گلاره ناظمی؛ داوری که حقوق زنان را نادیده می‌گیرد

سحر رضایی، شهروند خبرنگار 

در فوتبال و فوتسال زنان ایران، راه پیشرفت در عرصه داوری فقط این نیست که محافظه‌کار باشی و چشم‌ها را به روی تبعیض‌ها و فساد ببندی. علاوه بر این‌ها باید همراه و تاییدکننده جریانی باشی که خودش دلیل وجود نابسامانی‌هاست. این موضوع، گاهی درباره شاخص‌ترین چهره داوری فوتسال زنان ایران صدق می‌کند.

طی هفته‌های اخیر، «مریم ایراندوست» سرمربی فوتبال ایران به دلیل دستور مقامات امنیتی، از کار برکنار شد. دلیلش، انتقاداتی بود که او در فضای مجازی از تبعیض‌های جنسیتی یا پرداخت نشدن دستمزد بازیکنان و مربیان دختر تیم ملی ایران و حتی ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه‌ها بیان می‌کرد. جایگزین او هم «مریم آزمون» شد که سابقه حضور هرساله در راهپیمایی‌های روز قدس را دارد.  

حالا بالاترین مقام زن داوری فوتبال و فوتسال ایران، نه تنها در قبال معضلات داوری زنان سکوت می‌کند بلکه حتی از اعلام شدن کوچک‌ترین مشکل این جامعه، ابراز ناراحتی کرده است.

هفته گذشته، در کلاس‌ دانش‌افزاییِ پیش‌فصل ناظران فوتبال و فوتسال ایران که «پدرو گالان» رئیس بخش داوران فوتسال فیفا حضور داشت، «خداداد افشاریان» قضیه دستمزد ۱۲۰ هزارتومانی داوران زن در ایران را مطرح کرد. 

او با طرح سوالی از «گلاره ناظمی» که تنها زن حاضر در جلسه بود، نماینده فیفا را مطلع کرد که دستمزد داوران زن در ایران تحقیرآمیز است.

این صحبت‌ها واکنش گلاره ناظمی داور بین‌المللی فوتسال، همچنین «میرشاد ماجدی» سرپرست فدراسیون را در پی داشت. 

خانم ناظمی به اینکه افشاریان او را طرف سوال قرار داده تا فیفا از شرایط بغرنج مالی برای داوران زن ایرانی مطلع شود، معترض شد و حتی این اعتراض را به رسانه‌ها کشاند.

او به ایرنا گفت: «کاش دستمزد داوران ایران یعنی چهار دلار را به گالان نمی‌گفتند زیرا اگر متوجه شوند، شاید وقتی برای قضاوت به خارج از ایران برویم، همان مبلغ را به ما بدهند.»

خود خانم ناظمی هم می‌داند که محال است فدراسیون جهانی فوتبال، دستمزد داوران کشورهای مختلف را براساس دستمزدی که در کشورشان می‌گیرند تعیین کند. او به دلیل سال‌ها روابط حسنه با فیفا و بخصوص شخص پدرو گالان می‌داند که قوانین فدراسیون جهانی فوتبال، علیه تبعیض‌هاست. به نظر می‌رسد خانم ناظمی که یکی از پرافتخارترین داوران فوتسال تاریخ ایران هم هست، نگران موقعیت خودش در فدراسیون جهانی فوتبال باشد.

گلاره ناظمی کیست؟

«گلاره ناظمی دیلمی» متولد ۱۳۶۱ در تهران است و دیدارهای فوتسال زنان را در ایران، و زنان و مردان را در خارج از کشور سوت می‌زند.

او از سال ۲۰۱۴ به عنوان داور بین‌المللی انتخاب شده است. داوری را از زمین فوتبال آغاز کرد اما در ادامه، روی فوتسال متمرکز شد.

در حالی که در ایران، امکان قضاوت بازی‌های محلی مردان هم برای داوران زن وجود ندارد، او فینال جام جهانی مردان را قضاوت کرد. 

کارنامه داوری گلاره ناظمی پربار است. مسابقات فوتسال مردان جام باشگاه‌های جهان ۲۰۱۹ در تایلند، اولین دوره جام ملت‌های فوتسال زنان اروپا در سال ۲۰۱۹ پرتغال، انتخابی جام جهانی فوتسال ۲۰۲۱ مردان در قاره آسیا و قضاوت در جام جهانی فوتسال مردان ۲۰۲۱ لیتوانی از جمله مهمترین قضاوت‌های او است.  

چرا داوران زن برای گلاره ناظمی بی‌اهمیت هستند؟

موفقیت‌های داوری گلاره ناظمی بر کسی پوشیده نیست. پیش از این نیز «ایران‌وایر» در سلسله گزارش‌هایی، پیرامون درخشش او در عرصه داوری گزارش‌هایی منتشر کرده است.  

