به «روسری سفیدها» مقابل ورزشگاه آزادی تحصن کردند، اما کمترین برخوردی با آن‌ها صورت نگرفت.

اما در روز فینال لیگ قهرمانان آسیا در تهران و زمانی که مهدی تاج رییس فدراسیون فوتبال درحال نشان دادن زنان گزینشی حاضر در ورزشگاه آزادی به رییس فیفا بود، نیروی انتظامی دخترانی که برای ورود به ورزشگاه پشت درها ایستاده بودند را بازداشت کرد و به بیابان‌های اطراف تهران برد تا آن‌ها را در تاریکی شب و نقاطی دور افتاده رها کند.

از خودسوزی «سحر خدایاری»، افزایش تعداد دوربین‌ها برای کنترل دخترانی که با لباس مبدل وارد ورزشگاه‌ آزادی می‌شدند، بازداشت دخترانی که فعال حضور زنان در ورزشگاه‌ها بودند، گوشه‌ای از اخبار یک سال اخیر فوتبال ایران است. فوتبالی که فقط به نیمی از جامعه ایران تعلق دارد.

مردادماه امسال شش دختر بازداشت شدند. دخترانی که یا خبرنگار بودند یا اکتیویست حضور زنان در ورزشگاه‌های ایران. همان زمان یکی از نزدیکان بازداشت شده‎ها به «ایران‌وایر» خبر داده بود که این «موج اول» بازداشت‌ها بنا به شکایت و درخواست «مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال ایران از اطلاعات سپاه است که برای جلوگیری از تلاش دختران برای ورود به ورزشگاه‌ها در آستانه آغاز رقابت‌های لیگ برتر اتفاق افتاد.

میان بازداشت شده‌ها هم نام زهرا خوش‌نواز، لیلی ملکی، هدیه مروستی و فروغ علایی به چشم می‌خورد. زهرا خوش‌نواز نویسنده و شاعری است که با لباس مبدل به ورزشگاه‌های ایران می‌رفت و البته فروغ علایی هم  نخستین زن ایرانی است که به جایگاه نخست مسابقات «ورلدپرس فوتو» دست یافت. او فروردین امسال، در حضور شاهزاده هلند تندیس «چشم طلا» و دیپلم افتخار عکاسی برتر سال ۲۰۱۸ را به دست آورد. فروغ علایی عکاس روزنامه «دنیای اقتصاد» با عکس‌هایی با سوژه «ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه‌ها» در این جشنواره شرکت کرد و در کشورش به حبس رفت.

میان دولت‌های گذشته، هیچ یک به اندازه دولت و فدراسیون دوران حسن روحانی مقابل حضور زنان ایستادگی نکرد و فضای درخواست و مطالبه زنان را به سوی امنیتی شدن پیش نبرد.

حالا سهیل مهدی با اطمینان کامل به خبرگزاری فارس گفته است: «لزومی ندارد مداوم در مورد این مسئله صحبت کنیم. قبلا در این باره اطلاع رسانی شده و همانطور که پیشتر گفته شد، هنوز زیر ساخت و امکانات لازم در این باره در ورزشگاههای لیگ برتر وجود ندارد. پس بحث حضور زنان در بازی‌های لیگ منتفی است.»

این اتفاق جدیدی نیست. سهیل مهدی بدون مجوز مهدی تاج و مهدی تاج بدون اجازه دولت در این مورد اظهارنظر نمی‌کنند. فدراسیون فوتبال ایران با فیفا وارد یک بازی تکراری شده که پیش از این یک نتیجه داشته است.

سال ۱۳۸۵ زمانی که فیفا از گفت‌ و گو و حتی اعمال فشار برای نوشته شدن اساسنامه فدراسیون فوتبال روی ایران به نتیجه نرسید، فوتبال ایران را تعلیق کرد. امسال فدراسیون جودو ایران وقتی در راستی‌آزمایی خود از فدراسیون جودو ایران به این درک دست یافت که حقیقتی در مورد دخالت صریح سیاست در ورزش وجود ندارد، جودو ایران را تا اطلاع ثانوی تعلیق کرد. این اتفاق برای فوتبال ایران دور نیست، هرچند که بسیار هم نزدیک نیست.

روخوانی بیانیه‌ای که جیانی اینفانتینو رییس فدراسیون جهانی فوتبال شهریورماه امسال خطاب به فدراسیون ایران نوشت، می‌تواند تعلیق احتمالی فوتبال ایران را هم روشن کند. او نوشته بود: «موضع فیفا محکم و واضح است؛ زنان باید مجاز به ورود به ورزشگاه‌های فوتبال ایران باشند. برای تمام مسابقات فوتبال.»

لینک‌های مرتبط:
آخرین تعهد ایران به فیفا؛ قول می‌دهیم به زودی زنان وارد ورزشگاه شوند
شاهد عینی: زنان پشت درهای «ورزشگاه صدهزار پسری»
فدراسیون و وزارت، هم دختران را دور می‌زنند و هم فیفا را