دربی تهران؛ ترس از انفجار نارنجک زیر پای اینفانتینو

دربی تهران در شش سال گذشته میهمانان ویژه‌ای داشته است؛ نمونه‌اش «فرانکو باره سی»، کاپیتان سابق «میلان» و تیم ملی ایتالیا که بعد از تماشای دربی تهران در بهمن‌ماه سال ۹۱ گفت: «کنجکاو بودم این بازی را ببینم ولی راستش بازی جالب نبود.»

او برای تماشای همین بازی نه‌چندان جالب، از «محمد رویانیان»، مدیرعامل وقت باشگاه «پرسپولیس» ۱۱ هزار دلار گرفت. اما بعد از تماشای دربی گفت:«ما تازه هم‎دیگر را شناختیم. حضور من در ایران برای تماشا بوده، نه یک همکاری بلندمدت.»
بعد هم پرونده همکاری‌های احتمالی خودش یا فوتبال ایتالیا با پرسپولیس را بست.

فروردین‌ماه سال ۹۵ پروفسور «محمود سمیعی»، جراح مغز ایرانی، دربی تهران را از نزدیک تماشا کرد. بعد از بازی گفته بود هرچند تیم محبوبش شکست‌خورده اما از تماشای برافراشته شدن پرچم استقلال در ورزشگاه لذت برده است.

پیش ‌از آن برای دعوت چهره‌های بین‌المللی یک نگرانی دایمی وجود داشت. سال ۸۳، «محمد دادکان» پیشنهاد «مهدی خبیری» که نایب‌رییس او در فدراسیون فوتبال بود را پیش از رسانه‌ای شدن رد کرد. خبیری پیشنهاد داده بود «سپ بلاتر»، رییس فدراسیون جهانی فوتبال برای تماشای دربی به تهران دعوت شود. اما حالا قرار است «جیانی اینفانتینو»، رییس کنونی این فدراسیون میهمان دربی تهران باشد.
«مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال ایران خبر داده است «مارکو فان باستن»، اسطوره سابق فوتبال هلند هم اینفانتینو را در این سفر همراهی می‌کند.

فدراسیون فوتبال ایران در پی پیاده کردن بخشی از برنامه‌های خود برای همراهی با قطر است؛ برنامه‌ای که دوشنبه هفته گذشته منجر به تهدید رسمی عربستان از سوی فیفا شد. جیانی اینفانتینو در پیامی واضح به مسوولان عربستان گفته بود: «اگر دست از دخالت سیاست در امور فوتبال برندارند، آن‌ها را از جام جهانی روسیه کنار خواهد گذاشت.»

رییس فیفا به‌صراحت از اشتیاق ایتالیا برای جانشینی عربستان حرف زد. این واکنش اینفانتینو به اظهارات رییس فدراسیون فوتبال عربستان بود که در جریان رقابت‌های «خلیج‌فارس»، قطری‌ها را «تروریست» خوانده بود.

طرح دعوت از رییس فدراسیون جهانی فوتبال به ایران را مهدی تاج از آذرماه امسال کلید زد. او به «ایلنا» گفته بود: «با آقای اینفانتینو صحبت می‌کردم، ایشان هم مانند تمام مسوولان کنفدراسیون فوتبال آسیا معتقد بودند فوتبال باید از سیاست جدا باشد.»
اما این جدایی سیاست از فوتبال منجر به تغییر رأی میزبانی کشور ثالث از تیم‌های ایرانی و عربستانی نشد. تاج البته اوایل دی‌ماه به «ایسنا» هم حرف هایی مشابه زد. او با این ادعا که حل مشکل میزبانی قابل ‌حل است اما نباید عربستانی‌ها از رایزنی‌های ایران مطلع شوند، ماجرای بازگرداندن میزبانی را کمی جنایی کرد. ولی حقیقت این است که تاج موفق شده بود بهمن‌ماه در «آمستردام» هلند با اینفانتینو دیدار کند؛ ملاقاتی که در حاشیه اجلاس جانبی فیفا با حضور رؤسا و دبیران کل بیش از 20 فدراسیون فوتبال جهان برگزار شد.

رییس فدراسیون فوتبال ایران بعد از این دیدار در آمستردام، به «ایرنا» گفت این نشست در راستای برنامه مسابقات، کمک‌های فیفا به ایران، ترانسفر بازیکنان، فوتبال بانوان، جوانان و موضوع بازی‌های جام جهانی در رده‌های سنی زیر ۱۷ و زیر ۱۹ سال انجام شد.
تاج البته گفت مذاکراتی در مورد یک «مساله خاص» هم انجام شده است. مساله خاص، همان همراه شدن اینفانتینو است با موضع ایران برای تغییر رأی موردعلاقه عربستان. تاج دی‌ماه امسال به «عادل فردوسی پور» در برنامه تلویزیونی «۹۰» گفت: «عربستانی‌ها برای این‌که رأی کنفدراسیون در حمایت از برگزاری بازی در ایران را بشکنند، فیلم حمله به سفارت کشورشان در ایران را در جلسه هیات‌رییسه کنفدراسیون نمایش دادند.»
رییس فدراسیون ایران از نمایش این فیلم به‌عنوان یک اتفاق تأسف بار در تاریخ فوتبال ایران یاد کرد و مدعی شد در آن لحظات، قدرت دفاع از ایران را نداشته است.

حالا در اقدام متقابل، او سعی کرده است با دعوت از اینفانتینو، مشخصات امنیتی ایران به رییس فدراسیون جهانی فوتبال نشان داده ‌شود؛ مساله‌ای که البته کمی هم نگران ‌کننده است.

یک سابقه تاریخی نشان می‌دهد در روزهایی که ایران سعی کرده نظر مساعد مدیران کنفدراسیون آسیا یا فیفا را جلب کند، اتفاقاتی غیرمتعارف در ورزشگاه «آزادی» رخ داده است. حدفاصل سال‌های ۸۶ تا ۹۴ تقریباً هیچ اتفاق خاصی روی سکوهای ورزشگاه آزادی نیفتاد.

سال 86 حراست سازمان تربیت بدنی وقت که بعد به وزارت ورزش وجوانان تغییر یافت، اعلام کرد: «همراه داشتن مواد محترقه، لیوان و وسایل شیشه‌ای، اشیای برنده، میوه (قابل پرتاب)، پرچم سایر کشورها، یخ، بطری آب‌‌معدنی و نوشابه، انواع چوب و میله پرچم، لیزر و سوت، طبل، سنج و بلندگو، مواد سوختنی و آتش‌زا (کارتون، مقوا و ...)، لوازم برقی و الکترونیکی (لپ‌تاب، سی‌دی و ...)، تراکت‌های تبلیغاتی، سلاح سرد و گرم، اشیای قابل پرتاب (عطر، اودکلن، سکه، فندک و...)، اسپری و رنگ، وسایل ممنوعه برابر مقررات و قوانین کشور (مواد مخدر، مشروبات الکلی و...)، قطعات و لوازم‌ یدکی، حیوانات و پرندگان و نماد قوم‌گرایی و شیطان‌پرستی به ورزشگاه‌ها ممنوع شده است.»

روز شنبه ۱۵ اسفندماه، سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال ایران به شکلی ناگهانی اعلام کردند «شاهین رحمانی»، مسوول کمیته امنیت کنفدراسیون فوتبال آسیا و «مارک تیمر»، مدیر امنیت یوفا و فیفا وارد تهران شده‌اند. این دو برای تماشای بازی «پرسپولیس» مقابل «تراکتورسازی» به ورزشگاه آزادی رفتند تا در مورد ادعای مدیران فدراسیون فوتبال عربستان مبنی بر عدم امنیت در ورزشگاه‌های ایران تحقیق میدانی کنند.

«علی کفاشیان»، رییس وقت فدراسیون فوتبال و مهدی تاج، نایب‌رییس او در آن زمان، «رضا حسنی‌خو»، مدیرکل وقت حراست وزارت ورزش و جوانان و«محمدحسین حمیسی»، مسوول حراست فدراسیون فوتبال با این دو مقام امنیتی همراه شدند.

یک‌شنبه شانزدهم اسفند سال ۹۴، درحالی ‌که مهدی تاج برای نشان دادن امنیت ورزشگاه‌های ایران از ناظران امنیتی کنفدراسیون فوتبال آسیا و فدراسیون جهانی فوتبال دعوت کرده بود، بیش از ۱۰ نارنجک دست‌ساز در ورزشگاه آزادی منفجر شد. در نیمه دوم، دو نارنجک روی نیمکت تیم تراکتورسازی افتاد؛ اتفاقی که هرگز پیش‌ از این در ورزشگاه آزادی دیده نشده بود. مساله این جا است که چنین اتفاقی در مسابقه‌ای که حساسیت خاصی هم نداشت، غیرطبیعی به نظر می‌رسید.

مهدی تاج پس از بازی به ‌شدت از عملکرد یگان ویژه نیروی انتظامی انتقاد کرد: «وقتی ورود یک لیوان آب به ورزشگاه ممکن نبوده، چه گونه نارنجک‌های دست‌ساز به سکوها رسیده‌اند.»

او این اتفاق را یک شکست در جریان رایزنی‌ها با ناظران امنیتی دانست و احتمال وقوع نوعی کارشکنی را مطرح کرد؛ کارشکنی که از دید وزارت ورزش و جوانان و همین‌طور فدراسیون فوتبال، عربستان را پشت خود داشت.

نایب‌رییس وقت فدراسیون فوتبال گفته بود نارنجک‌ها توسط خودروهایی که بازرسی نمی‌شوند، به ورزشگاه وارد شده بودند.

حالا ایران نگران دربی تهران است و ورود بیش از ۹۰ هزار تماشاگر در ورزشگاهی که اگر سکوهای طبقه دوم آن بازسازی شوند هم باز گنجایش این حجم از جمعیت را نخواهد داشت. آیا امکان ورود دوباره مواد محترقه، لیزر یا هر ابزار حساسیت‌برانگیزی برای عوض کردن جریان مذاکرات ایران با اینفانتینو وجود ندارد؟ نگرانی از یک برنامه احتمالی از سوی عربستان برای دربی هنوز دغدغه فکری مهدی تاج است.

همین جو ویژه روی سکوها در روزهای دربی، مهم‌ترین نگرانی برای دعوت نکردن از مقامات فیفا بود. حالا ایران می‌خواهد در همان روز خاص، بالاترین مقام فیفا را در جایگاه «VIP» ورزشگاه آزادی پذیرایی کند به‌صرف فوتبال، هیجان، سکوها و شاید تغییر رأی به سود ایران.

مارکو فان باستن چرا به تهران می‌آید؟ او نه مقام ویژه فیفا است، نه یک شخصیت تصمیم‌گیرنده در یوفا. او سابقه درخشانی در زمین فوتبال به‌عنوان بازیکن داشته و از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۶ یکی از مربیان تیم‌های ملی و باشگاهی هلند بوده است. یک زمزمه این روزها در راهروهای فدراسیون فوتبال به گوش می‌رسد: «فان باستن جانشین احتمالی کارلوس کی روش بعد از جام جهانی فوتبال خواهد بود.»

کی روش هم فوتبال ایران را با یک بازی دوستانه در ورزشگاه «شیخ زاید» ابوظبی شناخت؛ روزی که تیم ملی ایران مقابل روسیه با تک‌گل «خلعتبری» پیروز شد. انگار دربی تهران روز تعیین سرنوشت فوتبال ایران خواهد بود.