نقش لابی اسرائیل در سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران و دیگر کشورهای خاورمیانه با حساسیت زیادی دنبال میشود، موضوعی که طی سالهای اخیر در خود آمریکا نیز با لحن صریحتری مطرح شده است. در این میان، بعضی مقامات سابق ایالات متحده، از جمله مارتین ایندیک که مسئولیتهای مهمی در شورای امنیت ملی آمریکا داشته و مشاور ویژه بیل کلینتون در امور خاورمیانه بوده، معتقدند که روابط ویژه آمریکا با اسرائیل منجربه تقویت منافع ایالات متحده در خاورمیانه میشود و قدرت لابی اسرائیل بازتابی از ماهیت دموکراتیک سیستم سیاسی آمریکاست.
ایندیک اولین کسی بود که از اصطلاح "مهار دوگانه" برای توصیف سیاست منزوی کردن هر دو کشور ایران و عراق (تحت حکومت صدام حسین) استفاده کرد و اخیرا به غرب در مورد نشان دادن اشتیاق برای انتخاب حسن روحانی هشدار داده و پیشبینی کرده در صورتی که مذاکرات با ایران به سرعت به توافقی هستهای نیانجامد، ۲۰۱۳ سال اعلان رویارویی نظامی با ایران خواهد بود.
در آن سو، استیون والت استاد روابط بینالملل دانشگاه هاروارد معتقد است که رابطه تنگاتنگ فعلی با اسرائیل به زیان آمریکاست. والت در سال ۲۰۰۶ به همراه جان میرشایمر مقاله ای بسیار جنجال برانگیز با عنوان "لابی اسرائیل و سیاست خارجی ایالات متحده" منتشر کرد. والت، به نوبه خود، یکی از صریحترین منتقدان دیپلماسی تهاجمی آمریکا در قبال ایران است و اینطور استدلال میکند که اعمال تحریم های اجباری به خودی خود مؤثر نبوده و از لحاظ اخلاقی درست نیست.
با وجود دیدگاههای متفاوت والت و ایندیک درباره تأثیر لابی اسرائیل،هر دو آنها این لابی را نه یک توطئه بلکه بخشی از دموکراسی در آمریکا میدانند.
آنچه در زیر میخوانید متن دو مصاحبهای است که سال گذشته و پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایران با ایندیک و والت انجام شده است. با آنها درباره نگرانیهای امنیتی آمریکا در زمینه برنامه هستهای ایران صحبت کردیم، اینکه آیا لابی اسرائیل مصمم است تا در روابط ایران و آمریکا خلل ایجاد کند، و اینکه چطور احمدینژاد بهترین دشمنی بود که اسرائیل و حامیان آمریکایی آن میتوانستند داشته باشند.
- مازیار بهاری: لطفا درباره رابطه ویژه میان ایالات متحده و اسرائیل کمی توضیح دهید؟
مارتین ایندیک: اسرائیل از خاکستر هولوکاست و در شرایطی به وجود آمد که یهودیان ضربه سختی خورده بودند. شش میلیون یهودی توسط ماشین کشتار نازیها به قتل رسیده بودند. زمانی که مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تقسیم فلسطین به دو کشور مستقل برای یهودیان و اعراب رأی داد، ایالات متحده تصمیم گرفت کشور اسرائیل را به رسمیت بشناسد. دولت وقت ایالات متحده تضمین بقا و رفاه اسرائیل را به عنوان تعهدی اخلاقی پذیرفت؛ تعهدی که از سال۱۹۴۸ تا کنون از حمایت هر دو حزب عمده سیاسی در آمریکا برخوردار بوده و نه تنها در کنگره، که همواره حمایت قاطع خود از تعهد مذکور را اعلام نموده، بلکه در میان مردم آمریکا هم از حمایت گستردهای برخوردار است. رئیس جمهور آمریکا چه دموکرات باشد و چه جمهوریخواه به تعهد اساسی آمریکا برای بقا و رفاه دولت یهودی پایبند است، تعهدی که در طول چند دهه گذشته هم در اصول و هم در عمل مستحکمتر شده است. هر اتفاقی بیافتد این وضعیت تغییر نخواهد کرد. ماهیت منحصر به فرد دولت یهودی، و به رسمیت شناختن اسرائیل توسط بخشی از مردم آمریکا به عنوان کشوری دموکراتیک، در منطقهای بسیار پرتلاطم، ضامن استمرار حمایت آمریکا از اسرائیل است.
برای دیدن ادامه مطلب کلیک کنید
مازیار بهاری: لطفا در مورد ارزش استراتژیک اسرائیل برای ایالات متحده توضیح دهید
استیون والت: ایالات متحده سالیان درازی است که با اسرائیل رابطهای نزدیک و استراتژیک دارد و میتوان گفت اسرائیل در خلال جنگ سرد – وقتی ایالات متحده برای نفوذ در خاورمیانه با اتحاد جماهیر شوروی در رقابت بود – متحدی استراتژیک برای آمریکا محسوب میشد. اسرائیل متحدی توانا بود، کشوری بود که در جنگها در مقایسه با بسیاری از اقمار اتحاد جماهیر شوروی مانند مصر و سوریه بهتر عمل میکرد. بعد از پایان جنگ سرد به دو دلیل مشکل است که اسرائیل را کماکان یک متحد استراتژیک با ارزش برای آمریکا بدانیم.
اول اینکه، اسرائیل از نظر تضمین منافعی نظیر دسترسی به نفت حوزه کشورهای خلیج فارس ارزش چندانی برای آمریکا ندارد. ارتش این کشور آنقدر بزرگ نیست که بتواند در خلیج فارس عرض اندام کرده و حفاظت از چاههای نفت و نفتکشهای عبوری را تأمین کند.
وقتی آمریکا در جنگ اول خلیج در فاصله سالهای ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲ یا در زمان حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ رأسا وارد جنگ در منطقه شد، اسرائیل در حاشیه قرار داشت و نمیتوانست با آمریکا در جنگ مشارکت کند. البته احتمالا اسرائیل واقعا تمایل به مشارکت در جنگ را داشت، اما به دلایل واضح جغرافیایی و سیاسی انجام این کار برایش مقدور نبود. بنابراین از این منظر اسرائیل قادر به حفظ منافع آمریکا نیست.
دوم اینکه اسرائیل و حمایت آمریکا از اسرائیل یکی از دلایل ضدیت مردم در بیشتر کشورهای عربی و جهان اسلام با ایالات متحده است. و پر واضح است که وجود رابطه ویژه میان ایالات متحده و اسرائیل یکی از دلایل، تأکید میکنم یکی از دلایل و نه تنها دلیل، مواجه شدن ایالات متحده با مشکل تروریسم و یکی از دلائلی است که به ظهور القاعده انجامید. با این اوصاف، رابطه تنگاتنگ فعلی با اسرائیل به وضوح در راستای منافع استراتژیک آمریکا نیست. درست است که ایالات متحده از تبادل اطلاعات امنیتی و اشکال مختلف همکاریهای دفاعی با اسرائیل بهره میبرد، اما به اعتقاد من با در نظر گرفتن همه جوانب، احتمالا اسرائیل از نظر استراتژیک بیشتر زیان آور است تا منفعت زا.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر