در تجمعات اعتراضی چند روز گذشته بازداشتهای گستردهای صورت گرفته است. مسئولان بسیاری از شهرها آمار دقیقی از دستگیریها ارائه ندادهاند، ولی برخی رسانه ها از بازداشت ۱۷۰۰ نفر خبر داده اند. روز گذشته پروانه سلحشوری؛ نماینده مجلس اعلام کرد وزارت اطلاعات 90 دانشجو را بازداشت کرده است. او گفت خانوادههای زیادی نگران هستند و برای خبرگرفتن روزانه به دادسرای اوین مراجعه میکنند. ه گفته منابع آگاه، برخی خانواده ها از سوی نهادهای امنیتی برای رسانهای نکردن موضوع بازداشتها به شدت تحت فشار هستند. محمود علیزاده طبابایی وکیلی است که در سال 88 وکالت پروندههای امنیتی زیادی را در دست داشت. در چند روز اخیر هم خانوادههایی به او مراجعه کردهاند. خانواده افرادی که در تجمعهای اعتراضی اخیر بازداشت شدهاند با او درباره اعتراضات اخیر، بازداشتها و تفاوت آن با اعتراضات سال 88 گفت و گو کردهایم.
افراد زیادی در تجمعات اعتراضی اخیر بازداشت شدهاند، شما موکلی از این دسته دارید؟
- من هفتهای یکی دو روز معمولا به اوین مراجعه میکنم و خانوادهها انجا زیاد میآیند. چند نفری به من مراجعه کردهاند اما اینطور که میگویند متهمان هنوز در مرحله بازپرسیهای امنیتی هستند، پروندهای تشکیل نشده و در تحقیقات مقدماتی وکیل اجازه دسترسی به پرونده ندارد. الان نیروی انتظامی آمده افراد را دستگیر کرده، مجوز گرفته، قبل از تمام شدن بیست و چهار ساعت تفهیم اتهام شدند و در حال جمع آوری دلایل اتهام هستند که تصمیم بگیرند قرار مجرمیت صادر کنند و یا منع تعقیب بزنند.
گفته میشود بازداشت شدگان اغلب بسیار جوان هستند...
- بله موکلان من هم عمدتا همین گروهها بودند که مراجعه کردند. من هم به خانواده آنها گفتهام که احتمالا حتی برایشان پرونده هم تشکیل داده نمیشود، فقط شناسایی میشوند و به آنها تذکر داده میشود. چون قرار است با افرادی که تحریک شدهاند یا خواستههای مشروعی داشتهاند و به خیابان آمدهاند و آنجا مورد سوءاستفاده قرار گرفتهاند با رافت اسلامی برخورد میشود اما کسانی که با جایی ارتباطی داشتهاند، با برنامه از جایی آمدهاند و اقداماتی کردهاند شدید برخورد خواهد شد.
مثلا از کجا آمدهاند؟
- دستگاههای امنیتی مدعی هستند افرادی را از داعش و سلفیها که از خارج از کشور آمدهاند، دستگیر کردهاند و اینطور هم که موکلین ما که در زندان هستند، اطلاع دادهاند افرادی را آوردهاند که مرتبط با داعش هستند و با آنها قطعا شدید برخورد خواهند کرد. البته من پروندهای ندیدهام و اطلاعی ندارم دلایل و مدارک شان چه هست و تا زمانی که به این پروندهها رسیدگی نشود، نمیشود قضاوت کرد.
به نظر شما این که عوامل داعش، موساد، مجاهدین خلق و ... در این اعتراضها نقش داشتهاند، باور پذیر است؟ بسیاری معتقدند این سناریوی از پیش نوشته شده جمهوری اسلامی در برابر اعتراضهای مردمی است...
- در سال 88 من وکالت بیش از پانصد پرونده امنیتی را داشتم. در پروندههایی که من بودم هیچ عامل بیگانهای و یا از مجاهدین کسی نبود. البته کسانی بودند که به این گروهها وابستگی خانوادگی داشتند اما با طرح و نقشهای نیامده بودند. سال 88 یک جنبش سیاسی اقتصادی بود اما قضایای اخیر یک شورش است، مثل شورشی که دهه 70 در مشهد اتفاق افتاد. طبیعی است که دیگران هم از شورش استفاده کنند. وقتی ولیعهد عربستان اعلام کرده بود درگیری را به داخل تهران میکشیم و بعد اتفاقاتی مثل اتش زدن حسینیه و ... میافتد، به این نتیجه میرسیم که اینها قطعا کار مردم نیست. مردمی که کمتر از یکسال قبل 40 میلیون نفر در انتخابات شرکت کردند، با اصل نظام مشکل ندارند اگرچه ممکن است با افراد مشکل داشته باشند. بنابراین تحریک مردم توسط عامل بیگانه دور از ذهن نیست.
اما در شهرهایی کوچک مثل ایذه یا تویسرکان و قهدریجان و دورود این اعتراضها شدیدتر بود، یعنی عوامل خارجی روی شهرهای کوچک و ناشناخته تمرکز کردهاند؟
- علت این اتفاقات در شهرهای کوچک این بود که شورش حالت طبیعی داشت اما نیروهای امنیتی آمادگی مقابله نداشتند. در تهران نیروهای امنیتی آمادگی مقابله داشتند. در تهران چندین هزار نفر به میدانها و خیابانها آمدند اما نیروهای امنیتی با توجه به اینکه تجربه داشتند، آمادگی داشتند، بدون اینکه درگیری شدیدی انجام شود توانستند قضیه را مدیریت کنند. در شهرهای کوچک نیروهای امنیتی نتوانستند قضیه را مدیریت کنند و با درگیری در برخورد با کسانی که به خیابان آمده بودند، این اتفاقات شکل گرفت.
در سال 88 مشخصات بازداشتشدگان و کشتهها به سرعت رسانهای میشد اما حالا تعداد بازداشتیها هم به درستی مشخص نیست. خانوادهها از سوی نهادهای امنیتی برای رسانهای نکردن بازداشتها تحت فشار هستند ...
- در تجمع اعتراضی اخیر در تهران خشونت شدید نبوده و کشتاری هم اتفاق نیفتاده است. علت این که در 88 سریع رسانه ای میشد و اطلاعرسانی انجام میشد، برای این بود که مرکز اتفاقات تهران بود. در شهرستان ها طبیعی است که منتشر شود، چون دستگاه های امنیتی برخورد تندتر و شدیدتر دارند، محیط کوچک است، این اتفاقات را تجربه نکردهاند و شدیدتر برخورد میکنند.
الان بعضی خانوادهها اصلا از مکان نگهداری فرزندانشان اطلاع ندارند هر روز به دادسرای اوین مراجعه میکنند اما نشانهای پیدا نمیکنند ...
- اسامی دستگیر شدهها همه در دستگاه قضایی و امنیتی وجود دارد اما گاهی افرادی که دستگیر میشوند که کارت شناسایی همراه ندارند. بعضا اسم واقعی خودشان را نمیگویند یعنی یک اسم مجهول میگویند که برایشان سابقه نشود. هرکس دستگیر میشود، ظرف بیست و چهارساعت باید تفهیم اتهام شود. بعضا در حال انجام تحقیقات هستند اما قانون آئین دادرسی کیفری مشخصا گفته ظرف بیست و چهار ساعت باید با خانوادهها تماس بگیرند و اطلاع دهند کجا هستند اما ممکن است تخلف صورت گرفته باشد که بعدا مشخص میشود.
بعضی نگران این هستند که با توجه به تعداد زیاد بازداشتیها و کمبود جا، یک کهریزیک دیگر به وجود آید ...
- در 88 تعداد بازداشتیها چند هزار نفر بودند. نزدیک هشت نه ماه مردم در خیابان ها بودند و روزانه صدها نفر بازداشت میشدند ولی امسال کل ماجرا یکی دو روز بیشتر نبود و دستگیریها خیلی کمتر بود. ضمن این که بعد از مساله کهریزک و برخورد با آن، من پروندههای زیادی داشتم و دیگر ما شاهد آزار و اذیت متهمان نبودیم و هیچ ماموری جرات نمیکند رفتاری خارج از قاعده انجام دهد.
توصیه میکنید که خانوادهها موضوع بازداشت را رسانهای کنند؟
- منعی ندارد. خانوادهها چنانچه از بچههایشان اطلاع ندارند حتما موضوع را رسانهای کنند. چون دستگاه قضایی موظف است ظرف بیست وچهار ساعت اجازه دهد کسانی را که بازداشت کرده با خانوادههایشان تماس بگیرند اگر تماس نگرفتند، باید تکلیفشان روشن شود مراجعه کنند و اطلاعرسانی انجام دهند.
مطالب مرتبط:
نا آرامی های ایران؛ تعداد دستگیرشدگان ایران از هزار نفر گذشت
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر