یک پیشنهاد تازه برای سفره هفت سین: ماهی سیاه کوچولو

سبزه‌های هفت‌سین‌شان سبز شده؛ جا برای آیینه و شمعدان، سمنو، سیر و سماق و سکه و سیب هم نگه داشته‌اند. اما  تصمیم گرفته‌اند امسال ماهی قرمز نخرند و «ماهی سیاه کوچولو» را بگذارند داخل تنگ سر سفره هفت سین؛ کتابش را. این تصمیم بچه‌های «کمپین ماهی کوچولو» است که مخالف خرید ماهی قرمز برای هفت سین است.

دلیل مخالفت‌ آن ها هم در صفحه نخست وب‌سایت کمپین شرح داده شده است: «قراردادن ماهی در سفره‌ هفت‌سین نه از رسوم سنتی ما است و نه کاری اخلاقی. این موجودات دوست‌داشتنی بسیار به حرکت و ضربه حساس هستند و این اتفاقات می‌تواند باعث سکته‌ آن‌ها شود. پس نگه‎داری در یک مکان تنگ هم‎چون شکنجه‌ای دایمی برای ماهی است.»

آن‌ها از مردم می‌خواهند که به جای خرید ماهی قرمز، کتاب «ماهی سیاه کوچولو» نوشته «صمد بهرنگی» را بخرند و آن را داخل تنگ ماهی سفره هفت‌سین قرار دهند. قرار است کسانی که از این کمپین حمایت می‌کنند، از سفره‌های هفت‌سین‌ خود عکس بگیرند و آن را با هشتگ #mahikuchulu در اینستاگرام، تلگرام و یا سایرشبکه‌های اجتماعی قرار دهند.

ایده اولیه این کمپین به ذهن «شهرام اشرف نیا» رسیده و او این ایده را با دوستانش در میان گذاشته است. هر کسی هم یک گوشه کار را گرفته است. او به «ایران‌وایر» می‌گوید: «یک کانال تلگرامی که به یکی از محلات تبریز مربوط می‌شود، پیشنهاد کرده بود که کتاب ماهی سیاه کوچولو را به کودکان هدیه دهیم. با توجه به این‌که نزدیک عید بود، ایده جایگزینی این کتاب به جای ماهی قرمز به ذهنم رسید. فکر کردم این طوری هم ماهی‌ها نجات پیدا می‌کنند و هم یک قدم مثبت در جهت ترویج کتاب خوانی برمی‌داریم.»

«ماهی سیاه کوچولو» یکی از داستان‌های کودکان، نوشته صمد بهرنگی، نویسنده اهل تبریز است. او این داستان را در زمستان سال ۱۳۴۶ نوشته است. این کتاب  یک سال پس از انتشار ، برنده جایزه بهترین کتاب کودک شد و بعد به زبان‌های مختلف ترجمه و جوایز جشنواره‌های بین‌المللی زیادی را دریافت کرد.

شهرام می‌گوید: «انتخاب این کتاب به خاطر این بود که فکر کردیم اگر قرار است  کتابی جایگزین ماهی قرمز هفت سین شود، باید کتابی باشد که روی جلدش تصویر ماهی باشد و در مورد ماهی هم باشد.»

«ماهی سیاه کوچولو» قصه ماهی کوچکی است که به عشق دیدن دریا، خطر کرده و سفری دور و دراز را با تجربه های متفاوت برای رسیدن به رهایی آغاز می کند. این داستان در سال‌های قبل از انقلاب به عنوان یک داستان علیه حاکمیت معرفی شد و بسیاری ماهی سیاه کوچولو را نماد نسل جوان انقلابی و روشن‎فکر می دانستند. اما بچه‌های کمپین در وب‌سایت توضیح داده‌اند که این کتاب تنها یک بهانه است برای نخریدن ماهی قرمز هفت سین: «البته ماهی سیاه کوچولو یک بهانه است چون کتابی در مورد ماهی‌ها است. بیایید به جای گرفتن زندگی این فرشتگان بی زبان، به کودکانمان کتاب هدیه دهیم تا چشمان شان را به پنجره‌ای به فراتر از دنیا باز کرده، به آن‌ها فرصت پریدن از این پنجره امن و یادگرفتن پرواز را بدهیم. بیایید امسال در داخل تنگ‌های ماهی به جای ماهی زنده، کتاب ماهی سیاه کوچولو داشته باشیم.»

شهرام اشرف نیا می‌گوید: «ماهی سیاه کوچولو فقط یک ایده اولیه است برای شروع کار و برای سال‌های آینده ایده‌های جالب‌تری برای ادامه کمپین داریم. امسال فقط سعی کردیم کمپین را استارت بزنیم و هدف‌گذاری برای سال آینده است.»

با این حال، آن‌ها از استقبالی که از کمپین‌شان شده، راضی هستند: «به نسبت تبلیغات کمی که داشتیم، استقبال خیلی خوب بود و حتی نویسندگان، ناشران، عکاسان وگرافیست‌های خوبی به کمپین پیوستند که برای ما در شروع کار دلگرمی بود.»

آن‌ها برای کسانی که می‌خواهند به این کمپین بپیوندند، سه مرحله تعریف کرده‌اند؛ مرحله اول تهیه کتاب است. امکاناتی هم برای سفارش آنلاین کتاب در نظر گرفته‌اند.
مرجله دوم، گذاشتن کتاب کنار سفره هفت‌سین و عکس گرفتن از هفت سین است.
سومین مرحله هم انتشار این عکس در فضای مجازی و البته با هشتگ #mahikuchulu است. میانگین کسانی که این کمپین را راه‌اندازی کرده‌اند، 25سال است. دغدغه‌ آن ها هم حمایت از محیط زیست، حفظ جان موجودات زنده و البته ترویج کتاب خوانی است. لوگوی کمپین کتابی است که عطف آن به شکل ماهی درآمده است.

شهرام می‌گوید: «کلا هر کاری که موفق می‌شود، به تیمی قوی احتیاج دارد. اولین روز ایده کمپین را با یکی از دوستانم به نام علیرضا غلامی درمیان گذاشتم که او وب سایت را طراحی کرد . بعد صحبت لوگو شد که می‌خواستیم ترکیبی از کتاب و ماهی باشد که دوست دیگرم سینا نویدی طراحی آن را به عهده گرفت. افراد زیادی در شکل‌گیری این کمپین کمک کردند و بدون کمک و یاری دوستان، کمپین شکل نمی‌گرفت.»

آن‌ها آرزو می‌کنند سال 95برای همه ایرانیان  سالی پر از کتاب و احترام به طبیعت باشد.