پرونده قضایی را سیاسی نکنید، گفت‌و‌گو با وکیل سهیل عربی

سهیل عربی، کاربر سی و یک سالهٔ فیس بوکی است که به اتهام توهین به پیامبر از طریق پست‌های فیس بوکی از سوی شعبه ۳۱ دادگاه کیفری استان تهران به اعدام محکوم شده و این حکم توسط شعبه ۴۱ دیوان عالی کشور نیز تایید شده است. گفت‌و‌گوی زیر شرح شرایط پرونده او در محاکم قضایی از سوی وکیل پایه یک دادگستری، امیرسالار داوودی است.

آقای داوودی اخیرا درباره اتهام تجاوز به عنف آقای سهیل عربی، شایعاتی منتشر شده ...

ببینید! سهیل عربی ده ماه پیش بازداشت شده، رسانه‌های ناصالح و ناصادقی که شایعه متهم بودن سهیل عربی به تجاوز به عنف را در این شرایط حساس مطرح کرده‌اند، چرا در طول این ده ماه سکوت کرده بودند؟ بی‌تردید این نارسانه‌ها ارتباطی به کلیت نظام ندارند بلکه ریشه در بخش‌های کوچکی دارند که موجودیتشان نیمی هویدا و نیمی پنهان است و البته همین‌ها میل عجیبی به انحراف اذهان عمومی دارند اما بخش تاسف انگیز ماجرا اینجاست که غالب این رسانه‌هایی که جو ناسالم می‌سازند، با پول بیت المال اداره شده و به شدت ادعای پایبندی به نظام اخلاقی اسلام و تشیع را دارند. متاسفانه این نارسانه‌ها به علت عدم شناخت درست از سطح درک و شعور جامعه و مردم، به زعم خودشان تصور می‌کنند که با این شایعه سازی‌های بی‌اساس، جهت فکری مردم را به نفع خود مصادره کرده‌اند.

خب! چه نفعی از این کار می‌برند؟

اینکه چه نفعی از این منحرف سازی اذهان عمومی می‌برند و چرا به دنبال مصادره کردن افکار عمومی هستند، بر می‌گردد به ارتباط بین آن‌ها با‌‌ همان بخش‌های کوچکی که لابد در دستگیری و بازجویی سهیل عربی دخالت داشته اند و حالا می خواهند اقوالشان بر کرسی تحقق بنشیند. این پرونده فقط یک پرونده قضایی و غیر سیاسی است.

منظورتان از این بخش‌های کوچک که در دستگیری و بازجویی سهیل عربی مداخله داشته‌اند، چیست؟ به چه دلیلی این کار را کرده اند؟

دلایلش بر من هم که وکیل پرونده هستم، هنوز روشن نیست. گروهی که مسئولیت دستگیری و بازجویی از سهیل عربی را بر عهده داشته‌اند، تمایل چندانی ندارند که او بر پایه جرم واقعی‌اش به مجازات استحقاقی‌اش محکوم شود و یحتمل در پی انتقام از او هستند.  وقتی متوجه می‌شوند که رسانه‌های دیگری به طوردقیق در حال روشن­سازی اذهان عمومی هستند و افکار عمومی در حال یار شدن با سهیل عربی است و این روند منجر به اصلاح تصمیم دستگاه قضایی در نتیجه توجه دادن منصفانه و دقیق رسانه هاست، تلاش می‌کنند این فضای منطقی و غیراحساسی در اطلاع رسانی دقیق را غبار آلود نمایند تا آنچه حق است، رخ نشان ندهد.

به هر حال سهیل عربی، شناخته شده نیست. چه نوع کدورتی ممکن است مابین این گروه با سهیل عربی که یک شهروند عادی است وجود داشته باشد؟

من فکر می‌کنم هدف اصلی سهیل عربی یا امثال او نیست، بلکه آنچه محرک اصلی این بی‌اخلاقی هاست انگیزه‌ها و اختلافات جناحی است.

شما که پرونده را مطالعه کرده‌اید اساسا هیچ اشاره‌ای به مسئله تجاوز به عنف در محتویات پرونده وجود دارد؟

ببینید! من از شما یک سوال می‌پرسم. چنانچه واقعا تجاوز به عنفی رخ داده بود نباید آن شخصی که قربانی تجاوز گردیده، معرفی می‌شد؟ واقعا اگر چنین فردی وجود خارجی داشت این رسانه‌ها در معرفی‌اش به افکار عمومی. حتی ثانیه‌ای درنگ می‌کردند؟ از طرفی دادنامه سهیل عربی توسط همسرش و در واکنش به این دروغ‌پردازی منتشر شد. ما هیات وکلای عربی به سرعت از رسانه‌هایی که این خبر کذب را منتشر کرده بودند در بازپرسی شعبه ۲ فرهنگ و رسانه شکایت کردیم و با قدرت این انتشار اکاذیب و افترا‌ها را پی می‌گیریم.

شنیدم که شما از برخی آیات اعظام در مورد حکم اعدام سهیل عربی استفتا کرده‌اید؟

بله. اظهار نظر آیات عظام بی‌تردید در روشن شدن ابعاد فقهی ماجرای پرونده سهیل عربی کمک رسانی می‌کند. سهیل عربی برادر من یا وابسته من نیست. مقرر هم نشده که به من یا سایر وکلا وجه کلانی بابت حق الوکاله بدهند. من فقط نگران اعدام شدن فردی هستم که از توهینی که کرده پشیمان و نادم است و مستحق حکم اعدام نیست.

واقعا آقای عربی نسبت به انتشار آن پست‌های فیس بوکی پشیمان است؟ یا اینکه ترس از مجازات باعث شده این طور وانمود کند؟

سهیل عربی یک زندانی آرام و سر به زیر است. او بار‌ها ابراز نظر نمود که این مطالب ناشی از غفلت و غضب و سهو بوده و ایضا نقل قول. یعنی او فقط آن‌ها را کپی پیست می‌کرده و به همین دلیل هم صراحتا مشمول ماده ۲۶۳ قانون مجازات اسلامی می‌گردد. کما اینکه متهمین در پرونده‌های دیگر که از این پرونده اتهاماتشان سنگین‌تر بوده با نگاه عالمانه و صادقانه قضات مربوطه‌شان از امتیازات ماده ۲۶۳ حسب استناد اینجانب بهره بردند. لیکن واقعا هنوز در عجبم که چرا سهیل عربی باید از این قانون بدیهی محروم باشد؟

قضاوت شما در مورد جرم ارتکابی چیست؟

کسانی که من را می‌شناسند به خوبی می‌دانند هرگز در یک پروندهٔ حقوقی که نسبت به دفاع از آن تردی دارم، ورود نمی‌کنم اما در عدم تناسب مجازات اعدام با اتهام سهیل عربی حسب شمولیت ماده ۲۶۳ آنقدر اطمینان دارم که حاضرم شرافت شغلیم را گرو بگذارم که قضات کیفری استان و دیوان عالی در خصوص لحاظ نص ماده ۲۶۳ مرتکب اجتهاد شده‌اند. همه کسانی که با الفبای حقوق مختصری آشنایی دارند، می‌دانند که اجتهاد در برابر نص، قبیح است.

پیش بینی شما از نتیجه پرونده چیست؟

واضح و روشن است. اگر حکم اعدام سهیل عربی بنا بر تبصره ماده ۲۶۳ به ۷۴ ضربه شلاق تبدیل نشود، بدون شک شاید واضح‌ترین تغافل قضایی یکصد سال گذشته رقم خورده باشد.

چند بار تا کنون با موکلتان در این باره از نزدیک گفت‌و‌گو کرده‌اید؟

من دو بار سهیل عربی را طی فرایند محاکمه ملاقات کردم، دقایقی قبل محاکمه و پشت در دادگاه، اما دو همکار دیگرم یعنی محسن یزدانی و وحید مشکانی فراهانی که در مرحله تجدیدنظر ورود کردند وی را ملاقات نکرده‌اند اما در حال حاضر از طریق همسرش از احوال او مطلع هستم. او ده ماه است که دخترش را در آغوش نگرفته است.  

به نظر می‌رسد دختر سهیل عربی شما را خیلی تحت تاثیر قرار داده؟

راستش تا پیش از به دنیا آمدن دخترم چندان درک درستی از دلتنگی پدرانه نداشتم. به خوبی می‌دانم از موضع یک وکیل نباید احساساتی برخورد کنم اما من دختر ۷ ماهه‌ای دارم و این چند ماه هر وقت دخترم را آغوش می‌گیرم، با یادآوری روژان کوچولو بغض می‌کنم. این پرونده پیچیدگی حقوقی خاصی ندارد. سهیل تا همینجای کار هم نادم و متنبه شده و به نظرم دیگر وقتش رسیده که با رافتی اسلامی او را ببخشند و اجازه بدهند برای دخترش پدری کند.

اخیرا صدور بیانیه از سوی گروه‌هایی از فعالان سیاسی خارج از کشور در مورد صدور حکم اعدام سهیل عربی واکنش شما را برانگیخته بود. من یک پست فیس بوکی در صفحه شما در این رابطه خواندم ...

دقت کنید پرونده سهیل عربی یک پرونده سیاسی نیست. نه سهیل عربی و نه وکلای او و نه خانواده‌اش در مقابل نظام جمهوری اسلامی یا مبارز سیاسی نیستند. او یک شهروند عادی است که جرمی مرتکب شده و البته مجازاتی که برایش در نظر گرفته شده متناسب با آن جرم نیست. به هر حال ما در این کشور زندگی می‌کنیم و ملتزم به مراعات قانون همین کشوریم. روی صحبتم با یک گروه خاص نیست اما نباید گروه‌های سیاسی، این وضعیت دشوار سهیل عربی را به نفع خودشان مصادره کنند. بیانیه‌های حقوق بشردوستانه مورد احترام همهٔ ماست. من از هر نوع حمایت بشری در این مورد به عنوان یک انسان لذت می‌برم ولی در عین حال به نمایندگی از هیات وکلای او اعلام می‌کنم که هرگونه بیانیه و نامه از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی نه بنا بر توصیه و نه بنا بر سفارش ما بوده است. اجازه بدهیم این پرونده وارد تسویه حساب‌های گروه‌های سیاسی نشود. البته که هر گونه تلاش‌های انسان دوستانه که عاری از جنجال‌های سیاسی باشد، خوب است. به هر حال ما نه توان و نه میلی برای ممانعت از احساسات پاک انسانی مصون مانده از اغراض سیاسی و جناحی نداریم. اما گروه‌های سیاسی نباید سهیل عربی و خانواده‌اش را در برابر دستگاه قضایی و نظام سیاسی کشور قرار دهند، چون این روش‌ها، عامل رهایی او از مجازات مرگ نمی‌شود و او را به کام مرگ می‌فرستد.

ویدیویی از روژان دختر سهیل عربی زندانی محکوم به اعدام ساعاتی قبل از ملاقات با پدرش...

تماشا در یوتیوب