دوشنبه‌شب ۱۴ اکتبر بود که در کمپ پناهجویان جزیره «ساموس» یونان درگیری رخ داد، آتش‌سوزی شد و دست‌کم دو پناهجو کشته شدند. در پی این درگیری، بیش از ۱۰ نفر از پناهجویان بازداشت شدند. حالا پنج روز از این حادثه می‌گذرد اما از چهارشنبه شب کارمندان و نیروهای محافظتی کمپ محل را ترک کرده‌اند و روز سوم است که هیچ غذایی میان پناهجویان توزیع نشده است. برای همین آن‌ها بیرون از کمپ، تجمع اعتراضی برگزار کردند.
ساموس تنها دو کیلومتر با ترکیه فاصله دارد؛ جزیره کوچکی که در کمپ پناه‌جویی آن نزدیک به هفت‌هزار پناهجو نگه‌داری می‌شوند. این در حالی است که ظرفیت این کمپ ۶۵۰ نفر است. ۶۵۰ نفر از پناهجویان در کانکس زندگی می‌کنند و هزاران نفر دیگر در چادرهای اطراف کمپ و در جنگل پراکنده شدهاند.
سه‌شنبه شب، یعنی یک شب بعد از آتش‌سوزی، ماموران حفاظتی کمپ را تخلیه و تمامی چادرها و کانکس‌ها را تفتیش کردند. پناهجویان در آن شب بارانی ناچار شدند تا صبح در خیابان بمانند. چهارشنبه شب اما رویه کمپ تغییر کرد و غذایی میان آن‌ها توزیع نشد. از پنج‌شنبه صبح، کارمندان کمپ و نیروهای حفاظتی آن محل کار خود را ترک کردند و عدم توزیع غذا میان پناهجویان پنج‌شنبه و جمعه هم ادامه داشت. برای همین پناهجویان به خیابان‌های اطراف کمپ سرازیر شدند تا اعتراض خود را فریاد بزنند.
اعتراض پناهجویان از پنج‌شنبه آغاز شد و تا جمعه ادامه یافت. ابتدا پناهجویان آفریقایی تجمع کردند و شعار دادند و به تدریج دیگر پناهجویان، از جمله اعراب، افغانستانی‌ها و ایرانی‌ها هم به این تجمع اعتراضی پیوستند. دور تا دور آن‌ها را نیروهای ضدشورش گرفته بودند و اجازه نمی‌دادند که پناهجویان از اطراف کمپ به سمت شهر بروند. اما در نهایت توانستند از سد ماموران بگذرند و تظاهرات خود را به موجی جاری تا سطح شهر برسانند.
یکی از پناهجویان ایرانی ساکن کمپ ساموس به «ایران‌وایر» توضیح داد که جمعه ظهر پناهجویان به کمپ و جنگل‌های اطراف آن برگشته‌اند اما هیچ نیروی محافظتی یا کارمندان کمپ در محل حضور ندارند و هم‌چنان بسیاری از آن‌ها بدون غذا مانده‌اند.
پناه‌جویانی که وسع مالی دارند، می‌‌توانند از سطح شهر مواد خوراکی تهیه کنند اما بسیاری از آن‌ها که پولی ندارند، بدون غذا مانده‌اند؛ به ویژه پناهجویان زیر ۱۸ سال که حقوقی هم دریافت نمی‌کنند. معلوم نیست چندین نفر در این کمپ شب‌های گذشته را گرسنه به صبح رسانده‌اند.
در کمپ ساموس به جز پناهجویان زیر سن، صدها کودک حضور دارند که با خانواده‌هایشان زندگی می‌کنند.
طبق توافق میان اتحادیه اروپا و ترکیه در سال ۲۰۱۶، قرار شد پناه‌جویانی که به جزیره‌های یونان می‌رسند، در همان‌جا درخواست پناهندگی خود را ارایه دهند تا مورد بررسی قرار بگیرند. این پروسه گاهی به سال‌ها می‌انجامد و پناهجویان ناچارند در کمپ‌های پر ازدحام، در سخت‌ترین شرایطی که می‌توان تصور کرد، زندگی کنند. تنها یک پزشک در این کمپ وجود دارد که به دلیل جمعیت بالا و ناکارآمدی دولت یونان در سامان‌دهی آن‌ها، با کمبود دارو مواجه است. این وضعیت تنها در ساموس برقرار نیست بلکه تمامی جزایری که پناهجویان را در خود نگه داشته‌اند، چنین شرایط اسفناکی دارند.
