در روزهای گذشته تبلیغ برگزاری «اجتماع بزرگ امام رضاییها» در رسانههای رسمی جمهوری اسلامی منتشر میشد. اجتماعی با عنوان «ولایت عشق» که به گفته متولیان و برگزارکنندگان آن، در اعتراض به آنچه «اهانت به پیامبر اسلام و امام هشتم شیعیان در فیلم عنکبوت مقدس» نامیده شده است، در شهرهای مختلف برگزار شد.
خبرگزاری مهر تحت نظارت سازمان تبلیغات اسلامی در گزارشی تصویری بر «حضور اقشار مختلف مردم و هیئتهای مذهبی» و «خودجوش» بودن این اجتماع تاکید کرده است.
این اجتماع در روزهای پنجشنبه و جمعه ۱۹ و ۲۰ خرداد ۱۴۰۱ و همزمان با تولد امام هشتم شیعیان در اغلب شهرهای بزرگ و کوچک ایران برگزار شد. اما آیا این تجمع خودجوش برگزار شده است؟ اساسا تعریف یک گردهمایی خودجوش چیست؟ چرا مدافعان جمهوری اسلامی فیلم عنکبوت مقدس را توهین به امام هشتم شیعیان تلقی کرده و در صدد پاسخ دادن به آن برآمدهاند؟
***
درست از زمانی که اولین تصاویر مرتبط با فیلم «عنکبوت مقدس»، ساخته «علی عباسی» کارگردان ایرانی منتشر شد، گروهی از کاربران فضای مجازی موسوم به ارزشی و مقامات جمهوری اسلامی نسبت به آن واکنش نشان دادند.
«عنکبوت مقدس» روایتی سینمایی از ماجرای قتلهای زنجیرهای «سعید حنایی» در سالهای ابتدایی دهه ۱۳۷۰ است. فردی که در شهر مشهد و با انگیزه مذهبی، ۱۶ تن از کارگران جنسی زن را به خانه خود کشاند و آنها را کشت.
این فیلم در بخش مسابقه هفتادوپنجمین جشنواره سینمای کن مورد ارزیابی منتقدان قرار گرفت و «زر امیرابراهیمی»، بازیگر نقش اول آن موفق شد، جایزه نخل طلای بهترین بازیگر زن جشنواره را از آن خود کند.
شرکتکنندگان در اجتماع امام رضاییها چه کسانی بودند؟
«سمیرا» مادر دختری ۷ ساله و ساکن اهواز است. او به ایرانوایر میگوید: «یک هفته توی گروه مادران دبستان فرزندم تحت فشار بودیم. تقریبا روزی سهبار یادآوری میکردند که همه والدین باید پنجشنبه غروب همراه بچهها در اجتماع بزرگ امام رضاییها شرکت کنند، وگرنه نمره انضباط بچهها کم خواهد شد. من ابتدا اعلام کردم ما در آن تاریخ از قبل برای رفتن به خانه پدرم که شهرستان است، عازم هستیم. اما فهمیده بودند بهانه است، بچه را توی مدرسه تحت فشار گذاشتند.»
سمیرا میگوید معلمان، ناظمان و مدیر دبستان به همه بچههایی که مادرانشان به دلایل مختلف اعلام کرده بودند، امکان حضور در این اجتماع را ندارند، گفته بودند، انضباط شما کم خواهد شد؛ مگر اینکه هر برنامهای دارید را کنسل کنید: «دخترم فقط هفت سال دارد. فکر کنید در اولین مواجهه با محیط آموزشی تحت یک همچین فشار روحی قرار گرفت. میگفت اگر نرویم، انضباط من کم میشود و این تقصیر شماست. من چطور باید برای یک بچه هفت ساله توضیح میدادم اهمیتی ندارد که به این دلایل مسخره نمره انضباط را کم کنند؟ احساس کردم آسیب نرفتن به این همایش برای فرزندم از رفتن بیشتر است.»
مادر این دانشآموز هفت ساله میگوید: «مراسم در حسینیه شهدای اهواز برگزار شد. بیشتر شرکتکنندهها نوجوانان و کودکان همراه والدینشان بودند. البته که جوانها و خانوادههایی که از ظاهرشان معلوم بود شبیه ما فکر نمیکنند هم بودند. شعارهای تندی علیه اهانتکنندگان به مقدسات و دولتهای غربی داده میشد. لحظه لحظه حضور در چنین اجتماعی برای آدمهایی مثل من که این طرز فکر و جهانبینی را ندارند، عذاب است. دلم میخواست دست دخترم را بگیرم و فرار کنم. واقعا داشتم خفه میشدم.»
سمیرا در پاسخ به این پرسش که آیا مشاهدات او نشان میدهد که مردم به صورت خودجوش در این فراخوان شرکت کردهاند یا خیر، گفت: «من نمیتوانم انکار کنم که خیلیها خودخواسته در این تجمع حاضر شدهاند؛ چون حتی خیلی از غیرمذهبیها و کسانی که از جمهوری اسلامی هم دل خوشی ندارند، به امام هشتم شیعیان ارادت دارند. مشکل جایی است که از این اعتقاد و احساسات سوءاستفاده شده است. هنوز کسی فیلم را ندیده و فقط بر اساس آنچه چند آدم تندرو میگویند، این واکنشها به راه افتاده است.»
در گزارشی که خبرگزاری ایرنا از اجتماع امامرضاییها در شهر اهواز منتشر کرده به نقل از «محمد نبی موسوی فرد»، نماینده ولی فقیه و امام جمعه اهواز نوشته شده است: «دشمن با جنگ روانی و رسانهای و هزینههای زیاد، اسلامهراسی را در دنیا ترویج میکند.»
او تاکید کرده است: «ملت ایران به مقدسات اسلامی به ویژه امامان معصوم عشق میورزد و کسانی که با ساختن فیلمهای موهن و ضداسلامی سعی میکنند، اعتقادات مردم را سست کنند، به اهداف خباثتآمیز و پلید خود نخواهند رسید.»
او اجتماع تشکیل شده را «یک اجتماع عظیم سیاسی» و «تودهنی به ایادی استکبار جهانی» توصیف کرد و گفت: «آنها که فیلم ضدمقدسات اسلامی میسازند، مورد خشم و غضب امت اسلامی هستند و جایی نزد افکار عمومی مردم ندارند.»
چرا عنکبوت مقدس مصداق توهین به مقدسات توصیف میشود؟
فعالان رسانهای نزدیک به دیدگاه حاکم در جمهوری اسلامی میگویند، سازندگان عنکبوت مقدس به شیوهای هدفمند شهر مشهد را شبیه یک تار عنکبوت نمایش دادهاند که حرم امام هشتم شیعیان، در مرکز آن قرار گرفته است.
اشاره این منتقدان به یکی از پوسترهایی است که برای تبلیغ فیلم در اکرانهای عمومی طراحی شده است.
یکی از نخستین واکنشها به این فیلم توسط وزیر ارشاد دولت «ابراهیم رئیسی» در رسانههای خبری مطرح شد. وزارت ارشاد اسلامی در بیانیهای سازندگان فیلم «عنکبوت مقدس» و سایر سینماگران ایرانی حاضر در جشنواره فیلم کن را تلویحا هنرمندانی معرفی کرد که تحت تاثیر «زرقوبرق جشنوارههای سیاستزده و تبلیغات رسانههای مزدور اجنبیپرست»، قرار دارند.
سازمان سینمایی وزارت ارشاد نیز هفته گذشته در بیانیه خود «عنکبوت مقدس»، را یک اثر «توهینآمیز» توصیف کرد و آن را با رمان «آیههای شیطانی»، نوشته سلمان رشدی، مقایسه کرد.
شماری از نمایندگان مجلس نیز عموما در فضای مجازی نسبت به فیلم عنکبوت مقدس و جایزه خانم امیرابراهیمی واکنش نشان دادند.
«بهروز محبی نجمآبادی»، نماینده مردم سبزوار، جغتای، خوشاب، داورزن و ششتمد در مجلس شورای اسلامی نیز در حساب کاربری خود در توییتر این فیلم را به «جریان فتنه» منسوب کرد.
فتنه کلیدواژهای است که به اعتراضات شهروندان ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ نسبت داده شد.
این نماینده مجلس نوشت: «جریان فتنه خیلی تلاش کرد با همراهی منحرفین، جنایات و اهانتهای پیاده نظامش به مقدسات در سال ۸۸ را مخفی کند؛ ولی در این چند روز اخیر حقد و کینهاش را به دین در واکنشهای زشت و معنیدار به سلام فرمانده و فیلم موهن عنکبوت مقدس علنی کرده است.»
«علی حدادی»، نماینده مردم ساوجبلاغ، نظرآباد و طالقان نیز در حساب کاربری توییتر خود نوشت: «نه جوایز سفارشی و تبلیغاتی جشنوارههای سیاسی غربی و نه لجنپراکنی عدهای طرد شده نمیتواند ذرهای از ارادت مردم به امام رئوف بکاهد. به کوری چشم بدخواهان و حسودان، نسلهای انقلابی یکی پس از دیگری پا در رکاب فرمانده هستند.»
«نصرالله پژمانفر»، نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی نیز در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «خوشبختانه با واکنش روزهای گذشته به فیلم موهن اکران شده در کن، همگی متوجه شدند، ملت ایران با همه نگاههای سیاسی، حول حریم قدسی رضوی وحدت و یکپارچگی دارند.» علاوه بر واکنش مقامات رسمی، خبرگزاری دانشجو بیانیهای را که توسط ۱۴ هزار مبلغ در ایران نوشته شده بود، منتشر کرد که در آن توهین به امام هشتم شیعیان را محکوم کرده و خواستار «برخورد قاطع با توهینکنندگان به امام رئوف و حامیانشان و خائنان به نظام» شده بودند.
این واکنشها بعد از گذر روزها و تا برگزاری اجتماع موسوم به ولایت عشق در هفته گذشته ادامه یافت.
اغلب افرادی که در اجتماع امام رضاییها برای سخنرانی حاضر شده بودند، همچنان بر تلاش سازندگان و اهداکنندگان جایزه جشنواره کن برای «سیاهنمایی علیه ایران» و «اهدای جایزه با اهداف سیاسی» به زر امیرابراهیمی تاکید کردند.
این درحالی است که فیلم عنکبوت مقدس هنوز بهصورت عمومی اکران نشده وهیچیک از حامیان حکومت ایران که نسبت به این فیلم و محتوای آن اظهارنظر میکنند، آن را ندیدهاند.
آیا اجتماع امامرضاییها تنها واکنش حکومت به عنکبوت مقدس بود؟
همزمان با برگزاری اجتماع بزرگ امامرضاییها خبرگزاری موج از اکران فیلمی به نام «بدون قرار قبلی» خبر داد که در روز تولد امام هشتم شیعیان بهصورت نیمبها در مشهد اکران شد.
«بدون قرار قبلی» که با بازی «پگاه آهنگرانی»، «مصطفی زمانی»، «صابر ابر» و «الهام کردا» و به کارگردانی «بهروز شعیبی» ساخته شده، درباره بازگشت دختر جوانی از خارج به ایران و شهر مشهد است که آشنایی با معنویت مرتبط با امام هشتم شیعیان او را دگرگون میکند.
«بابک غفوریآذر»، خبرنگار رادیو فردا در حوزه هنر و فرهنگ در کانال تلگرامی خود نوشته است که عوامل این فیلم تلاش میکنند آن را به عنوان پاسخی به «عنکبوت مقدس» معرفی کنند.
آقای غفوری آذر با اشاره به اقبال نامناسب این فیلم در گیشه نوشته است: «با اصرار در معرفی فیلم بدون قرار قبلی به عنوان پاسخی به فیلم عنکبوت مقدس باید انتظار افزایش تبلیغات و حمایت بیشتر رسانهها و مقامها و طرفداران حکومت از آن را طی روزهای آینده داشت.»
ویدیویی هم از سخنرانی «حامد بهداد» هنرپیشه سینما در آیین افتتاحیه نمایش این فیلم در مشهد در رسانههای اجتماعی منتشر شده که در آن از اتفاقات تلخ سینمایی رخ داده در خارج از ایران صحبت کرده و از معتقدان عذرخواهی کرده است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر