تاریخ ایران و جهان به زندگی و سرنوشت چهره ها گره خورده است، هر یک خشتی گذاشته اند تا سقفی پدیدار شده، خشت هایی که گاه به قیمت زندگی و جان شان تمام شده است. در این معماری عظیم، زنان و مردان بسیاری نقش آفریده اند. در این میان، زنان ایرانی در این گذار طولانی، نویسنده برگ های بسیاری از کتاب تاریخ دویست سال اخیر ما بوده اند.
تاثیر مهم آنها در افزایش آگاهی عمومی، کاهش تبعیض علیه زنان، ارتقای سواد و موقعیت اجتماعی شان، مقابله با فشارهای مذهبی، مشارکت در پروژه های علمی، سیاست ورزی، موسیقی، سینما و ... یک لیست پر و پیمان فراهم کرده است. مجموعه ای که از امروز ایران وایر منتشر می کند، یک مقدمه است. افرادى كه اسمشان در اين فهرست آمده، نماينده ميليون ها زن ايرانى هستند كه هر روز در ايران و كشورهاى ديگر بر زندگى خانواده و اجتماع خود تاثير مى گذارند. بديهى است همه فعاليت ها و یا تمام افراد حاضر اين مجموعه مورد تائيد ایران وایر نيستند، اما تاثير گذارى هيچ يك از افراد اين ليست را نمي شود كتمان كرد. اين ليست اولين سرى سلسله بیوگرافی های زنان تاثیرگذار ایران است که به مرور تکمیل می شود. مخاطبان ایران وایر پیشنهادات خویش برای غنای این مجموعه را با در میان بگذارند.
-------------------------
نرگس محمدی٬ نایب رییس و سخن‌گوی کانون مدافعان حقوق بشر و موسس و عضو چندین کمیته حقوق بشری در ایران متولد ۱۳۵۱ در زندان است. زنی که به انتخاب سازمان عفو بین‌الملل در سال ۱۳۹۱ یکی از ۱۲ چهره مهم حقوق بشر سال شناخته شد؛ این روزها در زندان اوین به سر می‌برد.
محمدی در خانواده‌ای سیاسی به دنیا آمد. تعدادی از اعضای خانواده‌اش به دلیل هواداری از سازمان مجاهدین خلق اعدام شدند اما در میان آنها دایی نرگس٬ بیشترین تاثیر را بر شخصیت و هویت حقوق بشری وی گذاشت. فردی که پیش از انقلاب به دلیل فعالیت‌های سیاسی به زندان افتاده بود و در زندان به سازمان مجاهدین خلق پیوسته بود. او پس از انقلاب نیز مدت ۵ سال از عمر خویش را در زندان گذراند.
این فعال حقوق بشر در دانشگاه رشته فیزیک کاربردی خواند اما در حین تحصیل به فعالیت‌های دانشجویی روی آورد و «تشکل دانشجویی روشنگران» را تاسیس کرد. در همان سال‌ها که مصادف با خرداد ۷۶ شده بود٬ نرگس در ستاد محمد خاتمی در قزوین فعال شد. فعالیت‌های دانشجویی نرگس اما به ۲ بار بازداشت منجر شد. او در دوران دانشجویی با تاثیرپذیری از حسن زرافشان - ورزش‌کار و شخصیت ملی مذهبی - به تیم کوهنوردی پیوست اما فعالیت‌های سیاسی - دانشجویی او باعث شد که از ادامه همراهی وی با تیم کوهنوردی ممانعت به عمل آید.
فعالیت‌های دانشجویی نرگس در قزوین او را با تقی رحمانی آشنا کرد؛ فعال ملی مذهبی که نزدیک به ۱۴ سال از عمر خود را در زندان سپری کرده است. آشنایی آنها و شرکت نرگس در جلسات خصوصی تقی رحمانی درباره تاریخ معاصر در ایران به ازدواج آنها در سال ۱۳۷۸ منجر شد. اما نرگس پیش از ازدواج حضور مطبوعاتی خود را آغاز کرده بود. او در سال ۱۳۷۷ اولین مقاله‌های خود را در نشریه "پیام هاجر" - تحت مدیریت اعظم طالقانی، فعال ملی،مذهبی - منتشر کرد.
بازداشت تقی رحمانی و برخی دیگر از اعضای ملی مذهبی‌ها در سال ۱۳۷۹ اما باعث شد که فعالیت‌های نرگس محمدی شکل دیگری به خود بگیرد. او از همان سال‌ها در کنار خانواده‌های زندانیان سیاسی-عقیدتی بود و آنها را همراهی می‌کرد. این فعالیت‌ها اما زمینه‌ساز آشنایی وی با شیرین عبادی شد تا در سال ۱۳۸۰ برنده جایزه صلح نوبل را در راه‌اندازی کانون مدافعان حقوق بشر همیاری کند.
نرگس تنها عضو غیروکیل این کانون بود که توانست چندین کمیته و شورای دیگر را زیرمجموعه کانون مدافعان حقوق بشر تاسیس کند؛ شورای ملی صلح٬ کمیته دفاع از زندانیان سیاسی و کمیته دفاع از انتخابات آزاد٬ سالم و منصفانه که وضعیت انتخابات را در ایران رصد می‌کرد، از جمله آن‌هاست. کانون مدافعان حقوق بشر اما در روز جهانی حقوق بشر سال ۱۳۸۷ و هنگام برنامه‌ای که قرار بود از تقی رحمانی قدردانی شود به دستور مقامات قضایی تعطیل شد.
نرگس محمدی اولین بار پس از فعالیت‌های دانشجویی‌اش٬ در سال ۱۳۸۰ برای مدت چند روز در بازداشت‌گاه عشرت‌آباد زندانی و با دریافت حکم حبس تعلیقی آزاد شد. او در سال ۱۳۸۱ در شرکت بازرسی و مهندسی ایران استخدام شد که البته پس از انتخابات سال ۸۸ به دلیل فعالیت‌هایش از کار اخراج و در همان سال ممنوع‌الخروج شد. اما هیچ‌کدام از این اتفاق‌ها باعث دوری او از فعالیت‌های حقوق بشری نشد و همواره به کار خود ادامه می‌داد.
اما ۲۰ خرداد ۱۳۸۹ و بازداشت دوباره نرگس محمدی باعث شد که تحت فشارهای بازجویی و تحمل زندان انفرادی به بیماری فلج عضلانی مبتلا شود. شدت این بیماری در بازداشت بعدی وی در اردیبهشت سال ۹۱ نگرانی‌های بسیاری را برانگیخت.
محمدی تیر ماه ۱۳۹۰ در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی محاکمه و به ۱۱ سال حبس تعزیری محکوم شد. اتهام‌های او اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور٬ عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر و فعالیت تبلیغی علیه نظام عنوان شده بود. حکم او در شعبه ۵۴ دادگاه تجدید‌نظر به ۶ سال حبس کاهش پیدا کرد و از اردیبهشت ماه ۱۳۹۱ اجرایی شد.
هجوم ماموران امنیتی به منزل این فعال حقوق بشر و مجبور به ترک خانه مقابل چشمان دو فرزند او اما فشارهای روحی بسیاری برای نرگس محمدی به همراه داشت. کیانا و علی بارها شاهد حضور نیروهای امنیتی در خانه خود بودند و بارها تنها بدرقه‌کنندگان پدر و مادرشان به سوی زندان.
نرگس در سال ۹۱ به بند زنان زندان زنجان منتقل شد. این وضعیت باعث شدت پیدا کردن بیماری فلج عضلانی‌اش شد. در نهایت پزشکان تشخیص دادند که او نمی‌تواند زندان را تحمل کند و نرگس آزاد شد.
پس از آزادی، دیدار او با کاترین اشتون، مسوول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا٬ سخنرانی‌های او بر مزار کشته شدگان انتخابات از جمله ستار بهشتی٬ حمایتش از اقلیت‌های مذهبی خصوصا بهاییان و ... مجموعه فعالیت هایی بود که سبب شد بار دیگر در اردیبهشت سال ۹۴ توسط وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی بازداشت شود. در این دور، اتهام عجیب همکاری با داعش به پرونده نرگس محمدی اضافه شد.
حمیدرضا محمدی، برادر نرگس محمدی درباره چنین اتهامیگفته است: "گمان ما بر این است که دلیل چنین اتهامی مخالفت خواهرم با اعدام چند سنی‌مذهب و درخواست رعایت انصاف و عدالت در دادرسی آنها از سوی مقام‌های قضایی بوده است."
تقی رحمانی، همسر نرگس محمدی که در پاریس زندگی می‌کند معتقد است که آن‌چه بر خانواده او و نرگس محمدی گذشته «پروژه ناتوان‌سازی یک فعال مدنی»ست؛ همان‌طور که نرگس محمدی خود را می‌خواند: «من فقط یک فعال حقوق بشر هستم».
نرگس محمدی در سال ۲۰۰۹ برنده جایزه بین‌المللی بنیاد الکساندر لانگر و در سال ۲۰۱۱ برنده جایزه دولت و بنیاد تاریخ زنده سوئد شد. او همچنان در زندان به سر می‌برد و همسرش در قاره‌ای دیگر در تبعید.
-------------------------
زنان تاثیر گذار در زمینه حقوق بشر داخل ایران
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر