تاریخ ایران و جهان به زندگی و سرنوشت چهره ها گره خورده است، هر یک خشتی گذاشته اند تا سقفی پدیدار شده، خشت هایی که گاه به قیمت زندگی و جان شان تمام شده است. در این معماری عظیم، زنان و مردان بسیاری نقش آفریده اند. و در تاريخ جهان بسيارى از زنان و مردان به دليل استعداد شگرف آنها براى تخريب و نابودى ساخته هاى ديگران تاثيرگذار نام گرفته اند.
زنان ایرانی نویسنده برگ های بسیاری از کتاب تاریخ دویست سال اخیر ما بوده اند، چه به دليل تاثير مثبت بسيارى از آنها در افزایش آگاهی عمومی، کاهش تبعیض علیه زنان، ارتقای سواد و موقعیت اجتماعی شان، مقابله با فشارهای مذهبی، مشارکت در پروژه های علمی، سیاست ورزی، موسیقی، سینما؛ و چه به دليل تاثير بعضى از آنها در تشويق به خشونت، گسترش جهل و جزم انديشى و سو استفاده از قدرت مالى و اقتصادى در جهت منافع خود.
اين مجموعه ایران وایر يک مقدمه است. افرادى كه اسمشان در اين فهرست آمده، نماينده ميليون ها زن ايرانى هستند كه هر روز در ايران و كشورهاى ديگر بر زندگى خانواده و اجتماع خود تاثير مى گذارند. بديهى است همانطور كه اشاره كرديم همه فعاليت ها و یا تمام افراد حاضر اين مجموعه مورد تائيد ایران وایر نيستند، اما تاثير گذارى هيچ يك از افراد اين ليست را نمي شود كتمان كرد.
اين ليست اولين سرى سلسله بیوگرافی های زنان تاثیرگذار ایران است که به مرور تکمیل می شود. مخاطبان ایران وایر پیشنهادات خویش برای غنای این مجموعه را با در میان بگذارند.
-------------------------
بسیاری از تاریخ‌نویسان، زندگی فرح پهلوی را هم‌چون داستان‌های سینمایی و اساطیری توصیف کرده‌اند؛ دختری ساده که در پاریس درس معماری می‌خواند، برای تامین مخارج تحصیل خود بچه‌داری می‌کرد و ناگهان ملکه ایران شد.
فرح دیبا متولد ۱۳۱۷ که در سال ۱۳۳۷ شاگرد اول دبیرستان فرانسوی «رازی» در تهران شده بود، بلافاصله پس از اتمام دوره دبیرستان، از دانشگاه معماری پاریس پذیرش گرفت و در این شهر مشغول به تحصیل شد.
«اردشیر زاهدی»، داماد شاه و وزیر خارجه پیشین ایران که عامل آشنایی فرح با شاه بود، در خاطرات خود گفته است که فرح برای رفع مشکلی به او مراجعه کرده بود و دیرتر زاهدی که تحت تاثیر فرح قرار گرفته بود و از جست وجوی دربار برای یافتن همسری مناسب برای شاه نیز اطلاع داشت، فرح و شاه را در ویلای خود در «حصارک» با یکدیگر آشنا می‌کند. این آشنایی خیلی سریع در آبان ۱۳۳۸ منجر به ازدواج شد.
شاه که از دو ازدواج نخست خود با فوزیه و ثریا فرزند پسری به عنوان جانشین خود نداشت، از ازدواج سوم خود با فرح صاحب دو پسر (رضا و علی‌رضا) و دو دختر (فرح‌ناز و لیلا) شد.
شهریور ۱۳۴۰ شاه خواست اصلاحاتی در قانون اساسی انجام شود تا چنان‌چه ولیعهد قبل از سن 20 سالگی به سلطنت برسد، مادر وی تا زمان رسیدن ولیعهد به سن قانونی، اداره امور کشور را در دست بگیرد. با تصویب این قانون در مجلس، فرح در آبان ۴۶ به عنوان نایب‌السلطنه ایران تاج‌گذاری کرد.
فرح پهلوی بیش تر دورانی که به عنوان ملکه در ایران حضور داشت را صرف امور فرهنگی و هنری کرد. ساخت برج «شهیاد»( آزادی) در سال ۴۹، ساختمان تآترشهر در سال ۵۱ و موزه هنرهای معاصر در سال ۵۶ در کنار ساخت پارک‌های ملت، لاله و جمشیدیه در تهران از مهم‌ترین نمادهای به جا مانده از فعالیت‌های فرح است.
تاسیس کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و برگزاری 10 دوره «جشن هنر» شیراز در فاصله سال های ۴۷ تا ۵۷، از دیگر فعالیت‌های برجسته فرح پهلوی به شمار ی رود.
نزدیکان فرح را بیش تر جوانان و برخی دوستان دوران دانشجویی وی در پاریس تشکیل می‌دادند. این رویکرد خوشایند درباریان و شخص شاه نبود. «اسدالله علم»، یار نزدیک و وزیر دربار شاه در کتاب خاطرات خود بارها به این نکته اشاره کرده که در گفت‌وگوهای دوستانه‌ای که با شاه داشته، از اطرافیان ملکه به عنوان «انتلکتوئل»هایی(روشن‌فکر) یاد می‌شده که هیچ درکی از مسایل سیاسی ندارند.
فرح تاثیر زیادی بر برخی تصمیم‌گیری‌های سیاسی در کشور داشت. بسیاری معتقدند که «قانون حمایت از خانواده» که توسط دولت هویدا در سال ۴۵ به مجلس ارایه و سپس تصویب شد، حاصل فشارهای فرح پهلوی بوده است.
اسدالله علم که در سال‌های وزارت دربار خود (1345 تا 1355)، رقابتی پنهان با امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر وقت (1343 تا 1356) داشت، در خاطرات خود به این نکته اشاره کرده که ملکه ایران نزد شاه از هویدا دفاع می‌کند و همین باعث شد تا شاه هویدا را که از نظر علم نخست‌وزیری بی‌کفایت بود، برکنار نکند.
«احمدعلی مسعود انصاری»، نوه خاله فرح در کتاب خاطرات خود در مورد ملکه سابق ایران نوشته است: «زمانی که قرار شد دولت نظامی تشکیل شود، شاه از طریق "الیاسی" برای تشکیل دولت نظامی به "اویسی" پیام داد اما با مخالفت فرح، ازهاری جایگزین او شد. فردای آن روز" رضا قطبی "و "نصر" بیانیه‌ای را به شاه دادند برای نطق تلویزیونی که شاه هرچه اصرار کرد، موفق به خواندن نوشته قبل از حضور در جلوی دوربین نشد. پس از این‌که شاه نطق "من صدای انقلاب شما را شنیدم" را خواند، بارها با فرح دعوا کرد که بزرگ‌ترین اشتباه سیاسی زندگی من را تحمیل کردید.»
با وقوع انقلاب اسلامی، فرح نیز به همراه شاه ایران را ترک کرد. پس از درگذشت شاه، ملکه سابق ایران در امریکا و فرانسه زندگی می‌کند. فرح پهلوی در دوران تبعید، دو کتاب از خاطرات خود با عنوان های «فرح پهلوی» و «کهن دیارا» نوشته است.
فرح در دوران زندگی خارج از ایران ابتدا دخترش «لیلا» را در خرداد ۱۳۸۰ از دست داد. لیلا که دچار افسردگی حاد بود، با خوردن ۲۷۰ قرص خواب‌آور به زندگی خود پایان داد. سپس علی‌رضا، دومین پسر فرح در دی ماه ۸۹ به ضرب گلوله خودکشی کرد. علی‌رضا نیز مانند خواهرش لیلا، افسردگی شدید داشت. «مارک ایروینگ»، خبرنگار روزنامه تایمز لندن که با فرح مصاحبه‌ای داشته است، ملکه سابق ایران را این‌گونه توصیف می کند: «فرح پهلوی در دوران تبعيدش زندگی غم‌باری داشته و شوهر و جوان‌ترين فرزندش را از دست داده است. وقتی از او می‌پرسم که درباره تبعيد چه فکر می‌کند، با لبخند شعری فارسی را زمزمه می‌کند: "اين خانه قشنگ است ولی خانه من نيست".»
-------------------------
زنان تاثیر گذار ایرانی در بخش اپوزیسیون
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر