جهانگیری توانست رقیب را عصبانی کند

مجتبی واحدی، تحلیل گر مسائل ایران

به باور من مناظره امشب جالب و قابل توجه بود گر چه تصور می کنم آقای روحانی ضعیف تر از آنچه توقع می رفت، ظاهر شد. البته می شد دلیل این مسئله را درک کرد؛ آنهم این بود که آقای روحانی می داند که قرار است رئیس جمهور آینده باشد، در نقطه مقابل آقای قالیباف، رئیسی و سایر کاندیداها می دانند قرار نیست رئیس جمهور باشند. به همین جهت هم آنها در اظهار نظرها و وعده هایشان راحت ترند و وعده های بیشتری داده و چشم انداز بهتری ترسیم می کردند اما آقای روحانی به خوبی می دانست هر چه بگوید باید محققش کند. به همین دلیل هم نسبت به سایر نامزدها در این مناظره با احتیاط بیشتری سخن گفت.

آقای روحانی در بخش هایی از مناظره بی دلیل کوتاه آمد. آنجا که داشت در خصوص درآمد کشور به طور عام و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی به طور خاص صحبت می کرد و آنجا که بحث مالیات را مطرح شد، جا داشت صریح و روشن نام نهادهایی که تن به پرداخت مالیات نمی دهند را مطرح کند که نکرد. این ضعف عمده سخنان آقای روحانی در این مناظره بود و هیچ کس هم نمی توانست درصورت طرح نام این نهادها به او خرده بگیرد چرا که همه جور حمله ای به او شده بود و طرح این که با بیان این مسئله ممکن بود آبروی نظام برود به طور کلی منتفی بود، چرا که آقای قالیباف و آقای رئیسی به طور کلی آبروی نظام را با طرح مسائلی از قبیل فقر و فساد و فحشا به حد کافی برده بودند و دیگر دلیلی برای آبروداری آقای روحانی نبود. مجموعا تصور می کنم آقای روحانی در ارائه کارنامه دولت خودش چندان موفق نبود.

 خواسته و یا ناخواسته نوعی تقسیم وظیفه انجام شده بود تا بخش های تهاجمی و آماری را آقای جهانگیری به عهده بگیرد و قطعا باید بگویم آقای جهانگیری ستاره این مناظره بود و بسیار خوب ظاهر شد. به طور کامل توانست کاری را که طرف مقابل در پی اش بود ، انجام دهد. آنها می خواستند آقای روحانی را در طول مناظره عصبانی کنند، اما بازی طور دیگری رقم خورد و آقای جهانگیری توانست قالیباف را عصبانی کند و عکس العمل های همراه با عصبانیت آقای قالیباف را برانگیزد.

آقای قالیباف کار تخریبی خودش را انجام داد و با حرف هایی که مطرح کرد به هر حال تردیدهایی در اذهان مردم در مورد عملکرد دولت ایجاد خواهد شد، اما از آن سو با عنایت به سخنان آقای جهانگیری و دفاعیاتش، رای منفی هم شاملش شد.

نقطه قوت آقای جهانگیری در اولین مناظره این بود که رودربایستی را کنار گذاشت و کاربردی صحبت کرد. آنجا که بحث حمله به سفارت عربستان را مطرح کرد به نظر من بسیار گویا بود.

وقتی بحث گردشگری مطرح شد، آقای جهانگیری روی مسئله سفارت عربستان بیشتر متمرکز شده بود، در حالی که می شد گفت در حالی که اجرای یک کنسرت معمولی برای مردم خودشان ممنوع است ، یک توریست چطور جرات می کند برای تفریح به چنین کشوری سفر کند؟ توریست که نمی خواهد بیاید ایران نماز جمعه برگزار کند. بلکه می خواهد به تفریحاتی بپردازد که در قالب قوانین کشوری مثل جمهوری اسلامی ، پذیرفته شده است. اما وقتی با برگزاری یک کنسرت این طور برخورد شده، همان توریست شهامت سفر کردن به کشور را ندارد.

 می شد در بحث توریسم پرسید «آستان قدس رضوی» با آنهمه ثروتی که دارد کجا در خود شهر مشهد سرمایه گذاری کرده است؟ درآن شهر چند هتل و مهمانسرای خوب ساخته که مناسب حال توریست های خارجی باشد نه زائر داخلی؟

می شود به تیم آقای روحانی پیشنهاد کرد که در مناظره بعدی از آقای رئیسی بپرسند«آستان قدس رضوی که از مالیات معاف است و درآمدهای چند هزار میلیاردی دارد، تا چه در حد در جهت توسعه توریسم سرمایه گذاری کرده و رفتار و منش آقای رئیسی و پدر زنش در جذب توریست و توسعه توریسم چه نقش داشته است؟»

به نظر من اگر بنا می شد محاسبه کرد که چند رای ناشی از این مناظره سهم آقای رئیسی خواهد بود، باید بگویم رای منفی سهم مناظره امشب برای ایشان بود. او بسیار ضعیف تر از آنچه تصور می شد ظاهر شد. شعارهایی که شکل کلی گویی داشت مثل « باید ازدواج را تسهیل کنیم یا فقر را حذف کنیم» یا این قبیل شعارهای کلی که همه کاندیداها تکرارش می کنند نشان می دهد که او هیچ برنامه مشخصی نداشت.

به طور کلی در مورد مناظره ها باید بگویم ، کاندیداها به خوبی می دانند که حتی اگر وعده های مطرح شده دراین مناظره ها را زیر پا بگذارند مورد سوال و مواخذه قرار نمی گیرند. کارکرد مناظره در کشور ما برای ارائه برنامه نیست، بلکه عمدتا برای تخریب طرف مقابل یا به عبارت عامیانه برای «رو کم کنی» رقیب است. در هیچ کدام از مباحث مطرح شده در مناظره امروز و در هیچ کدام از مناظره های از اول انقلاب تا کنون برنامه های مدون و اقناعی مطرح نشده و چنین چیزی بی معنا بوده است.