«سخنگوی محترم فدراسیون جهانی فوتبال؛
من در حال نوشتن گزارشی در مورد فوت «دختر آبی» در ایران و واکنش فیفا هستم. بسیار متاثر شدم از شنیدن خبر مرگ دختری که میخواست بازی تیم باشگاهی مورد علاقهاش در ایران را ببیند اما بازداشت شد و خودسوزی کرد. امیدوارم فیفا هم متاثر باشد.
ما مطلع شدهایم که سه نماینده از سوی فیفا برای نظارت بر بازی ایران و کامبوج به تهران سفر میکنند. سوال من از شما به عنوان سخنگوی فیفا این است که از آنجا که بازی ایران و کامبوج برای هواداران فوتبال ایران چندان مهم نیست، چرا نمایندگان فیفا برای دربی معروف تهران به ایران سفر نمیکنند؟ باید یادآوری کنم که دربی تهران مهمترین دربی و بازی باشگاهی خاورمیانه و نهمین دربی مشهور جهان است. روز ۲۲ سپتامبر این مهمترین مسابقه، بین دو باشگاه بزرگ ایرانی برگزار خواهد شد. ۸۰ هزار مرد این بازی را تماشا میکنند. چرا فیفا یک مسابقه فوتبال با کمتر از هزار تماشاگر را به یک مسابقه با ۸۰هزار تماشاگر ترجیح میدهد؟»
این ایمیل رسمی من به فدراسیون جهانی فوتبال بود. سیزدهم سپتامبر از سخنگوی فدراسیون جهانی فوتبال پرسیدم چرا این نهاد بینالمللی بیارزشترین بازی ۱۰ سال اخیر فوتبال ملی ایران را به تماشای مهمترین بازی فصل ایران ترجیح میدهد؟
داستان را میدانیم. اسفند سال ۱۳۹۷، «سحر خدایاری»، ملقب به دختر آبی، برای تماشای بازی تیم محبوب باشگاهی خود، یعنی «استقلال»، به ورزشگاه «آزادی» رفت. او از سوی نیروی انتظامی بازداشت شد و سه روز را در بازداشتگاه گذراند. وقتی بیرون آمد، به او گفتند باید دادگاهی شود. نتیجه رفت و آمدهایش به دادسرای تهران، برگزار نشدن دادگاه و البته یک جمله در راهروها بود که شنید: «احتمالا به شش ماه حبس محکوم خواهی شد.»
وقتی از دادسرا بیرون رفت، خودسوزی کرد. از دنیا رفت و در خاموشی و سکوت، در میان فضایی امنیتی و بدون حضور خانوادهاش، در قم به خاک سپرده شد.
واکنش فدراسیون جهانی فوتبال به این اتفاق چه بود؟ یک پیام مشترک که برای تمامی رسانهها و خبرنگارانی که فیفا را خطاب قرار داده بودند، ارسال شد: «ما خبر وقوع این فاجعه را دریافت کردیم و به شدت متأثر شدیم. فیفا به خانواده و دوستان سحر تسلیت میگوید. ما از مقامات ایران دوباره درخواست میکنیم که آزادی و امنیت زنانی که برای پایان دادن به محرومیت زنها از دیدن بازیهای فوتبال میجنگند را پاس بدارند.»
فدراسیون جهانی فوتبال البته به جز پاسخ به رسانهها، هیچ واکنش رسمی در قبال بازداشت، حبس و محاکمه سحر خدایاری به دلیل تلاش برای ورود به ورزشگاه و دیدن بازی تیم محبوب خود که در نهایت به خودسوزی او منجر شد، نشان نداد.
دو روز بعد، «هیوا یوسفی»، سردبیر روزنامه «همشهری ورزشی» در حساب توییتر خود نوشت: «هیات فیفا برای بررسی شرایط ورود زنان به استادیوم در بازی ایران- کامبوج، وارد تهران میشود.»
ساعاتی بعد «بیبیسی» گزارش داد که هیاتی سه نفره از سوی فیفا راهی ایران خواهد شد. خبرگزاری فرانسه هم نوشت: «ورود زنان به استادیومهای ورزشی در ایران ممنوع است و در سالهای اخیر تلاشهای برخی فعالان حقوق زنان برای رفع این ممنوعیت نیز با دستگیری و محاکمه روبهرو شده است.»
