گفت و گو با رسول بداقی؛ از اعتراض معلم‌ها تا فعالیت‌های صنفی و زندان

تحصن دوم معلمان در سال تحصیلی جدید در حالی هفته گذشته در ۵۰ شهر کشور انجام شد که حدود ۱۰۰ نفر از فعالان این صنف پیش و پس از این حرکت اعتراضی، از طریق پیامک، احضاریه و بازداشت، تحت فشار قرار گرفته اند.

«رسول بداقی»، از اعضای مشهور «کانون صنفی معلمان» که پیش تر به دلیل همین فعالیت ها هفت سال زندان بدون یک روز مرخصی را تحمل کرده، حالا نگران ۱۳ معلم بازداشتی است که به گفته او حتی حق برقراری تماس تلفنی با خانواده خود را تا امروز نداشته اند.

بداقی این روزها دوران سخت زندان خود از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۵ را به یاد می آورد: «هفت ماه تمام مادرم روی تخت بیمارستان بود و تنها یک خواسته داشت؛ رسول را بیاورید من ببینمش.»
مادر او در این هفت ماه نمی‌دانست پسرش در زندان است.

هفت سال زندان و محرومیت از شرکت در مراسم تشییع جنازه مادر، تنها نصیب این فعال صنفی از فعالیت برای حقوق دانش آموزان و معلمان نبود؛ اخراج از آموزش و پرورش بعد از 22 سال تدریس، ضربه سخت دیگری بوده که او برای رسیدن به آرمان «عدالت آموزشی» به جان خریده است: «برای اعتراض به اخراجم بعد از آزادی از زندان، به اداره آموزش و پرورش اسلامشهر رفتم. رییس اداره گفت رو راست بگویم که هیچ کاری از من ساخته نیست و تنها مأموران ارسال مراسلات می توانند نامه ات را برای وزارت خانه ارسال کنند که آن هم طول می کشد؛ بنابراین، بهتر است خودت نامه را به وزارت آموزش و پرورش ببری.»

خودش نامه را به وزارت آموزش و پرورش می برد اما پاسخی که از مدیر کل تخلفات وزارت آموزش و پرورش می شنود، این بوده است:«آیا متنبه شده ای که می خواهی برگردی به کار؟»

بعد از آن چند بار توسط مأموران امنیتی به «اداره گمرک تهران» و «اداره امور استخدامی کشور» دعوت شد تا مشکلش را حل کنند. مشکل که حل نشد هیچ، تا امروز از حقوق و مزایای معلمی خود محروم مانده است. این سرگذشت اما به «متنبه» شدن این فعال صنفی معلمان، آن طور که مدیران وزارت آموزش و پرورش می خواهند، منجر نشده است و هنوز برای حقوق دانش آموزان و معلمان تلاش می کند.

«رسول بداقی»، از اعضای مشهور «کانون صنفی معلمان» که پیش تر به دلیل همین فعالیت ها هفت سال زندان بدون یک روز مرخصی را تحمل کرده، حالا نگران ۱۳ معلم بازداشتی است که به گفته او حتی حق برقراری تماس تلفنی با خانواده خود را تا امروز نداشته اند.

رسول بداقی در گفت و گو با «ایران وایر»، مهم ترین اعتراض کانون صنفی معلمان را «کالایی» شدن آموزش و پرورش می داند: «امروز من با قاطعیت می توانم بگویم آموزش و پرورش ما صد در صد پولی شده است. مدیران مدارس، چه دولتی و چه خصوصی، حتی پول کاغذ امتحان دانش آموزان را از آن ها می گیرند. دانش آموزان به ابزاری برای تأمین بودجه دولت تبدیل شده اند. سود فروش بوفه اغذیه مدارس به جای خرج در خود نهادهای آموزشی، مستقیم به حساب دولت ریخته می شود. مدیران مدارس از دانش آموزان پول برگزاری کلاس های فوق برنامه را می گیرند و بعد کلاس را برگزار نمی کنند.»

 آن چه رسول بداقی از آن به عنوان «کالایی سازی» آموزش و پرورش یاد می کند، از دولت «اکبر هاشمی رفسنجانی» و صدارت «محمدعلی نجفی» بر این وزارت خانه شروع شد؛ جایی که مدارس «غیر انتفاغی» به اسم کمک به تأمین بودجه توسعه مدارس دولتی متولد شدند اما نه تنها توسعه ای نصیب این مراکز آموزشی نشد که به قول رسول بداقی، این سیاست الگویی شد برای «اخاذی» از اولیای دانش آموزان در مدارس دولتی: «همین سیاست تأسیس مدارس غیر انتفاعی را که نگاه کنیم، به حقیقت ماجرای کلاه برداری در آموزش و پرورش پی می بریم. این مدارس در حالی که مبالغ کلانی از مردم می گیرند، با نام غیر انتفاعی فعالیت می کنند. تداوم همین روند کم کم به پولی شدن آموزش و پرورش دولتی منجر شد. در واقع، من حدس می زنم ابتدای هر سال، دولت بودجه ای را برای آموزش و پرورش در نظر می گیرد که حتی همان بودجه هم صرف این نهاد نمی شود. این که در کجا خرج می شود، من نمی دانم. بعد برای اداره امور مدارس مجبور می شوند کسری بودجه را از جیب اولیای دانش آموزان جبران کنند.»

در چنین فضایی به گفته بداقی، مدیران مدارس حتی از تأمین توپ فوتبال دانش آموزان برای زنگ ورزش ناتوان هستند: «زنگ هنر عملاً در مدارس به فراموشی سپرده شده است و معلم در کلاس های پر جمعیت فرصت تمرین کردن با تک تک دانش آموزان برای یادگیری دروس را ندارد.» 

به اعتقاد او، سیستم آموزش و پرورش به کتاب خانه، تخته سیاه الکترونیکی، لابراتوار زبان خارجه، سالن کامپیوتر و دیگر تجهیزات مدرن آموزشی نیاز دارد: «هم اکنون برای هر سه دانش آموز رشته کامپیوتر در مدارس فنی و حرفه ای، تنها یک کامپیوتر وجود دارد.»

همه این ها رسول بداقی را به این جا می رساند که از نهاد آموزش و پرورش به عنوان «بنگاه کلاه برداری قانونی» نام ببرد: «ساختاری که با پشتیبانی قانون، جیب مردم را می زند و وقتی هم به این عملکرد مدیرانش اعتراض می کنیم، جای مان زندان است.»

تماشا در یوتیوب

یکی دیگر از اعتراضات معلمان در سال های اخیر، افزایش حقوق دریافتی، هم پای بالا رفتن نرخ تورم در کشور است. اجرای«قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت» یکی از خواسته های فرهنگیان کشور بوده که بارها در تجمع های اعتراضی مختلف از سوی آن ها مطرح شده است.

رسول بداقی در این مورد به «ایران وایر» می گوید: «یکی از مهم ترین مطالبات ما، افزایش بودجه آموزش و پرورش و ارتقای حقوق فرهنگیان، چه بازنشستگان و چه آن ها که دوره خدمت شان تمام نشده، متناسب با نرخ تورم است. وضع بیمه معلمان به هیچ وجه مناسب نیست. همین چند روز پیش یکی از معلمان به خاطر ۴۰۰ هزار تومان از انجام آزمایش های پزشکی خود منصرف شد. ما معلمی داریم که تنها یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان حقوق دریافت می کند. این فرد چه گونه می تواند در شرایط بحرانی موجود، معیشت خانواده خود را به خوبی مدیریت کند.» 

بحران معیشتی معلمان از نظر رسول بداقی نه تنها حل نشده که از سوی دستگاه های امنیتی، به چماقی برای خاموش کردن صدای آن ها تبدیل شده است :«تهدید فعالان صنفی معلمان در آموزش و پرورش تا این حد است که حتی معلمان بازنشسته هم زمانی که به فعالیت صنفی روی می آورند، تهدید می شوند که اگر به کار خودشان ادامه دهند، امکان استخدام فرزندان خود را در نهادهای دولتی از دست خواهند داد. بسیاری از بازنشستگان از ترس این موضوع مجبور به سکوت شده اند.»

مطالب مرتبط:

اعتراض شورای مرکزی تشکل های صنفی فرهنگیان به بازداشت معلمان