سایه مرگ روی زندگی مهدی سنایی، متخصص روسیه و داماد وزیر اطلاعات

نام مهدی سنایی، سفیر ایران در روسیه، اگر چه در روزهای گذشته تنها به دلیل خبرها درباره «خودکشی» عارفه سنایی، دخترش بر سر زبان‌ها افتاده اما پیش از آن نیز در فضای عمومی چهره‌ای شناخته شده بود. زینب یونسی، همسرش نیز مترجم کتاب‌های روسی است و در بین نویسندگان ایرانی شناخته شده است.

او همچنین دختر علی یونسی، وزیر اطلاعات در دولت محمد خاتمی است اما مهدی سنایی در فضای سیاسی کمتر به عنوان داماد یونسی شناخته شده است. پدر مهدی سنایی از افرادی بوده که علیه حکومت شاه در نهاوند مبارزه می‌کرده و به همین دلیل با علی یونسی که او هم نهاوندی است آشنا بوده است. همین آشنایی زمینه ساز آشنایی این دو خانواده و این ازدواج بوده است.

سنایی مدتی نیز در حوزه تحصیل کرده و شاید به همین دلیل و دیگر روابطش به عنوان رایزن فرهنگی در سفارتخانه‌های ایران در روسیه و قزاقستان مشغول به کار بود. او در رشته علوم سیاسی تحصیل و دکترای علوم سیاسی خود را از آکادمی علوم روسیه دریافت کرده بود. سنایی با تکیه به همین سوابق موسسه ایراس را تاسیس کرد. موسسه‌‌ای که در حوزه روسیه، آسیای میانه و قفقاز فعالیت می‌کرد. کمبود افراد آشنا به حوزه روسیه در ساختار سیاست ایران سبب شده بود که این موسسه جایگاه متفاوتی در میان نهادهایی چون وزارت خارجه داشته باشد.

او در سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ و پیش از دولت محمود احمدی نژاد معاون سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بود. سنایی در انتخابات مجلس هشتم از زادگاه خود نامزد و انتخاب شد. در دوره‌‌ای که اصلاح طلبان در مجلس در اقلیت بودند. در ابتدای مجلس هشتم او و تعدادی از چهره‌های اصلاح طلب با وجود اینکه تحصیلات مرتبط با کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی داشتند، نتوانستند عضو این کمیسیون شوند، به این دلیل که شعبی که در ابتدای کار مجلس نمایندگان را در کمیسیون‌ها تقسیم می‌کردند در اختیار اصولگرایان بود و آنان نمایندگان اصول گرا در این کمیسیون عضو کرده بودند. در نهایت با ایجاد کمیسیون شوراها، سنایی و تعداد دیگری از نمایندگان بازمانده از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی توانستند به این کمیسیون وارد شوند.

سفر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به تهران، در سال ۱۳۸۶ فرصت مناسبی را برای خودنمایی سنایی و موسسه زیر نظر او فراهم کرد و او و اعضای این موسسه در مدت این سفر در تلویزیون و دیگر رسانه‌های ایران حضور داشتند.

مجلس هشتم همچنین مصادف با اعتراض‌ها به انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ بود و این موضوع وضعیت سختی را برای سنایی به وجود آورده بود. او و دیگر نمایندگان اصلاح طلب مجلس تحت فشار بودند تا علیه میرحسین موسوی و مهدی کروبی مصاحبه کنند. پس از اعتراض‌های روز عاشورای سال ۱۳۸۸ نمایندگان اصول گرا در صحن مجلس راهپیمایی کرده و شعارهایی را علیه موسوی و کروبی سر دادند. در آن روز اما تصویری منتشر شد که مهدی سنایی بر سر جای خود نشسته بود و در این اقدام دیگر نمایندگان مشارکت نکرده بود.

در میانه کار هیئت تعیین شده از سوی مجلس برای بررسی حوادث سال ۸۸ نیز سنایی عضو این هیئت شد و برخی از مصاحبه‌های او اعتراض نمایندگان اصول گرا را به دنبال داشت. سنایی در انتخابات مجلس نهم نیز از حوزه انتخابیه نهاوند به مجلس راه یافت. در میانه این مجلس اما حسن روحانی به ریاست جمهوری انتخاب شد. سنایی نیز به عنوان سفیر ایران در روسیه انتخاب شد و از نمایندگی مجلس استعفا داد.

علاء الدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در حمایت از استعفای سنایی و انتخاب او به عنوان سفیر ایران گفت: «میزان شناخت سنایی از روسیه در حدی است که پوتین رئیس جمهور روسیه هر ساله اجلاسی را برگزار می‌کند و در این اجلاس از حدود ۳۰ نفر از کشورهای مختلف که شناخت بالایی از روسیه دارند دعوت به عمل می‌آورد و از جمهوری اسلامی ایران در چند سال گذشته نیز از آقای سنایی دعوت به عمل آمده و در این اجلاس‌ها نیز شرکت کرده است.»

دوره سفارت سنایی اما دوره ویژه‌‌ای بود. در این دوره و با آغاز مذاکرات اتمی روسیه نقش ویژه‌‌ای در پرونده اتمی ایران داشت. حضور روسیه در سوریه به گونه‌‌ای که تنها ایران و این کشور حامی بشار اسد بودند نیز روابط دو کشور را ویژه‌تر کرد.

حضور نیروهای روسیه در پایگاه هوایی نوژه در همدان که برای نخستین بار پس از انقلاب ۵۷ رخ می‌داد نیز اعتراض برخی از نمایندگان مجلس را به دنبال داشت. این روابط خاص باعث شد که سفارت سنایی در دولت روحانی همچنان ادامه داشته باشد.

مهدی سنایی اینک با گزارش‌ها درباره خبر «خودکشی» دخترش خبرساز شده است اما سفارت ایران خبر خودکشی را تکذیب و دلیل مرگ را «سکته مغری» اعلام کرده است.

پس از آن اما رادیو فردا گزارشی را منتشر کرد که نشان می‌داد عارفه سنایی ازیک ساختمان در نزدیکی سفارت ایران در مسکو به پایین پرت شده است.

پلیس مسکو در حال بررسی علت مرگ دختر سفیر ایران است و احتمال خودکشی را رد نکرده است.

پیش از این، شبکه تلویزیونی محلی به نام «رِن‌تی‌وی» هم خبر داده بود که «دختر سفیر ایران در مسکو از پنجره طبقه نهم به بیرون پرت شده و فوت کرده است.»

آن طور که در صفحه شخصی عارفه سنایی در اینستاگرام آمده است، او که ۲۸ ساله بود، در روسیه و قزاقستان بزرگ شده و در لندن تحصیل کرده بود.

او در رشته معماری تحصیل کرده و در حوزه گرافیک و پویانمایی و عکاسی نیز فعالیت می‌کرد.

مرگ دختر مهدی سنایی او را در فضای عمومی نیز مطرح کرده است. مرگی که این سیاستمدار کم حاشیه را دچار حاشیه کرده است. با وجود این اتفاق اما سنایی می‌تواند همچنان به کسب سمت‌های بالاتر در جمهوری اسلامی امیدوار باشد. چرا که هنوز ۵۰ ساله است و با متوسط سن سیاستمداران در جمهوری اسلامی جوان محسوب می‌شود.