اما آیا او به عنوان پرافتخارترین داور زنِ ایرانی، قدمی برای احقاق حقوق همکارانش برداشته است؟

در حالی که در ایران قضاوت زنان برای مردان و بالعکس ممنوع است، او با حمایت فدراسیون در خارج از ایران بازی‌های مردان را قضاوت می‌کند.

اما وقتی از او درباره قضاوت زنان بر بازی مردان در ایران سوال شد پاسخ داد: «فکر نمی‌کنم. اگر هم بشود زمان می‌برد. باید از نظر فرهنگی بتوانیم پذیرای این اتفاق باشیم! در فیفا به این نگاه نمی‌کنند که تو داور زن هستی یا مرد، فقط برایشان قضاوتی که انجام می‌دهی مهم است.»

خانم ناظمی در ادامه گفت: «من با حجاب کامل و طبق مقرراتی که هست کارم را انجام می دهم. همه مسائل را رعایت می‌کنم. عرف جامعه را زیر پا نگذاشته‌ام. اتفاقاً با این کارم نشان دادم که حجاب محدودیت نمی‌آورد.»

او علاوه بر اشتغال در لیگ فوتسال زنان به عنوان داور، مسئول برگزاری مسابقات فوتبال زنان هم هست. عنوانی که او را نزد فدراسیون جهانی فوتبال، شناخته‌تر هم کرد.

با توجه به همزمانی دو لیگ فوتبال و فوتسال، سوال منتقدین او این است که چگونه مسئول برگزاری لیگ فوتبال در ساعتی که بار مسئولیتش به اوج می‌رسد، مشغول قضاوت در لیگ فوتسال می‌شود؟ 

در دو فصل اخیر او در لیگ برتر فوتسال زنان، تنها فینال مسابقات را قضاوت کرده و به همین دلیل، نه تنها اعتراضی به دستمزد نازل داوران زن ندارد، بلکه از بیان این اعتراض توسط سایرین هم ناراحت می‌شود.

دو فصل پیش داوران و ناظران شاغل در لیگ زنان به دلیل عدم دریافت مطالبات، اعتصاب کردند.

ناظمی این حرکت را نادرست خواند. در حالی که او حقوق خود را به عنوان مسئول برگزاری مسابقات از فدراسیون دریافت می‌کرد. در قضاوت‌های خارجی دستمزدهای دلاری‌اش می‌گرفت و داوری در داخل کشور، منبع درآمدش نبود.

میرشاد ماجدی سرپرست فدراسیون فوتبال نیز که بسیاری از رسانه‌ها و هواداران فوتبال، او را شایسته این پست نمی‌دانند، در واکنش به افشاگری که در حضور نماینده فیفا صورت گرفته بود، گفت: «اگر گلاره ناظمی ۱۲۰ هزار تومان می‌گیرد، در عوض به حدی خوب کار کرده که داور فینال جام جهانی می‌شود و پرچم کشور را بالا می‌برد.

سهم داوران زن از فوتبال ایران چقدر است؟

اردیبهشت ۱۴۰۰ وعده داده شد که دستمزد داوران چهار برابر می‌شود. اما این اتفاق برای داوران زن نیفتاد و طبق روال فصل‌های پیش، به داور وسط حدود ۱۵۰ هزار تومان، کمک داور ۱۰۰ هزار تومان و داور چهارم ۵۰ هزار تومان پرداخت می‌شد.

قسمتی از دستمزدهای این فصل داوران زن در بخش فوتبال، با افزایش ناچیز که مطلقاً متناسب با تورم و گرانی افسارگسیخته نیست، پرداخت شده‌ است.

اما همین مختصر هم در بخش فوتسال صورت نگرفته و به داوران گفته شده که افشاریان مسئول کمیته داوران تلاش می‌کند دستمزد زنان را طبق مصوبه هیات رئیسه فدراسیون، مطابق با دستمزد مردان پرداخت کند.

البته چهار برابر ۱۲۰ هزار تومان برای یک داور وسط به ۵۰۰ هزار تومان هم نمی‌رسد. اگر یک داور وسط در طول فصل ۱۰ قضاوت داشته باشد که امکانش بسیار کم است، حدود ۵ میلیون تومان دریافت می‌کند.

آبان ۱۳۹۸ حدود هفتاد داور و ناظر فوتبال زنان ایران به جرم حق‌طلبی و اعتراض به عدم دریافت دستمزد، دو فصل از قضاوت در لیگ زنان محروم شدند.

واکنش داورانی که سعی در طلبیدن مشروع حق خود داشتند، با واکنش عجیب گلاره ناظمی مواجه شد و به رسانه‌ها گفت: «این اعتراضات به نفع فوتبال زنان نیست.» او مشخص نکرد که داوران زن باید چگونه حق خود را از فدراسیون فوتبال ایران بگیرند.

برای همین موضع‌گیری‌ها، برخی از همکارانش معتقدند، وقتی گلاره ناظمی می‌گوید به نفع فوتبال زنان نیست، منظورش این است که «به نفع من» نیست.