ایران – ژاپن؛ از رکوردهای ایران تا سوباسای آنها

«در یک تورنمنت عملکرد و نمایش زیبا اهمیت چندانی ندارد. ما می دانیم که چه می خواهیم. پیروزی با یک گل هم با نتیجه چهار بر صفر یکسان است. مهم این است که در هر مرحله پیروز شویم و به خواسته خودمان برسیم. حداقل در موقعیت فعلی نمی خواهیم انتظار دیگری داشته باشیم. زمانی که به جایگاه اصلی خودمان برسیم و ترکیب تیم جدید مشخص شود فوتبال زیبا هم از راه می‌رسد.»

این آغاز مصاحبه «کوزو تاشیما» رئیس فدراسیون فوتبال ژاپن است که با روزنامه «الاتحاد» امارات گفت‌وگو کرد. رئیسی که گفته در مقطع زمانی کنونی، سه هدف را دنبال می‌کند؛ اول المپیک ۲۰۲۰ توکیو، دوم رسیدن به جمع چهار تیم پایانی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر و سوم قهرمانی در جام جهانی ۲۰۵۰ که البته شاید تا آن زمان حتی خودش در قید حیات هم نباشد. اما پایه‌های سیستم فوتبال ژاپن را روی همین سیاست بنا کرده است.

در برنامه‌‌هایش جالب است که جایی برای جام ملت‌های امارات قائل نشده بود. حالا در گفت‌گو با الاتحاد توضیح می‌دهد که تمام تغییرات بزرگی که در تیم ملی ژاپن به وجود آمده جزیی از برنامه‌های بلند مدت فوتبال این کشور است: «در جایگاه رئیس فدراسیون فکر می کنم تصمیماتی گرفتیم که مصالح فوتبال ژاپن را تضمین می کند. حتی اگر رسانه های ژاپنی روی ما فشار بیاورند بر تصمیم و اراده ای که داریم تاثیری نمی گذارد.»

رسانه‌های ژاپنی از نخستین روز حرکت تیم ملی فوتبال ژاپن در جام ملت‌های آسیا تا امروز، «هاجیمه موریاسو» که از اول آگوست سال ۲۰۱۸ سرمربی تیم ملی این کشور شده بود را زیر تیغ شمشیر نقدشان گذاشتند. سایت «کیودو نیوز» ژاپن یکی از منتقدان سرمربی تیم ملی ژاپن هم پیش از این رفتار ناگهانی سرمربی در کنار گذاشتن ۱۳ بازیکن کلیدی تیم ملی این کشور را «نابخردانه» دانسته بود.

موریاسو سرمربی تیم ملی ژاپن فقط اجرا کننده بخشی از تفکرات و دستورات فدراسیون فوتبال کشورش است. سیاست کلی در ژاپن تغییر نسل تیم ملی بود و البته حتی از جایی فراتر از فدراسیون فوتبال این تصمیم‌گیری آغاز می‌شد.

ژاپن ناگهان سیزده ملی‌پوشی را که در جام جهانی فوتبال حتی از گروه خود صعود کرده بودند، کنار گذاشت. «کیسوکه هوندا» ستاره ۳۲ ساله ملبورن ویکتوری، «شینجی اوکازاکی» بازیکن ۳۲ ساله لسترسیتی انگلستان، «شینجی کاگاوا» ستاره ۲۹ ساله بورسیا دورتمند و «ماکوتو هاسه‌به» بازیکن ۳۴ ساله اینتراخت فرانکفورت، بخشی از این سیاهه بلند بالای ستاره‌های حذف شده هستند.

اما سرمربی آرام ژاپنی‌ها پیش از بازی دوستانه با اروگوئه مقابل انتقادات رسانه‌های کشورش واکنش نشان داده بود. موریاسو اکتبر سال گذشته میلادی به خبرنگاران گفت: «شما هم تغییرات و جوانگرایی می‌خواهید. ولی به نظرم نگران جام ملت‌های امارات هستید. فکر می‌کنم به جای حمله به این تیم جوان، از آنها حمایت کنید. ما اهداف بزرگی را در امارات دنبال می‌کنیم. ولی نتیجه بزرگتر بعد از امارات است.»

حالا میانگین سنی تیم ملی ژاپن به نزدیک ۲۶سال رسیده است. این هدف تازه ژاپنی‌ها برای فتح رویاهای بزرگ نبوده و نیست. کوزو تاشیما رییس فدراسیون فوتبال ژاپن به الاتحاد گفته: «سوباسا معروف ترین کارتون ژاپن است. اوتبدیل به رویای همه کودکان ژاپنی شد. همه بچه های ژاپن می خواهند مثل سوبا باشند. فوتبال ژاپن به این شکل توجهات و استعدادها را شناسایی و جذب کرد.» حالا با همان سیاست، از نسلی که در لیگ مدارس ژاپن و بعد باشگاه‌های رده سنی پایه تربیت شده‌اند، بازیکنانی ساخته‌اند که خیلی زود راه اروپا را پیدا می‌کنند.

نسل جدیدی که ژاپن با خودش به امارات آورده چندان هم کم تجربه نیست. «وشیوری موتو» مهاجم نیوکاسل انگلستان است و «هیروکی ساکای» دفاع راست مارسی فرانسه. «ریتسو دوآن» را در سمت راست خط میانی گرونگین هلند می‌بینیم، «مایا یوشیدا» مهاجم ساوتهمپتون است و «یویا اوساکو» هم در خط حمله وردربرمن آلمان بازی می‌کند. «تاکهیرو تومیاسو» تبدیل به مدافع اصلی قلب خط دفاعی سنت ترویدنس بلژیک شده و «تاکومی مینامینو» در نوک خط حمله سالزبورگ اتریش توپ می‌زند. «گنکی هاراگوشی» را به عنوان هافبک چپ هانوفر آلمان می‌بینیم. «یوتو ناگاتومو» دفاع چپ اصلی گالاتاسرای ترکیه و «گاکو شیباساکی» هم هافبک دفاعی تیم ختافه اسپانیا هستند. به این فهرست «تاکاشی اینوی» که در سمت چپ خط میانی دیپورتیو آلاوس بازی می‌کند اما در تیم ملی کشورش نیمکت نشین است را هم اضافه کنید.

شاید دو جین ستاره باتجربه ولی پا به سن گذاشته را همراه خود به امارات نیاورده باشند، اما قطعا فهرستی که امروز ژاپن را به نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا رسانده سبک وزن نیست. شاید نقد اصلی به شخص «موریاسو» باشد. مردی که سه بار باشگاه «سانفریس هیروشیما» را به قهرمانی لیگ ژاپن (جی لیگ) رساند، دو بار با این باشگاه قهرمان سوپر کاپ شد و یک بار هم به مقام سوم جام باشگاه‌های جهان دست یافت. جالب اینجاست که باشگاه «سانفریس هیروشیما» هرگز پیش و پس از موریاسو نه جامی بالای سر برده بود و نه دیگر قهرمان شد. اما رسانه‌‌‌های ژاپن باز هم او را لایق سرمربیگری همزمان تیم ملی و تیم امید ژاپن نمی‌بینند.

با این حال رییس فدراسیون ژاپن همچنان پشت مربی‌اش ایستاده: «ما از دو سال پیش تصمیم گرفتیم که به مربیان داخلی اعتماد کنیم. بررسی های ما نشان داد که مربی داخلی از نظر روانی و برقراری ارتباط همچنین تفکر ، فرهنگ و روحیات به بازیکن نزدیک تر است و ارتباط بهتری با بازیکنان ما برقرار می کند.»

سایت کنفدراسیون فوتبال آسیا امروز (یکشنبه) نوشته است: « تیم هاجیمه موریاسو تنها تیم تاریخ مسابقات است که در پنج بازی با اختلاف یک گل به پیروزی رسیده.»

ژاپنی‌‌ها در این دوره جام ملت‌های آسیا نتایج درخشانی نگرفته‌اند و مسیرشان هم چندان دشوار نبود. آنها ابتدا ترکمنستان بی‌ادعا را سه بر دو مغلوب کردند. در بازی دوم مرحله گروهی یک بر صفر عمان را شکست دادند و در بازی آخر مقابل ازبکستان به پیروزی دو بر یک رسیدند. در مرحله یک هشتم نهایی مقابل عربستان با کمتر از سی درصد مالکیت توپ، یک بر هیچ پیروز شدند و در بازی آخر مقابل ویتنام هم همان پیروزی خفیف یک بر صفر را تکرار کردند.

موریاسو گفته ما دست‌مان را برای رقبا باز نکردیم و این به نظر منطقی نمی‌رسد. ژاپن از ابتدای مسابقات تقریبا از تمامی قوای خود استفاده کرد، اما چندان ریتم دلنوازی نداشت.

حالا آنها باید مقابل تیمی بازی کنند که طی چهار سال اخیر کمترین نوسان را داشته است. تیم ملی ایران چه روی نیمکت چه در زمین، باثبات بوده وکامل. بعد از قطر بیشترین گل زده را دارد و مانند قطر کمترین گل خورده (صفر) را برای خودش ثبت کرده. برای ژاپن شاید رسیدن به همین مرحله نیمه نهایی کفایت کند. آنها تنها تیم شرق آسیایی هستند که موفق شدند به نیمه نهایی برسند. در این راه، عربستان مدعی را هم حذف کردند.

«کارلوس کی‌روش» از پیش از آغاز جام ملت‌ها تا پایان رقابت‌های گروهی مدعی بود که کره جنوبی، استرالیا و ژاپن مدعیان اول قهرمانی هستند. حالا اما فقط ژاپن به این مرحله رسیده و دو مدعی دیگر سرمربی ایران حذف شده‌اند. این آخری را هم ایران باید از گردونه خارج کند.

ایران و ژاپن فردا (دوشنبه) ساعت ۱۷:۳۰ به وقت تهران در امارات مقابل هم قرار می‌گیرند. ایران در جست‌وجوی رویایی است به نام قهرمانی.