خداحافظی طاهری با مافیای اسپانسر

پدرام قائمی- شهروند خبرنگار

«مسعود سلطانی فر» امروز (اول آذرماه) با استعفای «علی اکبر طاهری» از مدیرعاملی «پرسپولیس» به صورت رسمی موافقت کرد. اما خبر این موافقت دو روز قبل از اتاق معاون ورزشی وزارت ورزش و جوانان به بیرون درز کرده بود. به نظر می رسید «محمدرضا داورزنی»، قدرتمندترین معاون مسعود سلطانی فر، تمامی تلاش خود را برای کنار رفتن علی اکبر طاهری انجام داده است.

روز چهاردهم آبان ماه علی اکبر طاهری برای دومین بار در حالی از سمت خود استعفا داد که طی مدت زمانی که مدیریت این باشگاه را در اختیار داشت، یک بار این تیم را به مقام نایب قهرمانی لیگ رساند و یک بار هم قهرمان «لیگ برتر» کرد. حضور در چهار تیم نهایی «لیگ قهرمانان آسیا» هم در کارنامه مدیریتی او به چشم می خورد. در کنار این موفقیت ها، درآمدزایی و پرداخت بخشی از بدهی های انباشته باشگاه نیز جزو اقدامات مثبت او در این مدت بوده است. اما پیش از این هم وزارت ورزش و جوانان، به ویژه «محمدرضا داورزنی» مایل به قطع همکاری مدیرعامل پرسپولیس بودند.

زمستان سال 95 خبرِ نامه ای محرمانه از دل وزارت خانه به بیرون درز کرد حاکی از آن که علی اکبر طاهری در نامه ای خصوصی، استعفای خود را به مسعود سلطانی فر تقدیم کرده است. وزارت ورزش و جوانان پس از تغییر «محمود گودرزی»، وزیر وقت و به ویژه از زمان حضور محمدرضا داورزنی در اتاق معاونت توسعه ورزش قهرمانی، تمایلی به حضور طاهری در باشگاه پرسپولیس نداشت.

استعفای علی اکبر طاهری ارتباط مستقیمی به «مافیای قدرت» در ورزش ایران داشت. روابط پیچیده و گسترده محمدرضا داورزنی با سامانه های پیامکی مانند «3090» و شرکت «همراه اول»، اگر چه طی سال های اخیر پنهان بود اما با حضور او در وزارت ورزش و جوانان، به صورت آشکارا رونمایی شد. داورزنی هم از این فاش گویی ها گریزان نبود. حتی وقتی مدیران دو باشگاه «استقلال» و پرسپولیس را وادار کرد که قراردادشان با شرکت «ایرانسل» را لغو کرده و دوباره با «همراه اول» قرارداد ببندند هم از رسانه ای شدن این خبر نگرانی نداشت.

همراه اول از فصل گذشته لیگ برتر، 9 میلیارد تومان به پرسپولیس بدهی داشت. مدیرانش در قبال درخواست های مکرر علی اکبر طاهری برای تسویه حساب بدهی های انباشته خود گفته بودند: «باید حسابرسی شود.»

از سویی دیگر، فشار کنفدراسیون فوتبال آسیا برای پرداخت بدهی های باشگاه های ایرانی و مطالبات بازیکنان و مربیان خارجی، مدیرعامل پرسپولیس را زیر فشار گذاشته بود. او برای پرداخت بدهی «مانوئل ژوزه» و دستیارانش، متوسل به پرداختی های اسپانسر جدید، یعنی «ایرانسل» شد؛ 30 درصد از قرارداد بازیکنانش را پرداخت و در نامه ای رسمی به فدراسیون جهانی فوتبال، اعلام کرد تمامی وجه مانوئل ژوزه آماده است. اما واکنش معاون توسعه ورزش قهرمانی وزارت ورزش حیرت انگیز بود. او از مدیران پرسپولیس خواست قرارداد خود با ایرانسل را لغو کنند.

روز دوشنبه محمدرضا داورزنی در واکنش به استعفای علی اکبر طاهری موضعی قاطع گرفت. او به خبرنگار صداوسیما گفت: «وزارت ورزش و جوانان ملزم به اجرای قانون است و فرقی نمی کند که این بازنشسته ها و دو شغله ها رییس فدراسیون باشند یا باشگاه های دولتی.»

این درحالی است که خود محمدرضا داورزنی بازنشسته سپاه پاسداران است؛ در «بنیاد مستضعفان» حکم مشاور دارد، سرپرست فدراسیون بسکتبال است و با حفظ سمت، معاونت توسعه ورزش قهرمانی وزارت ورزش و جوانان را هم برعهده دارد.

قانون مورد اشاره داورزنی گاهی فقط برای مدیرانی اعمال می شود که در راستای اهداف اقتصادی مدیران بالارتبه وزارت ورزش قدم برنمی دارند؛ «محمود مشحون» رییس فدراسیون بسکتبال، «علی کفاشیان» نایب رییس فدراسیون فوتبال، «بهرام شفیع» رییس فدراسیون هاکی، «سیدمهدی هاشمی» رییس فدراسیون تیراندازی، «محمدعلی صبور» رییس فدراسیون سه گانه، «امیر حسینی» سرپرست فدراسیون کارگری، «محمدرضا مقصودلو» رییس فدراسیون کبدی و «فریبا محمدیان» معاون امور بانوان وزارت ورزش و جوانان همه هم بازنشسته اند و شماری از آن ها فاقد مجوز هیات دولت.

پیش از این «مصطفی میرسلیم»، رییس فدراسیون غواصی و نجات غریق هم 28سال در همین سمت حضور داشت. وزارت ورزش پاییز سال 95 حاضر به تمدید مجوز سیدمهدی هاشمی، رییس فدراسیون تیراندازی نشد. ادله آن ها این بود که هاشمی از نزدیکان دولت محمود احمدی نژاد و یکی از یاران انتخاباتی او بوده است.

