روز گذشته دادگاه عدالت اروپا، مستقر در لوکزامبورگ، در دو دادگاه جداگانه به شکایت محمد سرافراز، رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی و حمیدرضا عمادی، سردبیر ارشد پرس تی‌وی از شورای اروپا رسیدگی کرد.
این دو مقام جمهوری اسلامی مدعی شده‌اند تصمیم اتحادیه اروپا مبنی بر قراردادن آنها در فهرست تحریم‌های حقوق بشری، “غیرعادلانه و بی‌اساس” بوده و خواستار تجدید نظر در آن شده‌اند.
تحریم‌های حقوق بشری علیه مقامات و موسسات ایرانی، ضوابط محدودکننده‌ای هستند که شامل ممنوعیت سفر به کشورهای عضو این اتحادیه و بلوکه کردن دارایی‌های فرد یا نهادی می‌شوند که در نقض شدید حقوق بشر در ایران دست داشته است.
محمد سرافراز، تا پیش از انتصاب به مقام ریاست صدا و سیما در آبان ۱۳۹۳، معاون برون مرزی این سازمان و مدیر پرس تی‌وی بود. تولید و پخش اعترافات زندانیان سیاسی و زندانیان متعلق به اقلیت‌های قومی، به خصوص زندانیان عرب و کرد، از شبکه تلویزیونی انگلیسی ۲۴ ساعته جمهوری اسلامی، تحت مدیریت محمد سرافراز از سوی اتحادیه اروپا به عنوان نقض جدی حقوق بشر شناخته شد و در اسفند ۱۳۹۱ نام او در فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار گرفت.
هم‌زمان، حمیدرضا عمادی، سردبیر ارشد این شبکه تلویزیونی نیز به دلیل انجام مصاحبه با مازیار بهاری، در داخل زندان اوین و تحت فشار بازجویان و نیز پخش آن مصاحبه، از سوی اتحادیه اروپا تحریم شد.
مازیار بهاری ناشر ایران‌وایر در روزهای انتخابات 88 به عنوان خبرنگار نیوزویک در ایران حضور داشت، او به دنبال حوادث پس از انتخابات بازداشت و تحت فشار مجبور به «اعتراف تلویزیونی» شد، بهاری پس از آزادی و بازگشت به بریتانیا از شبکه پرس‌تی‌وی بدلیل فرستادن خبرنگاری به زندان اوین برای «مصاحبه» با او شکایت کرد. پس از محکوم‌شدن شبکه پرس‌تی‌وی در دادگاه بریتانیا، «آفکام»، نهاد مسئول نظارت بر فعالیت تمام رسانه‌های الکترونیکی در بریتانیا، رای به لغو پروانه فعالیت تولیدی و قطع فرکانس پخش شبکه خبری پرس‌تی‌وی از طریق ماهواره شبکه اسکای را داد.
سازمان حقوق بشری «عدالت برای ایران» از دادگاه اروپایی درخواست کرده بود که به عنوان شخص ثالث و سازمانی که با قربانیان اعترافات اجباری که تصاویرشان از پرس تی وی پخش شده و خانواده‌های آنها در ارتباط مستقیم بوده و شهادت‌های دست اول آنها را اخذ کرده، وارد پرونده شود.
پس ازاین رویداد، دادگاه با این درخواست موافقت کرد. وکیل سازمان عدالت برای ایران به عنوان شخص ثالث برای ارائه مستندات و دفاع از اینکه چرا همچنان این دو نفر باید در فهرست تحریم های حقوق بشری باقی بمانند، در دادگاه حضور یافت.
شادی صدر مدیر این نهاد حقوق بشری که خودش نیز در دادگاه حضور داشته در گفت و گو با ایران وایر درباره آنچه در دادگاه عدالت اروپا گذشته، صحبت می‌کند. تلاش ایران وایر برای گفت وگو با حمیدرضا عمادی بی نتیجه ماند.
خانم صدر وکلای صداوسیمای جمهوری اسلامی ایرانی بودند؟
خیر. چهار وکیل اسپانیایی برای دفاع از آقایان سرافراز و عمادی در دادگاه حضور یافتند. نکته قابل تامل دباره وکلای جمهوری اسلامی این بود که در حالی که کل اتحادیه اروپا یک وکیل داشت و ما هم که به عنوان شخص ثالث در دادگاه حضور داشتیم، یک وکیل داشتیم. جمهوری اسلامی چهار وکیل خارجی استخدام کرده بود و همین نشان می‌داد که موضوع لغو تحریم‌های حقوق بشری برای آنها چقدر اهمیت دارد که انها چنین هزینه کلانی را متحمل شده‌اند.
دفاعیات آنها چگونه بود؟ از چه منظری دفاع می‌کردند؟
اصلا نقض حقوق بشر در ایران را انکار نکردند. نگفتند که اعترافات اجباری در پرس تی وی و یا صدا وسیمای جمهوری اسلامی پخش نمی‌شده. تنها دفاعی که می‌کردند این بود که سرافراز و عمادی مسئولیتی در این قضایا نداشتند. درباره نقض حقوق بشر خیلی صریح عنوان می‌کردند اصلا وارد این بحث نمی‌شویم و فقط می‌گفتند این دونفر نقشی در نقض حقوق بشر نداشتند و ما می‌گفتیم اگر این ها نبودند پس چه کسانی بودند. بحث عمده هر دو دادگاه بحث پرونده مازیار بهاری بود. در دادگاه عمادی چون یکی از موارد اتهامی مصاحبه با مازیار بهاری عنوان شده بود، در این باره حرف های زیادی زده شد. در دادگاه سرافراز هم وکیل اتحادیه اروپا با استناد به رای آفکام در این باره صحبت کرد. نکته جالب این است که وکلای جمهوری اسلامی تلاش کردند بگویند که اعترافات اجباری فقط یک مورد مازیار بهاری و پخش مصاحبه کوتاهی از او بوده، در حالی که موضوع اعترافات اجباری در پرس تی وی فقط به یک مورد مربوط نمی‌شد و سرافراز و عمادی در پخش این اعترافات نقش اساسی داشتند. در مورد سرافراز شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد بدون نظر او هیچکدام از این اعترافات تولید و اساسا پخش نمی‌شده، عمادی هم سردبیر ارشد پرس تی وی است و به گفته وکلای خودشان نقش مرکزی در پرس تی وی داشتند. وکلای آنها از یک سو به نقش مرکزی و مهم عمادی و سرافراز در پرس تی وی اشاره می‌کردند و از سوی دیگر می‌گفتند: انها مسئولیتی در این قضیه نداشتند. وکیل اتحادیه اروپا هم به ضد و نقیض بودن حرفهای وکلا اشاره کرد.
نقش سازمان «عدالت برای ایران» در دادگاه چه بود؟
فرق ما با وکیل اتحادیه اروپا این بود که ما جزئی‌تر و عینی‌تر می‌دانستیم چه گذشته است. ما در مجموع درباره 26 مورد از کسانی که تحت فشار و شکنجه و یا با دروغ و فریب جلوی دوربین نشسته بودند و اعترافات اجباری‌شان از شبکه پرس تی‌وی پخش شده بود، مستند ارائه کردیم . روش تحقیق ما درباره این افراد متفاوت بود. در برخی موارد زندانیانی بودند که آزاد شده بودند و ما با آنها گفت وگو کردیم . در برخی موارد زندانیان بودند که از انفرادی به بند عمومی منتقل شده بودند و امکان تماس ما با آنها فراهم شد و از داخل زندان درباره اعترافات اجباری با انها حرف زدیم و یا اینکه از طریق نامه‌هایی که منتشر کردند، از وضعیت شان مطلع شدیم یا در صحبت با خانواده‌ها متوجه تحت فشار بودن آنها برای این اعترافات شدیم. در جریان تحقیقات متوجه شدیم که بسیاری از آنها را با این دروغ که این فیلم فقط برای استفاده داخلی است و جایی پخش نمی‌شود و شما بعد از این فیلم آزاد می‌شوید، فریب داده‌اند. ما با وکیل در دادگاه حضور داشتیم و مستندات را ارائه دادیم. یکی از اصلی‌ترین گزارش های ما، که در دادگاه هم مورد استناد قرار گرفت. گزارشی با عنوان «کات! پخش پرس تی‌وی باید متوقف شود» بود که سال 2012 منتشر شد و در این مدت مدام تکمیل شد و نشان داد که حتی بعد از اعمال تحریم‌های حقوق بشری توسط اتحادیه اروپا، پخش اعترافات اجباری ادامه داشته است.
برخورد وکلای جمهوری اسلامی با سازمان عدالت برای ایران چگونه بود؟
اول می‌خواستند ما را بی اعتبار کنند و گفتند: «عدالت برای ایران» یک سازمان سیاسی مخالف نظام جمهوری اسلامی است و مستنداتش پذیرفته نیست. اما وکیل ما توضیح داد که عدالت برای ایران یک سازمان حقوق بشری است که علیه نقض حقوق بشر کار می‌کند و چون در این دادگاه به نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی اشاره می‌شود، حضور دارد. دادگاه هم به همین دلیل حضورش را به عنوان شخص سوم پذیرفته بود.
برگزاری این دادگاه را چطور ارزیابی می‌کنید؟
برگزاری این دادگاه از چند جهت بسیار مثبت بود. اول اینکه بحث مربوط به اعترافات اجباری یک دور کامل مرور شد. دوم این که نشان داد که این تحریم‌ها چقدر برایشان مهم است که حاضر شده‌اند هزینه کلانی برای گرفتن وکیل و اقامه دعوا انجام دهند، تا این تحریم‌ها برداشته شود. وقتی در دادگاه از وکلای آنها پرسیدند چرا اقامه دعوا کردید، گفتند چون هر دوی آنها خبرنگار هستند و می‌خواهند به کشورهای اروپایی سفر کنند. این تحریم‌ها کار آنان را مختل کرده است. این موضوع نشان داد که سفر به اروپا و مبادلات اقتصادی در این کشورها برای آنها بسیار مهم است. واقعیت این است که همیشه می‌گفتند تحریم‌های حقوق بشری فایده ندارد و فقط اثر سمبلیک دارد اما این مورد نشان داد که اگر داخل ایران نمی‌شود به نقض حقوق بشر پاسخ داد، در کشورهای دیگر با همین تحریم‌ها می توان اثر داشت.
فکر می‌کنید رای دادگاه چه باشد؟
واقعیت این است که ما همه تلاش‌مان را کردیم که صدای قربانیان اعترافات اجباری را به گوش دادگاه برسانیم اما نمی دانم که در نهایت رای دادگاه چه باشد. امیدوارم رای دادگاه طوری باشد که از حقوق قربانیان اعترافات اجباری دفاع کند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر