close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
گزارش

حکومت‌های خودمختار، نیروهای خودسر و مداحان زورگو؛ درباره لغو کنسرت‌های موسیقی

۳۱ تیر ۱۴۰۱
مریم دهکردی
خواندن در ۸ دقیقه
به تازگی کنسرت «سیروان خسروی» در خوزستان با وجود داشتن مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد، از سوی افرادی ناشناس لغو شد.
به تازگی کنسرت «سیروان خسروی» در خوزستان با وجود داشتن مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد، از سوی افرادی ناشناس لغو شد.
«کیوان ساکت»، آهنگ‌ساز و نوازنده می‌گوید او و «سالار عقیلی» هم در سال‌های اخیر در آبادان هنگام برگزاری کنسرت از سوی عده‌ای تلفنی تهدید شده‌اند.
«کیوان ساکت»، آهنگ‌ساز و نوازنده می‌گوید او و «سالار عقیلی» هم در سال‌های اخیر در آبادان هنگام برگزاری کنسرت از سوی عده‌ای تلفنی تهدید شده‌اند.

«سیروان خسروی»، خواننده پاپ که بنا بود در روزهای ۲۹ تا ۳۱ تیر ۱۴۰۱ در اهواز کنسرت برگزار کند، از لغو این برنامه توسط افرادی که به گفته او مشخص نبوده است از چه ارگانی اعزام شده‌اند، خبر داد. 

این اولین بار نیست که کنسرت خوانندگان در شهرهای مختلف به همین شیوه لغو می‌شود. این کنسرت‌ها را چه کسانی لغو می‌کنند؟

***

«سیروان خسروی» با انتشار یادداشتی، ضمن عذرخواهی از مردم استان خوزستان، ناراحتی عمیق خود را از لغو این برنامه ابراز کرده و نوشته است: «می‌خواهم بدانید که تا آخرین لحظه برای لغو نشدن کنسرت تلاش کردیم.»

در ویدیوهای منتشر شده از محل برگزاری کنسرت در رسانه‌های اجتماعی مشخص است که عده‌ای لباس شخصی به شهروندانی که در صف ورود به سالن محل اجرای کنسرت هستند، فحاشی کرده و تلاش می‌کنند آن‌ها را مورد ضرب و شتم قرار دهند. در ویدیوی دیگری که سیروان خسروی در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده است نیز صدای بلند مداحی در حالی که مردم برای ورود به سالن کنسرت پشت درهای بسته منتظر مانده‌اند، به گوش می‌رسد.

او در ادامه این یادداشت، این پرسش را طرح کرده است: «چه‌طور علی‌رغم داشتن مجوز‌ از طرف دولت و ارگان‌های مرتبط، کنسرت بدون اعلام دلیل مشخصی لغو شده و دولت توانایی ایستادن پای مجوزی که خودش صادر کرده است را ندارد؟ یعنی قدرت یک وانت و چند بلندگو از مجوز قانونی کشور بیشتر است؟»

در حالی که جمعیت پشت درهای سینما «هلال» اهواز، محل برگزاری کنسرت سیروان خسروی صف کشیده‌اند و گروه نوازندگان و خواننده در حال انجام مقدمات نهایی برای اجرا هستند، یک وانت آبی با بلندگوهای بزرگ بر سقف در میان جمعیت می‌ایستد و نوای بلند و گوش‌خراش مداحی فضا را پر می‌کند. چند مرد سیاه‌پوش  گرداگرد وانت و در میان مردم ایستاده‌اند. یکی‌ از آن‌ها دست‌هایش را به کمر زده و طلب‌کارانه شهروندان به انتظار ایستاده را می‌پاید.

یکی از افرادی که شامگاه چهارشنبه ۲۹ تیر ۱۴۰۱ برای حضور در کنسرت سیروان خسروی در صف حضور داشته است، به «ایران‌وایر» می‌گوید: «یک ساعت توی صف بودیم و این صدای گوش‌خراش مدام پخش می‌شد. لباس شخصی‌ها که تعدادشان خیلی هم زیاد نبود، به حجاب خانم‌ها گیر داده بودند و تذکر می‌دادند. یکی‌ از آن‌ها فریاد می‌کشید از خون شهدا شرم کنید، این بساط را جمع کنید! خیلی‌ها واقعا ترسیدند و محل را ترک کردند. بعضی‌ها هم اهمیت  ندادند و ماندند. دوستانم که در انتهای صف بودند، گفتند خلوت که شد و گروه تن به لغو برنامه نداد، کار به خشونت فیزیکی هم رسید اما من خودم این را ندیدم.»

در یادداشتی که سیروان خسروی در حساب اینستاگرامش منتشر کرده، سوالی مطرح شده که پاسخ به آن می‌تواند مشخص کند چه کسی این کنسرت را لغو کرده است. خسروی نوشت: «یعنی قدرت یک وانت و چند بلندگو از مجوز قانونی کشور بیشتره؟»

آیا این اولین بار است که کنسرت‌ها در خوزستان لغو می‌شوند؟

بعد از لغو کنسرت‌های سیروان خسروی در اهواز، امروز جمعه ۳۱ تیر ۱۴۰۱ خبرگزاری «ایسنا» از لغو کنسرت‌های «سهراب پاکزاد» که قرار بود روزهای اول تا سوم مرداد در این شهر برگزار شود، خبر داد.

کیوان ساکت، آهنگ‌ساز و نوازنده برجسته ایرانی تار در پاسخ به این پرسش به «ایران‌وایر» می‌گوید: «این اولین بار نیست که چنین اتفاقی برای یکی از هنرمندان حوزه موسیقی در خوزستان می‌افتد. در تجربه خود من، خرداد سال ۱۳۹۶ که بنا بود در آبادان کنسرتی برگزار کنم، به وضوح توسط شماره‌هایی که اصلا پنهان و نامشخص هم نبودند، مورد تهدید قرار گرفتم؛ تا جایی که با اطلاع آقای مرادخانی، معاون وزیر وقت ارشاد اسلامی، چند خودروی نیروی انتظامی من را برای اجرای برنامه اسکورت کردند. قبل از این هم در اسفند ۱۳۹۵، آقای سالار عقیلی با همین شیوه تهدید شده بود که ناچار شد کنسرت‌های خود را در آبادان لغو کند. همان روزها آقای مسعود شعاری، نوازنده سه تار به آبادان رفت ولی در مورد برنامه او هم چنین چیزی رخ داد و ناگزیر شد به تهران بازگردد.»

چه کسی کنسرت‌های خوزستان را لغو می‌کند؟

در یادداشت انتقادی سیروان خسروی به این نکته که هیچ نهاد یا ارگان رسمی به او ابلاغ نکرده بود که کنسرتش را لغو کند، بر اجرای کنسرت ۲۹ تیرماه اصرار کرد اما در نهایت یک روز بعد، از سوی اداره ارشاد اسلامی استان خوزستان به او و برنامه‌گذارانش اعلام شد که مجوز کنسرت شب‌های ۳۰ و ۳۱ تیرماه لغو شده است.

«مجتبی یوسفی»، نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی ضمن بی اطلاعی از برهم خوردن کنسرت سیروان خسروی در حوزه انتخابیه‌اش گفت باید از «کمیسیون فرهنگی» مجلس این موضوع پی‌گیری شود، چرا که او در «کمیسیون عمران» مجلس عضویت دارد.

«رضا کلاه‌کج»، مدیر کل ارشاد خوزستان ضمن تاکید بر این که اساسا برگزاری کنسرت در خوزستان لغو شده است، گفت مجوز اجرای کنسرت‌های اخیر با توجه به مصوبه شورای تامین شهرستان اهواز، تا اطلاع ثانوی لغو شده است: «افرادی که تجمع کردند، دلیل خود را مخالفت با نوع پوشش و حجاب اعلام کرده‌اند که با حضور نیروی انتظامی و دستگاه‌های مرتبط مدیریت شد و هیچ اختلالی در برگزاری کنسرت صورت نگرفت.»

هم‌زمان، سرپرست فرمانداری شهر اهواز روز پنج‌شنبه ۳۰ تیر با انتشار بیانیه‌ای، دو علت را برای این تصمیم برشمرد: «دیروز ترافیک سنگینی روبه‌روی سینمای هلال اهواز ایجاد شده بود که این امر موجب شد راهور اهواز به ما نامه بزند که این محل برای اجرای کنسرت مناسب نیست. مورد دوم هم بحث عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی بود که مرکز بهداشت به ما نامه زد در این مراسم رعایت پروتکل‌های بهداشتی انجام نشده است. فعلا این مراسم در این مکان لغو می‌شود، نه این که کلا برگزاری کنسرت در اهواز تا اطلاع ثانوی ممنوع شود. ولی اگر ارشاد تصمیم بگیرد که این مراسم در مکان مناسب‌تر و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی اجرا شود، بر اساس مجوزهای قانونی مشکلی ندارد.»

کیوان ثابت اما علت لغو برنامه‌های موسیقی در خوزستان را ناکارامدی وزارت ارشاد در برخورد با نیروهای خودسر می‌داند: «این که کنسرتی که از همه نهادهای مسوول و مرتبط با موسیقی مجوز دارد اما با هیاهوی گروهی خودسر لغو می‌شود، نشان‌ دهنده این است که وزارت ارشاد و نهادهای وابسته به آن اعتبار چندانی در دولت ندارند. گروه‌هایی که به صورت خودسر، بدون این که مشخص باشد از کدام نهاد یا ارگان اعزام می‌شوند، برای لغو برنامه‌های هنری موسیقی همیشه حاضرند اما یک‌بار نیامدند تجمع کنند و بپرسند اختلاس از صندوق بازنشستگان به کجا رفته و خرج چه شده است. مشخص نیست برنامه‌های موسیقی به مذاق چه کسانی خوش نمی‌آیند.»

چه کسی پاسخ‌گوی خسارت‌های مادی و معنوی به گروه‌های موسیقی است؟

برگزاری کنسرت در ایران به خودی خود با ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های زیادی مواجه است. از شیوه اجرا تا شعر و ترانه، پیش از آن که به صحنه برسند، بارها و بارها از فیلترهای مختلف رد می‌شوند و انتظار مخاطبان و برنامه‌گذاران این است که بعد از صدور مجوز، دیگر مشکلی برای اجرا پیش نیاید. اما محاسبات همیشه درست نیستند.

کیوان ساکت می‌گوید: «وقتی هنرمندی برای برگزاری کنسرت از شهری به شهر دیگر می‌رود، هزینه‌های زیادی را متحمل می‌شود. ساعت‌ها وقت برای تمرین با گروه و آماده شدن برای اجرا، هزینه‌های گزاف برای نقل و انتقال و سفر و اقامت گروه در مقصد، همه و همه با چنین کارشکنی‌هایی هدر می‌روند.»

مگر مسوولان از پیش از جای سالن آگاهی نداشتند؟ این همه دشمنی با موسیقی چرا؟

به باور این آهنگ‌ساز و نوازنده، برنامه‌های موسیقی می‌توانند مجالی برای آرامش و نشاط در جامعه  باشند: «اگر چه شرایط معیشتی امروز در ایران دشوار است اما برگزاری کنسرت‌های موسیقی شاید بتواند اندکی به مردم آرامش ببخشد و از تنش‌های روحی آن‌ها بکاهد. به همین سبب، به باور من، مقامات استانی و کشوری یک بار برای همیشه باید تکلیف این نیروهای خودسر را در مواجهه با رویدادهای فرهنگی روشن کنند، چرا که این‌ها موجب تنش و اغتشاش و بر هم زدن نظم عمومی در کشور هستند.»

 

لغو کنسرت‌ها از مشهد تا خوزستان؛ عناد با فرهنگ به چه قیمتی؟

پس از روی کار آمدن دولت «حسن روحانی» در سال ۱۳۹۲، لغو کنسرت‌های موسیقی بارها خبرساز شد. «علی جنتی»، وزیر سابق ارشاد در آن دوران به دلیل ممنوع شدن برگزاری کنسرت در استان خراسان رضوی، از مقام خود استعفا کرد و «ابراهیم رئیسی» که آن زمان یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و از رقبای حسن روحانی بود، در فیلم تبلیغاتی خود با عنوان «کنسرت مردم» گفت: «آیا مشکل اصلی مردم، کنسرت است؟»

رئیسی، رییس دولت سیزدهم در ایران داماد «احمد علم‌الهدی»، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در استان خراسان رضوی است. 

علم‌الهدی یکی از مخالفان سرسخت برگزاری رویدادهای موسیقی به شمار می‌رود و بارها تاکید کرده که با برگزاری کنسرت در سراسر کشور مخالف است.

ممنوعیت موسیقی در استان خوزستان برخلاف خراسان‌رضوی، خاستگاه مذهبی ندارد و بیشتر به دفاع از ارزش‌های جنگ و تعاریف مرتبط با آن باز می‌گردد. 

شهروندی که درباره لغو کنسرت سیروان خسروی مشاهداتش را بیان کرده است، به «ایران‌وایر» می‌گوید: «الان چند سالی است که امامان جمعه تقریبا در همه شهرستان‌های خوزستان اجازه برگزاری کنسرت را نداده‌اند؛ حتی در آبادان که پیش از انقلاب پرشورترین کنسرت‌ها در باشگاه‌هایش برگزار می‌شدند. مجوز برگزاری کنسرت فقط برای اهواز صادر می‌شود و مردم از شهرهای دیگر به این‌جا می‌آیند اما این طور که به نظر می‌رسد، خوزستان هم مثل خراسان در این زمینه اعلام خودمختاری کرده است.»

کیوان ساکت نیز با تاکید بر ناکارآمدی دولت در برخورد با نیروهایی که به شکل فراقانونی مجوزهای قانونی را بی‌اعتبار می‌کنند، می‌گوید: «ضعف نهاد ارشاد و فرهنگ و دولت است که به این شکل ملوک‌الطوایفی انجام می‌شود. هنرمندان موسیقی نهاد صنفی و تشکلی ندارند که این نوع مطالبات را پی‌گیری کند. یک خانه موسیقی وجود دارد که متاسفانه هرگز در این موقعیت‌ها به شکل جدی یا حتی در حد بیانیه وارد نشده است. ما انتظار داریم نهادهای متولی هنر و فرهنگ در دفاع از نوازندگان، آهنگ‌سازان و خوانندگان در مقابل این رفتارهای فراقانونی وارد عمل شوند اما برعکس، تایید می‌کنند که موسیقی در فلان شهر یا فلان استان ممنوع است. به نظرم آقای معاون ارشاد خوزستان اگر قرار نیست مدافع و حامی هنرمندان باشد، از شغل خود استعفا کند و برود در جایی که با تفکراتش سازگار است، فعالیت کند.»

از بخش پاسخگویی دیدن کنید

در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید

صفحه پاسخگویی

ثبت نظر

بلاگ

محمد اولیایی‌فرد: باید کمپین شکایت از ماموران گشت ارشاد به راه انداخت

۳۱ تیر ۱۴۰۱
آیدا قجر
خواندن در ۲ دقیقه
محمد اولیایی‌فرد: باید کمپین شکایت از ماموران گشت ارشاد به راه انداخت