این خبرگزاری ادعا کرد فیفا تلاش دارد روند حضور زنان ایرانی در یک بازی ملی را بررسی کند.
همان روز خبرگزاری «رویترز» نیز در گزارشی که به نظر میرسید خیال ایران را از بابت فشارهای فیفا راحت کرده است، نوشت: «طی دو هفته آینده، مقامات فیفا با مدیران فدراسیون فوتبال ایران گفتوگو میکنند و روند حضور زنان در بازی ایران مقابل کامبوج در تهران را بررسی خواهند کرد.»
خیال ایران از این بابت آسوده میشد که فدراسیون جهانی فوتبال پیش از این از حضور «زنان گزینشی» در بازی ایران و کامبوج اطلاع پیدا کرده بود.
فیفا میدانست که ایران قرار است در بازیهای ملی و انتخابی جام جهانی، درها را به روی زنانی که از قبل گزینش شدهاند، باز کند؛ همان اتفاقی که در بازی فینال لیگ قهرمانان آسیا افتاد. زنان گزینشی وارد ورزشگاه شدند و زنانی که از سوی حراست وزارت ورزش به تایید نرسیده بودند را نیروی انتظامی بازداشت و در بیابانهای اطراف تهران رها کرد.
«مسعود سلطانیفر»، وزیر و ورزش و جوانان ایران روز ششم تیرماه در گفتوگو با روزنامه دولتی «ایران ورزشی» ادعا کرده بود که از این پس زنان حق حضور در ورزشگاه برای بازیهای ملی را دارند اما برای بازیهای باشگاهی این حق برای آنها وجود نخواهد داشت.
توجیه فدراسیون فوتبال ایران و وزارت ورزش مشترک بود؛ قرار است فقط در بازیهای ملی و انتخابی جام جهانی که زیر نظر فدراسیون جهانی فوتبال برگزار میشود، زنان حق ورود به ورزشگاهها را داشته باشند.
این ادعا در تناقض کامل با اساسنامه فدراسیون جهانی فوتبال است. ماده ۱۳ این اساسنامه و همینطور بند چهارم از کدهای جدید انضباطی فیفا تاکید میکنند: «هرگونه اعمال تبعیض شامل جنسیتی، مذهبی، ملی، نژادی، رنگ و قومیتی از سوی تمامی نهادها و شخصیتهای فوتبال جهان ممنوع است.»
در همین کدهای انضباطی تاکید شده است که اعمال کنندگان تبعیض از سوی فیفا با جرایمی شامل جریمه، محرومیت و تعلیق روبهرو خواهند شد. اما در هیچ بندی از اساسنامه فدراسیون جهانی فوتبال قید نشده که فیفا خواهان رفع تبعیض فقط در بازیهای ملی و انتخابی جام جهانی است.
فدراسیون جهانی فوتبال پیش از این در پاسخ به «ایرانوایر» در مورد حساسیتها و قانون خود برای حضور زنان در ورزشگاههای ایران اینگونه پاسخ داده بود: «همانطور که بارها توسط فیفا و رییس فیفا اعلام شده، هدف ما این است که زنان اجازه حضور در همه مسابقات فوتبال در ایران را داشته باشند. ما با مقامات دولتی و همینطور مدیران فدراسیون فوتبال ایران در مورد این مساله بسیار مهم همچنان درگیر هستیم.»
