پرونده پویا تبیانیان؛ ۲۰۰۰روز زندگی در زندان سمنان

ضیاء نبوی، فعال سیاسی ساکن ایران چند روز پیش توئیت کرد: «به پویا تبیانیان فکر می کنم به کسی که از دی ماه سال ۹۱ به اتهام تبلیغ بهائیت در زندان است. همراه همیشگی قدم زدن‌ها در زندان سمنان. چقدر این پسر شریف و بی کینه بود و تا کجا خیرخواه! چقدر برای بهترشدن وضع زندانی‌ها تلاش می‌کرد! دلم برای انصافش، زمان نقد وضعیت‌ها و آدم‌ها تنگ است...»

پویا تبیانیان، یکی از صدها زندانی گمنام عقیدتی محبوس در زندان‌های ایران است. صبح روز ۲۵ آذر ۱۳۸۷، مأموران اداره اطلاعات سمنان در یک عملیات هم‌زمان به منازل ۲۱ شهروند بهائی هجوم برده و کلیه کتب، عکس‌های مذهبی، کامپیوتر و موبایل بهائیان را ضبط کردند.

صهبا رضوانی (فنائیان)، تنها شهروند بهائی بود که در این عملیات، بازداشت و پس از گذراندن محکومیت سه سال از زندان اوین آزاد شد. ۲۰شهروند بهائی دیگر که منازل‌شان مورد تفتیش قرار گرفت در طی سال بعد، همگی به دادگاه انقلاب اسلامی سمنان، احضار و به احکام مختلف قضایی محکوم شدند. پویا تبیانیان، تنها فرد از این ۲۰ فرد بهائی بود که پیش از محاکمه، بازداشت شد.

او در ۱۸ اسفند ماه ۸۷ در محل کار توسط مأموران اداره اطلاعات، بازداشت و پس از دو ماه حبس انفرادی و بازجویی در بازداشت‌گاه اداره اطلاعات شهر به زندان مرکزی سمنان منتقل شد.

پویا در بازداشت، محاکمه و از سوی دادگاه انقلاب سمنان به اتهام تبلیغ بهائیت و عضویت در جامعه بهائی به دو سال و نیم حبس تعزیری، محکوم شد که حکم بدوی در دادگاه تجدیدنظر به دو سال حبس تقلیل پیدا کرد.

وکالت او را در دادگاه عبدالفتاح سلطانی به عهده داشت. پویا پیش از بازداشت با سلطانی گفتگو و مشورت کرده بود و او پذیرفته بود در صورت دستگیری پویا، وکالت او را بپذیرد. پس از دستگیری، مادر پویا به آقای سلطانی خبر داد و او هم بدون هیچ چشمداشت مالی یا دریافت حق وکالت، به دفعات برای خواندن پرونده و انجام وکالت پویا به سمنان سفر کرد.

پویا تبیانیان در زمان دستگیری یک جوان ۲۳ ساله بهائی بود که مانند بسیاری از هم مسلکانش به دلیل پیروی از دیانتی بجز ادیان رسمی کشور، از تحصیلات دانشگاهی محروم شده و چون ماندن در وطن را به ترک و مهاجرت ترجیح داده بود، پس از معافیت از خدمت سربازی به دلیل لاغری مفرط و وزن کم، همراه با تحصیل در رشته شیمی مؤسسه علمی- آزاد (دانشگاه مجازی بهائیان ایران) به عنوان حسابدار در یک عینک فروشی کار می‌کرد.

در سال ۱۳۸۷، تعدادی سمینار و گردهم‌آیی ضد بهائی در سطح وسیع برای عموم مردم در شهر سمنان برگزار شد. این نشست‌ها، برنامه‌ریزی و مقدمه‌ای بود برای هجوم به منازل ۲۱ شهروندان بهائی و آغاز آزار و اذیت بهائیان سمنان که تا امروز ادامه پیدا کرده است.

هر چند در دو سال گذشته، فشارها در سمنان کاهش یافته ولی هم‌چنان ادامه دارد.  در آن دوره، فشارها بر بهائیان سمنان، به شدتی بود که جامعه جهانی بهائی در مرداد ۱۳۹۱ در اعلامیه ای تحت عنوان "بهائیان سمنان: جامعه‌ای زیر آتش" شدّت یافتن چشم‌گیر آزار بهائیان در شهر سمنان ایران را «شاخص و هشداردهنده» توصیف کرد و از جهانیان درخواست کرد تا حکومت ایران را وادارند از آزار و اذیت شهروندان بهائی سمنان دست بردارد.

در طی سال ۹۵-۱۳۸۷، بهائیان سمنان از سوی حکومت، نیروهای غیر رسمی و عناصر خودسر بارها به شکل های مختلف مورد تهدید و آزار قرار گرفتند. ده‌ها شهروند بهائی، بازداشت و زندانی شدند که در بین آنها، سه مادر بهائی با بچه های شیرخواره هم بودند. تعدادی از بهائیان ، تبعید به نقاط دوردست شدند. اماکن کسب تعداد زیادی از شهروندان بهائی، پلمپ و تعطیل شد و شهروندان سمنانی از معامله با بهائیان منع شدند. بر اثر این اقدام، عملاً هیچ شهروند بهائی، اجازه فعالیت اقتصادی در سمنان را نداشت و بسیاری از بهائیان برای امرار معاش و کسب و کار، سمنان را ترک کردند.

"سوسن تبیانیان"، یکی از شهروندان بهائی سمنان در مصاحبه‌ای، فشارهای اقتصادی بر بهائیان سمنان را افشاء کرد. او به دلیل همین مصاحبه، محکوم به گذراندن یک سال حبس تعزیری به اتهام تبلیغ علیه نظام شد. تخریب گورستان بهائیان و ممانعت از دفع متوفیان بهائی، بازداشت شهروندان بهائی مشمول خدمت وظیفه توسط اداره اطلاعات و تحویل دادن آنها به نیروی انتظامی، شکستن شیشه منازل و اتومبیل بهائیان، پرتاب شبانه سنگ و وسایل آتش‌زا به داخل منازل و محل‌های کسب و کار، نوشتن فحش و کلمات رکیک بر در و دیوار منازل و محل‌ کسب بهائیان و مراجعه روحانیون به مدارس و توهین به آیین بهائی در حضور کودکان بهائی از جمله اقداماتی بود که در طی یک دهه  گذشته، شهروندان بهائی سمنان متحمل شده‌اند. 

پویا در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۹ پس از چهارده ماه حبس به طور مشروط آزاد شد و ده ماه باقی‌مانده به مدت دو سال به حالت تعلیق درآمد. اما او بار دیگر در ۲۱ اسفند ۸۹، در هجوم دیگری که مأموران وزارت اطلاعات به منازل بهائیان سمنان کردند، دستگیر شد. در جریان این ماموریت، زهره نیک آیین، ترانه ترابی، الهام روزبهی، نادر کسائیان و ژینوس نورانی به همراه پویا در منازل‌شان بازداشت شدند. پویا در ۱۴ فروردین ماه سال بعد، با وثیقه معادل صد میلیون تومان آزاد شد ولی ۲۱ خرداد سال ۱۳۹۰ برای سومین مرتبه، بازداشت شد.

این بار، بهانه‌ای که برای بازداشت او مطرح شد، تبدیل حکم تعلیق او به حبس تعزیری بود ولی پس از یازده روز، تحت این عنوان که اشتباه شده و حبسش مشمول عفو بوده، او را آزاد کردند.

پویا تبیانیان دوباره در ۲۸ خرداد ۹۱ در دادگاه انقلاب اسلامی سمنان به ریاست قاضی قاسم عین الکمالی به اتهام تبلیغ علیه نظام (بند ۵۰۰ قانون مجازات اسلامی) به یک سال حبس و به اتهام علیه امنیت (بند ۴۹۸) به پنج سال و نیم حبس محکوم شد. او در دوم دی ماه سال ۱۳۹۱ برای گذراندن شش سال و نیم حبس تعزیری، خود را به زندان سمنان معرفی کرد.

در زندان سمنان مثل اکثر زندان‌های ایران، زندانیان بهائی در سلول‌هایی جدا از سایر زندانیان نگهداری می شدند. در ابتداء ورود، تعداد زندانیان بهائی سمنان زیاد بود اما کم کم حکم‌های ایشان  به پایان می رسید.

افشین ایقانی، آخرین زندانی بهائی سمنان بجز پویا بود که پس از چهار سال در دی ماه سال ۹۴ از زندان سمنان ترخیص شد و از آن زمان تاکنون، پویا تبیانیان، تنها زندانی بهائی سمنان است.

با گذشت بیش از دو هزار روز که از محکومیت این جوان بهائی می گذرد، او دیگر یک زندانی عقیدتی ساده در زندان سمنان نیست. این روزها، پویا تبیانیان به فردی مورد وثوق و اعتماد زندانیان تبدیل شده، روزها را با شنیدن مشکلات زندانیان و در صورت امکان، راهنمایی و حل آنها سپری می‌کند. معروف به وکیل بند است و همه‌ی نامه‌نگاری های اداری و خصوصی زندانیان را انجام می‌دهد. تنها سرگرمی‌اش، کشت گل و گیاه است و ملاقات‌های هفتگی از پشت شیشه با خانواده اش.