دو جمله مشترک در دو روز پیاپی وجود دارد. نخست «مهدی تاج» رییس فدراسیون فوتبال ایران روز دوم شهریورماه اعلام کرد که «درهای ورزشگاه آزادی روز بازی ایران و کامبوج به روی زنان باز میشود. از این پس زنان میتوانند بازیهای تیم ملی ایران را از نزدیک تماشا کنند.»
دومین جمله را اما امروز «جمشید تقیزاده» معاونت امور حقوقی، مجلس وهماهنگی امور استانها در وزارت ورزش و جوانان به زبان آورده است. او گفته: «زنان میتوانند روز ۱۸ مهرماه امسال برای تماشای دیدار تیم ملی ایران و کامبوج در مرحله مقدماتی جام جهانی قطر به ورزشگاه آزادی بروند.»
این یعنی لای درهایی که بیش از چهار دهه به روی زنان ایرانی بسته بود آرام آرام باز میشود. هرچند که همین گشایش هم نه کامل است و نه ایران را از خطرات احتمالی آینده دور نگه میدارد.
در آخرین روزهای خرداد امسال نامهای با امضای شخص «جیانی اینفانتینو»، رییس فیفا به فدراسیون فوتبال ایران رسید که در آن به صراحت اعلام شده بود: «فدراسیون فوتبال ایران تا ۲۴ تیرماه (۱۵ جولای)، زمان به اجرا درآمدن کدهای انضباطی جدید فیفا، فرصت دارد شرایط حضور زنان در همه ورزشگاههای ایران را فراهم کند.»
نامه فیفا میتوانست معنی پایان ممنوعیت ورود زنان ایرانی به ورزشگاههای کشور باشد. اما «مسعود سلطانیفر» وزیر ورزش و جوانان ایران مردادماه به روزنامه دولتی «ایران ورزشی» گفت: «هیچ اولتیماتومی از سوی فیفا برای حضور زنان در ورزشگاهها صادر نشده است.» او البته وعده داد که ده درصد از گنجایش ورزشگاه آزادی برای بازیهای ملی به زنان تعلق بگیرد.
همچنین مهدی تاج رییس فدراسیون فوتبال ایران با رد هرگونه فشار از سوی فیفا برای ورود زنان به ورزشگاهها گفته بود که در صورت مهیا شدن «زیرساختهای لازم»، زنان میتوانند فقط در بازیهای ملی به ورزشگاه آزادی بیایند.
با این حال فدراسیون جهانی فوتبال روز پانزدهم مردادماه در پاسخ به این سوال «ایرانوایر» که آیا «فیفا برای حضور زنان در ورزشگاههای ایران، محدودیت بازیهای ملی و باشگاهی قائل شده است» اینگونه پاسخ داد: «همانطور که بارها توسط فیفا و رییس فیفا اعلام شده، هدف ما این است که زنان اجازه حضور در همه مسابقات فوتبال در ایران را داشته باشند. ما با مقامات دولتی و همینطور مدیران فدراسیون فوتبال ایران در مورد این مساله بسیار مهم همچنان درگیر هستیم. در حال حاضر فیفا گفتوگوهایی با این مقامات انجام داده است تا از طریق این گفتوگوها، به اطمینان برسد که زنان ایرانی قادر خواهند بود در مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ که از ماه اکتبر آغاز میشود، در ورزشگاه حضور داشته باشند.»
فدراسیون فوتبال ایران البته پیش از این هم سابقه دور زدن فیفا و دختران را داشت. بازی فینال لیگ قهرمانان آسیا، تعدادی از زنان گزینشی وارد ورزشگاه آزادی شدند و پیش چشم «جیانی اینفانتینو» نمایشی تصنعی از ورود آزادانه زنان به ورزشگاهها را اجرا کردند. اما دقیقا در همان دقایقی که رییس فدراسیون جهانی فوتبال در حال قدم زدن روی پیست ورزشگاه برای بازدید از جایگاه زنان ایرانی بود، صداوسیمای ایران تصاویر ورزشگاه را قطع کرد.
صداوسیما پیش از این «پیمان یوسفی» گزارشگر و مجری ورزشی شبکه سه را به دلیل جملاتش در حمایت از حضور زنان در ورزشگاههای کشور (پیش از بازی ملی ایران و سوریه) به مدت سه ماه ممنوعالتصویر کرده بود.
اما حالا بازی دولت ایران با فدراسیون فوتبال وارد فاز تازهای شده است. فدراسیون فوتبال دو هفته از رقابتهای لیگ برتر را بدون حضور زنان برگزار میکند.
لیگ برتر فوتبال ایران پیش از این به دلیل ادعای فدراسیون و سازمان لیگ، مبنی بر آماده نشدن زیرساختهای لازم یک ماه به تاخیر افتاده بود. فدراسیون حتی حاضر نشد بازی دوستانه تیم ملی ایران و تیم امید را با حضور تماشاگران برگزار کند، چون هنوز مجوز ورود زنان به ورزشگاهها را از شورای عالی امنیت ملی نگرفته بود.
با وجود ادعای فدراسیون مبنی بر آماده شدن زیرساختها در ورزشگاههای ایران، گیتهای ورودی ورزشگاه آزادی روز پنجشنبه بدون بلیت کار میکرد. همین طور تماشاگرانی که میخواستند بلیت بازی افتتاحیه را بخرند، با وجود پرداخت وجه، بلیت خود را دریافت نمیکردند.
اما وزارت ورزش سرانجام دستور به برگزاری لیگ برتر بدون حضور زنان داد. این طرح آزمایشی بود که رفتار فیفا را بسنجد؛ دو هفته برگزاری لیگ بدون حضور تماشاگران زن و سپس حضور زنان در یک بازی ملی. یعنی همان نمایش بازی پرسپولیس و کاشیما در ورزشگاه آزادی و حضور زنان گزینشی.
اما آنچه جمشید تقیزاده به ایسنا گفته، بیش از آنکه یک اطلاعرسانی برای فوتبال ایران یا زنانی باشد که قصد حضور در ورزشگاهها را دارند، تصویرسازی برای فدراسیون جهانی فوتبال بود.
تقیزاده گفته است که «هیچ منع قانونی وجود ندارد و ما باید زیر ساخت ها را فعال کنیم که در حال انجام است.» او همچنین ادعا کرده که روز ۱۸ مهر نخستین حضور زنان در ورزشگاه آزادی است.
مورد اول اینکه زنان ایرانی برای نخستین بار به ورزشگاه آزادی نمیآیند. بازی پرسپولیس مقابل کاشیما در فینال لیگ قهرمانان آسیا و همین طور دیدار دوستانه تیم ملی ایران برابر بولیوی در سال ۹۷ میزبان زنان ایرانی بود. آنهم صرفا برای یک نمایش مصنوعی به فیفا. در همین دو روز هم خبری از آماده کردن زیرساختها برای حضور زنان به گوش نرسید. بخشهایی از سکوها را با فنس جدا کردند و دخترانی که از پیش توسط وزارت ورزش، فدراسیون فوتبال و نیروی انتظامی گزینش شده بودند را به سکوهای آزادی راه دادند.
این اتفاق البته خردادماه سال ۱۳۸۴ هم افتاده بود. پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ «محسن مهرعلیزاده» کاندیدای ریاست جمهوری، تعدادی از زنان خانواده بازیکنان تیم ملی و همین طور بازیگران صداوسیما را به ورزشگاه آورد. رفتاری که کاملا تبلیغاتی بود و دیگر ادامه نیافت.
هرچند که حافظه تاریخی این معاون وزیر ورزش ضعیف است، اما وقتی جمشید تقیزاده از نبود «منع قانونی» برای حضور زنان صحبت میکند، میتوان به ادعای او تکیه زد.
جمشید تقی زاده پیش از آنکه معاونت امور حقوقی، مجلس وهماهنگی امور استانها در وزارت ورزش و جوانان را برعهده بگیرد، همواره در اتاقهای ریاستی و مدیریتی کشور چرخیده است. او پیش از این معاون سازمان وقت تربیت بدنی کشور، معاون حقوقی مجلس وامور استانها در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مدیرعاملی صندوق بازنشستگی کشوری و رياست هيات مديره این صندوق را برعهده داشته است.
همچنین در کارنامه مديريتی او میتوان ریاست فدراسیونهای «ژیمناستیک» و «بولینگ و بیلیارد» ایران را هم دید. او البته شهردار تبريز و ميانه هم بود. مدتی هم مديرکل تربيت بدني استان هاي تهران و آذربايجان شرقي را برعهده داشت.
همین مدیر، با همین سابقه، در مورد نبود مشکلات قانونی برای حضور زنان در ورزشگاههای ایران گفته است؛ هرچند فقط برای فیفا، نه برای زنان ایرانی.
جمشید تقیزاده به ایسنا گفته است: «نگاه ما در تمامی سطوح، فراهم کردن مقدمات حضور زنان در عرصه های بینالمللی است و تبعیض جنسیتی هم نداریم.»
نبود نگاه جنسیتی که البته به نظر شعاری ویژه برای جلب توجه فیفا به نظر میرسد، نگاهی است که میگوید زنان ایرانی حق حضور در ورزشگاهها برای رقابتهای لیگ برتر را ندارند.
هفته گذشته شش زن که میان آنها از خبرنگار و عکاس، تا فعال حقوق زنان و شاعر و نویسنده هم به چشم میخورد، به درخواست فدراسیون فوتبال توسط اطلاعات سپاه بازداشت شدند.
«زهرا خوشنواز»، «لیلی ملکی»، «هدیه مروستی» و «فروغ علایی»، از جمله بازداشت شدگانی بودند که جرم آنها تلاش برای ورود زنان به ورزشگاههای ایران تعریف شد.
فروغ علایی نخستین زن ایرانی است که به جایگاه نخست مسابقات «ورلدپرس فوتو» دست یافت. او فروردین امسال، در حضور شاهزاده هلند تندیس «چشم طلا» و دیپلم افتخار عکاسی برتر سال ۲۰۱۸ را به دست آورد. فروغ علایی عکاس روزنامه «دنیای اقتصاد» با عکسهایی با سوژه «ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاهها» در این جشنواره شرکت کرد و حالا به همین جرم در حبس است.
این دختران با قرار وثیقه ۵۰۰میلیون تومانی و تعهد برای عدم فعالیت دوباره جهت حضور در ورزشگاههای ایران به صورت موقت آزاد شدند.
اینها شاید بخشی از همان عدم نگاه جنسیتی وزارت ورزش به حضور زنان در ورزشگاههای ایران باشد.
مطالب مرتبط:
مخالفت قطعی وزیر ورزش دولت روحانی با حضور زنان در ورزشگاهها
امیدواری فیفا برای ورود زنان ایرانی به ورزشگاهها؛ تاج توپ را به زمین نظام انداخت
تا ورود زنان آزاد نشود، مردها هم پشت در ورزشگاهها خواهند ماند
زهرا خوشنواز: وقتی فهمیدند دخترم، پناهم دادند
دختران پرسپولیسی شناسایی شدند و پشت در ماندند
دختران گزینشی امروز و فردا به فاطما سامورا دروغ خواهند گفت
درخواست کمک دختران آزادی از کنفدراسیون فوتبال آسیا؛ هنوز درها قفل است
شاهد عینی: زنان پشت درهای «ورزشگاه صدهزار پسری»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر