جشنواره سياسي شد
هشتمين روز جشنواره فيلم فجر، روز سياسي شدن سينما در ايران بود. عضو کمیسیون فرهنگی مجلس تهاجم به ارزشها در برخي فيلمهاي جشنواره را مورد انتقاد قرار داد و وزير ارشاد هم تمام قد از فيلمها دفاع كرد تا بار ديگر ثابت كند، جشنواره امسال فرقهايي اساسي با جشنوارههاي سالهاي گذشته دارد.
همين موضوع هم باعث شد تا سايت و خبرگزاريهاي اصولگرا هم بيشتر به تبليغ فيلمهاي موردپسندشان يعني «شيار 143»، «چ» و «رستاخيز» بپردازند و تيغ تيز نقد خود را روانه آن فيلمهايي كنند كه به نظرشان ارزشهاي اسلامي را ناديده گرفته است و به گفته آنها ياس و نااميدي را ميان مردم ميپراكنند. فيلمهايي مثل «خانه پدري» ساخته «كيانوش عياري» كه روزهشتم، اولين نمايش خود را در كاخ جشنواره تجربه كرد.
كارگردان مريض است
گرچه «خانه پدري» فيلم محبوب مخاطبان اهل رسانه در هشتمين روز جشنواره فيلم فجر و در بخش اصلي آن بود، اما پيش از همه، فيلم «اشباح» ساخته «داريوش مهرجويي» بود كه همه را به خود مشغول كرد؛ فيلمي که بدون حضور کارگردان فیلم و با حضور تهیهکنندهاش «جهانگیر کوثری» و بازیگران آن «مهتاب کرامتی»، «ملیکا شریفینیا» و ديگر دستاندركاران آن نمایش داده شد.
پیش از نمایش فیلم، کوثری همراه با عوامل فیلم روی سن رفت و دلیل غیبت مهرجویی را سرماخوردگی اعلام كرد؛ بیماری مشترک و رایج بین کارگردان ها و بازیگرهایی که نمی خواهند در جلسه نمایش فیلم هایشان در برج میلاد شرکت کنند و با خبرنگاران و نمایندگان رسانه ها روبرو شوند. به همين دليل هم یکی از منتقدان سینما خطاب به جهانگیر کوثری گفت که به مهرجویی پیغام بدهد در این سالن فقط منتقدان حضور ندارند و اجازه بدهد مخاطبان با آرامش واکنش نشان دهند و اگر واکنشی توهینآمیز بوده آن را توهین به خود تلقی نکند چون به هر حال هرکسی واکنشی نشان میدهد و امیدواریم کدورتی پیش نیاید. جهانگیر کوثری هم البته خود را از مخاطبان فیلم دانست و گفت: «ما خودمان هم واکنش نشان میدهیم و با شما هستیم.»
اما این فقط عوامل فيلم «اشباح» نبودند که براي ديدن آن آمده بودند بلکه در ميان تماشاگران این فیلم، «نیکی کریمی»، «فرشته طائرپور»، «ابراهیم حاتمیکیا»، «رسول صدرعاملی»، «مسعود اطیابی»، «سید ضیاءالدین دری»، «آزیتا حاجیان»، «محمدرضا شریفینیا»، «مانی حقیقی» و تعدادی دیگر از چهره های سرشناس سینمایی حضور داشتند. همینکه نیمی از شروع فیلم گذشت، خندهها و کف زدن تماشاگران در اعتراض به فیلم شروع شد. این بود که جهانگیر کوثری در پاسخ به اعتراض خبرنگاران در برج میلاد، به وضعیت روحی مهرجویی به خاطر مرگ خواهرش «ژیلا مهرجویی» در زمان ساخت فیلم اشاره کرد و اعلام كرد که این فیلم هنوز روتوش نهایی نشده است.
حوزهای که قصه میسازد
گرچه نام «داريوش مهرجويي» باعث شده بود تا سالن نمایش فیلم «اشباح» شلوغ شود، اما همزمان با اكران اين فيلم و در بخش «نگاه نو» فيلمي به نمايش درآمد كه برخي از تماشاگران «اشباح» را به سمت خود کشید. فیلم «حقِ سکوت» اولین ساخته «محمدهادی ناییجی» درباره روحانی جواني است که درگیر مشکلات مالی میشود. این فیلم با بازی «حسام محمودی» و به تهيهكنندگي «رضا میرکریمی» ساخته شده است.
«كلاشينكف» هم به روال فيلمهاي روز هشتم، پر مخاطب بود. «کلاشینکف» ساخته «سعید سهیلی» (كه البته تلفظ فارسی و غلط نام "كلاشنيكف" روسی است)، داستان سربازی است که در موقعیتی قرار میگیرد که با يك کلاشنيکف سر پست مجبور به فرار و قتل میشود ولی بیش از آنکه نگران خود باشد، نگران وضعیتی است که خانوادهاش درگیر آن هستند.
اين فيلم گرچه از ديد منتقدان، ضعفهايي اساسی داشت اما باعث شد تا مخاطبان با چهره ای شاد از سالن سینما خارج شوند. خود سهيلي در نشست این فیلم به عقد قرارداد با «رضا عطاران» اشاره كرد که با طنازیاش حال و هواي این فیلم را که نگاهی خشن دارد تلطیف کرده است. به گفته او، عطاران همچون برخي بازيگران سينما در مورد گرفتن پول بسيار سختگير بوده اما حاضر نشده نامش در اول فيلم قيد شود چرا كه خود را بازيگر اصلي فيلم نميدانسته است.
درهای خانه پدری باز شد
شلوغترين فيلم جشنواره در روز هشتم را بايد از آنِ فیلم «خانه پدري» دانست. فيلمي از «كيانوش عياري» كه سرانجام پس از دو سال انتظار به نمايش درآمد و براي ديدن آن «اصغر فرهادی» هم خود را به سالن رسانده بود. جمعیت آنقدر زیاد شد که گوشه گوشه سالن، روی صندلی و زمین و پلهها پر از تماشاگر شده بود. عوامل و بازیگران روی صحنه از فیلم و مشکلاتشان گفتند و خواستار همراهی مردم برای اکران عمومی فیلم شدند.
«خانه پدری» بیشک اگر نگوییم تنها فیلم که از معدود فیلمهایی است که تماشاگران را در مقایسه با دیگر فیلمهای اکران شده در این روزها درگیر قصه و تصویر میکند. «اصغر فرهادی»، کارگردان مطرح سینمای ایران هم فيلم را تحسين كرد و گفت كه آن را بسيار دوست داشته است.
«خانه پدری» با بازي «مهدي هاشمي» و «شهاب حسيني»، داستان پدری را روایت میکند که مرتکب قتل دخترش شده و این قتل نسل در نسل گریبان این خانواده را که سعی دارند دربارهاش سکوت کنند میگیرد. عیاری درباره داستان این فیلم و انتخاب این موضوع در نشست خبری فیلمش گفت: «من علاقهای به سیاهنمایی ندارم. من را سانسور نکنید. در جامعهای که سرشار از مشکلات فراوان است چطور از اینها عبور کنم. بنابراین از من نخواهید به چیزهای فرعیتر جامعه بپردازم. لطفا این صحبتهای من را سیاسی برداشت نکنید.»
جشنواره تهاجم به اسلام نام گرفت
خطاب كيانوش عياري به حاشيههايي بود كه از روزهاي قبل شروع شده و در صبح روز هشتم جشنواره بالا گرفته بود و البته فقط هم درباره فيلم او نبود. «مرتضی آقاتهرانی» (عضو کمیسیون فرهنگی مجلس) در گفتوگو با خبرگزاري فارس گفته بود كه در برخی فیلمهاي به نمايش درآمده در جشنواره، به بدترین شکل ممکن به سبک زندگی اسلامی پرداخته میشود یا به ارزشها تهاجم میشود: «برخی از این فیلمها به راحتی به ارزشها توهین میکنند و برخی هم فتنه و فتنهگری توجیه میکنند.» او از ديدار با «حجتالله ايوبي» (معاون وزیر ارشاد) پيش از دهه فجر هم خبر داده و گفته بود: «من تعجب میکنم که این فیلمها چطور به جشنواره راه پیدا کردهاند، در حالی که پیش از این با معاون وزیر صحبت شده بود.»
همين موضوع باعث شد تا خود وزير ارشاد وادار به پاسخ گویی شود. «علي جنتي» در حاشیه مراسم کتاب سال، انتقادهای بعضي نمايندگان مجلس را بياساس دانست و گفت: «فکر میکنم برخی دوستان فیلمها را از نزدیک ندیدهاند و بعضی دیگر ممکن است فیلمها را در گذشته دیده باشند و به نظرشان قابل مشارکت در مسابقه و حتی قابل نمایش نباشند اما تغییراتی در فیلمها ایجاد شده است و آنچه اکنون اکران میشود، نسخه اصلاحشده است.»
همين نكته براي منتقدان بسيار سئوالبرانگيز شد. «كيانوش عياري» كه در اين دو سال حاضر نشده بود فيلمش را براي اكران سانسور كند، حالا با اكران كامل فيلمش در جشنواره، نشان داد كه آنچنان اصلاحي هم در فيلمها صورت نگرفت است. البته فيلم «خانه پدري» هنوز هم پروانه نمایش عمومی ندارد و تنها برای نمایش جشنوارهای برنامه ریزی شده است.
ماهي و گربه، پديده تجربی جشنواره
«خانه پدري» تا حدود بسيار زيادي مخاطبان عادی جشنواره و منتقدان را راضي كرد. اما برخلاف فيلم «خانم» ساخته «تینا پاکروان» كه تماشاگران كمي داشت، «ماهي و گربه» ساخته «شهرام مكري» خيليها را به سالن كوچك بخش «نوعي تجربه» كشاند. بخشي كه در آن دو فيلم مهم و متفاوت را در روز هشتم تجربه كرد: «ماهي و گربه» به همرا «دختر... مادر... دختر» ساخته «پناه برخدا رضايي». دو فيلم با رويكرد متفاوت در سينما. هرچه فيلم رضايي، آرام و بدون حركت دوربين است، فيلم مكري تند و با دوربين روي دست قصه را پيش ميبرد.
«دختر... مادر... دختر»، كه با صداي «احمدرضا احمدي» شاعر روایت می شود، پلانهاي رنگآميزيشده و ساكني دارد درباره زندگي يك خانواده. فيلمي بدون ديالوگ كه قصه آن با متني شاعرانه و توسط راوي حكايت ميشود. فيلمي كاملا متفاوت و نو.
«ماهي و گربه» شهرام مکری، رضايت نسبی منتقدان و تماشاگران را درپی داشت و نشان داد كه فيلمساز آن در ادامه تجربههاي گذشتهاش، بسيار پخته و كاربلد شده است. «ماهی و گربه»، فيلمي غريب درباره رستوراني بينراهي در شمال ايران است كه با گوشت انسان غذا ميپزند. فيلمي كه فقط يك پلان طولاني و بدون قطع است كه در آن حدود 15 بازيگر نقشآفريني ميكنند.
تا اينجا هشت روز از جشنواره گذشته است و بر اساس آرای مردمی 3 فیلم «شیار 143»، «خط ویژه» و «چ» در رقابت با هم قرار گرفتهاند. شايد به همين دليل، سايتها و خبرگزاريهاي اصولگرا، تنها سانسهاي نمايش دهنده دو فيلم «شیار 143» و «چ» را منتشر ميكنند تا فيلم محبوبشان در صدر قرار گيرد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر