گام اول جنگ روانی ابراهیم رئيسی

با اعلام رسمی کاندیداتوری ابراهیم رئیسی، فعال شدن همه جانبه کمپین رئیسی بیا، میل جبهه پایداری به حمایت از او و رای اول ابراهیم رئیسی در دور اول رای گیری جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی (جمنا) به نظر می رسد او کاندیدای اصلی اصولگرایان است.

اجماع بر روی یک نفر، مهم ترین دستورکار و دغدغه اصولگرایان در ماه های گذشته بوده است. اگر این نتیجه محقق شود، ظاهرا انتخابات دوقطبی می شود و کاندیدای اصولگرایان مقابل حسن روحانی به عنوان قطب اصلاح طلب بازی قرار می گیرد. تبلیغات اصولگرایان هم بر این استوار است. در حال حاضر محمود احمدی نژاد و سعید جلیلی مهم ترین مانع برای ایجاد وضعیت دوقطبی معرفی می شوند. به گزارش سایت انتخاب، جلیلی حاضر به امضای میثاق نامه جمنا نشده است. مهم ترین بند این میثاق نامه این است که در صورت اجماع این جبهه روی یک کاندیدا، بقیه کاندیداها به سود او کنار بروند. احمدی نژاد نیز با معرفی حمیدرضا بقایی راه خود را از جمنا جدا کرده است.

اما آیا دوقطبی شدن در وضعیت فعلی به سود اصول گرایان است یا به زیان آن ها؟ دوقطبی های انتخاباتی از زمان رقابت «علی اکبر ناطق نوری» – «محمدخاتمی» در سال ۷۶ به طور جدی شروع شده است.  سال ۸۰ احمد توکلی تلاش کرد قطب مقابل خاتمی شود ولی نه خودش زوری نداشت و نه اجماعی برای حمایت از او بود. سال ۸۴ اوج تشتت اصولگرایان بود. در مرحله اول اجماعی وجود نداشت و سه کاندیدا داشتند: احمدی نژاد، قالیباف و لاریجانی که به ترتیب ۱۹.۵درصد، ۱۳.۹درصد و ۵.۹درصد آرا را داشت. بخشی از آرا هم به سبد اکبر هاشمی رفسنجانی رفت که ۲۱درصد رای داشت. ظاهرا ماجرا این بود که اگر آنها اجماع کرده بودند در دور اول کاندیدایشان حداقل ۴۰درصد داشت و حتی ممکن بود از انحراف آرا به سود هاشمی جلوگیری شود و بازی را ببرد. در دور دوم همه نیروی اصولگرایان روی محمود احمدی نژاد متمرکز شد و او حدود ۶۲درصد آرا را کسب کرد.

اصولگرایان در سال ۸۸ هم همین تجربه را به کار بستند. در این دوره محسن رضایی تلاش کرد نقش قطب سوم را بازی کند که فقط ۱.۷درصد آرا را کسب کرد. رای محمود احمدی نژاد در انتخابات پر از شبهه تخلف و تقلب سال ۸۸، ۶۲.۴۶درصد اعلام شد، با این وجود تجربه سیاسی اصولگرایان این بود که موفق شدند قالیباف یا ولایتی که می توانستند رقیب احمدی نژاد باشند را از ورود به میدان منع و با یک کاندیدای اصلی وارد بازی شوند.

سال ۹۲ بازی دوباره به مدار سال ۸۴ بازگشت. آنها رقیب همدیگر شدند، با اخم و تخم بسیار. نه تنها ولایتی مقابل جلیلی ایستاد و به سود قالیباف کنار نرفت که در بیرون گود هم احمدی نژاد حاضر نشد کمک کند. تیم روحانی در این انتخابات موفق شد دوگانه روحانی-جلیلی را شکل دهد و بازی را ببرد.

این مرور کوتاه نشان می دهد در دوقطبی های گذشته، الگوی مشخصی وجود ندارد که تضمین کننده برد یا باخت باشد. اجماع ۷۶ جناح راست موجب باخت شد، اجماع ۸۸ اصولگرایان به نفع شان بود. خروجی تفرقه۸۴ اصولگرایان باخت نشد ولی خروجی تفرقه ۹۲ آنها، باخت بود.

واقعیت مهم تر این است که شخصیت سیاسی و بازی شخص کاندیدا در جریان انتخابات مهم ترین مولفه انتخاباتی است، چه با اجماع، چه بدون اجماع. تلاش تبلیغاتی اصولگرایان برای دوقطبی کردن انتخابات و قراردادن یک نفر مقابل روحانی، اعتبار تاریخی مهمی ندارد و حتی ممکن است به یک پدیده منفی تبدیل شود.

سیر تبلیغاتی ماه های اخیر و کشاندن نام ابراهیم رئیسی به صدر کاندیداها، روشن می کند که فعلا مهم ترین هدف نشان دادن روحیه بالای کاندیدای خودشان هستند که ضریب موفقیت مهمی برای شروع خوب بازی است. چنین موضوعی با توجه به موقعیت رئیسی که از شخصیت و پیشینیه سیاسی خاصی برخوردار نیست، اهمیت بیشتری دارد؛‌ جنگ روانی چندمنظوره.