مقصر اصلى فدراسيون فوتبال است

«امید نمازی» امروز سرمربی تیم زیر بیست ساله های آمریکا است. از سال گذشته که به این عنوان رسید، همه را به یاد روزهایی انداخت که کنار «کارلوس کی روش»، به عنوان کمک مربی اول تیم ملی کار می کرد.

او از خانواده ای ایرانی در «پرووو»(Provo) ایالت یوتا امریکا متولد شد و طی 17 سال، در 15 تیم امریکایی به عنوان بازیکن حضور داشت. امید به تیم ملی فوتسال امریکا هم رسید و بعد در سال 2002 وارد دنیای مربی گری شد.

قبل از این که به عنوان دستیار کی روش روی نیمکت تیم ملی ایران بنشیند، با هفت باشگاه امریکایی به عنوان مربی و سرمربی همکاری کرده بود. او با «محمد خاکپور» به «استیل آذین» رفت و بعد از مدتی کوتاه و از سال 2011، برای سه سال نفر اول کی روش در تمرینات تیم ملی ایران بود.

امید نمازی با شناخت از کارلوس کی روش و سابقه همکاری با فدراسیون فوتبال ایران، می تواند یکی از بهترین ارزیابی ها را پیرامون دعواهای اخیر میان تیم ملی و باشگاه «پرسپولیس» داشته باشد؛ اتفاقی که بدل به مهم ترین تنش این روزهای ورزش ایران شده است. «ایران‎وایر» به او گفت:

سرمربی پرسپولیس از اردوی تیم ملی انتقاد کرد و در نقطه مقابل، کارلوس کی روش هفت ملی پوش این تیم را از دبی به تهران برگرداند. مباحثه و مجادله کی روش و برانکو یک اتفاق جدید نیست که بگوییم غیرقابل پیش بینی بوده است. این دو از ابتدای تابستان با هم در ستیز بودند و البته فوتبال ایران هم بارها دعوای کی روش با مربی باشگاهی، منتقد، کارشناس و مسوول فدراسیون را دیده است. شاید یک شهروند عادی هم می توانست این چنین اتفاقی را پیش بینی کند اما در فدراسیون فوتبال انگار کسی متوجه این مساله نبود.

- این بهترین شروع ممکن است. من اخبار ایران را رصد می کنم و متاسفانه کسی به این مساله نمی پردازد. مشکل امروز، برانکو یا کارلوس کی روش نیست. من فکر می کنم تمام قصور به صورت مستقیم برمی گردد به فدراسیون فوتبال. ما الان دو سوی یک دعوا را با هم داریم. برانکو می گوید وقتی بازی تدارکاتی نداریم، وقتی فیفادی نیست، چرا باید بازیکنانم را به اردو بفرستم؟ از آن طرف هم کی روش برنامه هایش را برای فدراسیون تشریح کرده و از قبل گفته بود به این اردو نیاز دارد.
من یاد روزهایی می افتم که همراه کی روش، با فدراسیون همکاری داشتم؛ ضعف های مدیریتی فدراسیون و سازمان لیگ در برنامه ریزی واقعا آزاردهنده بودند. وقتی شما برنامه ندارید، هم باشگاه ضرر می کند، هم بازیکن و هم تیم ملی. این گلایه مربیان باشگاهی از تیم ملی هم تازگی ندارد. دقیقا همان زمان این ناله ها وجود داشت که چرا بازیکن ما را در زمان غیر معمول می برید.

فدراسیون هم واکنش قاطعی نداشت؟

- نه نداشت. ما اقتداری در فدراسیون نمی دیدیم؛ یک رهبر که در فدراسیون یا سازمان لیگ بگوید این برنامه ما است و همه شما باید اطاعت کنید. حالا می خواهد سرمربی تیم ملی باشد یا مدیر و مربی باشگاه ها. در همین مورد آخر هم تاجایی که من خبر دارم، در ابتدای فصل، اردوی امارات در برنامه سازمان لیگ نبود ولی ناگهان برنامه را تغییر دادند و قرار شد تیم ملی در نیم فصل لیگ به اردو برود. مشخص است که باشگاه ها اعتراض می کنند.

 این اتفاق زمانی که شما در ایران حضور داشتید هم می افتاد. حتی هجمه مربیان باشگاهی بیش تر هم بود؛ به ویژه مربیان داخلی به نوعی فدراسیون را به اطاعت از کی روش محکوم می کردند. استدلال کارلوس کی روش در نوع خودش قابل قبول است؛ مثلا می گوید از دل فوتبال و لیگ ایران، بازیکنی که در استاندارد مورد نظر من باشد، بیرون نمی آید. حامیان کی روش هم می گویند مربی کلاس اول جهانی آورده ایم که فوتبال ایران در اختیارش باشد. از آن طرف، منتقدان کی روش یا باشگاه ها به تعطیلی لیگ و مصدومیت بازیکنان همیشه معترض بوده اند.

- دقیقا زمان من هم وجود داشت. ببینید! ما باز برمی گردیم به همان نقطه اول؛ به این که فدراسیون ایران برنامه ای که بخواهد به سرمربی تیم ملی و باشگاه ها تحمیل کند، نداشته و ندارد. اجازه بدهید برگردیم به همان روزها. من یک بار به آقای «علی کفاشیان»(رییس وقت فدراسیون فوتبال ایران) گفتم حل شدن این معضل یک هفته بیش تر زمان نمی برد. گفتم مربیان یا رهبران باشگاه ها را دعوت کنید و یک هفته در یک اتاق همه را روبه روی کارلوس کی روش بگذارید و اجازه بدهید حرف های خود را به هم بزنند؛ روزهای اول مجادله می کنند، بعد به یک توافق خوب می رسند.

نتیجه اش چه شد؟

- هیچ وقت این اتفاق نیفتاد. آقای کفاشیان به کی روش گفت برو برنامه ای که می خواهی را بنویس و برای من بیاور. من برنامه تو را به باشگاه ها تحمیل می کنم و هیچ کس حق اعتراض ندارد. من می دانستم چنین راهی هیچ نتیجه ای ندارد. می دانستم که شدنی نیست. نتیجه اش این بود که آقای «قلعه نویی» و آقای «مایلی کهن» مدتی طولانی با تیم ملی درگیری داشتند. آقای «فرکی» با برنامه های تیم ملی مشکل داشت. ما یا داریم در واقعیت زندگی می کنیم یا با خیال و آرزو. این که به سازمان لیگ و سرمربی تیم ملی بگوییم برای فوتبال ایران برنامه بنویس و ما به باشگاه ها تحمیل می کنیم، عواقبی داشت که یادتان هست.

 هنوز هم ادامه دارد. من اسم آن چه امروز در دی ماه بین پرسپولیس و تیم ملی اتفاق افتاده است را می گذارم «زلزله دریایی». اما سونامی و موج هایش اسفندماه به فوتبال ایران می رسد. اسفندماه بازی های لیگ قهرمانان آسیا شروع می شوند که پرسپولیس و ذوب آهن و استقلال خوزستان و استقلال تهران باید در آن بجنگند. پرسپولیس درگیر قهرمانی لیگ هم هست. بعد کی روش هم اعلام کرده برای تیم ملی اردوی آماده سازی در نظر گرفته است و بازی های مرحله برگشت انتخابی جام جهانی هم از ابتدای فروردین ماه آغاز می شود.

- من می گویم همین امروز ما به یک فدراسیون قوی و یک اتاق نیاز داریم. همه این مشکلات پشت درهای بسته و با حرف زدن حل می شوند. من به مربی باشگاهی که باید تیمش را به آسیا ببرد، حق می دهم بازیکنانش را در روزهای غیر فیفا به تیم ملی ندهد. از آن طرف، می دانم کی روش برای جام جهانی، اردو و بازی تدارکاتی لازم دارد. اما نکته کلیدی این جا است که ما توجه نداریم بازیکنان باشگاهی ایران، شاه مهره های تیم ملی نیستند. بدنه اصلی تیم ملی را لژیونرها تشکیل می دهند که کنار تیم ملی تمرین نمی کنند. پس باید حداقل به یک توافق خوب رسید. توافق خوب یعنی این که مثلا هفت بازیکن ملی پوش پرسپولیس نوبتی به اردوهای ملی بروند. یک بار سه بازیکن، مرتبه بعد چهار بازیکن و روزهای پایانی هم تمام بازیکنان. اما این راه حل ها را باید با حرف زدن پیدا کرد، نه در این دعواها.

می دانید یک پارادوکس در رفتار کی روش با برانکو هم وجود دارد؛ سال گذشته کی روش در قطر به نزدیکانش گفته بود فقط دو مربی در باشگاه های ایران هستند که وقتی ملی پوش ها را از آن ها تحویل می گیرم، نیازی به کار اضافه ندارند. او دقیقا به نام برانکو ایوانکوویچ اشاره کرده بود. حالا با همان برانکو در تضاد و جدال است؛ مثلا حاضر نمی شد ملی پوشان پرسپولیس بیش تر از موعد در اردوی پرسپولیس بمانند.

- من یک برداشت شخصی از همکاری با کی روش دارم که می خواهم آن را به تمام مربیان ایران هم بگویم. کارلوس از هیچ چیز به اندازه انتقاد متنفر نیست. من روزهایی که برانکو به تهران آمد، دیگر در ایران حضور نداشتم اما خوب می دانم که چه قدر کی روش به او اعتقاد داشت. نه تنها اعتقاد که رابطه ای صمیمانه هم داشتند. تا این که برانکو ایوانکوویچ اولین بار از برنامه های کی روش انتقاد کرد. همان یک جمله برای رسیدن به این جا کفایت می کرد.

یادم هست کی روش در یکی از مصاحبه هایش با برنامه 90 گفته بود برایش دنیای خاکستری وجود ندارد؛ یا سیاه است یا سفید. گفته بود برای منتقدانش، دنیایی بدتر از آن چیزی را می خواهد که آن ها برایش آرزو می کنند.

- دقیقا. برانکو از همان زمان از دنیای سفید خارج شد اما مساله این جا است که فدراسیون باید روزهای بعدی را مدیریت می کرد.

فکر می کنم امید نمازی هم دقیقا برای همین از فوتبال ایران فرار کرد.

- من فقط می گویم در این فضا، تعامل کردن غیرممکن است؛ فضایی که فدراسیون به شما می گوید برو برنامه لیگ را بنویس، من باشگاه ها را مجبور به اطاعت می کنم. ولی قدرتش را ندارد. این فضا از قبل وجود داشت ولی وقتی کارلوس به ایران آمد، بیش تر نشان داده شد چون کی روش خواسته هایش را می گفت و روی آن ها پافشاری می کرد.او عقب نشینی نمی کرد. فدراسیون انتظار این همه سرسختی را از کی روش ندارد. همیشه فکر می کنند این بار کوتاه می آید اما غیرممکن است. توجه کنید که در فوتبال ایران باید چارت های سازمانی تعریف شوند؛ یعنی مشخص باشد چه کسی مربی است، چه کسی رییس، چه کسی کارمند و چه کسی هم فرمانده. کی روش می دید که این فضا نیست، برای همین سعی می کرد دستورالعمل خودش را دیکته کند.

تصور کنید امروز باز دستیار اول کی روش بودید؛ با چنین فضای پرتنشی، امید نمازی چه راه‎کاری برای کی روش و فدراسیون داشت؟

- راه‏کار من مشخص است؛ می گویم نه در فوتبال، نه در هیچ بخش دیگری از زندگی، چیزی به نام «باید» وجود ندارد. این که فدراسیون می گوید باشگاه ها باید اطاعت کنند، نه در چارچوب قانون است و نه منطق. بایدها از تعامل و قانون ساخته می شوند. «باید» تعامل کنند، «باید» حرف بزنند و «باید» بروند پشت درهای بسته در یک اتاق بنشینند و به برنامه واحد برسند. من اگر بودم، سعی می کردم فدراسیون و کی روش را متقاعد کنم که در سریع ترین زمان ممکن به چنین جلسه ای برسند.

این اتفاق زمانی که شما بودید هم نمی افتاد؛ یعنی شاید کار امروز و فردا نباشد. 

- من تنها کسی بودم که در جلسات با رییس و نایب رییس فدراسیون، هر دو طرف را نگه می داشتم؛ یعنی به کی روش هم می گفتم که باشگاه ها حق دارند اما می دانستم چه طور بگویم که فکر نکند من هم در جبهه مقابل او هستم. به هرحال، این روزها فوتبال ایران در موعد حساسی قرار گرفته است.

صفر یا صد، سفید یا سیاه؛ نمونه اش را قبلا دیده ایم. «مهدی رحمتی» رفت و بارها عذرخواهی کرد اما اجازه برگشت نداشت. ممکن است همین اتفاق برای ملی پوشان پرسپولیس تکرار شود؟

- من خیلی بعید می دانم. ببینید! کی روش قبل از هرچیز، به هدف خودش و رزومه ای که از او باقی می ماند، فکر می کند. رسیدن به جام جهانی برای دومین بار پیاپی همراه با تیم ملی مهم ترین هدف او است؛ اتفاقی که تا امروز هرگز رخ نداده است. پس اگر به چنین هدفی برسد، به درجاتی به مراتب بالاتر هم خواهد رسید. زمانی که مهدی رحمتی رفت، کی روش می دانست که می تواند تیمش را بدون رحمتی هم به جام جهانی ببرد. البته او روی اصولش به شدت سخت گیر هم هست. اما من در مورد بازیکنان پرسپولیس این طور فکر نمی کنم. بدون آن ها، رسیدن به هدف واقعا سخت می شود.