ناآرامی های ایران؛ مرگ سینا قنبری در زندان

«طیبه سیاوشی» و «محمود صادقی»، دو نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی مرگ «سینا قنبری»، یکی از بازداشت شدگان ناآرامی های اخیر در ایران را تایید کرده اند. او که به زندان «اوین» منتقل شده بوده، شامگاه شنبه ۱۶ دی ماه درگذشته است.

طیبه سیاوشی گفته بر اساس گزارش وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی، این جوان ۲۳ساله در زندان خودکشی کرده است.

خبر مرگ او را نخستین بار «کمیته پی گیری بازداشت های دی ماه ۹۶» به نقل از افرادی اعلام کرد که از زندان آزاد شده بودند. این کمیته که متشکل از برخی فعالان سیاسی ساکن ایران است، دو روز پیش اعلام موجودیت کرد و از مردم خواست اطلاعات خود را درباره افراد بازداشت شده از طریق آدرس  https://t.me/Bazdashtha96 برای آن ها ارسال کنند تا پی گیری های لازم برای تعیین سرنوشت و وضعیت این افراد انجام شود.

شب گذشته، چند ساعت پیش از اعلام این خبر، چند کاربر توییتر خبر مرگ وی را اعلام کردند و نوشتند که به او متادون با دوز بالا تزریق شده است. با این حال، کمیته پی گیری بازداشت های دی ماه ۹۶ دلیل مرگ او را نامعلوم اعلام کرده است.

یک منبع ساکن ایران به «ایران وایر» می گوید سینا قنبری متولد ۱۵ دی ماه بوده و قبل از روز تولدش بازداشت شده است. او نیز تایید می کند که به سینا قنبری متادون تزریق شده است. هنوز مشخص نیست علت در دسترس بودن متادون و یا تزریق آن در زندان چه بوده است.

بنا بر این روایت، سینا قنبری به ماموران هشدار می دهد که در صورت عدم آزادی، خودکشی خواهد کرد. به گفته این منبع، او در دست شویی با استفاده از کیسه زباله خودکشی کرده است. «ایران‎وایر» قادر به تایید دقیق این جزییات نیست.

از سوی دیگر، طیبه سیاوشی، نماینده مجلس گفته است سینا قنبری توسط نیروی انتظامی بازداشت و به قوه قضاییه تحویل داده شده است. تاریخ بازداشت او را البته اعلام نکرده اند.

توضیحات این دو نماینده مجلس تاکنون برای بسیاری از کاربران فضای مجازی قانع کننده نبوده است و آن ها با اشاره به حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ و نیز مرگ «ستار بهشتی»، وبلاگ نویسی که در جریان شکنجه و ضرب و شتم توسط یک افسر نیروی انتظامی در زندان کشته شد، خبر از وقوع یک قتل دیگر می دهند.

محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی هم در توییتی نوشته است: «به ریيس جمهوری و مقام های امنیتی و قضایی هشدار می دهم از وقوع کهریزک دوم جلوگیری کنید.»

علاوه بر سرنوشت تلخ سینا قنبری، بسیاری از خانواده های دیگر هم در روزهای گذشته با نگرانی در حال پی گیری وضعیت بازداشت شده ها هستند.

«مریم. ر»، خواهر یکی از افراد بازداشت شده در فردیس کرج به «ایران‎وایر» می گوید نیروهای بسیجی برادرش را روز سه شنبه گذشته، وقتی برای دریافت پول به یک دستگاه خودپرداز مراجعه کرده بوده، با ضرب و شتم بازداشت کرده و با خودشان برده اند: «برادرم فرد آرامی است و به نیت شرکت در اعتراضات نرفته بود. او یک لباس کلاه‎دار به تن داشت و چون هوا سرد بود، کلاه لباسش را روی سرش کشیده بود. حوالی بانک، بین جمعیت گیر افتاده بود و بسیجی ها او را بازداشت کرده بودند.»

خانواده مریم چندین روز از فرزندشان بی خبر بوده اند. در این مدت، بیمارستان ها و سردخانه پزشکی قانونی را هم جست وجو کرده اند: «کسی نمی داند ما چه روزهای سختی را گذراندیم. هر جایی که تصور کنید، گشتیم. سه روز بعد اسم او را در لیست زندانی های زندان "قزل حصار" پیدا کردیم. در حالی که آن ها به سادگی می توانستند با یک تلفن ما را از این جریان مطلع کنند.»

بازپرس پرونده گفته که برایشان محرز شده برادر مریم بی گناه است. به همین دلیل قرار می گذارند جوان بازداشت شده را با قرار کفالت آزاد کنند: «بعد از رو زدن به آشنا و فامیل و غریبه، یکی از دوستان‏مان که کارمند "بنیاد شهید" بود، حاضر شد فیش حقوقی خود را گرو بگذارد. اما وقتی با فیش حقوقی مراجعه کرد، گفتند بنیاد شهید را قبول نداریم. یکی دیگر از اعضای فامیل که بازنشسته آموزش و پرورش بود، این بار حاضر شد ضمانت کند. اما بازپرس گفت چون شما بازنشسته هستید، ما نمی توانیم کفالت شما را بپذیریم. کاملا مشخص بود که هدفشان اذیت کردن خانواده های بازداشت شده ها است.»

در جریان تلاش خانواده مریم، بازپرس با بی احترامی و خشونت با اعضای خانواده او برخورد می کند: «شروع کرد با خانم میان سالی که حاضر شده بود فیش خود را گرو بگذارد، به پرخاش گری که اصلا چه کسی گفته است ما از بازنشسته ها قرار کفالت قبول می کنیم؟ همان جا زنگ زدیم به یک نفر دیگر که کارمند آموزش و پرورش بود. خودش را سریع به آن جا رساند. ساعت 12 ظهر بود که بالاخره مدارک نفر سوم را قبول و حکم آزادی را صادر کردند. از ساعت 12 تا هفت بعدازظهر آن ها پدر و مادر بیمارم و آن خانم بازنشسته و آقایی که ضمانتش را قبول کردند را پشت دیوار قزل حصار سر پا نگه داشتند و هیچ کس نبود که پاسخ گو باشد. فقط ما نبودیم، آن جا جمعیت زیادی بود. خانواده های زیادی با حکم کفالت آمده بودند. برخی آن ها نوزاد یا افراد مسن و ناتوان همراه خود داشتند. هر بار که مراجعه می کردیم که ما نامه داریم، نگهبانان زندان با پرخاش می گفتند یک بار دیگر سوال کنید، اصلا از آزادی بازداشت شده ها خبری نخواهد بود و آن ها را نگه می داریم.»

پس از هفت ساعت انتظار پشت دیوارهای زندان قزل حصار، آن ها برادر مریم را به قید کفالت آزاد می کنند. مریم می گوید تا آن روز هیچ وقت برادرش را در آن وضعیت ندیده بود: «معلوم بود به شدت تحت فشار بوده و احتمالا کتک خورده است. به شدت گرسنه بود و دست هایش از فرط گرسنگی می لرزیدند. می گفت در تمام این چند روزی که در بازداشت به سر می برده، به آن ها غذای کافی نداده اند و اغلب افراد بازداشت شده از گرسنگی رنج می برند.»

آن ها را یک شب در یک ساختمان نگه می دارند و روز بعد تحویل زندان قزل حصار می دهند: «برادرم می گوید 11 نفر بوده اند و فرد بسیجی که آن ها را از این ساختمان به زندان منتقل کرده به شوخی به افسرنگهبان زندان گفته است آن ها را یک شب بیانداز توی بند ابدی ها تا حال‎شان را جا بیاورند. ولی فرد تحویل گیرنده جواب داده این چه حرفی است؟ این ها بچه های ما هستند، حالا یک خطایی هم کرده اند، قابل اغماض است.»

یکی دیگر از افراد معترضی که چند شب را در زندان ارومیه گذرانده است، به «ایران‏وایر» می گوید: «ما نزدیک به 40 نفر بودیم. یک عده را در جریان مشارکت در اعتراضات و از سطح خیابان ها بازداشت و چند نفری را هم از محل کار و زندگی به زندان منتقل کرده بودند.»

او می گوید در جریان بازداشتش، با خانواده ای آشنا شده است که پسرشان در جریان اعتراضات مفقود شده بود: «آن ها یک هفته بود از فرزندشان بی خبر بودند. اسم کوچک بازداشتی مورد نظر، "حسن" بود ولی خانواده اش مایل نبودند ماجرا را رسانه ای کنند.»

اما همه بازداشتی ها از سطح خیابان نبوده اند، تعدادی از افراد در محل کار، منزل یا حتی بیمارستان و زمان عیادت بیمار توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده اند.

«امیرملادوست» دهم دی ماه، ساعت شش عصر در محل کارش توسط نیروهای لباس شخصی بازداشت و به پلیس امنیت ارومیه منتقل می شود. روز بعد از دستگیری، او و چند نفر دیگر را به دادسرای عمومی ارومیه منتقل و در شعبه چهارم بازپرسی به اتهام های «شرکت در اعتراضات» و «صدور فراخوان»، با قرار وثیقه 50 میلیون تومانی به طور موقت آزاد می کنند.

 مسوولان زندان ارومیه زمان پذیرش وثیقه از تک تک افراد خواسته اند که تحت هیچ شرایطی به جمع معترضان نپیوندند و در فضای مجازی فراخوان یا دعوتی برای مشارکت در اعتراضات منتشر نکنند.

امیرملادوست پیش از آن به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» به تحمل چهار سال زندان محکوم شده بود که 30 ماه آن را در زندان اوین و بقیه حبس خود را در زندان ارومیه گذرانده است.

مطالب مرتبط:

نا آرامی های ایران؛ تعداد دستگیرشدگان ایران از هزار نفر گذشت

نسرین ستوده: بازداشت پیش‎گیرانه با هیچ‌ قانونی مطابقت ندارد

وعده دو وزیر برای پی گیری وضعیت دانش‌آموزان و دانشجویان بازداشت شده