اما حالا و پس از انتشار خبر خودسوزی «سحر خدایاری»، فدراسیون جهانی فوتبال چه واکنشی در قبال ایران خواهد داشت؟ فیفا به عنوان نهادی که وظیفه اجرای اساسنامه خود را دارد، چه قدر روی رفع تبعیضها حساس است؟
از فیفا پرسیدیم چرا بازی استقلال و «پرسپولیس» که مهمترین بازی لیگ ایران خواهد بود، برای حضور بازرسان فدراسیون جهانی فوتبال انتخاب نشده و آنها قرار است برای یک بازی بیاهمیت وارد تهران شوند؟
این بار سخنگوی فیفا برخلاف دفعات قبل، پاسخی کوتاه و برگرفته از آنچه به تمام خبرگزاریها ارایه کرده بود را برای «ایرانوایر» ارسال نکرد. یک ساعت پس از ارسال ایمیل، چنین پاسخی ارسال شد: «ما این هفته متوجه اخبار بسیار غمانگیزی از ایران شدیم و عمیقا از این فاجعه متاثر هستیم. فیفا تسلیت خود را برای خانواده و دوستان سحر ارسال کرده است. ما مجددا با مقامات ایرانی برای اطمینان از آزادی و ایمنی هر زن که درگیر این مبارزه مشروع برای پایان دادن به ممنوعیت حضور در استادیومها است، با مقامات ایران مذاکراتی جدی داشتیم و درخواستهای خود را ارایه کردیم. همانطور که پیش از این هم بارها توسط مقامات فیفا گفته شده، هدف ما این است که زنان اجازه حضور در همه مسابقات فوتبال در ایران را داشته باشند. ما با مقامات فوتبال ایران (FFIRI) و مقامات دولتی ایران در این مورد مهم در ارتباط هستیم و همچنان با آنها تعامل خود را حفظ میکنیم. در حال حاضر، فیفا گفتوگوهای خاصی با مقامات ایران انجام میدهد تا از این طریق اطمینان یابد كه زنان قادر خواهند بود در مسابقات مقدماتی جام جهانی فیفا قطر ۲۰۲۲ كه از ماه اكتبر آغاز میشود، به ورزشگاههای ایران وارد شوند.
مطلع هستیم که در ماههای اخیر به صورت گستردهای چندین نامه به فدراسیون فوتبال ایران ارسال شده است تا فیفا در جریان پیشرفت تلاشهای ایران در این زمینه قرار بگیرد. ایران به تمامی درخواستها پاسخ مثبت داده است. فدراسیون فوتبال ایران تأیید کرد که زنان میتوانند در مسابقات مقدماتی آینده برای جام جهانی فیفا قطر ۲۰۲۲ شرکت کنند.
فیفا از نزدیک این موضوع را پیگیری خواهد کرد و تیم فیفا به زودی در ایران حضور خواهد داشت تا بازیهای انتخابی جام جهانی و اجرای این تعهد از سوی مقامات ایرانی را برای اجازه بانوان در ورزشگاه ارزیابی کند.
فیفا این روند را ادامه خواهد داد و اطمینان داریم که با پشتیبانی فدراسیون فوتبال ایران و رهبر آن (مهدی تاج)، به هدف نهایی خود خواهیم رسید. به این ترتیب، ما اطمینان حاصل خواهیم کرد که یکی از اساسیترین اصول مندرج در اساسنامه فیفا را ضمانت میکنیم؛ یعنی بدون در نظر گرفتن جنسیت، فوتبال برای همه کسانی که مایل به شرکت در مسابقات هستند، در دسترس است.»
این پاسخ فیفا به امضای یکی از سخنگوهای فدراسیون جهانی فوتبال، یعنی خانم «تایسا پلوم» رسیده است.
سخنگوی فیفا در ایمیل خود تاکید میکند که فدراسیون جهانی فوتبال در تلاش است به بندهای اساسنامه فیفا برای رفع تبعیض علیه زنان ایرانی عمل کند. در همین ایمیل و پاراگراف دوم، به ورود زنان به تمام ورزشگاهها اشاره میکند اما در نهایت مدعی میشود که میخواهند از حضور زنان در بازیهای انتخابی جام جهانی اطمینان حاصل کنند.
خانم تایسا پلوم، یکی از سخنگوهای فیفا را میتوانید در توییتر پیدا کنید. وقتی وارد صفحهاش میشوید، چنین متنی را به عنوان معرفی میبینید: «روزنامهنگار ورزشی که به شدت با رویای جامجهانی زندگی میکند؛ دختر، خواهر، دوست و آشپز در اوقات فراغت.»
در توییتهای تایسا پلوم میتوانید نگرانیهایش در مورد محیط زیست، مقاومت برای حقوق زنان و توییتهایی از فعالیتهای فدراسیون جهانی فوتبال برای زنان را ببینید. اما کنار همه دغدغههایش، هیچ اثری از سحر خدایاری نیست.
این اتفاق را میتوان در توییتر «فاطما سامورا» هم دید. او پیش از حضور در فیفا و به دست آوردن پست دبیرکلی فدراسیون جهانی فوتبال، به عنوان «فعال حقوق بشر» شناخته میشد. سامورا البته بارها به دلیل فعالیت برای حقوق زنان و کودکان آفریقایی، مورد تقدیر سازمانهای حقوق بشری هم قرار گرفته است. اما طی دو سال اخیر تنها واکنشی که به فوتبال ایران نشان داده، ابراز نگرانی از دخالت دولت در امور فدراسیون فوتبال و نگرانی از بابت خروج مهدی تاج از اتاق ریاست فدراسیون فوتبال بوده است.
خانم سامورا روز شانزدهم آبان سال ۱۳۹۷ در نامهای خطاب به فدراسیون فوتبال ایران نوشته بود: «با توجه به محتویات و گزارشهای منتشره شده و قابل دسترس، به نظر میرسد دولت جمهوری اسلامی ایران مدعی این حق شده است که میتواند روسای فدراسیونهای ورزشی که فدراسیون فوتبال هم شامل آن میشود را برکنار کند.»
او در این نامه به شدت از این اتفاق ابراز نگرانی کرده و مدعی شده بود ممکن است فدراسیون فوتبال ایران دچار تعلیق شود.
اما فاطما سامورا، دبیرکل فدراسیون فوتبال یا خانم تایسا پلوم، یکی از سخنگوهای فیفا تا امروز کمترین واکنشی نسبت به اعمال نفوذ سیاسی و مذهبی در امور فدراسیون فوتبال و تبعیض سیستماتیک جنسیتی علیه زنان نشان ندادهاند.
«ایرانوایر» پس از دریافت پاسخ مبهم فدراسیون جهانی فوتبال، بار دیگر با این متن سوال خود را برای فیفا تکرار کرد: «از پاسخ فوری شما ممنونم. اما تاکید میکنم که سوال من در مورد رقابتهای لیگ فوتبال ایران است. امروز همه دنیا میدانند که سحر خدایاری خودکشی کرد چون به او اجازه تماشای بازی تیم باشگاه محبوبش داده نشد. دختر آبی برای تماشای یک بازی ملی به ورزشگاه آزادی نرفته بود.
شما به من میگویید که فیفا میخواهد همه زنان ایرانی بتوانند همه بازیها را تماشا کنند اما ایران قصد دارد فقط درهای ورزشگاه را برای بازیهای تیم ملی ایران باز کند(با زنانی که از قبل انتخاب شدهاند).
سوالم را تکرار میکنم؛ چرا نمایندگان فیفا در تاریخ ۲۲ سپتامبر و برای تماشای مهمترین بازی لیگ ایران به تهران نمیروند؟
دقایقی بعد خانم تایسا پلوم پاسخی کوتاه داد: «با مهربانی، شما را به پاسخ قبلی رجوع میدهیم.»
فیفا هیچجای این پرونده باز نمیایستد. خودش را کنار میکشد و نظاره میکند که آیا روزی فدراسیون فوتبال ایران درها را به روی زنان باز خواهد کرد یا خیر. نه از جریمه خبری خواهد بود، نه تحریم و نه تعلیق. مهمترین شخصیتهای فوتبال ایران حتی یک پیام تسلیت برای سحر خدایاری منتشر نکردند. حضور نمایندگان فیفا در ایران نه برای نظارت به حضور زنان گزینشی در ورزشگاه آزادی که دقیقا یکی از قوانین فیفا است. فدراسیون جهانی فوتبال باید برای رقابتهای بینالمللی و انتخابی جام جهانی، نمایندگان خود را به محل مسابقات اعزام کند.
مطالب مرتبط:
پاسخ رسمی فدراسیون جهانی فوتبال به ایرانوایر و ابراز همدردی با خانواده دختر آبی
دختران گزینشی امروز و فردا به فاطما سامورا دروغ خواهند گفت
دختر آبی سه روز پیش از دنیا رفته بود؛ خاکسپاری بدون خانواده به دلیل مسائل امنیتی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر