هفت سال و نیم زندان برای زنی که پیگیر قتل های دهه شصت بود

دادگاه تجدید نظر حکم هفت سال و نیم زندان منصوره بهکیش را تایید کرد. این حکم پارسال صادر شده بود. اتهامات او «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» بود.

«منصوره بهکیش»، فعال حقوق بشر و از حامیان «مادران عزادار»(مادران پارک لاله) به دلیل رفتن بر سر قبر خواهر، شوهر خواهر و چهار برادرش که در دهه ۶۰ کشته شدند، بارها احضار، تهدید و بازداشت شده است.

وی در سال ۱۳۹۱ به‌ خاطر پی گیری حقایق در مورد اعدام‌های دهه‌ ۱۳۶۰، به «اجتماع و تبانی بر علیه امنیت ملی از طریق تشکیل مادران عزادار» و «تبلیغ علیه نظام» متهم و به چهار سال و نیم حبس محکوم شد. شش ماه از این حکم تعزیری و سه سال و نیم تعلیقی بود برای مدت پنج سال. با توجه به این دو حکم می توان گفت اکنون او با حکم ۱۱سال زندان مواجه است.

منصوره بهکیش، دختر نیره جلالی است. «نیره جلالی»، از «مادران خاوران» که به «مادر بهکیش» مشهور بود و چهار پسرش، یک دخترش و دامادش را در جریان بگیر و ببندهای دهه شصت از دست داده بود، صبح روز یکشنبه سیزدهم دیماه ۹۴ در خانه اش در تهران درگذشت.

خانواده بهکیش در طول سال های ۶۰ تا ۶۷ قربانی شدند: محمد و سیامک اسدیان (داماد خانواده بهکیش) در سال ۶۰، زهرا و محسن در سال های ۶۲ و ۶۴ و محمود و علی در شهریور ۱۳۶۷. آنها هرگز جسد اعضای خانواده خود را تحویل نگرفتند و در جستجوهای خود مانند بسیاری از مادران دیگر به گورستان خاوران می رسند، مادرانی که گروه مادران خاوران را تشکیل داند و نیره جلالی یکی از مهم ترین نمادهایش بود.

«منیره برادران»، نویسنده و فعال حقوق بشری که 9 سال از زندگی اش را در زندان های ایران سپری کرده، درباره مادر بهکیش به ایران وایر گفته بود: «مادر بهکیش و سایر مادران خاوران نامشان با دادخواهی گره خورده است. آنها جلوی در زندان ها با هم آشنا شده بودند. در تابستان ٦٧ که ملاقات ها قطع بود آنها حس کردند که فاجعه ای شوم در زندان ها در حال وقوع است. فاجعه اتفاق افتاد. مادران تنهائی شان را با هم تقسیم کردند. دور هم جمع شدند. گورستان ها را جستجو کردند و با اطلاعاتی که خودشان بدست آوردند، دانستند عزیزان شان را در گورستان خاوران دفن کرده اند، در گورهای جمعی. آنجا میعادگاه شان شد. آنها درد و عزای از دست دادن عزیزان شان را محدود به حوزه خصوصی نکردند و آن را به یک خواست مهم اجتماعی و سیاسی و به یک اقدام تبدیل کردند و خواستار روشن شدن حقیقت و پاسخ‌گوئی مسئولین شدند.»

تلاش های منصوره بهکیش هم در واقع ادامه همین راه بود که با برخورد قضایی مقام های امنیتی ایران مواجه شد، برخوردی که اکنون حبس را پیش روی او قرار داده است.

بهکیش در طول سال های گذشته، اعتراض خود را به شکل رفتن بر سر قبر اعضای خانواده اش و برگزاری مراسم سالگرد مرگ آن ها و شرکت در مراسم دیگرانی که افراد خانواده خود را در کشتار دهه ۶۰ و بعد از انتخابات ۸۸ از دست داده اند، نشان می‌داد.

منصوره بهکیش، مرداد۹۲ در نامه ای به حسن روحانی، ضمن اعتراض به انتخاب مصطفی پورمحمدی، یکی از عاملان کشتار تابستان۶۷ به عنوان وزیر دادگستری دولت روحانی، از او خواست به این سوال ها جواب دهد:

۱- اعدام زندانیان سیاسی در دهه شصت و به ویژه کشتار زندانیان سیاسی در سال 67 چگونه انجام شده است؟

۲- چرا زندانیانی که حکم زندان داشتند بی خبر از خانواده ها اعدام شدند؟

۳- چرا محاکمه آنها توسط کمیسیون مرگ پشت درهای بسته انجام شده است؟

۴- چرا هیچ مقام مسوولی پاسخی رسمی مبنی بر چگونگی و چرایی این کشتارها به ما نداده است؟

۵- چرا محل دقیق دفن آنها را به ما نمی دهند؟

۶- چرا وصیت نامه های آنها را به ما نمی دهند؟

۷- چرا خانواده ها را از حضور در خاوران منع می کنند یا مورد پیگرد و آزار و اذیت قرار می دهند؟

۸- چرا نمی گذارند آزادانه در منازل یا در خاوران و دیگر گورستان ها مراسم یادبود بگیریم؟

۹- چرا خاوران را برای چندمین بار در سال 87 زیر و رو کردند و پاسخ شکایت ما به بهشت زهرا را نداده اند؟

۱۰- چرا پنج سال است درب اصلی خاوران را بسته اند و مادران و پدران پیر مجبورند مسافت زیادی را با پای پیاده تا رسیدن به محل نامعلوم دفن عزیزان شان طی کنند؟

۱۱- چرا اجازه گذاشتن سنگ قبر و کاشتن گل و گیاه و آب یاری و نظافت به ما نمی دهند؟

۱۲- چرا حق شکایت را از ما گرفته اند و ما را مورد پیگرد و اذیت و آزار قرار می دهند؟»

مهم ترین پاسخی که حکومت جمهوری اسلامی تاکنون به این سوال ها داده است، احضار و فشار بر پرسش کنندگان و صدور حکم زندان بر آنها بوده است.