داورزنی دو روز قبل از پذیرش قطعی استعفای مدیرعامل پرسپولیس از سوی وزیر ورزش، خودش حکم به برکناری طاهری داد و به خبرگزاری صداوسیما گفت: «ما تابع قانون هستیم. قانون می گوید دو شغله ها، بازنشسته ها و همین طور دو ملیتی ها نباید پست های مدیریتی دولتی داشته باشند.»

البته او در ادامه مثالی هم زد: «علی اکبر طاهری و «رضا افتخاری»، مدیر عامل باشگاه استقلال، از مدیران پر تلاش ورزش کشور هستند اما اگر منع قانونی برای فعالیت آن ها وجود داشته باشد، نمی توانند در این سمت باقی بمانند.»

روز شنبه، «ورزش سه» خبر از آماده شدن حکم «ایثارگری» رضا افتخاری داد. براساس همان قانونی که داورزنی بخشی از آن را اعلام کرده است، مدیران بازنشسته ای که حکم ایثارگری یا مجوز هیات دولت داشته باشند، می توانند به عنوان مدیران شرکت های دولتی فعالیت کنند. اما وزارت ورزش حاضر به تمدید مجوز هیات دولت برای علی اکبر طاهری نشد.

 معاون ورزش قهرمانی وزارت ورزش و مشاور شرکت 3090 همان روز دوشنبه در توضیح چرایی حضور محمود مشحون که از یک دهه پیش بازنشسته شده است، در راس فدراسیون بسکتبال ایران گفته بود: «آقای مشحون رییس فدراسیون بسکتبال نیز که یکی از مدیران خوب ورزشی است، با منع قانونی روبه رو است. اما معتقدیم از مدیران توانمند باید تا جایی که قانون اجازه می دهد، استفاده کرد.»

دلیل حمایت داورزنی از محمود مشحون را می توان در یک مورد ساده دید؛ از سال 1394 تا امروز، شرکت همراه اول به صورت بی وقفه اسپانسر اول فدراسیون بسکتبال و تیم های ملی بسکتبال ایران بوده است. «بانک سپه» هم گاهی به عنوان اسپانسر به فدراسین بسکتبال نزدیک شده اما تابوی قدرت «همراه اول» هرگز نشکسته است. فدراسیون بسکتبال با تمام بدهی های انباشته و مشکلاتی که برای تیم های بانوان ساخت، همواره حمایت وزارت ورزش را کنار خود داشته است.

پارادوکس مدیریتی در وزارت ورزش و جوانان سرنخ مهمی دارد به نام همراه اول که یک سر این نخ در دست محمدرضا داورزنی است. وزیر هم مشکلی با فعالیت های اقتصادی گسترده معاون اول خود ندارد. پس طبیعی بود که امروز «حمیدرضا گرشاسبی» در جلسه هیات مدیره باشگاه پرسپولیس به عنوان جانشین طاهری و سرپرست باشگاه معرفی شود.

حمیدرضا گرشاسبی فوق لیسانس لیسانس تربیت بدنی و علوم ورزشی دارد اما گاهی خودش را «دکتر» معرفی می کند. از دهه 60 خورشیدی وارد ورزش ایران شد و تقریبا در تمامی دولت ها و با تمامی روسای سازمان وقت تربیت بدنی و وزیران ورزش سازگاری داشته است. در خوزستان، از مدیریت تربیت بدنی استان تا مسوولیت واحد فنی ورزشی جهاد کشاورزی و سرگروهی دبیران تربیت بدنی و ریاست هیأت مدیره تعاونی فرهنگیان و البته ریاست انجمن کشتی استان را تجربه کرده است. بعد به تهران آمد و در تربیت بدنی شمیران و بعد تهران و سپس فدراسیون کشتی پست های مدیریتی و ریاستی گرفت. مدتی هم سرپرست هیات جودو استان تهران بود. اما با حضور مسعود سلطانی فر در وزارت ورزش و جوانان، ابتدا به پست مشاور وزیر و مدیر کل حوزه ورزش وزارت رسید، بعد شد عضو هیات مدیره و حالا سرپرست باشگاه پرسپولیس است.

شاید مهم ترین وظیفه اش، هم سو کردن اسپانسر باشگاه در مهم ترین زمان ممکن با خواسته های معاون ورزش قهرمانی وزارت ورزش و جوانان باشد.

واکنش علی اکبر طاهری با قبول شدن خبر استعفایش جالب است. او به «ورزش سه» گفت: «خب چه کار کنم؟ الان باید چیزی بگویم؟ با من تماس گرفتند و فقط یک کلمه گفتند؛ خداحافظ شما.»

آن چه طاهری به زبان آورده، با ادعای وزارت ورزش در تناقض است. «ایسنا» امروز از قول یک منبع آگاه در وزارت ورزش و جوانان نوشت: «علی اکبر طاهری پس از آن که بارها به درخواست جلسه با وزارت ورزش پاسخ منفی داد، روز گذشته در تماسی تلفنی با وزیر ورزش و جوانان، مجددا بر استعفایش تاکید کرد و بر این اساس سلطانی‌فر نیز با پذیرش کتبی استعفایش، پایان همکاری او با باشگاه پرسپولیس را رقم زد.»

طاهری گفته است هرگز از سوی وزیر ورزش و جوانان دعوت به جلسه حضوری نشده بود.

داستان پرسپولیس، روایت تلاش برای در دست گرفتن قدرت است؛ قدرتی که داورزنی پیش روی خودش ترسیم کرده است و بسیاری آن را در مدیرعاملی او در سال آینده می بینند.