در هفتهای که گذشت، یک قایق پناهجویی دیگر در دریای یونان پیش از رسیدن به جزیره «لسبوس»، در نزدیکی ساحل واژگون شد و دستکم هفت تن از سرنشینان آن که دو نفرشان کودک بودند، جان باختند. نیروهای نجات میگویند که توانستهاند ۵۷ پناهجو را نجات دهند. این قایق از ترکیه به سمت جزیره لسبوس یونان در حرکت بود.
طبق گزارش «کمیساریای عالی پناهندگان» سازمان ملل متحد، از ابتدای سال جاری تاکنون ۹هزار و ۷۰۰ نفر از دریای «اژه» راهی یونان شدهاند. در عینحال، در سال گذشته بنا بر آمار موجود، ۱۷۴ پناهجو در همین مسیر ناپدید شدهاند. گفته میشود احتمالا بسیاری از آنها غرق و جسدهایشان در دریا ناپدید شدهاند.
سهشنبه بیستویکم خرداد(یازدهم ژوئن)، نیروهای گارد ساحلی یونان خبر دادند که در میان غرقشدههای قایق اخیر، دو کودک، چهار زن و یک مرد بودهاند. آنها اطلاعات بیشتری ندادهاند اما گمانهزنیها حاکی از آن هستند که در میان مسافران غرقشده ممکن است تعدادی فارسیزبان نیز وجود داشته باشد.
مسیر رسیدن افغانستانیها و ایرانیها به اروپا، بعد از ترکیه، یونان است. بنا بر گزارشهای منتشر شده، جزیره لسبوس گاهی در یک روز میزبان صدها پناهجوی تازه بوده است.
نیروهای گارد ساحلی یونان گفتهاند که این قایق که حامل دهها پناهجو بوده است، از سواحل شهر «آیوالیک» ترکیه به سمت یونان حرکت کرده بود.
ماه گذشته موج پناهجویانی که به یونان رسیده بودند، به سرخط خبرها تبدیل شد. طبق اعلام منابع رسمی، از اول تا ۲۶ ماه می امسال، در مجموع ۱۳هزار و ۶۰۶ نفر از ترکیه به یونان رسیدهاند.
طبق اسناد کمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل، از این میان، چهار هزار و ۳۱۳ نفر از مسیر زمینی به یونان رسیدهاند و ۹هزار و ۲۹۳ نفر دیگر از مسیر دریا. همین آمار در ماه آوریلی که گذشت، میگوید در مجموع سه هزار و ۲۰ نفر از ترکیه به یونان رفتهاند.
بنا بر روایت پناهجویانی که به جزایر یونان میرسند، قاچاقچیان انسان به آنها از شرایط حاکم بر این جزایر هیچ نمیگویند. معمولا به آنها گفته میشود که با چند دقیقه قایقسواری، به اروپا خواهند رسید و بقیه مسیر را بدون مشکل سپری خواهند کرد. در حالیکه رسیدن به جزایر یونان مثل لسبوس، «خیوس» و حتی «ساموس»، یعنی زندانی شدن این پناهجویان برای مدت نامعلوم.
بنا برتصمیم دولت یونان، پناهجویانی که از طریق دریا خود را به جزایر یونان میرسانند، بازداشت میشوند و ناچار به ارایه درخواست پناهندگی هستند. در توافقات آخر اتحادیه اروپا با یونان، پناهجویان بر اساس «قانون دوبلین»، به این کشور برگردانده میشوند. قانونی که طبق آن، اگر پناهجویان در کشورهای امن و اتحادیه اروپا انگشتنگاری شوند، باید به همان کشورها برگردند. هرچند گفته میشود که این قانون در کشورهای اتحادیه اروپا با قاطعیت اجرا نمیشود. البته یونان براساس توافق با ترکیه، میتواند پناهجویان را از جزایر خود به ترکیه بازگرداند.
حالا طبق اعلام منابع رسمی یونانی، جمعیت پناهجویان در جزایر یونان، به ویژه نزدیک به ترکیه، چندین برابر ظرفیت کمپهای پناهجویی است. نبود بهداشت، غذای سالم و کافی، وجود دعواهای همیشگی میان پناهجویان و نداشتن امکانات مالی تنها بخشی از مشکلاتی است که پناهجویان در کمپهای این جزایر با آن دست به گریبان هستند.
از سوی دیگر، پناهجویانی که قاچاقی سفر میکنند، مدارک خود را معدوم یا ملیت خود را به دروغ، سوری یا عرب عنوان میکنند تا بلکه از امکانات بهتری برخوردار شوند. اما نداشتن مدارک باعث میشود که اگر در مسیر جان خود را از دست میدهند، کشف هویت آنها به سادگی امکانپذیر نباشد. این در حالی است که ارادهای هم برای کشف هویت آنها با توجه به تعداد بالایشان وجود ندارد.
پناهجویان ایرانی و افغانستانی زیادی هستند که در این مسیر افتادهاند ولی ماهها و چه بسا سالها است خانوادههایشان چشمانتظار آنها ماندهاند اما هیچ خبری از عزیزانشان ندارند. قاچاقبرهای انسان هم معمولا پاسخگوی خانوادههای گمشدهها نیستند و ادعا میکنند مسافرانشان همگی سالم به مقصد رسیدهاند. این در حالی است که مسیر دریایی با توجه به امکانات ابتدایی حمل مسافران، بسیار خطرناک است. معمولا پناهجویان با جلیقههای نجات ارزانقیمت که قاچاقبرها در اختیارشان قرار میدهند، راهی این سفر میشوند، اعتماد میکنند و جانشان را به خطر میاندازند. برای همین در یونان نیروهای داوطلب بسیاری هستند که اقدام به نجات پناهجویان یا ارایه کمک به آنها میکنند. یکی از این گروهها، اعضای یک باشگاه غواصی محلی هستند که به کمک پناهجویان سرگردان در آبهای دریا میروند. آنها در نزدیکی جزیره ساموس فعالیت میکنند و هنگامی که مسوولان بندر از نزدیک شدن قایق مهاجران باخبر میشوند، به آنها اطلاع میدهند.
این گروه تاکنون ۱۸۰عملیات گشت و نجات به انجام رسانده است. به گفته «نیکوس تسوماکیس»، یکی از اعضای این گروه، آنها در بخش شرقی جزیره مستقر هستند که معمولا مسافران ترکیه به آن سو میروند. این گروه دستمزدی دریافت نمیکند و اعضایش داوطلبانه انسانها را نجات میدهند. به گفته آنها، تاکنون یک هزار و ۸۰۰ نفر را نجات داده و ۴۹ جسد را نیز از آب گرفتهاند.
به تازگی «ایندپندنت» عکسی از قبرستان پناهجویان در جزیره لسبوس منتشر کرده است با قبرهایی با سنگهای ساده و برخی تنها با یک شماره، بدون هیچ اسم و هویتی.
«ایرانوایر» از تمامی مخاطبان و پناهجویان میخواهد که اگر اطلاعی از این افراد دارند، از طریق راههای ارتباطی زیر به ما خبر دهند. همچنین اگر پناهجوی گمشدهای دارید، میتوانید از همین طریق ما را در جریان بگذارید تا با اطلاعرسانی درباره آنها، خبری از سرنوشتشان به دست آوریم.
آدرس ایمیل: info@iranwire.com
آدرس تلگرام: @shomairanwire
مطالب مرتبط:
پناهجویان گمشده؛ یک مادر و دختر؛ سیما گشتگانی و ستایش گودرزی
پناهجویان گمشده؛ امیر و حسین فیروز زاده به همراه امید دهقان
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر