هشت سال پیش که پلیس عدهای جوان را به خاطر آب بازی در پارک «آب و آتش» تهران دستگیر کرد، بسیاری به این اقدام پلیس انتقاد کردند و آن را سرکوب شادی در جامعه دانستند. اما هشت سال بعد همین سرکوب، این بار با خشونت بسیار تکرار شده است.
آن روز پلیس تهران از جوانانی که با قرار در شبکههای اجتماعی برای آب بازی در پارکی که به همین منظور ساخته شده است جمع شده بودند، به عنوان «هنجارشکن» یاد و آنها را دستگیر کرد. بعد هم گفت پشت موضوع آب بازی، اهداف دیگری وجود داشته است و این افراد وسیله رسیدن به آن شدهاند.
حالا این بار چند نوجوان ۱۴، ۱۵ساله به خاطر آب بازی در گوشه پارکی در منطقه «تهرانپارس»، با برخورد خشونتآمیز پلیس مواجه شدهاند.
در فیلمی که از دستگیری یکی از این دختران در فضای مجازی منتشر شده است، میتوان دید که چه طور هنگامی که ماموران تلاش دارند با زور دختر نوجوان را سوار خودروی پلیس کنند، حجاب از سرش میافتد و در نهایت یکی از ماموران او را بلند کرده و با خشونت به داخل خودروی پلیس پرت میکند.
این بار پلیس که با انتقادهای فراوان در شبکههای اجتماعی مواجه شده، اعلام کرده است این نوجوانان، دختر و پسرهایی «فاقد حرکات طبیعی و نرمال» بودهاند و افزوده است: «]آنها با انجام شوخیهای سخیف، موجبات جریحهدار شدن احساس شهروندان را فراهم کرده بودند.»
اما یکی از این دختران در فایل صوتی که در توتیتر منتشر شده است، توضیح میدهد که آنها بدون مزاحمت مشغول آب بازی بودهاند و اصلا نمیدانند چرا پلیس به این شیوه به آنها حمله کرده است.
انتشار این فیلم و فایل صوتی در فضای مجازی واکنشهای بسیاری را در شبکههای اجتماعی به همراه داشت و رفتار پلیس در «گشت ارشاد» و مبارزه با «بدحجابی» را در سالهای گذشته یادآوری کرد.
یک کاربر در توییتر نوشته است: «حکومتی که شادی، بازی، آواز و رقص را ممنوع میکند، از آزادیهای فردی مردم هراس دارد.»
کاربر دیگری هم نظر داده است: «عفت عمومی را ساقی مواد مخدر، کیف قاپ و اوباشی که در پارکها جولان میدهند، لکهدار میکنند، نه آب بازی پنج دختر و پسر.»
بعضی از کاربران در توییتر نوشتهاند در همه جای دنیا باید از پلیس حمایت کرد و دستور ماموران قانون را انجام داد اما برخی دیگر از کاربران پاسخ دادهاند که در کشورهای دیگر پلیس نوجوانان را به جرم آب بازی در پارک دستگیر نمیکند.
«موسی برزین خلیفهلو»، حقوقدان در این باره به «ایرانوایر» میگوید: «در قوانین ایران، ماده قانونی که آب بازی در انظار عمومی را جرم بشناسد، وجود ندارد. تنها در ماده ۶۳۸ "قانون مجازات اسلامی" گفته شده است هر کس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی کند، علاوه بر کیفر عمل، به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود. اما از آب بازی در هیچ یک از متون فقهی به عنوان عمل حرام یاد نشده است.»
این حقوقدان میگوید در حقوق جزا، تفسیر باید «مضیق» باشد؛ یعنی محدود و مشخص باشد و به طور مشخص گفته شود انجام این کار حرام است؛ مثل نوشیدن شراب.
به گفته برزین خلیفهلو، عبارتهایی مثل «شوخی سخیف»، قانونی نیستند و مبنای حقوقی ندارند. حتی اگر طبق ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی، فعل حرامی هم رخ داده باشد، مجازاتش آنقدر زیاد نیست که پلیس بخواهد برای آن بیانیه صادر یا با اعمال زور، عدهای نوجوان را دستگیر کند.
از سوی دیگر، تاثیر روانی این نوع برخوردهای پلیس با نوجوانان نیز قابل تامل است. «رضا کاظمزاده»، روانشناس به «ایرانوایر» میگوید: «برخورد خشن با جوانان و نوجوانان، وقتی گروهی از آنها در یک جمع هستند، میتواند در دراز مدت تاثیرات بدی روی آنها بگذارد. یکی از نتایج این گونه رفتارها، دچار شدن فرد به فوبیا (ترس بیمورد) از حضور در شرایطی است که تداعی کننده آن تجربه دردناک گذشته باشد؛ یعنی آن نوجوان شاید تا سالها دیگر دلش نخواهد به پارک برود.»
او میافزاید: «این نوع رفتارها تاثیرات کوتاه مدت هم روی افراد خواهند داشت؛ مثل روانتنی که احساس دردهای عصبی عضلانی یا شکمی است. مهمترین عواملی که این تاثیرات سوء را به همراه دارند، شدت و غافلگیر کنندگی این نوع برخوردها است. این عوامل باعث میشوند جداره بیرونی روان که مثل پوست، لایه محافظ روان انسان است، انعطاف پذیری خود را از دست بدهد و روان انسان زخم شود و این زخم هر بار با تلنگری سر باز کند.»
این روانشناس تاکید میکند: «شدت این زخم به ویژه زمانی بیشتر خواهد بود که خشونت از سوی نهادی که وظیفهاش حمایت و ایجاد امنیت برای افراد است، انجام شود؛ یعنی فرد خشونت دیده میداند دیگر به جایی برای پیگرد قانونی نمیتواند پناه ببرد. این یعنی خدشهدار شدن امنیت درونی یک انسان.»
به عقیده کاظمزاده، این نوع رفتارها از سوی نهاد امنیتی، اعتماد به دیگر نهادهایی که چنین وظیفهای دارند را نیز از بین میبرد و در دراز مدت گوشه گیری را برای فرد خشونت دیده به ارمغان میآورد.
نکته جالب توجه این است که این همه تاثیرات مخرب به دلیل اتفاقی بودهاند که اصولا جرمی محسوب نمیشود.
سرهنگ «حسنوند»، سرکلانتر چهارم تهرانپارس در یک برنامه تلویزیونی ادعا کرده است که برخورد آن دختر، مامور کلانتری را ناچار به آن رفتار کرده است. این ادعای پلیس اما سوالهای بیشتر کاربران را در شبکههای اجتماعی به دنبال داشته است: «مگر نه این که ماموران حقوق میگیرند که حتی اگر فحش شنیدند، فقط وظیفه خود را انجام دهند؟ پلیس برای همه ماموریتها به این سرعت مامور میفرستد و با جدیت عمل میکند؟ اسم این کار ایجاد فضای امن در جامعه است یا القای وحشت؟»
چند ساعت پیش ایسنا به نقل از رئیس پلیس تهران از بازداشت و عزل دو ماموری که با ضرب و شتم و خشونت با دختر نوجوان برخورد کردهاند، خبر داده است. موضوعی که کاربران شبکه مجازی را یاد برخوردهای قبلی با ماموران متخلف پلیس انداخته است. سال گذشته ویدئوی درگیری یک مامور زن گشت ارشاد با دختر جوانی در پارک منتشر شد، مامور گشت ارشاد دختر را مورد ضرب و شتم قرار داد، پس از انتشار این ویدئو در فضای مجازی ابتدا خبر برخورد با مامور متخلف منتشر شد اما چندی بعد از همان مامور به خاطر برخورد با بدحجابی تقدیر شد . کاربران زیادی در شبکه اجتماعی این برخورد را یادآوری کردهاند.یکی از آنها نوشته است: «دفعه قبل هم که مامور دختری رو کتک زدن گفتند مامور عزل شده، چندروز بعد معلوم شد از او تقدیر و تشکر هم کردهن. نباید کوتاه اومد. باید پیگیر موند. اگر دفعات قبل با ماموران خاطی برخورد شده بود این اتفاق تکرار نمیشد.»*
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر