برگزاری مذاکرات اتمی در روزهای تاسوعا و عاشورا سمبلی برای وزرای دولت «رئیسی» و افراد نزدیک به جبهه پایداری بود تا این مذاکرات را تبدیل به فضایی برای شعارهای سیاسی داخلی و به تعبیری «حسینی» کنند.
در این فضا اما در حالی که وزیر دولت ابراهیم رئیسی برجام را «یزیدی» خوانده، تیم مذاکره ایران برای توافقی جدید در روز تاسوعا نیز مذاکره میکند. همزمان خوشبینیها نسبت به این دور از مذاکرات در ایران افزایش یافته، هر چند فرسایشی شدن مذاکرات باعث شده تا حتی در خوشبینانهترین شرایط احتمال شکست مذاکرات وجود داشته باشد.
خبرگزاریهای ایران از شرکت تیم مذاکره اتمی ایران در مراسم عزاداری در وین خبر دادند و همین موضوع شاید سبب شد که «علیرضا سلیمانی»، سردبیر رجانیوز، در توییتی بنویسد: «تیم ایرانی در روزهای تاسوعا و عاشورا مذاکره نمیکند.» این موضوع شاید یادآور همان موضوع «قیام حسینی» و «صلح حسنی» است.
با این حال ساعاتی بعد فیلم حضور «علی باقری»، ریيس تيم مذاكرهکننده در هتل محل برگزاری مذاکرات منتشر شد.
***
«یزیدی» خواندن برجام توسط دولت رئیسی و خوشبینی اصلاحطلبان به توافق
«رستم قاسمی»، وزیر راه و شهرسازی، نیز که این روزها در فضای مجازی فعال شده، نوشت: «انقلاب اسلامی ایران برگرفته از عاشوراست و شیعه حسینی نه دل به اماننامه یزید خوش میکند و نه با برجام یزیدیانِ زمان تکلیفش را از یاد میبرد.»
این توییت در شبکههای اجتماعی بازتاب داشت و برخی آن را به حضور افراد نزدیک به «سعید جلیلی» در تیم روابط عمومی قاسمی نسبت دادند.
در روزهای گذشته نیز افراد نزدیک به سعید جلیلی اعلام کرده بودند که متن تهیه شده فعلی پیشنویس همان متن مذاکرات شش ماه گذشته است و خواستار رد آن شده بودند.
در مقابل اما سایتهای نزدیک به اصلاحطلبان متن فعلی را نسبت به متن قبلی بهتر ارزیابی کرده و نسبت به روند مذاکرات خوشبین هستند.
از این رو سایت جماران نوشت که پیشنویس کنونی مذاکرات نسبت به برجام و پیشنویسهای قبلی در بخشهای «پایداری رفع تحریمها و اطمینانبخشی به فعالان اقتصادی» و چه از نظر «حفظ دستاوردها، دانش و زیرساخت هستهای» ارتقای ملموسی پیدا کرده و دارای امتیازات قابل توجهی است.»
نگرانی دولت از ترس ریزش تندروهای حامی خود
با افزایش خوشبینیها گروهی از اصلاحطلبان اعلام میکنند که نباید به تیم مذاکره اتمی دولت رئیسی کنایه زد که خودشان با برجام مخالفت کرده بودند و اکنون قصد توافق دارند.
در این میان اما برخی دیگر میگویند که مشکل دولت اساسا افکار عمومی یا چهرههای اصلاحطلب نیستند و آنان نمیدانند چگونه به حامیان خودشان پاسخ دهند.
در همین حال «دیاکو حسینی»، از چهرههای نزدیک به وزارت خارجه در دولت «حسن روحانی»، در توییتی نوشت: «دولت آقای رئیسی نباید از ترس ریزش تندروهای حامی خود، در احیای برجام تردید به دل راه دهد. این مخالفان، عموماً یا ناآگاهاند یا ذینفع در ادامه تحریم که در هر حال، ریزش این اقلیت، نباید برای هیچ دولت میهندوست و آیندهنگری اهمیت داشته باشد.»
در این دور از مذاکرات عملا خروج سپاه پاسداران از فهرست گروههای تروریستی آمریکا حذف شده و خبری درباره آن مطرح نمیشود. در این میان «محمد مرندی»، مشاور تیم مذاکره اتمی، نیز گفت: «خروج سپاه از لیست تحریم پیش شرط ایران برای توافق نیست.»
درخواست برای بسته شدن پرونده سایتهای مشکوک
موضوع مطرح در مذاکرات اما درخواست برای بسته شدن پرونده سایتهای مشکوک ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شورای حکام است.
روز یکشنبه وزیر خارجه ایران نیز در گفتوگوی تلفنی با دبیر کل سازمان ملل خواستار بسته شدن پرونده سه سایت مشکوک توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی شده است.
«محمد جمشیدی»، معاون سیاسی دفتر رییسجمهور، در توییتی نوشته بود که در تمامی گفتوگوهای تلفنی رئیسی با روسای جمهور فرانسه، روسیه و چین، موضع او این بوده که در صورت حل و فصل ادعاهای پادمانی توافق نهایی قابل دست یافتن است.
خبرگزاری ایسنا نیز علاوه بر موضوعات پادمانی «کوچک کردن لیست تحریمها»، «دریافت ضمانتهای کافی برای خارج نشدن دوباره آمریکا از برجام» را موضوعات مورد اختلاف ذکر کرد.
سایت نورنیوز نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران نیز بر رفع موضوعات پادمانی تاکید کرده و از دور جدید مذاکرات با عنوان «پیچ آخر در مذاکرات وین» سخن گفته است.
موضوع بمب اتمی نیز به بحثهای مطرح در حاشیه مذاکرات مطرح شده است. اخیرا سخنان مقامات جمهوری اسلامی درباره توان ساخت بمب اتمی افزایش یافته و «کمال خرازی»، رییس شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی، «محمد اسلامی»، رییس سازمان انرژی اتمی ایران در اینباره سخن گفتهاند. شاید از دیدگاه آنان این سخنان نیز یک روش برای گرفتن امتیازات بیشتر است.
این سخنان اما باعث شده که وزیر خارجه ایران در گفتوگوی تلفنی با دبیر کل سازمان ملل توضیح دهد: «سلاح هستهای در دکترین جمهوری اسلامی ایران جایگاهی ندارد و مغایر با سیاستها و اعتقادات ما است.»
در فضای سیاست داخلی این موضوع بمب همچنان جدی گرفته نمیشود و بیشتر پیامی به طرف خارجی تصور میشود.
ادامه بحث داخلی درباره نقش روسیه در مذاکرات
در این دور از مذاکرات سخنان نماینده روسیه در مذاکرات نسبت به گذشته خوشبینانهتر بوده و او حتی از احتمال توافق در روزهای آینده سخن گفته است. با این حال او نیز تاکید کرده که تضمینی وجود ندارد.
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در مذاکرات وین، «جو کلی» مذاکرات را مثبت توصیف کرد و افزود: «شگفتزده نمیشوم اگر خیلی زود به نتیجه برسیم.» او در عین حال گفت که هیچ تضمینی وجود ندارد.
در این میان اما همچنان درگیری درباره روسیه در سیاست داخلی ادامه دارد و چهرههای منتقد همچنان به نقش روسیه بدبین هستند.
در این میان «حشمتالله فلاحتپیشه»، رییس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفته است: «تیم رئیسی راهبردی هم برای تمام توافق نداشت و در مواردی به نظر من تیم به شدت، بازی روسها را خورد ولی اگر ایران بخواهد توافق کند، با یک دستورالعمل میتواند توافق را انجام بدهد.»
درگیریهای پس از برجام درباره پولهای بلوکه شده
هر چند که موضوع درگیریهای سیاسی داخلی بر سر برجام به مانند گذشته نیست؛ اما همچنان بخشی از حاشیههای مذاکرات است. حتی اگر برجام به نتیجه برسد، نیز پایان ماجرا نیست و اتفاقا شاید آغاز درگیریها بر سر منافع و حاشیههای آن باشد، اتفاقی که در دولت روحانی نیز رخ داد.
از جمله این موضوعات پولهای بلوکه شده ایران در کشورهای دیگر و برنامههای دولت برای خرج کردن آن است. مقامات دولت رئیسی مانور چندانی روی این پولها نمیدهند و شاید تصور میکنند که می توانند در صورت توافق آنها را در خفا خرج کرده و گزارشی ارائه نکنند.
توافق احتمالی این فرصت را برای مقامات دولت روحانی فراهم میکند که درباره این موضوعات و نحوه اجرای توافق سخن بگویند.
در این میان نمایندگان مجلس هم که به حاشیه رفتهاند و مصوبهشان فراموش شده نیز فرصت پیدا خواهند کرد که عرض اندام کنند و درباره اتفاقات پس از برجام سخن بگویند.
تفاوت این توافق اما با توافق پیشین این است که انتظارها از آن پایین خواهد بود و توافق احتمالی عملا در سکوت جشن گرفته خواهد شد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر