امیدواریم زندگی گورخوابان را مثل کپرنشینان به آتش نکشند

گورها خالی شده‌اند و دیوار گورستان «نصیرآباد» بلندتر. داخل گورها اما هنوز نشانه‌هایی از زندگی یافت می‌شود؛ از پتوی کوچکی که جامانده تا قالی کهنه‌ای که کف یک گور پهن شده است و فندک و سرنگ و... . این گورها فقط خانه اخروی نیستند، خانه دنیوی 50 آدمی بوده‌اند که هیچ جایی برای به صبح رساندن شب خود نداشته‌اند.

در دو روز گذشته یک واژه جدید به دایره لغات ایرانی‌ها اضافه شده است؛ واژه تلخ و غم‌انگیز «گورخواب»؛ آدم‌هایی که در گورها می‌خوابیدند و پتوهای کهنه‌شان را بر سر می‌کشیدند؛ دیوار به دیوار مرده‌ها.

در دو روز گذشته خیلی‌ها سراغ‏شان را گرفته‌اند اما خیلی‌هایشان فرار کرده‌اند و خودشان را نشان نمی‌دهند. «مریم» یکی از کسانی است که از سر کنجکاوی و بعد از خواندن گزارش روزنامه «شهروند» راهی گورستان نصیرآباد شده است: «کسی داخل گورها نبود اما وسایل‌شان بود. کارتن‌ها، پتوهای کهنه و...  گورخواب‌ها حالا پراکنده شده‌اند و همان گور را هم برای خوابیدن ندارند.»

«جمعیت خیریه امام علی» یکی از خیریه‌هایی است که حمایت از گورخواب‌ها را در الویت قرار داده است. «طروات مظفریان»، یکی از اعضای این خیریه، روز گذشته به گورستان نصیرآباد سر زده است. او به «ایران‎وایر» می‌گوید: «در واقع، الان گورخوابی نیست؛ یا پراکنده شده‌اند، یا فرار کرده‌اند یا جزو چند نفری بوده‌اند که به کمپ فرستاده شده‌اند. با حضور هرشب مسوولان که در تبلیغات می‌بینید، قطعا گورخوابی باقی نمی‌ماند.»

خبرها حاکی از آن بود که پس از انتشار گزارش روزنامه شهروند درباره گورخواب‌ها، ماموران شهرداری چندنفری از آن‌ها را با کتک از قبرها بیرون کشیده‌اند و بسیاری از آن‌ها هم فرار کرده‌اند. طراوت و دوستانش نگران چند زنی هستند که فرار کرده‌اند و معلوم نیست کجا رفته‌اند: «یکی از الویت‌های ما، پیدا کردن این خانم‌ها است که اگر پیدایشان کنیم، به شدت نیاز به حمایت دارند.»

در دو روز گذشته افرادی اطراف گورستان پتو و غذا پخش کرده‌اند؛ کاری که اهالی نصیرآباد را ناراحت کرده است: «خانواده‌های نصیرآباد از  پتو دادن و غذا دادن  در این چند روز شاکی هستند.آن‌ها می‌گویند این رفتارها باعث تجمع دوباره معتادان در ساعت‌های شب می‌شود.»

بچه‌های جمعیت امام علی معتقدند که به جای برنامه‌های کوتاه مدتی که تحت تاثیر اخبار اجرا می شوند، برای تغییر اساسی نیازمند برنامه‌های بلند مدت هستند: «راه‎کار بلند مدت جمعیت، ایجاد 
خانه ایرانی" برای کودکان و "خانه اشتغال" برای زنان در این منطقه است.»

خانه ایرانی جمعیت امام علی در بسیاری از مناطق کشور برپا شده است.  در این خانه‌هاهمیشه به روی کودکان باز است و آن‌ها در هر زمانی از روز که مراجعه کنند، می‌توانند در کلاس‌های درسی، موسیقی و... شرکت کنند. مشاوران جمعیت با کودکان ارتباط می‌گیرند و آن‌ها تحت خدمات بهداشتی و درمانی هم قرار می‌گیرند. 
خانه اشتغال زنان هم مکانی است برای آموزش مهارت‌های خوداشتغالی زنان... . در وب سایت جمعیت درباره این مراکز این طور توضیح داده شده است: «اهداف و عملكردهای این مراکز به سه دسته كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت تقسيم می شوند. در اهداف كوتاه مدت، هدف حل شرايط بحرانی خانواده های تحت حمايت هر منطقه، از جمله حل شرايط بحرانی نیازهای اولیه شامل غذا، پوشاک، مسكن و... است. در اهداف ميان مدت، جنبه های آموزشی به طور پيوسته با برنامه ريزی های بسيار دقيق اضافه می شوند. در مرحله سوم نیز گسترش فعاليت ها و تعداد خا نه های ايرانی هدف است. در برنامه ريزی های بلند مدت، هر كدام از مناطق تحت حمايت جمعيت در سراسر كشور دارای يك خانه ايرانی خواهد بود كه واسطه خدمات رسانی امدادی جمعيت به مناطق محروم است. اين خدمات در تمام روز های سال به طور مستمر ادامه دارد و به طور ممتد وضعيت آموزشی و مددكاری مراجعين را پي گيری می كند.»

در نصیرآباد و دیگر روستاهای شهریار هم خانواده‌هایی تحت پوشش جمعیت هستند. حتی در مناطق ویژه شهریار، اشتغال زایی و کارگاه زنان ایجاد شده است.

طروات مظفریان، عضو جمعیت امام علی معتقد است که مساله گورخواب‌ها، مشت نمونه خروار از معضل اعتیاد در شهرستان شهریار و شهر «قدس» است و باید اقدامات زیر ساختی از قبیل ایجاد گرم‎خانه، دستگیری موادفروشان و رسیدگی به خانواده‌ها بعد از ترک انجام شود. آن‌ها چند کودک معتاد هم شناسایی کرده‌اند: «دیروز کودکی در گور ندیدیم اما چند کودک معتاد در آلونک‌ها و اطراف هستند که باید پی گیر درمانشان باشیم. ولی جدا از این که درمان آن‌ها زمان‌بر است، متاسفانه بیمارستان‌ها به سختی این کودکان را پذیرش می کنند.»  

طراوت و دوستانش امیدوارند بتوانند دست این کودکان و خانواده‌ها را بگیرند اما از این حجم وسیع تبلیغات می‌ترسند. می‌ترسند بلایی که سر  بچه‌های «هفت‏جوی» آمد، سر آن‌ها هم بیاید. داستان هفت‏جوی را این طور توضیح می‌دهد: «هفت‏جوی، یک بیابان کپرنشین درحوالی شهرقدس، نزدیک شهریار است. خانواده‌های بلوچ و زابلی که از گرگان مهاجرت می‌کنند، به طور فصلی به آن منطقه می‌رفتند. آن ها وضع خوبی نداشتند و ما مدتی کودکان را تحت پوشش کلاس‌های درسی جمعیت و خدمات بهداشت و درمان قرار دادیم. بعد از بهزیستی و سازمان‌های مرتبط پی گیر شدیم که به وضعیت این خانواده‌ها، به ویژه کودکان برسند. متاسفانه نتیجه این شد که کپرها را سوزاندند و خانواده‌ها پراکنده شدند.»