سازمان‌های حقوق بشری بارها هشدار داده‌اند که شرایط پناهجویان و به ویژه کودکان ساکن این کمپ‌ها فاجعه‌ای انسانی است که با افزایش ورود آن‌ها رو به وخامت می‌نهد.
شمار بالای پناهجویان در جزایر یونان باعث شده است که نگاه مردم محلی ساکن این جزیره‌ها هم نسبت به آن‌ها بدتر شود. عدم رسیدگی به آن‌ها، وجود فرهنگ‌های مختلف، درگیری‌ها، خستگی پناهجویان و اعتیاد وحشتناکی که میان بیشتر آن‌ها رواج پیدا کرده است، باعث شدهاند که بسیاری از شهروندان جزایر نسبت به وجود آن‌ها معترض باشند. البته بسیاری هم مدافع این پناهجویان هستند. در همین جزیره ساموس، زن و شوهری یونانی برای ماه‌ها میان پناهجویان غذا پخش می‌کردند. زوج بازنشسته‌ای به نام «وسیلیکا» در خانه خود غذا می‌پختند و روزانه از پشت فنس‌هایی که دور تا دور کانکس‌ها را گرفته‌اند، به تعدادی از پناهجویان می‌دادند. خانم وسیلیکا به «یورونیوز» گفته بود: «مردم به ما می‌گویند چرا به این‌ها کمک می‌کنید، این‌ها مریض هستند، این‌ها چنین هستند و چنان. البته اوایل همه کمک می‌کردند اما رفته رفته وضع تغییر کرد. مهاجران بیشتری به این‌جا آمدند و گاهی در بین آن‌ها افراد مجرم هم بودند و مردم ترسیدند.»
پناهجویان این جزیره نیز مثل سایر جزایر یونان، از سرنوشت خود ناآگاه هستند و نمی‌دانند چه چیز منتظر آن‌ها است. بسیاری از آن‌ها پول‌های خود را از دست داده‌اند و با حقوق اندکی که یونان به آن‌ها می‌پردازد، زندگی می‌کنند. شب‌ها و روزهای آن‌ها پشت سر هم می‌گذرد و شاهد بزرگ شدن فرزندان خود در قفس‌های فنسی یا جنگل‌های بی در و پیکر هستند.
یکی از پناهجویان ایرانی ساکن این کمپ بعد از روایت وضعیت پناهجویان و عدم توزیع غذا میان آن‌ها، موقع خداحافظی با خنده گفت: «می‌خواهیم حقوق‌های خود را جمع کنیم و از این جزیره برویم.»
صدای فرزندش که چهارساله است، در تماس تلفنی پیچید که برای پدرش دمپایی آورده بود تا در آن گل و خاک، پابرهنه نباشد. می‌خواستیم تلفن را قطع کنیم که گفت: «به سلامتی.»
از او پرسیدم این وقت روز مشروب می‌نوشید؟ پاسخ داد: «کار دیگری داریم انجام دهیم؟ پول هم نداریم اما الکلِ باز می‌خریم تا فقط این روزها و شب‌ها بگذرند.»
شما هم می‌توانید خاطرات، مشاهدات و تجربیات خود از قاچاق انسان، پناهندگی و مهاجرت به اشتراک بگذارید. اگر از مسوولان دولتی یا افراد حقیقی و حقوقی که حق شما را ضایع کرده‌اند و یا مرتکب خلاف شدهاند شکایت دارید، لطفا شکایت‌های خود را با بخش حقوقی ایران‌وایر با این ایمیل به اشتراک بگذارید: info@iranwire.com
مطالب مرتبط:
کمپ پناهجویان در ساموس؛ زنان در جنگل زایمان می‌کنند
دست‌کم دو پناهجو کشته شدند؛ چرا کمپ پناهجویان ساموس سوخت؟
آتش‌سوزی در کمپ پناهجویان؛ ادامه شرایط اسفبار در یونان
آتش‌سوزی در کمپ پر ازدحام «موریا» جزیره «لس‌بوس»؛ مرگ چندین پناهجو
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر