اعتصاب مغازهداران و کاسبکاران در «بانه» و چند شهر دیگر کردستان وارد سیزدهمین روز خود شده٬ اما دولت همچنان به خواستههای اعتصابیون بیاعتناست و اصرار فراوان دارد تا برنامههای خود در چهار استان غرب ایران را عملی کند.
اعتصابیون نسبت به افزایش حقوق گمرکی و بسته شدن مرزها اعتراض دارند و از دولت میخواهند در سیاستهای جدید اقتصادی خود در غرب ایران تجدیدنظر کند.
براساس برخی گزارشها و آمار نمایندگان مجلس در پی دستور آنی دولت مبنی بر بسته شدن مرزها٬ دستکم ۸۰ هزار کولبر شغل خود را تا باز شدن مرزها از دست دادهاند.
شهریار حیدری٬ مدیرکل امور مرزی وزارت کشور در مورد این اعتصابها گفته «مرزنشینان در تجمعات اخیر بانه شرکت نداشتند و یک عده تاجر و مغازهدار پشت این قضیه» هستند.
حیدری افزوده «این تجمعات غیرقانونی بوده و مردم مرزنشین هیچ گونه دخالتی در آن نداشتند. ما امتیازات بسیار خوبی برای مردم این منطقه در نظر داریم و به زودی هم اجرایی میکنیم.»
بیکاری در مرزها و در پی آن رواج پدیده قاچاق کالا در مناطق مرزی به یکی از پدیدههای اقتصادی جنجالبرانگیز در ایران تبدیل شده است.
مقامهای دولتی میگویند کولبران در واقع کارگران تجار بزرگی هستند که در واقع سود اصلی ناشی از کولبری به جیب آنها میرود.
دولت هم به منظور کوتاه کردن دست تجار بزرگ از این روش پدیده قاچاق کالا در مرزها٬ از چند سال پیش اعلام کرده که به ساکنان این مناطق قصد دارد یکسری امتیازها بدهد.
این امتیازها به گفته حیدری به «مرزنشین تا شعاع ۲۰ کیلومتری در مناطق غربی استانهای آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه و همچنین تا شعاع ۵۰ کیلومتری استان سیستان و بلوچستان» در نظر گرفته شده است.
وی افزوده «قرار بر این است که این امتیازاتی که دولت میدهد مستقیما به جیب مردم برود. در گذشته روال اینگونه بود که تعدادی تاجر گرداننده این امتیازات بودند.»
این مقام مسئول اضافه کرده «ما این چرخه را حذف کردیم ب هجای اینکه این امتیازات را به تاجران بدهیم به خود مردم مرزنشین میدهیم به هر حال آنان مرزدار هستند.»
وی همچنین هشدار داده «کسانی که تا امروز از مردم مرزنشین سود کلان به دست آوردهاند پشت قضیه {اعتصابها} هستند که اگر این طرح اجرایی نشود ضررش به مردم مرزنشین میرسد.»
طرح حمایت از مرزنشینها آنطور که ایرج رستمزهی٬ نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استانها اعلام کرده از سال ۱۳۹۵ در این استان به اجرا گذاشته شده است.
رستمزهی گفته براساس این طرح «مباشرین تعیین شده توسط دولت٬ بنزین را سر مرزها به قیمت مصوب جهانی به فروش رسانده و سود آن را به خانوارهایی که تا شعاع ۲۰ کیلومتری مرز زندگی میکنند» پرداخت میکنند.
وی افزوده با اجرای این طرح٬ فروش بنزین از سوی افرادی که خارج از شعاع ۲۰ کیلومتری مرز زندگی میکنند» دیگر «سودی ندارد.»
این طرح آنطور که برخی رسانهها گزارش کردهاند در سال ۱۳۹۲ در دستور کار دولت قرار گرفت و به گفته این نماینده مجلس از سال ۱۳۹۵ آغاز شده است.
مهدی ابویی، معاون امور پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۲ درباره این طرح گفته بود که سود حاصله از فروش قانونی سوخت به حساب بانکی مرزنشینان واریز میشود و تنها ۵۰ درصد آن قابل برداشت است.
آقای ایوبی اضافه کرده بود «۵۰ درصد مابقی در حساب باقی میماند تا استاندار برای مردم با آن ۵۰ درصد شغل ایجاد کند.»
این طرح علاوم بر استان سیستان و بلوچستان قرار بود در سایر استانهای مرزی نیز به اجرا گذاشته شود که به گفته مدیرکل امور مرزی وزارت کشور فرا رسیدن زمان اجرای بخشی از آن در مناطق مرزی غرب٬ به مذاق تجار خوش نیامده است.
تلاش برای کاهش حجم قاچاق سوخت و ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای خانوادههای مرزنشین از مهمترین اهداف این طرح اعلام شده است.
دولت علاوه بر این طرح٬ اواخر سال گذشته طرحی را تصویب کرده که به کولبری پایان میدهد و به جای آن طرح پیلەوری را جایگزین میکند.
براساس این طرح بود که از بهمن ماه سال گذشته تمام مرزهای کولبری کشور که شامل چهار استان مرزنشین میشود، مسدود و کار کولبری عملا تعطیل شد.
این طرح که دولت اصرار به اجرا و موفقیت آمیز بودن آن داشت، با مخالفتهایی هم روبه رو شده از جمله نمایندگان ساکنان مناطق مرزنشین در مجلس مواجه شده است.
با این وجود دولت این طرح را در مناطقی از غرب به اجرا گذاشت که در پی آن دفترچههای کولبری حذف و کارتهای الکترونیکی پیلهوری برای مرزنشینان ساکن در ۲۰ کیلومتری مرز صادر شده است.
براساس این طرح، افرادی که اسامی آنها از طریق سامانههای وزارت کشور ثبت، تائید و به گمرک اعلام شده در ازای کالاهایی که به شیوه پیله وری و با استفاده از کارت الکترونیک مرزنشینی ترخیص میکنند ماهانه از پنج میلیون ریال تخفیف سود بازرگانی برخوردار میشوند.
این طرح در حال حاضر در بازارچه «سیرانبند» شهر «بانه» در کردستان به اجرا گذاشته شده است و قرار است به تدریج در چهار استان دیگر به طور کامل اجرایی شود.
اجرای طرح ساماندهی مبادلات مرزی، ظاهرا با تحولات بزرگی در زمینه تجارت مرزی همراه بود؛ تحولاتی چون حذف پرونده کولبری و به دنبال آن بسته شدن معابر موقت مرزی «هنگه ژاله» و «گله سوره» و اجرای طرح پیله وری در بازارچه «سیرانبند» بانه که همین مساله با اعتصاب مغازهداران و کاسبکاران همراه شده است.
افتتاح بازارچه مرزی «سیرانبند» درحالی با امیدواری مبنی بر تغییرات مثبت در مبادلات مرزی و زندگی مرزنشینان صورت گرفته که با گذشت حدود بیش از یک ماه از افتتاح این بازارچه برای واردات کالا، هنوز هیچ گونه کالایی از آن وارد نشده است.
علت اصلی اعتصاب بازاریان «بانه» البته از آنجا آغاز شد که معابر موقت «هنگه ژاله»، «گله سوره» و «کونه میرو» این شهر ه همزمان با دیگر معابر غیررسمی هممرز با عراق به دستور حکومت مرکزی عراق مبنی بر کنترل مرزها مسدود شد و اجناس بازاریان که برای عید خرید کرده بودند پشت مرزها بدون داشتن هیچگونه محافظی رها شده و تاکنون زمانی برای واردات از طریق بازارچه «سیرانبند» بانه مشخص نشده است.
تاکنون در شهرستان بانه نام شش هزار نفر در سامانه گمرکی ثبت و تائید شده و سه هزار نفر در صف انتظار هستند و تمام روستا نشینان بانه شامل طرح پیله وری میشوند.
شهر بانه ۸۴ کیلومتر مرز مشترک با اقلیم کردستان عراق و بیش از ۱۰۰ پاساژ و ۱۰ هزار مغازه دارد که اعتصابها بخش قابل توجهی از این پاساژها و مغازهها را تعطیل کرده است.
مطالب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر