سال ۲۰۰۱ بود و بیش از چهارصد پناهجو سوار بر قایق از اندونزی راهی استرالیا شده بودند. قایق غرق شد و ۳۵۰ پناهجو که ۱۴۶ نفر از آنها کودک بودند، در دریای میان دو کشور جان باختند. حالا بعد از هجده سال، یکی از قاچاقچیان این فاجعه بازداشت شده است و گفته میشود تا ۱۰ سال حبس در انتظارش خواهد بود.
«میثم رادی» Maythem Radhi که حالا ۴۳ سال دارد، جمعهشب ۱۸ اکتبر در فرودگاه «بیریسبن» Brisbane Airport استرالیا بازداشت شد.
میثم رادی را در حالی بازداشت کردند که از نیوزلند برگردانده شده بود. او پیشتر، درخواست پناهندگی خود را به سازمان ملل ارایه داده بود و در آن کشور زندگی میکرد. حالا به گفته پلیس، بعد از هجده سال، استرالیا توانست نفر سوم این پرونده را برای محاکمه تحویل گیرد. اتهام او «سازماندهی» سفر قاچاقی گروهی از پناهجویان به استرالیا عنوان شده است. پلیس تایید کرده است که رادی عضو باند قاچاقچیان انسان است که در سال ۲۰۰۱، میخواست ۴۲۱ پناهجو را که عمدتا عراقی و افغانستانی بودند، به استرالیا ببرد.
قایق SIEV X از اندونزی به سمت جزیره کریسمس استرالیا در حرکت بود که ۳۵۳ کشته برجای گذاشت و از مسافران آن، تنها ۴۴ نفر توسط ماهیگیران اندونزیایی نجات پیدا کردند. نفر آخر و چهل و پنجمی که نجات پیدا کرد، ۱۲ ساعت بعد در دریا توسط ماهیگیری دیگر، از آب گرفته شد. برخی از پناهجویانی که سوار بر این قایق بودند میخواستند به خانوادههای خود در استرالیا بپیوندند. حالا روز شنبه، ۱۹ اکتبر، رادی در دادگاه برای تفهیم اتهام حاضر شد و قرار است دادگاه بعدی او ۳۱ اکتبر برگزار شود.
بنا به ادعای پلیس، رادی که در آن زمان ۲۴ ساله بود، در قبال هر پناهجو، مبلغی پول دریافت کرده است. همین ادعا کافی است تا رادی را بهعنوان قاچاقچی انسان محاکمه کنند. پلیس همچنین ادعا کرده است که او بارها در حملونقل و آمادهسازی مسافران برای سفر قاچاقی از اندونزی به استرالیا نقش داشته است.
«ریس کرشاو» Reece Kershaw کمیسر پلیس فدرال استرالیا پس از بازداشت و تفهیم اتهام رادی گفته است که این ارگان دولتی متعهد شده است تا قاچاقچیان انسان را بازداشت کند و به دستگاه قضایی تحویل دهد «حتی اگر این پروسه طولانی باشد.» او همچنین افزوده است: «بیش از ۳۵۰ انسان در این تراژدی کشته شدهاند. آنها لیاقت عدالت را دارند و ما همچنان متعهدیم افرادی را که از این تجارت سود میبرند، بازداشت کنیم.»
اگرچه فاجعه غرق شدن قایق SIEV X در مناسبات سیاسی استرالیا در خصوص پناهجویان نقش پررنگی داشت، در همان زمان این واقعه دستاویز کارزارهای انتخاباتی شد و رقبا محور موضعگیریهای خود پیرامون پناهجویان را به این فاجعه اختصاص دادند. سیاستهایی که روزبهروز علیه پناهجویان تشدید شد. البته استرالیا مدعی است که در دهه گذشته توانسته است با قاچاق انسان مبارزه کند. هرچند نگهداری پناهجویان در کمپهای اجباری جزایر پاپوآ گینهنو در بدترین شرایط، عدم نظارت بر سلامت و بهداشت آنها، کشته شدن و خودکشیهای بسیار و خبرها و گزارشهایی که از سختگیری استرالیا و فاجعه اردوگاهها منتشر شد، در کاهش قایقهایی که به این کشور میرفتند، تاثیر بسزایی داشت.
درواقع، روی کار آمدن نیروهای راست افراطی در استرالیا و وخیم کردن وضعیت پناهجویانی که به جزایر این کشور میرسیدند، عامل مهمی در کاهش قاچاق انسان بهحساب میآید. سیاستهایی که هزینههای اصلی آن را پناهجویان پرداخت میکنند.
در اقدامی دیگر، قاچاقچی انسان عراقی به نام «خالد شنایف» Khaleed Shnayf در سال ۲۰۰۳ از سوئد به استرالیا برگردانده شد و دو سال بعد، حکم ۹ سال زندان را دریافت کرد. در آن زمان دادگاه این مرد ۳۶ ساله را کلید اصلی سازماندهی قاچاق انسان توسط قاچاقچی مصری به نام «ابوقاضی» Abu Quassey دانسته بودند.
در دسامبر ۲۰۰۳ ابوقاضی در مصر به دست داشتن در قاچاق انسان و مرگومیر پناهجویان به هفت سال زندان محکوم شده بود. با توجه به این سابقه، به نظر میرسد که رادی نیز چندین سال زندان پیش روی خود داشته باشد.
فاجعه غرق شدن SIEV X و کشته شدن دستکم ۳۵۰ پناهجو که ۱۴۶ نفر از آنها کودک بودند، نهفقط در سیاست استرالیا در خصوص پناهجویان به زلزلهای میماند بلکه جامعه این کشور را نیز متاثر کرده بود. دانشجویان استرالیایی در سواحل دریاچه «برلی گریفین» Burley Griffin در کانبرا به یاد کشتهشدههای این فاجعه اثری هنری به طول ۴۰۰ متر خلق کردند. اثری که همواره هزاران بازدیدکننده را به خود جلب میکند.
اگرچه رادی و برخی دیگر از قاچاقچیان انسان دستگیر شدهاند یا پلیس فدرال استرالیا همچنان به دنبال آنهاست اما مقابله با قاچاقچیان انسان توجیهگر شرایطی نیست که پناهجویان در جزایر متعلق به این کشور به آن دچار شدهاند. شرایطی غیرانسانی که همواره اعتراض نهادهای حقوق بشری را در پی داشته است. هرچند که تاکنون این هشدارها و اعتراضها تغییری در روند سیاستهای استرالیا در قبال شرایط نگهداری پناهجویان ایفا نکرده است.
همچنان، هرازگاهی خبرها از اردوگاههای این پناهجویان راوی خشونت و سختی است که آنها متحمل میشوند. شرایطی که به باور بسیاری از کنشگران این حوزه و همینطور پناهجویان در این اردوگاهها، بیشتر به «گروگانگیری» شباهت دارد.
شما هم میتوانید خاطرات، مشاهدات و تجربیات خود از قاچاق انسان، پناهندگی و مهاجرت به اشتراک بگذارید. اگر از مسوولان دولتی یا افراد حقیقی و حقوقی که حق شما را ضایع کردهاند و یا مرتکب خلاف شدهاند شکایت دارید، لطفا شکایتهای خود را با بخش حقوقی ایرانوایر با این ایمیل به اشتراک بگذارید: info@iranwire.com
مطالب مرتبط:
قاچاقچیان انسان و راههای کلاهبرداری از مسافران
افزایش درخواست پناهندگی مسافران هوایی استرالیا؛ خطر بهرهکشی کاری
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر