روز سهشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۱، پایان رسمی آواربرداری از برج فرو ریخته «متروپل» در آبادان اعلام شد. رییس تیم امداد و آتشنشانی اعزام شده به شهر آبادان اعلام کرد جستوجو برای پیکرهای احتمالی تا روز پنجشنبه ادامه پیدا خواهد کرد اما پس از آن، منطقه پاکسازی و برای تخریب، باقیمانده این سازه به «قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا» تحویل داده میشود.
همزمان، در شهرهای دیگر ایران بررسی وضعیت ساختمانهای ناایمن در اولویت دستور کار شوراهای شهر قرار گرفته است.
رییس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری در پنجاه و ششمین جلسه شورای شهر اهواز گفته است وضعیت ۴۰۹ ساختمان شامل پاساژها، سیتیسنترها، پارکینگها، جایگاههای سوخت، خوابگاههای دانشجویی، سینماها، بیمارستانها و ساختمانهای ۱۰ طبقه و بالاتر در شهر اهواز ناایمن و حاد شناسایی و برای آنها اخطاریه صادر شده است.
دو مرکز خرید قدیمی و بسیار پرتردد شهر اهواز، یعنی سیتی سنتر «مهزیار» و مجتمع تجاری «کارون» از جمله این ساختمانها هستند. درباره این ساختمانها چه میدانیم؟
***
«اگر بعد از ساعت هشت شب به پارکینگ سیتیسنتر مهزیار سر بزنید، میبینید که چهقدرخودرو بیش از ظرفیت در پارکینگ پارک شده است. مردم در راهروها و محل عبور ماشینها هم خودروهای خود را پارک میکنند. این حجم بالای خودرو از نظر ایمنی خطرناک است و به ساختمان مجتمع فشار وارد میکند اما پیمانکار برای سود بیشتر، بدون توجه به تذکرهای متعدد کسبه، کار خودش را میکند.»
این بخشی از صحبتهای «مسعود» است. او صاحب یک رستوران در طبقه هشتم مرکز خرید مهزیار است و میگوید از اولین کسانی است که در این ساختمان سرمایهگذاری کرده است: «مرکز خرید مهزیار در یکی از شلوغترین و پرترددترین مناطق شهر اهواز، یعنی زیتونکارمندی ساخته شده است. خیابانهای اصلی این منطقه به اصطلاح پاتوق جوانان هستند. جمعیت زیتونکارمندی هم جوان است؛ یعنی عموما زوجهای جوان بدون بچه یا با بچه کوچک در این منطقه ساکن هستند یا والدینی که فرزندان جوان دارند. من سال ۱۳۹۰ یک واحد در طبقه چهارم این مرکز خرید خریدم و بعد از مدتی با واحدی در طبقه ۸ عوض کردم. حتما میدانید که در خوزستان به خاطر گرمای غیرقابل تحمل هوا در اغلب فصول سال، بیشتر تفریح مردم در مراکز سرپوشیده انجام میشود و مرکز خرید مهزیار هم در تمام فصلهای سال بسیار شلوغ و پر ازدحام است.»
از سیتیسنتر مهزیار چه میدانیم؟
ساخت سیتیسنتر مهزیار اواخر دهه ۸۰ خورشیدی با اعتبار ۵۰۰ میلیارد ریال و با سرمایه شخصی دو شریک آغاز و سه سال بعد، در سال ۱۳۹۰ افتتاح شد. این مرکز خرید دارای ۲۱۴ واحد تجاری، ۲۲ دستگاه پله برقی و هشت دستگاه آسانسور است.
واحدهای تجاری این مجتمع در هر طبقه به یک گروه اختصاص دارند. در زیرزمین مرکز یک هایپرمارکت، در طبقه همکف نمایندگی برندهای مختلف، در طبقه اول فروشگاههای لباس زنانه، در طبقه دوم پوشاک مردانه و کیف و کفش، در طبقه سوم دپارتماناستور، در طبقه چهارم بورس ساعت، عینک، بدلیجات و لوازم آرایشی، در طبقه پنجم لباس کودک و اسباببازی و در طبقات ششم و هفتم یک شهربازی با امکانات بسیار برای شهروندان ساخته شده است. در طبقه آخر هم رستورانها و فست فودها قرار دارند. در پشتبام این سیتیسنتر یک سفرهخانه سنتی هست. دو طبقه آخر معمولا در اغلب ساعات کار مجتمع جزو شلوغترین و پرطرفدارترین طبقات این مجموعه هستند.
مسعود که منزلش در نزدیکی سیتیسنتر مهزیار قرار دارد، میگوید: «من برای رفت و آمد از خودرو شخصی استفاده نمیکنم اما اغلب کسبه و مشتریها با ماشین شخصی میآیند. با توجه به این که سیتیسنتر مهزیار در یکی از پرازدحامترین نقاط شهر قرار دارد، یک پارکینگ در ۱۱ طبقه و ظرفیت۲۲۰ خودرو برای آن در نظر گرفته شده است. اما من با چشم خودم دیدهام که خیلی بیشتر از ظرفیت پارکینگ، ماشین در آن پارک میشود. از وقتی متروپل فرو ریخته و بعد اسم این مرکز خرید هم در فهرست ساختمانهای پرریسک اهواز آمده است، من با دلهره به سر کار میآیم و هر صدای غیرعادی یا هر اتفاقی من را تا سرحد مرگ وحشتزده میکند. حتی پسرم را که اغلب بعدازظهرها با خودم میآوردم برای این که در طبقه شهربازی چند ساعتی را بازی کند، با خودم نمیآورم. میگویم اگر اتفاقی افتاد، برای او مشکلی پیش نیاید. همکاران دیگرم که در مرکز خرید کارون مغازه دارند هم وحشتزدهاند. این مجتمع در قلب خیابان نادری اهواز است؛ مرکزی که تجاری و پزشکی است و تعداد افرادی که روزانه به آن مراجعه میکنند، خیلی خیلی زیاد است.»
آیا پیش از این به مالکان سیتیسنتر مهزیار هشدار داده شده است؟
سال ۱۳۹۰، در آستانه افتتاح سیتیسنتر مهزیار، «مهران فرضیکاکش»، مدير وقت آن و يكی از دو سرمايهگذار اين مجتمع درباره زیرساختهای مهزیار و رعایت استانداردهای لازم در ساخت بنا و پارکینگ طبقاتی آن با خبرگزاری «ایسنا» گفتوگوی مفصلی کرده و گفته بود: «یک مجتمع تجاری موفق تنها به فكر فروش کالا نيست بلکه مانند یک هتل، از مشتریان خود پذیرایی میکند تا مشتری ساعتهای طولانی در مجتمع حضور داشته باشد و سیتیسنتر مهزیار هم دارای اين قابلیت مهم و استراتژیک است.»
حالا اما «ابراهیم قنبری»، رییس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری با بیان این که سیتیسنتر مهزیار و بسیاری از بیمارستانهای اهواز وضعیت بسیار حادتری نسبت به ساختمان متروپل دارند، گفته است: «وضعیت کنونی سیتیسنتر مهزیار اهواز فاجعه است. اگر پارکینگ این سیتیسنتر پایین بیاید، دو هزار کشته خواهیم داشت.»
پارکینگ این مجتمع با دستور «منصور کتانباف»، شهردار وقت اهواز ساخته شد. او در گفتوگو با پایگاه خبری «رهرو» گفته بود که این مجتمع در هنگام افتتاح دو مشکل بزرگ داشت: «نخست نپرداختن حق و حقوق شهرداری اهواز و دوم مشکل پارکینگ در این مرکز خرید بزرگ. با پیگیریهای انجام شده، مالک مرکز خرید ملزم شد با یک فاصلهای که توسط قانون تایید شده است، پارکینگ مورد نظر برای مجتمع را ایجاد کند.»
بنابر آن چه در این گفتوگو آمده است، در همان زمان شهرداری اهواز از مالک پروژه دو باب مغازه به عنوان حق و حقوق شهرداری دریافت کرده بود؛ هر چند که مدتی بعد شهرداری اهواز مجددا از مالکان این مجموعه به اتهام واگذاری این دو باب ملک به غیر شکایت کرد.
در همان زمان، مناقشات شهرداری و مالکان مرکز خرید مهزیار درباره پارکینگ منجر به تعطیلی موقت این مرکز تجاری شد زیرا مالکان بدون دریافت پایان کار و بهرهبرداری غیرمجاز از ساختمان پارکینگ و دریافت نکردن تاییدیههای فنی از سوی شهرداری، استفاده از پارکینگ مجموعه را آغاز کردند و این بهرهبرداری همچنان ادامه دارد.
مسعود در پاسخ به این سوال که پیشتر برای مرکز خرید یا پارکینگ مهزیار اخطاریهای صادر شده است یا نه، میگوید: «اگر هم اخطاریهای آمده، به دست مدیران و سرمایهگذاران اصلی مرکز خرید یا پیمانکار پارکینگ رسیده است. ما کسبه که مطلع نمیشویم. این روزها همه جانمان را گرفتهایم کف دست و هر لقمه نانی که در میآوریم، با اضطراب مردن یا زنده ماندن زیر آوار از گلویمان پایین میرود.»
اخطار به ساختمانها به کجا میرسد؟
در جلسه روز ۱۶ خرداد ۱۴۰۱ که در محل شورای شهر اهواز برگزار شد و «کوروش خواجوی»، رییس سازمان نظام مهندسی خوزستان نیز در آن حضور داشت، رییس شورای اسلامی با صراحت گفت: «ساختمانهای فاقد پایان کار با همکاری سازمان نظام مهندسی به صورت فوری و اولویتدار شناسایی و مطالبههای قانونی از مالکان این ساختمان به طور جدی پیگیری و تعیین تکلیف شوند.»
سیاوش محمودی با اشاره به فاجعه متروپل و آواری که با فروریختنش دهها خانواده را داغدار کرد، گفت: «اقدامهای پیشگیرانه برای جلوگیری از حوادث احتمالی مشابه متروپل، وظایفی برعهده مسوولان شهری قرار میدهد که مدیریت شهری اهواز مصمم به عمل به وظایف قانونی خود در این زمینه است.»
او گفت ارتباط میان شهرداری، نظام مهندسی و شهرسازی موجب سد کردن راههای گریز از قانون میشود.
این اظهارات در حالی بیان میشوند که طی روزهای گذشته مستندات زیادی از تذکرات متعدد سازمان نظام مهندسی، بازرسان و مهندسان ناظر بر پروژه متروپل منتشر شدهاند که نشان میدهند علیرغم همه این تذکرات، نهادهای کلان ناظر، از جمله شهرداری آبادان به آنها وقعی ننهاده و کارگران را موظف به ادامه کار کرده بودند.
یکی از کارکنان سازمان نظام مهندسی شهر اهواز که به دلایل امنیتی نمیخواهد نامش فاش شود، به «ایرانوایر» میگوید: «مقامات شهرسازی و معماری اهواز میگویند ساختمان بدون پروانه و بدون گرفتن مجوز قانونی در اهواز به تعداد انگشتشمار ساخته میشود. ادعای درستی است اما بعد از دادن پروانه ساخت به بناها درباره کیفیت نظارت بر حسن انجام کار، کسی چیزی نمیگوید. بارها درباره غیراستاندارد بودن ساختمانها بعد از نظارت گزارش دادهایم و از بالا سفارش شده است که سخت نگیرید و بگذارید کار پیش برود. لزوما هم ساختمانهای تجاری و دولتی نیستند، همین آپارتمانهایی که مثل قارچ توی شهر رشد میکنند، خیلی از آنها میتوانند به خانه آخر ساکنان خود تبدیل شوند.»
او با اشاره به مخالفتهایی که طی همین چند روز از معرفی ساختمانهای غیر ایمن در استان خوزستان انجام شده است، میگوید: «به جای این که به این هشدارها توجه شود، رییس کمیسیون حقوقی و املاک شورای شهر اهواز تهدید کرده است که اگر ادعای ناایمن بودن این ساختمانها اثبات نشود، به دلیل ایجاد جو ناامنی در شهر باید افراد اعلام کننده مورد پیگرد قانونی قرار بگیرند. در حالی که باید بررسی شود چه کسانی به این تعداد ساختمان ناایمن اجازه ساخت و مجوز بهرهبرداری داده است.»
کدام ساختمانهای مشهور اهواز ناایمن هستند؟
آمار ساختمانهای ناایمن اعلام شده تنها در شهر اهواز تکان دهنده است. بیش از هزار و ۲۵۰ ساختمان شامل بیمارستانها، هتلها و تمام ساختمانهای اداری اهواز، دانشگاهها، بانکها، شهرکهای صنعتی، مدارس، مهدکودکها، خانههای بازی، منازل و آپارتمانهای مسکونی از نظر ایمنی وضعیت حاد و خطرناکی دارند.
سیتیسنترهای مهزیار و«خلیج فارس»، پاساژهای «فردوسی»، «علیاری» و «کارون»، بیمارستانهای «رازی»، «امیرکبیر» و «سلامت»، پارکینگ طبقاتی مهزیار و فرهنگسرای «سینما» از جمله مکانهای ناایمن با وضعیت خطرناک در اهواز هستند و بنابر ادعای رییس خدمات ایمنی شهرداری اهواز، تاکنون چندین بار برای آنها اخطاریه صادر شده است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر